Wyrok SN z dnia 9 grudnia 2015 r., sygn. I UK 533/14

Zawarte w art. 133 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej określenie "błąd organu rentowego" obejmuje sytuacje, w których organ rentowy miał podstawy do przyznania świadczenia, lecz z przyczyn leżących po jego stronie tego nie uczynił. Za takie przyczyny uznaje się wszelkie zaniedbania tego organu, każdą obiektywną wadliwość decyzji (teoria tzw. obiektywnej błędności decyzji), niezależnie od tego, czy jest ona skutkiem zaniedbania, pomyłki, celowego działania organu rentowego, czy też rezultatem niewłaściwych działań pracodawców albo wadliwej techniki legislacyjnej i w konsekwencji niejednoznaczności stanowionych przepisów. Oznacza to, że przedmiotowe pojęcie obejmuje również niedopełnienie przez organ rentowy obowiązku działania z urzędu na korzyść osób uprawnionych do świadczeń emerytalno-rentowych.

Teza d Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (przewodniczący)

SSN Zbigniew Myszka

SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania E. S. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o rentę z tytułu niezdolności do pracy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 9 grudnia 2015 r., skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 24 czerwca 2014 r.,

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 7 marca 2014 r. zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 lipca 2013 r. w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy E. S. rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 stycznia 2013 r.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia. Wnioskodawca złożył w dniu 31 stycznia 2013 r. wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy, dołączając kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych, legitymację ubezpieczeniową zawierającą dwie pieczątki Przedsiębiorstwa Upowszechniania Prasy i Książki "Ruch" z dnia 19 września 1972 r. oraz z dnia 26 listopada 1976 r., poświadczenia o zatrudnieniu przez Przedsiębiorstwo Upowszechniania Prasy i Książki "Ruch" z dnia 18 września 1972 r., z dnia 23 sierpnia 1973 r., z dnia 4 września 1974 r., z dnia 11 marca 1975 r., z dnia 18 grudnia 1976 r., z dnia 6 marca 1978 r., z dnia 12 lutego 1979 r. oraz z dnia 2 października 1984 r., a także informację, że ma problemy z uzyskaniem dokumentów potwierdzających pełny okres zatrudnienia w RSW "Prasa-Książka-Ruch". Pismem z dnia 21 marca 2013 r. organ rentowy powiadomił wnioskodawcę, że z powodu braku dokumentów potwierdzających zatrudnienie, termin wydania decyzji ulega przesunięciu i do dnia 5 kwietnia 2013 r. należy doręczyć świadectwo pracy lub stosowne zaświadczenie. W odpowiedzi wnioskodawca przedłożył zaświadczenie wydane przez RSW "Prasa-Książka-Ruch" z dnia 4 lipca 1975 r., stwierdzające, że pracuje od dnia 10 lipca 1972 r. na stanowisku inwentaryzatora, pismo z dnia 18 listopada 1977 r. o przeniesieniu z dniem 1 listopada 1977 r. na stanowisko rewidenta oraz zakres obowiązków służbowych z dnia 24 marca 1977 r. Decyzją z dnia 16 kwietnia 2013 r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z tej przyczyny, że nie spełnił on warunku wymaganego stażu pracy. W 10-leciu poprzedzającym datę powstania całkowitej niezdolności do pracy wnioskodawca nie wykazał 5-letniego okresu składkowego i nieskładkowego ani 30 lat okresów składkowych, a jedynie 13 lat, 5 miesięcy i 7 dni. Organ rentowy nie zaliczył wnioskodawcy do stażu pracy okresu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę oraz umowy agencyjnej od dnia 10 lipca 1972 r. do dnia 11 czerwca 1990 r. w RSW "Prasa-Książka-Ruch", ponieważ okres ten nie został wystarczająco udowodniony. Organ rentowy zaznaczył w treści decyzji, że wniosek zostanie ponownie rozpatrzony po nadesłaniu dokumentów z archiwum. W dniu 15 lipca 2013 r. wnioskodawca złożył w organie rentowym zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za lata 1972-1990 (druk Rp-7) wystawione przez RSW "Prasa-Książka-Ruch". Zaskarżoną decyzją z dnia 23 lipca 2013 r. organ rentowy przyznał wnioskodawcy rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia 31 grudnia 2014 r.