Wyrok SN z dnia 7 marca 2001 r. sygn. I PKN 287/00
Zasiłek dla bezrobotnych nie podlega zaliczeniu na poczet należnego pracownikowi na podstawie art. 81 § 1 KP wynagrodzenia na czas gotowości do pracy.
Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza
Sędziowie SN: Katarzyna Gonera, Józef Iwulski (sprawozdawca)
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2001 r. sprawy z powództwa Mariusza A. przeciwko Fabryce Maszyn Górniczych „P." SA w P.T. o wynagrodzenie za gotowość do pracy, na skutek kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi z dnia 7 stycznia 2000 r. [...]
oddalił kasację.
Uzasadnienie
Powód Mariusz A. wniósł o zasądzenie od pozwanej Fabryki Maszyn Górniczych „P." S.A. w P.T. wynagrodzenia za okres od 1 grudnia 1998 r. do 31 maja 1999 r. Powód wskazał, że Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi w uprzednio wydanym wyroku ustalił, iż strony od 1 lipca 1997 r. łączyła umowa o pracę na czas nie określony. Od dnia 1 czerwca 1999 r. pracodawca dopuścił powoda do pracy, ale nie wypłacił mu wynagrodzenia za okres do 1 grudnia 1998 r.
Strona pozwana uznała powództwo co do jednomiesięcznego wynagrodzenia i wniosła o jego oddalenie w pozostałym zakresie.
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 9 sierpnia 1999 r. [...] zasądził na rzecz powoda kwotę 1.075,20 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 czerwca 1999 r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie. Sąd Rejonowy ustalił, że powód był zatrudniony w pozwanej Fabryce od 14 lipca 1995 r. na stanowisku krajacza metali. Pozwana zawarła z nim cztery umowy o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy. Ostatnia z tych umów na podstawie dwóch aneksów została przedłużona na oznaczone w nich okresy. Ostatni z tych aneksów przewidywał, że umowa o pracę ulegnie rozwiązaniu w dniu 30 listopada 1998 r. W trakcie zatrudnienia powód wystąpił z żądaniem ustalenia, iż z pozwaną łączy go umowa o pracę zawarta na czas nie określony. Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 15 lutego 1999 r. [...] oddalił powództwo. Od tego orzeczenia powód złożył apelację, w wyniku której Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi wyrokiem z dnia 20 maja 1999 r. zmienił zaskarżony wyrok i ustalił, że strony, poczynając od dnia 1 lipca 1997 r., łączy umowa o pracę na czas nie określony. W okresie od 1 grudnia 1998 r. do 31 maja 1999 r. powód nie pracował. Pobierał w tym czasie zasiłek dla bezrobotnych. Od dnia 1 czerwca 1999 r. powód wrócił do pracy i od razu otrzymał pismo o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem z przyczyn ekonomicznych. Okres wypowiedzenia skrócono o 2 miesiące. W czerwcu 1999 r. powód był na urlopie wypoczynkowym. W związku z rozwiązaniem umowy o pracę i skróceniem okresu wypowiedzenia powód otrzymał odprawę w kwocie 1.075,22 zł oraz odszkodowanie w kwocie 2.150,44 zł. Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie tylko w części uznanej przez stronę pozwaną. W pozostałej części Sąd Rejonowy powództwo oddalił, gdyż podzielił stanowisko strony pozwanej co do zakresu w jakim pracownik, któremu ustalono istnienie zatrudnienia na czas nie określony, może żądać wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy. Przepis art. 25 KP nie określa, jak się powinna kształtować wysokość wynagrodzenia w okresie, gdy pracownik nie świadczy pracy, oczekując na rozstrzygnięcie sądu w przedmiocie ustalenia trwania zatrudnienia. Zdaniem Sądu Rejonowego, gdy rozwiązuje się umowa o pracę zawarta na czas określony w związku z upływem okresu na jaki była zawarta, a pracownik dochodzi ustalenia zatrudnienia na czas nie określony i nie świadczy pracy, to mamy do czynienia z sytuacją określoną w art. 81 § 1 KP. Tak jest również wówczas, gdy pracodawca wypowiada umowę o pracę, a czynność ta zostaje następnie uznana przez sąd za bezskuteczną lub niezgodną z prawem i pracownik zostaje przywrócony do pracy. Wówczas wynagrodzenie pracownika za okres powstawania bez pracy jest limitowane zgodnie z art. 47 KP. W ocenie Sądu Rejonowego właśnie ten przepis w drodze analogii należy zastosować w niniejszej sprawie. Nie ma bowiem żadnych racji, dla których pracownicy, pozostający bez pracy wskutek przeszkód leżących po stronie pracodawcy i oczekujący na werdykt sądu odnośnie ich dalszego zatrudnienia mają być traktowani w odmienny sposób. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi wyrokiem z dnia 7 stycznia 2000 r. [...] zmienił zaskarżony przez powoda wyrok Sądu pierwszej instancji w ten sposób, że zasądził na jego rzecz kwotę 5.376 zł z odsetkami. Zdaniem Sądu drugiej instancji, wadliwość zaskarżonego orzeczenia polegała na błędnym zastosowaniu do ustalonego stanu faktycznego w drodze analogii art. 47 KP, podczas gdy powinien być zastosowany art. 81 § 1 KP. Powód pozostawał bowiem w stosunku pracy w okresie od dnia 1 grudnia 1998 r. do dnia 31 maja 1999 r. i nie świadczył pracy na skutek niezgodnych z prawem działań pracodawcy. Dlatego na podstawie art. 81 § 1 KP należy mu się od pozwanej wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania za cały ten okres, czyli za 6 miesięcy, gdyż w okresie tym pozostawał w gotowości do pracy. O pozostawaniu przez powoda w gotowości do pracy świadczy niewątpliwie okoliczność, że w tym okresie powód nie wykonywał pracy na rzecz innego pracodawcy, lecz pobierał zasiłek dla bezrobotnych oraz konsekwentnie popierał powództwo o ustalenie trwania stosunku pracy. Zdaniem Sądu drugiej instancji uprawnienia pracownicze powoda zostały szczegółowo unormowane w art. 81 § 1 KP i nie ma przesłanek do stosowania w drodze analogii art. 47 KP. Nie występuje bowiem luka w prawie podlegająca usunięciu w drodze analogii.