Wyrok NSA z dnia 11 stycznia 2023 r., sygn. I OSK 318/22

Zgodnie z art. 61 ust. 2 pkt 2 u.p.s., kolejność obowiązku ponoszenia odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej przez członka rodziny jest ustalona w taki sposób, że w pierwszej kolejności obowiązek ten spoczywa na małżonku, a dopiero w kolejnej kolejności na zstępnych, przy czym małoletni zstępni nie są zobowiązani do wniesienia opłaty z dochodów dziecka.

Dnia 11 stycznia 2023 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędziowie: sędzia NSA Piotr Przybysz (sprawozdawca) sędzia del. WSA Maria Grzymisławska-Cybulska po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2023 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 3 listopada 2021 r., sygn. akt II SA/Ol 544/21 w sprawie ze skargi M. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Elblągu z dnia 15 marca 2021 r. nr Rep. 521/PS/21 w przedmiocie odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej 1. uchyla zaskarżony wyrok oraz zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy [...] z dnia 27 stycznia 2021 r., nr GOPS-5024.1.2021; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Elblągu na rzecz M. S. kwotę 377 (trzysta siedemdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 3 listopada 2021 r., sygn. akt II SA/Ol 544/21, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie po rozpoznaniu sprawy ze skargi M. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Elblągu z 15 marca 2021 r., nr Rep. [...], w przedmiocie odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej, oddalił skargę. Wyrok ten, podobnie jak i inne przywołane niżej wyroki sądów administracyjnych, dostępny jest w internetowej bazie orzeczeń - http://orzeczenia.nsa.gov.pl.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.

Decyzją z 27 stycznia 2021 r., wydaną przez Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] w siedzibą w [...], działającego z upoważnienia Wójta Gminy [...] (dalej jako: organ I instancji), na podstawie art. 8 ust. 3 i 12, art. 60 ust. 1, art. 61 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1, art. 106 ust. 1 i 5, art. 109 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 1876 ze zm., dalej jako: u.p.s.), ustalono M. S. (dalej jako: strona lub skarżąca) odpłatność za pobyt matki w Domu Pomocy Społecznej w M. (dalej jako: DPS) od 1 września 2020 r. w kwocie 673,79 zł miesięcznie i zobowiązano stronę do uiszczenia odpłatności za okres od 1 września do 30 września 2020 r. w kwocie 673,79 zł, w terminie do 26 lutego 2021 r. oraz zobowiązano stronę do dokonywania wpłat od października 2020 r. w stosunku miesięcznym do ostatniego dnia każdego miesiąca, a także do uregulowania wszelkich zobowiązań objętych decyzją w terminie do 26 lutego 2021 r. W uzasadnieniu podano, że uwzględniając uzasadnienie decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Elblągu (dalej jako: Kolegium lub organ odwoławczy) z 23 listopada 2020 r. organ I instancji przeprowadził ponownie analizę zebranej dokumentacji. Wyjaśniono, że w każdym przypadku, gdy została ustalona w drodze umowy opłata, która nie będzie zadośćuczynić kosztom pobytu mieszkańca w domu pomocy społecznej, organ ma obowiązek wydać decyzję o ustaleniu wysokości należnej opłaty od osoby wymienionej w art. 61 ust. 2 u.p.s., uwzględniając maksymalną dopuszczalność kwotowego obciążenia opłatą przy stosowaniu kryterium ustawowego