Wyrok SN z dnia 19 stycznia 2006 r., sygn. III BU 2/05

Dopuszczalna jest wykładnia art. 133 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grud­nia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jed­nolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.), która prowadzi do przyjęcia, że błędem organu rentowego w rozumieniu tego przepisu jest błąd popełniony w decyzji odmawiającej przyznania lub podwyższenia świadczenia, a nie jest nim zwłoka w rozpatrzeniu prawidłowo zgłoszonego żądania w trybie postępo­wania o świadczenie emerytalno-rentowe i rozstrzygnięcia sprawy w drodze decyzji. Zwłoka taka nie jest równoznaczna z odmową przyznania lub podwyż­szenia świadczenia, a więc wyrok wyrównujący świadczenie bez ograniczenia wypłaty za okres wsteczny nie może być uznany za niezgodny z prawem.

Przewodniczący SSN Andrzej Wróbel,

Sędziowie SN: Andrzej Wasilewski, Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 19 stycznia 2006 r. sprawy z wniosku Zofii S. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych­Oddziałowi w R. o wysokość emerytury, na skutek skargi organu rentowego o stwier­dzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 10 lutego 2005 r. [...]

oddalił skargę.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 15 stycznia 2004 r. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Radomiu zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Od­działu w R. z dnia 14 sierpnia 2003 r. i przeliczył Zofii S. podstawę wymiaru renty za okres od 1 listopada 1994 r. do 31 marca 2003 r., uwzględniając w podstawie wymia­ru świadczenia rentowego równowartość użytkowanej działki szkolnej. Sąd Okręgo­wy ustalił, iż wnioskodawczyni od dnia 1 listopada 1986 r. pobiera rentę nauczyciel­ską z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. W dniu 25 lutego 1995 r. Zespół Eko­nomiczno-Administracyjny Szkół w O. złożył w organie rentowym wniosek o ponowne przeliczenie świadczenia wnioskodawczyni. Do wniosku zostało dołączone zaświad­czenie stwierdzające, iż wnioskodawczyni z dniem 1 listopada 1994 r. zrezygnowała z użytkowania działki szkolnej o powierzchni 0,44 ha. Pismem z dnia 28 lutego 1995 r., przesłanym do wiadomości wnioskodawczyni, organ rentowy poinformował Ze­spół, że nie ma podstaw do doliczenia świadczenia w naturze, skoro z wniosku nie wynika działanie pracodawcy za zgodą zainteresowanego. Wnioskodawczyni zgłosiła się do organu rentowego, który zobowiązał ją do przedłożenia zaświadczenia o wartości działki (z Urzędu Gminy w O.). Z uwagi na charakter schorzenia i wielokrotną hospitalizację wnioskodawczyni nie złożyła żądanego zaświadczenia, zaś organ rentowy nie wydał w przedmiocie ponownego przeliczenia świadczenia żadnej decy­zji. W dniu 9 kwietnia 2003 r. wnioskodawczyni przesłała drogą pocztową do organu rentowego te same dokumenty, które przedłożył w 1995 r. Zespół Ekonomiczno-Administracyjny Szkół w O., nie dołączając formalnego wniosku o przeliczenie renty ani zaświadczenia w przedmiocie wartości działki. Organ rentowy we własnym za­kresie uzyskał stosowną informację z Urzędu Gminy w O. oraz przeliczył świadczenie wnioskodawczyni od dnia 1 kwietnia 2003 r. Sąd Okręgowy uznał, iż organ rentowy naruszył obowiązek rozpoznania wniosku i wydania decyzji w przedmiocie przelicze­nia świadczenia niezależnie od tego, kto z wnioskiem takim wystąpił w 1995 r. oraz wynikający z § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania w sprawach o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz.U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) obowiązek udzielenia wnioskodawczyni pomocy przy ubieganiu się o świadczenie. Przedłożenie tych samych dokumentów w kwietniu 2003 r. nie może być uznane za wystąpienie z ponownym wnioskiem, skoro pierwszy wniosek z dnia 25 lutego 1995 r. nie został przez organ rentowy rozpozna­ny aż do czasu wydania zaskarżonej decyzji.