Wyrok SN z dnia 3 lipca 2013 r., sygn. I PK 45/13

Odmowa podjęcia pracy przez zwolnionego pracownika jest ciężkim naruszeniem obowiązków pracowniczych, uzasadniającym rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Józef Iwulski (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Katarzyna Gonera

SSN Krzysztof Staryk

Protokolant Joanna Porowska

w sprawie z powództwa A.D. przeciwko Wyższej Szkole H. w S. o odszkodowanie, odprawę, ekwiwalent za urlop, wydanie świadectwa pracy, wydanie dokumentów, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 3 lipca 2013 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K. z dnia 6 września 2012 r., sygn. akt [...]

oddala skargę kasacyjną i zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 510 (pięćset dziesięć) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 28 marca 2012 r., [...], Sąd Rejonowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w S.zasądził od pozwanej Wyższej Szkoły H.w S.na rzecz powoda A.D.kwotę 9.160 zł tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowyo pracę oraz kwotę 3.483,72 zł tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy za rok 2007, nakazał stronie pozwanej wydanie powodowi świadectwa pracy zawierającego informację o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę, oddalił powództwo w części dotyczącej roszczeń o ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy niewykorzystany w latach 2008 i 2009 oraz o odprawę pieniężną i orzekł o kosztach procesu.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że powód był zatrudniony przez stronę pozwaną na podstawie umowy o pracę z dnia 26 sierpnia 2004 r. zawartej na czas nieokreślony na stanowisku adiunkta. W roku akademickim 2009/10 pensum powoda (łącznie z seminarium oraz wykładami monograficznymi) wynosiło 210 godzin. Z końcem 2009 r. pozwana uczelnia podjęła starania o uruchomienie studiów drugiego stopnia na kierunku dziennikarstwo. Jednym z warunków ich uruchomienia było zapewnienie minimum kadrowego. Pozwana podjęła rozmowy ze swoimi pracownikami (w tym z powodem) aby ustalić, czy byliby oni skłonni określić pozwaną uczelnię jako podstawowe miejsce ich zatrudnienia. Powód nie wyraził woli oznaczenia strony pozwanej jako podstawowego miejsca pracy i wobec tego przy tworzeniu przydziału zajęć dydaktycznych na rok akademicki 2010/11 pozwananie uwzględniała już powoda. Uczelnia miała na uwadze, że w związku z uruchomieniem studiów drugiego stopnia powinna w pierwszej kolejności przydzielić godziny dydaktyczne pracownikom, którzy wskazali pozwaną jako podstawowe miejsce pracy. Osobom wchodzącym w skład minimum kadrowego pozwana mogła zaproponować od 60 do 90 godzin, co było konsekwencją zmniejszonej liczby studentów, łączenia grup itp. Po rozdzieleniu zajęć na poszczególnych nauczycieli okazało się, że pozwana w roku akademickim 2010/11 nie jest w stanie zapewnić powodowi wymiaru zajęć dydaktycznych ustalonego w umowie o pracę. Pismem z dnia 25 czerwca 2010 r., które powód odebrał w dniu 5 lipca 2010 r., strona pozwana rozwiązała z powodem umowę o pracę za trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia,który według pracodawcy miał upłynąć w dniu 30 września 2010 r. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano znaczny niedobór zajęć dydaktycznych wynikających z planu studiów w stosunku do pensum. Powód odwołał się od wypowiedzenia do sądu pracy i jednocześnie podjął starania o uzyskanie innego źródła dochodu. Podstawowym miejscem pracy powoda był Uniwersytet [...] i tam powód podjął się prowadzenia dodatkowych wykładów na studiach podyplomowych w roku akademickim 2010/11. Strona pozwana, po otrzymaniu odpisu pozwupowoda w sprawie z odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę, pismem z dnia 19 sierpnia 2010 r. wniosła o "uwzględnienie roszczeń pozwu w związku z przekroczeniem terminu dostarczenia powodowi oświadczenia o wypowiedzeniu w taki sposób, by skutek wypowiedzenia nastąpił na dzień 30 września 2010 r.". Wobec tego pozwana oświadczyła, że "w związku z przekroczeniem tego terminu wycofuje oświadczenie o wypowiedzeniu powodowi umowy o pracę". Pismem procesowym z dnia 15 września 2010 r. powód nie wyraził zgody na cofnięcie wypowiedzenia, twierdząc, że podjął już starania o uzyskanie nowego źródła zarobkowania, z czego nie może się aktualnie wycofać. Pismo to pozwana odebrała w dniu 20 października 2010 r. Następnie strony podjęły nieudaną próbę ugodowego zakończenia sporu. Pismem z dnia 24 listopada 2010 r. pozwany pracodawca wezwał powoda do wyjaśnienia przyczyn, dla których nie wykonuje obowiązków pracowniczych w roku akademickim 2010/11, wskazując przy tym, że żaden przepis nie zwalnia powoda z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Jednocześnie pracodawca przesłał powodowi przydział obowiązków dydaktycznych na rok akademicki w wymiarze 143 godzin w semestrze zimowym i letnim. W odpowiedzi na to pismo powód zaznaczył, że niezgodne z prawem oświadczenie strony pozwanej o wypowiedzeniu umowy o pracę spowodowało skutek polegający na tym, że z przyczyn usprawiedliwionych i niedotyczących pracownika nie może świadczyć obecnie pracy w pozwanej uczelni pomimo biegnącego okresu wypowiedzenia. W dalszej kolejności pozwany pracodawca pismem z dnia 10 grudnia 2010 r., doręczonym powodowi w dniu 17 grudnia 2010 r., rozwiązał z powodem umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych (niewykonywania pracy zgodnie ztreścią umowy o pracę i braku zamiaru jej wykonywania). Pozwany pracodawca do dnia rozwiązania z powodem stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika wypłacał powodowi wynagrodzenie "w okresie wypowiedzenia".