Wyrok SN z dnia 19 stycznia 1998 r. sygn. I PKN 487/97

1. Do ocenycharakteru umowy o pracę zawartej z nauczycielem przed wejściem w życie ustawy z dnia 14 czerwca 1996 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (Dz.U. Nr 87, poz. 396) należy stosować obowiązujące wówczas brzmienie ustawy. Posiadanie kwalifikacji do zajmowania stanowiska nauczyciela nie było wtedy warunkiem do zawarcia umowy o pracę na czas nie określony.

2. Warunki organizacji nauczania, umożliwiające zawarcie z nauczycielem umowy terminowej, nie dotyczą organizacji szkoły.

Przewodniczący SSN: Walerian Sanetra

Sędziowie SN: Józef Iwulski (sprawozdawca), Zbigniew Myszka.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 1998 r. sprawy z powództwa Elżbiety N.-A. przeciwko Szkole Podstawowej w R. o ustalenie, na skutek kasacji powódki od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 26 czerwca 1997 r. [...]

oddalił kasację.

Uzasadnienie

Powódka Elżbieta N.-A. domagała się ustalenia, że wiąże ją z pozwaną Szkołą Podstawową w R. umowa o pracę na czas nie określony. Sąd Rejonowy-Sąd Pracy dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie wyrokiem z dnia 10 lutego 1997 r. oddalił powództwo. Sąd ustalił, że powódka została zatrudniona w charakterze nauczyciela języka polskiego w dniu 1 września 1993 r. Zatrudnienie powódki opierało się następnie na kolejno zawieranych umowach o pracę na czas określony. Łącznie strony zawarły cztery umowy o pracę, w tym ostatnią na okres od 1 września 1995 r. do 31 sierpnia 1996 r. Zarówno w dniu zawarcia pierwszej umowy, jak i następnych i do upływu czasu na jaki została zawarta ostatnia umowa, powódka nie posiadała ukończonych studiów wyższych, ani też żadnej szkoły kształcącej nauczycieli. Nie była też nauczycielem mianowanym. W latach szkolnych 1993/1994 i 1994/1995 powódka była zatrudniona w zastępstwie nauczycielki języka polskiego Ewy S., która przebywała na urlopie bezpłatnym i z którą stosunek pracy został rozwiązany w styczniu 1995 r. W roku szkolnym 1995/1996 na język polski przewidziano w pozwanej Szkole 55 godzin. Zajęcia z tego przedmiotu prowadziło wraz z powódką czterech nauczycieli, w tym zastępca dyrektora szkoły Krystyna B., która z racji pełnionej funkcji miała przyznaną tylko połowę obowiązkowego wymiaru godzin. Zawierając z powódką umowę o pracę na czas określony na rok szkolny 1995/1996 dyrektor pozwanej Szkoły miał na względzie to, że musi zapewnić obowiązkowe pensum godzin swojej zastępczyni, gdyby musiała odejść z funkcji zastępcy dyrektora. To samo dotyczyło mianowanej nauczycielki języka rosyjskiego, wobec zmniejszenia się godzin nauczania tego języka, a także nauczycieli mianowanych będących na dłuższych urlopach. Dyrektor brał także pod uwagę, że powódka nie posiadała kwalifikacji wymaganych na stanowisko nauczyciela. W okresie opracowywania planu organizacyjnego szkoły na rok 1995/1996 nie zgłosił się żaden kandydat z pełnymi kwalifikacjami do nauczania języka polskiego. Pismem z dnia 30 maja 1996 r. dyrektor pozwanej Szkoły poinformował powódkę, że po 31 sierpnia 1996 r. nie zawrze z nią umowy o pracę na następny rok szkolny. Sąd Rejonowy uznał, że zatrudnienie powódki na czas określony było uzasadnione najpierw potrzebą zastępstwa nieobecnego nauczyciela, a następnie przyczynami organizacyjnymi nauczania w szkole. Dyrektor Szkoły musiał zatroszczyć się o pełne pensum godzin dla Krystyny B., na wypadek rezygnacji ze stanowiska wicedyrektora, a także dla mianowanej nauczycielki Elżbiety S. ze względu na eliminowanie godzin nauczania języka rosyjskiego i dla mianowanych nauczycieli przebywających na urlopach. Wprawdzie z dniem 1 września 1996 r. została przyjęta do Szkoły nauczycielka języka polskiego posiadająca pełne kwalifikacje do nauczania tego przedmiotu, ale fakt ten nie może wpłynąć na prawa powódki, gdyż wybór zatrudnionego nauczyciela służy dyrektorowi, który powinien kierować się dobrem dzieci i potrzebami szkoły.