Wyrok SN z dnia 29 listopada 2000 r. sygn. I PKN 108/00

Czas podróży służbowej poza granicami kraju rozpoczyna się od chwili przekroczenia granicy polskiej i dlatego ryczałt przysługujący pracownikowi z tytułu takiej podróży nie obejmuje czasu dojazdu do granicy oraz czasu oczekiwania na odprawę celną.

Przewodniczący SSN Jadwiga Skibińska-Adamowicz (sprawozdawca)

Sędziowie SN: Katarzyna Gonera, Walerian Sanetra

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2000 r. sprawy z powództwa Jerzego P. przeciwko Bogdanowi B. o zapłatę, na skutek kasacji powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 25 listopada 1999 r. [...]

zmienił w ten sposób zaskarżony wyrok, że oddalił apelację pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu z dnia 9 lipca 1999 r. [...] i zasądził od pozwanego Bogdana B. na rzecz powoda Jerzego P. kwotę 1.125 zł (jeden tysiąc sto dwadzieścia pięć złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego,

zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.125 zł (jeden tysiąc sto dwadzieścia pięć złotych) tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powód Jerzy P. po sprecyzowaniu stanowiska żądał zasądzenia od Bogdana B. kwoty 10.419,13 USD wraz z odsetkami w wysokości 8 % od należności za każdy wyjazd za granicę oraz kwoty 2.880 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu, a ponadto zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 8.000 zł. Wyjaśnił, że był zatrudniony przez pozwanego w charakterze kierowcy i od 9 czerwca 1995 r. do 28 lutego 1998 r. odbywał podróże służbowe do Federacji Rosyjskiej, za które pracodawca ustalił należność w kwocie 110 DM za każdy wyjazd, bez względu na czas trwania podróży. Zdaniem powoda, należność ta jest za niska, gdyż nie uwzględniła czasu oczekiwania na granicy wynoszącego 2-3 dni.

Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu wyrokiem z dnia 9 lipca 1999 r. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.280 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 18 grudnia 1998 r. tytułem diet za podróże służbowe na terenie kraju, kwotę 6.319,13 USD z tytułu diet za podróże służbowe za granicę oraz 4.000 zł tytułem kosztów procesu i oddalił powództwo w pozostałej części. Ustalił, że pozwany, jako właściciel firmy transportowej, zawarł z powodem umowę o pracę, która trwała od 1 czerwca 1993 r. do 28 lutego 1998 r. W czasie od 5 czerwca 1995 r. do 28 lutego 1998 r. powód odbył 36 podróży służbowych za granicę do Federacji Rosyjskiej. Za każdy wyjazd otrzymywał 110 DM na pokrycie kosztów wyżywienia i drobnych wydatków, niezależnie od czasu trwania podróży. Podróże te były związane z oczekiwaniem na granicy po stronie polskiej na odprawę celną i wjazd, wynoszącym dwa lub nawet trzy dni. W czasie podróży powód spał w kabinie kierowców przystosowanej do noclegu. W dniu 16 stycznia 1995 r. pozwany wydał regulamin wynagradzania kierowców, w którym określił należność z tytułu podróży służbowych za granicę w kwocie 110 DM, niezależnie od czasu trwania podróży. Regulamin ten (a także późniejsze: z 1 kwietnia 1996 r., 1 września 1996 r. oraz z 1 marca 1997 r.) powoływał jako swoją podstawę § 14 ust. 1 zarządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie zasad ustalania oraz wysokości należności przysługujących pracownikom z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Według powyższego przepisu pracownikom odbywającym wielokrotne podróże służbowe za granicę przysługuje ryczałt w walucie obcej na pokrycie kosztów wyżywienia i innych drobnych wydatków, noclegów oraz dojazdów i przejazdów środkami komunikacji miejscowej w wysokości ustalonej przez pracodawcę. Powyższe zarządzenie określa również wysokość diety za dobę podróży służbowej oraz limit za nocleg w hotelu, które w wypadku Federacji Rosyjskiej wynoszą odpowiednio 33 i 80 dolarów USA; w razie nie-przedstawienia rachunku za nocleg, ryczałt z tego tytułu wynosi 25 % limitu za nocleg.