Wyrok SN z dnia 9 stycznia 2014 r., sygn. V CSK 84/13

Do uchylenia wyroku i przekazania sprawy na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. może dojść tylko wtedy, gdy istnieją procesowe przeciwwskazania do wydania wyroku reformatoryjnego, co należy rozpatrywać w aspekcie okoliczności danej sprawy.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)

SSN Wojciech Katner

SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa A. B. przeciwko T. M. o zapłatę , po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 9 stycznia 2014 r., skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia 16 października 2012 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny zmienił wyrok Sądu Okręgowego w W. z dnia 19 kwietnia 2012 r., ten sposób, że utrzymał w całości w mocy wyrok zaoczny tego Sądu wydany w dniu 29 marca 2010 r. oraz obciążył pozwanego obowiązkiem ponoszenia kosztów postępowania.

Podstawą rozstrzygnięcia były następujące ustalenia i wnioski:

Przez okres sześciu lat, do 2008 r., strony pozostawały w stałym związku. Pozwany pomagał powódce finansowo, regulował jej zobowiązania finansowe, spłacał długi, łożył na utrzymanie i pomagał w remontach jej mieszkania położonego w W. przy ul. Y. Z tytułu kosztów remontu mieszkania powódka była dłużniczką pozwanego, który przekazał również środki finansowe na jego wykup oraz na rozpoczęcie przez nią działalności gospodarczej. W dniu 3 lipca 2008 r. strony zawarły umowę zamiany należących do nich lokali mieszkalnych, skutkiem której powódka uzyskała mieszkanie położone przy ulicy X., a pozwany mieszkanie przy ulicy Y. Strony zgodnie określiły wartość każdego z mieszkań na kwotę 200 000 zł. Następną umową z dnia 13 sierpnia 2008 r. pozwany kupił od powódki własność lokalu mieszkalnego położonego przy ulicy X. Cena sprzedaży ustalona została na 150 000 zł, a powódka oświadczyła, że otrzymała tę kwotę, zaś pozwany oświadczył, iż wartość rynkowa lokalu obejmuje kwotę 200 000 zł. W sporządzonym przez powódkę w dniu 15 sierpnia 2008 r. piśmie, podpisanym przez pozwanego, zawarte zostało oświadczenie, że pozwany pożyczył od powódki kwotę 80 000 zł na okres ośmiu miesięcy, nie dłużej niż do dnia 30 maja 2009 r. i do tego czasu zobowiązał się zwrócić pożyczoną kwotę, a na wypadek niewywiązania się z tego obowiązku dobrowolnie poddał się egzekucji, także co do odsetek ustawowych. W następnym piśmie, sporządzonym w dniu 15 sierpnia 2008 r. pozwany oświadczył, że 13 sierpnia 2008 r. kupił od powódki lokal mieszkalny przy ulicy X., a w umowie zawarte zostało, uzgodnione przez strony, potwierdzenie otrzymania przez sprzedającą gotówki, ale termin zapłaty kwoty 80 000 zł, wynikającej z rozliczeń stron miał nastąpić w dwóch transzach: 30 000 zł do dnia 1 marca 2009 r., a 50 000 zł według podanych ustaleń, nie później jednak, jak do maja 2009 r. Pod tym oświadczeniem podpisy złożyły strony i świadek M. B. Lokal przy ulicy Y. pozwany sprzedał osobie trzeciej w dniu 30 grudnia 2008 r. za cenę 200 000 zł. W toku postępowania powódka zmieniła zawarte w pozwie twierdzenie, podając, że żądana kwota 80 000 zł stanowi wynik rozliczenia stron, związanego z czynnościami podejmowanymi w okresie wspólnego życia, zamiany i sprzedaży lokali mieszkalnych, a nie zwrotu udzielonej pożyczki. Podpisy pozwanego złożone na wymienionych oświadczeniach, w ocenie biegłego, nie ujawniły czynników mających wpływ na swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, nie wykazały typowych cech grafizmu poalkoholowego lub grafizmu związanego z używaniem silnych środków farmakologicznych.