Wyrok SN z dnia 27 czerwca 2013 r., sygn. I UK 11/13

Wnioskodawczyni mogła doliczyć do ogólnego stażu emerytalnego okres ubezpieczenia z działalności gospodarczej, podjętej po rozwiązaniu zatrudnienia jako nauczyciel.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Zbigniew Korzeniowski (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Zbigniew Hajn

SSN Roman Kuczyński

w sprawie z odwołania E. N. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o emeryturę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 27 czerwca 2013 r., skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 24 sierpnia 2012 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny wyrokiem z 24 sierpnia 2012 r. oddalił apelację pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w Ł. z 7 grudnia 2011 r., którym zmieniono decyzję pozwanego z 11 października 2011 r. i przyznano ubezpieczonej E. N. emeryturę nauczycielską od 1 lipca 2011 r. Pozwany odmówił jej emerytury na podstawie art. 88 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (dalej - KN), gdyż do rozwiązania nauczycielskiego zatrudnienia nie miała 30-letniego stażu emerytalnego. Sąd ustalił, że ubezpieczona (urodzona w 1960 r.) jako nauczycielka pracowała przez okres 21 lat, 10 miesięcy i 21 dni. Stosunek pracy rozwiązała na swój wniosek (art. 23 ust. 1 pkt 1 KN) w dniu 14 marca 2008 r. Sąd doliczył ubezpieczonej do stażu emerytalnego 2 lata i 2 dni z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 lat oraz okres prowadzenia działalności gospodarczej od 15 marca do 31 grudnia 2008 r. i stwierdził, że na koniec 2008 r. wykazała 28 lat, 4 miesiące i 22 dni okresów składkowych i nieskładkowych, co z okresem pracy w gospodarstwie rolnym, składało się na ponad 30-letni staż emerytalny. Sąd uznał, że ubezpieczona spełniała warunki prawa do emerytury nauczycielskiej z art. 88 KN (w związku z art. 47 i art. 10 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS). W uzasadnieniu stwierdzono, że przepis nie stawia wymogu pozostawania w nauczycielskim stosunku pracy na koniec 2008 r. Na dzień 31 grudnia 2008 r. powinny zostać jedynie spełnione warunki stażowe. Przeciwne stanowisko pozwanego wykluczałoby prawo do wcześniejszej emerytury tych nauczycieli, którzy rozwiązali stosunek pracy przed 31 grudnia 2008 r. W apelacji pozwany zarzucił, że ubezpieczona nie nabyła prawa do emerytury nauczycielskiej, gdyż na dzień rozwiązania nauczycielskiego stosunku pracy, tj. 14 marca 2008 r., nie legitymowała się 30-letnim stażem pracy przy zaliczeniu pracy w gospodarstwie rolnym. Staż ten osiągnęła dopiero 31 grudnia 2008 r., gdy nie była już nauczycielem i nie spełniała podstawowej przesłanki do nabycia emerytury z art. 88 KN. Okres prowadzenia działalności gospodarczej przypada po rozwiązaniu nauczycielskiego stosunku pracy i nie może być uwzględniony do ogólnego stażu pracy w sytuacji ubiegania się o emeryturę na podstawie tego przepisu. Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu oddalenia apelacji za prawidłowe uznał stanowisko Sądu pierwszej instancji, że "rozwiązanie stosunku pracy przez nauczyciela może nastąpić w dowolnym czasie i przepis art. 88 KN nie zawiera wymogu pozostawania w stosunku pracy nauczycielskiej na dzień 31 grudnia 2008 r., a jedynie wymaga by na tę datę zostały spełnione warunki stażowe". Sąd Apelacyjny odwołał się do wyroku Sądu Najwyższego z 17 grudnia 2008 r., I UK 141/08 i reasumując wskazał, że dodanie okresu pracy w gospodarstwie rolnym zwiększa staż emerytalny ubezpieczonej na datę rozwiązania stosunku pracy nauczycielskiej do 29 lat, 7 miesięcy i 7 dni. Natomiast dodanie do tego stażu okresu prowadzenia działalności gospodarczej od 15 marca do 31 grudnia 2008 r. daje łącznie 30 lat, 4 miesiące i 22 dni, co uprawnia do emerytury nauczycielskiej, gdyż przesłanka stażowa powinna być spełniona na 31 grudnia 2008 r.