Wyrok NSA z dnia 28 czerwca 2023 r., sygn. I OSK 303/20

Nieruchomości

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Iwona Bogucka Sędziowie: sędzia NSA Maciej Dybowski sędzia del. WSA Maria Grzymisławska-Cybulska (spr.) Protokolant asystent sędziego Krzysztof Ważny po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2023 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. O. i M. A. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 lipca 2019 r. sygn. akt I SA/Wa 413/19 w sprawie ze skargi M. O. i M. A. na decyzję Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia [...] lutego 2019 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nabycia z mocy prawa z dniem 1 czerwca 2003 r. prawa użytkowania wieczystego 1. uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania; 2. zasądza od Ministra Rozwoju i Technologii na rzecz M. O. i M. A. solidarnie kwotę 440 (czterysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 02 lipca 2019 r. sygn. I SA/Wa 413/19 oddalił skargę M. O. i M. A. na decyzję Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia [...] lutego 2019 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nabycia z mocy prawa z dniem 1 czerwca 2003 prawa użytkowania wieczystego.

Uzasadniając wyrok Sąd Wojewódzki wskazał, że sprawy dotyczące szeregu działek zlokalizowanych pod torami na stacji rozrządowej [...] prowadzone są od dekady, w tym co do sąsiadujących bezpośrednio ze sobą i leżących w pasie tych samych torów co działka nr [...]. Wszystkie te działki powstałe z działki nr [...] usytuowane są pod torami kolejowymi i urządzeniami im towarzyszącymi. Sąd Wojewódzki zaakcentował, że niniejsza sprawa, tak jak i inne sprawy dotyczące nieruchomości sąsiednich, była rozpoznawana przez kilka lat. Postępowania dotyczące tych działek toczą się równolegle, w każdym z nich zapada osobna decyzja administracyjna ale materiał dowodowy czy ustalenia końcowe, a także i zarzuty skarg - pozostają podobne a nawet tożsame. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazano, że jak wynika z analizy wielu skarg rozpoznawanych przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (I SA/Wa 1934/17, SA/Wa 1935/17, I SA/Wa 1936/17, I SA/Wa 1891/17, I SA/Wa 1709/17; I SA/Wa 1711/17, I SA/Wa 1644/17, I SA/Wa 373/19, I SA/Wa413/19, I SA/Wa 205/19, I SA/Wa 204/19, I SA/Wa 414/19) całokształt okoliczności sprawy sprowadza się do tego, że skarżący i właściciele sąsiednich nieruchomości reprezentowani przez tego samego pełnomocnika nie kwestionują, iż obecnie na ww. działkach, w zależności od ich usytuowania, znajdują się tory określonej linii kolejowej, co do zasady nie kwestionują też, że tory na tym terenie zostały wybudowane w latach 50-tych ubiegłego wieku a nawet w II połowie XIX wieku (gdy chodzi o tory linii nr 020), kwestionują natomiast że owe tory i towarzyszące im obiekty w dacie wyznaczonej ustawą czyli [...] lutego 2003r. również stanowiły część linii kolejowej w rozumieniu przepisów ustawy. Nade wszystko skarżący zarzucają, iż w głównej mierze organy oparły się na twierdzeniach PKP oraz na dowodach nie pochodzących z 2003r. a zatem na dowodach niemiarodajnych z punktu widzenia mającego nastąpić z mocy samego prawa skutku z art. 37a ustawy. Sąd Wojewódzki podkreślił, że w kolejnych sprawach dotyczących nieruchomości powstałych z podziału pierwotnej działki nr 1 czy działki nr [...] (jak w sprawie niniejszej), a reprezentowanych przez tego samego pełnomocnika procesowego – zarówno skarżący czy inni właściciele tych działek ale też i PKP - każdorazowo składali sprzeciwy odnośnie do kasatoryjnych rozstrzygnięć ministra zarzucając mu naruszenie art. 138 § 2 kpa (vide sprawy I SA/Wa 1709/17; I SA/Wa 1711/17, I SA/Wa 1644/17). Oznacza to, iż co do zasady obie strony uznają, że sprawy dotyczące gruntów pod torami linii 020 nie wymagają uzupełnienia materiału dowodowego w istotnym zakresie. Zresztą w kilku prawach przesądził to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględniając sprzeciwy skarżących i wskazując, iż materiał dowodowy w znacznej mierze został już zgromadzony i należy jedynie dokonać jego oceny ewentualnie uzupełnić w oparciu o art. 136 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego – dalej jako: "k.p.a.". Sąd Wojewódzki wskazał, że jakkolwiek sprawy te dotyczą często różnych nieruchomości wieczysto-księgowych a zatem i pozostają rozbieżne podmiotowo - to jednak pozostają zbieżne przedmiotowo - jako że dotyczą kompleksu bezpośrednio ze sobą sąsiadujących działek pod torami jednej stacji. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazano, że stanowisko Sądu wyrażane w tych sprawach - gdy chodzi choćby o materiał dowodowy czy jego ocenę, można przez analogię stosować w pozostałych sprawach. Nie sposób bowiem przyjąć, że w jednej sprawie ten sam tor linii nr 20 czy np. 18- kilometrowy tor jednej linii (gdy mowa np. o linii nr 509) każdorazowo będzie inaczej oceniany zwłaszcza jeśli się uwzględni że argumentacja stron niemalże każdorazowo w ww. sprawach pozostaje identyczna.