Wyrok SN z dnia 14 listopada 2008 r., sygn. II PK 84/08

1. Wpis do rejestru prowadzonego przez ministra właściwego do spraw zdrowia jest warunkiem nabycia statusu zakładu opieki zdrowotnej (art. 12 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, jednolity tekst: Dz.U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 ze zm.).

2. Samo ustalenie występowania szczególnie szkodliwych warunków pracy nie rodzi po stronie pracodawcy obowiązku skrócenia czasu pracy na zasadzie art. 145 k.p.

Przewodniczący SSN Romualda Spyt, Sędziowie SN: Małgorzata Gersdorf (sprawozdawca), Jerzy Kwaśniewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 listopada 2008 r. sprawy z powództwa Magdaleny F., Małgorzaty M., Iwony Ł. przeciwko Uniwersytetowi Medycznemu [...] w P. o przywrócenie dotychczasowych warunków zatrudnienia, na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 23 listopada 2007 r. [...]

uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Poznaniu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powódki Iwona Ł., Magdalena F. i Małgorzata M. wniosły o uznanie za nieuzasadnione wypowiedzeń warunków pracy dokonanych przez pozwanego pracodawcę - Uniwersytet Medyczny [...] w P., przywrócenie poprzednich warunków pracy oraz o zobowiązanie pozwanego do dalszego zatrudnienia powódek na dotychczasowych warunkach na podstawie art. 477² § 2 k.p.c. Powódki wskazały, że nie jest zasadne wypowiedzenie im przez pracodawcę dotychczasowych warunków pracy w zakresie skróconego czasu pracy, ponieważ warunki, w jakich pracują mimo zmiany siedziby Zakładu Immunologii, nie poprawiły się, lecz nadal są szkodliwe i uciążliwe.

W odpowiedzi na pozew, pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z dnia 23 sierpnia 2007 r. Sąd Rejonowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu przywrócił poprzednie warunki pracy i płacy powódek, ustalając, że podstawą do wydania powyższego orzeczenia były następujące fakty. Powódka Iwona Ł. jest zatrudniona u pozwanego na pełny etat na podstawie umowy o pracę zawartej w dniu 1 stycznia 1993 r. na czas nieokreślony na stanowisku starszego technika, początkowo w Zakładzie Patomorfologii Klinicznej, a później w wydzielonej z tego Zakładu, Katedrze i Zakładzie Immunologii Klinicznej. Zakres obowiązków powódki Iwony Ł. obejmował głównie prace administracyjne. Takie obowiązki powódka wykonuje od lutego 2006 r. Wcześniej jej zakres obowiązków był ustalany w 2004 r. Różnica w porównaniu do obecnego zakresu obowiązków wyraża się w tym, że przyjmowanie materiału do badań obecnie wykonuje tylko w zastępstwie innej osoby, a wcześniej należało to do jej stałych obowiązków. W 2006 r. powódka Iwona Ł. przez okres około dwóch do czterech tygodni w marcu, kwietniu, czerwcu i sierpniu oraz w 2007 r. przez około dwa miesiące przypadające na kwiecień, czerwiec i lipiec zastępowała rejestratorkę przy przyjmowaniu materiału biologicznego do badań i rejestrowaniu ich wyników. Prace te wykonywała w pomieszczeniach laboratoryjnych, gdzie w powietrzu unoszą się opary lotnych substancji toksycznych, takich jak ksylen czy aceton, używanych tam do badań. Kierowany do badań materiał biologiczny jest potencjalnie zakaźny i nie zawsze dobrze zabezpieczony. Powódka większość swoich prac wykonuje w osobnym pomieszczeniu, które przylega bezpośrednio do pomieszczeń laboratoryjnych. Pozwany do 2007 r. uznawał pracę powódki Iwony Ł. za wykonywaną w warunkach szkodliwych i narażających ją na zarażenie. Od początku zatrudnienia u pozwanego miała przyznany dodatek za pracę w warunkach szkodliwych według III stopnia szkodliwości. Powódka cały czas pracowała w skróconym wymiarze czasu pracy, tj. 5 godzin dziennie i 25 godzin tygodniowo. W dniu 22 marca 2007 r. powódka Iwona Ł. otrzymała wypowiedzenie dotychczasowych warunków umowy o pracę w zakresie ustalonych norm czasu pracy z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Wypowiedzenie zostało uzasadnione odstąpieniem przez pracodawcę od uznawania pracy na zajmowanym przez powódkę stanowisku za szczególnie uciążliwą i wymagającą skrócenia czasu pracy. Było ono poprzedzone opinią komisji do spraw oceny stanowisk pracy oraz komisji bezpieczeństwa i higieny pracy. Pozwany zaproponował powódce nowe warunki pracy w tym zakresie, tj. 8-godzinny dzień i 40-godzinny tydzień pracy.