Wyrok SN z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. I CSK 182/13

To, z˙e zabezpieczenie kaucyjne powinno obejmowac´ równiez˙ roszczenia z tytułu re?kojmi pozostaje bez znaczenia jeżeli inwestor wywodzi swoje uprawnienie do zatrzymania reszty kaucji ba?dz´ z gwarancji, ba?dz´ z odpowiedzialnos´ci odszkodowawczej wykonawcy opartej na zasadach ogólnych.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jan Górowski (przewodniczący)

SSN Mirosław Bączyk

SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa P. P. S.A. w W. przeciwko Miastu W. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 10 stycznia 2014 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 24 września 2012 r.,

oddala skargę kasacyjną i zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3 600 (trzy tysiące sześćset) zł tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Pozwem z dnia 3 sierpnia 2006 r., powódka - P. P. S.A. w W. wniosła o zasądzenie od pozwanego Miasta W. kwoty 377.806 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 22 grudnia 2003 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu reszty kaucji gwarancyjnej udzielonej pozwanemu w ramach umowy o roboty budowlane. Wyrokiem z dnia 26 października 2010 r. Sąd Okręgowy w W. oddalił powództwo. Ustalił, że strony zawarły umowę o roboty budowlane, której przedmiotem była budowa budynku mieszkalnego. Pozwany był inwestorem, a powódka wykonawcą. W § 9 umowy wykonawca udzielił inwestorowi gwarancji na wykonane roboty (ust. 1); ustanowił zabezpieczenie należytego wykonania przedmiotu umowy w postaci kaucji gwarancyjnej w wysokości 5% wartości umowy, tj. w kwocie 1.259.354 zł (ust. 2), której 70% zamawiający zobowiązany był zwrócić wykonawcy po odbiorze przedmiotu umowy i po usunięciu wad i usterek poodbiorowych - w terminie 14 dni roboczych od daty bezusterkowego odbioru lub daty usunięcia usterek, a pozostałe 30% - po upływie 36 - miesięcznego okresu gwarancji, w terminie 18 dni roboczych od daty bezusterkowego upływu okresu gwarancji lub daty usunięcia usterek (ust. 3). Spór dotyczył zwrotu 30% kaucji w kwocie 377.806 zł. Niesporne było, że odbiór budynku nastąpił 15 września 2000 r., wobec czego okres gwarancji kończył się 15 września 2003 r. Po jego upływie, 3 grudnia 2003 r. strony potwierdziły protokolarnie, że wszelkie usterki, jakie wystąpiły w okresie gwarancyjnym, zostały usunięte przez wykonawcę. Pozwany nie zwrócił jednak reszty kaucji, ponieważ w terminie późniejszym stwierdził jednak usterki i wady budynku. Na podstawie opinii dwóch biegłych Sąd Okręgowy ustalił, że w okresie gwarancyjnym ujawniły się wady i usterki, które nie zostały dotychczas poprawione, a protokół z 3 grudnia 2003 r. nie oddawał prawdziwego stanu rzeczy. Pozwany uprawniony był do dochodzenia roszczeń w razie stwierdzenia wad inwestycji w ramach rękojmi, gwarancji, a także na zasadach odszkodowawczych z art. 471 k.c. W ocenie Sądu pierwszej instancji kaucja gwarancyjna ustanowiona w § 9 ust. 2 umowy gwarantowała prawidłowe wykonanie umowy i zabezpieczała zaspokojenie wszelkich roszczeń inwestora, nie tylko wynikających z gwarancji. Taki wniosek Sąd wywiódł z użycia liczby mnogiej "gwarancje" w tytule § 9 oraz z językowej wykładni postanowień tego paragrafu, dotyczących zabezpieczenia prawidłowego wykonania umowy bez względu na charakter naruszeń. W konsekwencji uznał powództwo o zwrot reszty kaucji gwarancyjnej za nieuzasadnione, skoro nie zostały usunięte usterki, jakie wystąpiły w okresie gwarancyjnym. Sąd nie dopatrzył się jednocześnie przesłanek z art. 498 k.c. do potrącenia przez pozwanego kwoty 106.614 zł jako równowartości kosztów usunięcia wad i usterek.