Uchwała SN z dnia 7 sierpnia 2001 r. sygn. III ZP 13/01

Przewodniczący SSN Józef lwulski (sprawozdawca)

Sędziowie SN: Andrzej Kijowski, Jadwiga Skibińska-Adamowicz

Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Prokuratury Krajowej Piotra Wiśniewskiego, w sprawie z powództwa Cezarego K. przeciwko Przedsiębiorstwu Handlowo Usługowemu „S.” Spółce Cywilnej Zbigniewowi K. i Irenie P-K. o wynagrodzenie, po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym dnia 7 sierpnia 2001 r. zagadnienia prawnego wniesionego przez Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu postanowieniem z dnia 10 maja 2001 r. [...]

„Czy należne pracownikowi wynagrodzenie za pracę winno być zasądzone w kwocie uwzględniającej składki na ubezpieczenia społeczne potrącone z wynagrodzenia oraz zaliczkę na podatek dochodowy ?”

podjął uchwałę:

Sąd pracy, zasądzając wynagrodzenie za pracę, nie odlicza od tego wynagrodzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenie społeczne.

Uzasadnienie

Przedstawione zagadnienie prawne powstało w następującym stanie sprawy.

Powód Cezary K. wniósł przeciwko Irenie P-K. i Zbigniewowi K. o zapłatę wynagrodzenia prowizyjnego za okres od marca 1999 r. do listopada 1999 r. W toku procesu powód wniósł dodatkowo o wyrównanie wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Pozwani uznali roszczenie powoda do kwoty 11 490 zł, a w pozostałej części wnieśli o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z dnia 12 lutego 2001 r. [...] Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Grudziądzu zasądził od pozwanych na rzecz powoda: 1.160,78 zł z ustawowymi odsetkami od 1kwietnia 1999 r; 1.160,78 zł z ustawowymi odsetkami od 1 maja 1999 r. 1.472, 87 zł z ustawowymi odsetkami od 1 czerwca 1999 r; 2 082,05 zł z ustawowymi odsetkami od 1 lipca 1999 r. 3.138,14 zł z ustawowymi odsetkami od 1 sierpnia 1999 r. 3.524,17 zł z ustawowymi odsetkami od 1 września 1999 r. 3.906,00 zł z ustawowymi odsetkami od 1 października 1999 r. 4.507,44 zł z ustawowymi odsetkami od 1 listopada 1999 r. i 3.394,76 zł z ustawowymi odsetkami od 1 grudnia 1999 r. W pozostałej części Sąd oddalił powództwo. Sąd pierwszej instancji ustalił, iż w dniu 1 grudnia 1998 r. powód zawarł z pozwanymi umowę o pracę na czas nie określony na stanowisku kierownika do spraw sprzedaży z wynagrodzeniem 1.100 zł brutto oraz z 1 % prowizji od obrotu powyżej 200.000 zł. Pismem z dnia 30 listopada 1999 r. pozwani wypowiedzieli powodowi umowę o pracę w części dotyczącej stanowiska. Z dniem 1 grudnia 1999 r. powód objął stanowisko magazyniera-kierowcy z wynagrodzeniem miesięcznym 1.280 zł, z dodatkiem za godziny nocne w kwocie 70 zł i premią motywacyjną. Tej treści pismo zostało podpisane przez powoda. Z dniem 15 maja 2000 r. strony rozwiązały umowę o pracę za porozumieniem. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14 grudnia 1999 r. (Dz.U. Nr 153, poz. 1006) określa sposób przeliczania przychodu w związku z wprowadzeniem obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie społeczne przez ubezpieczonych. Od dnia 1 stycznia 1999 r. osobom objętym ubezpieczeniem społecznym powinno się przeliczyć przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. W celu ustalenia przeliczonych przychodów płatnik ustalał nowe wysokości składników przychodu przysługujących ubezpieczonemu od dnia 1 stycznia 1999 r. i na ich podstawie obliczał przeliczony przychód, z zastrzeżeniem, że nie mógł być on niższy od kwoty wynikającej z przeliczenia przychodu za styczeń 1999 r. Rozporządzenie to nie wykluczyło obowiązku dokonania przeliczenia wynagrodzenia prowizyjnego. Zgodnie z art. 110 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.), pracodawcy mieli obowiązek podwyższyć pracownikom wynagrodzenie należne od dnia 1 stycznia 1999 r, przeliczając je w taki sposób, aby po potrąceniu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe nie było ono niższe niż przed przeliczeniem. Przepis art. 110 tej ustawy używa pojęcia wynagrodzenie należne od 1 stycznia 1999 r. Inne przepisy tej ustawy nie wykluczają wynagrodzenia prowizyjnego z powszechnego obowiązku dokonania przeliczenia. Wynagrodzenie prowizyjne zostało ustalone umową jeszcze w 1998 r. i było uzależnione od uzyskania obrotu ponad 200.000 zł, a warunek ten został spełniony dopiero w marcu 1999 r. Zdaniem Sądu pierwszej instancji, pozostaje to bez wpływu na treść umowy o pracę, która wynagrodzenie prowizyjne uznała jako element wynagrodzenia zasadniczego. Sąd pierwszej instancji, odwołując się do pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w G. i do opinii biegłego Ryszarda N. oraz powołując się na art. 110 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych i rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14 grudnia 1998 r, uznał, iż wynagrodzenie prowizyjne powoda powinno być przeliczone. W ocenie Sądu pierwszej instancji, w związku z pismem pozwanych z dnia 30 listopada 1999 r. doszło do zmiany warunków pracy i płacy w drodze porozumienia stron. Bez wpływu na przedmiot roszczenia pozostaje okoliczność, że pozwani złożyli do depozytu Sądu Rejonowego w Grudziądzu kwotę 12 990,34 zł.