Wyrok NSA z dnia 9 maja 2018 r., sygn. II OSK 1502/16

Ochrona zdrowia

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Arkadiusz Despot - Mładanowicz Sędziowie sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak sędzia del. WSA Piotr Broda /spr./ Protokolant starszy inspektor sądowy Marcin Sikorski po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2018 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej [...] Sp. z o.o. z/s w Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 21 marca 2016 r. sygn. akt IV SA/Wr 615/15 w sprawie ze skargi [...] Sp. z o.o. z/s w Z. na decyzję Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia choroby zawodowej 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od [...] Sp. z o.o. z/s w Z. na rzecz Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 21 marca 2016 r., sygn. akt IV SA/Wr 615/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę [...] sp. z o.o. z/s w Z. na decyzję D. Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we W. z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia choroby zawodowej.

Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Decyzją z dnia [...] lipca 2015 r. D. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny we W., po rozpoznaniu odwołania [...] sp. z o.o. z/s w Z. od decyzji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Z. z dnia [...] listopada 2013 r. o stwierdzeniu u pracownika E. M. choroby zawodowej - przewlekłej choroby układu ruchu wywołanej sposobem wykonywania pracy: przewlekłego zapalenia ścięgna i jego pochewki (poz. 19 pkt 1 wykazu chorób zawodowych wymienionych w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych - Dz. U. nr 105, poz. 869), uchylił w/w decyzję i orzekł o stwierdzeniu choroby zawodowej - przewlekłej choroby układu ruchu wywołanej sposobem wykonywania pracy: przewlekłe zapalenie ścięgna i jego pochewki kciuka prawego i lewego. Uzasadniając swoje stanowisko organ wskazał, że uczestniczka postępowania pracowała kolejno: od 5 września 1975 r. do 23 kwietnia 1976 r. jako oklejarka w [...] z siedzibą w B. w narażeniu na sposób wykonywania pracy oraz od 4 lipca 1989 r. do nadal w [...] sp. z o.o. z/s w Z. w narażeniu na sposób wykonywania pracy, w tym jako monter, praser oraz monter - pakowacz. Praca uczestniczki polegała na montowaniu pojedynczych wyrobów w pakiety wielopolowe przy użyciu podstawek monterskich i wkrętaka pneumatycznego, na pobieraniu z pojemnika i ułożeniu na stanowisku kilkudziesięciu sztuk wyrobów, następnie skręcaniu w pakiet wkrętakiem pneumatycznym trzech nakrętek i trzech wkrętów oraz odłożeniu gotowych wyrobów na pole odkładcze. Praca wykonywana była na siedząco i w wymuszonej pozycji ciała oraz w systemie zmianowym. Normy obowiązujące w tym okresie wymuszały wykonanie około 8 -10 tys. ruchów na zmianę roboczą. W latach późniejszych (po 2000 r.) praca na tym stanowisku polegała na nitowaniu zamiast skręcaniu wyrobów w pakiet. Pacjentka badana była w D. Wojewódzkim Ośrodku Medycyny Pracy w dniu 16 czerwca 2014 r., a całość dokumentacji otrzymano w dniu 26 sierpnia 2014 r. Uczestniczka zgłaszała występujące od 2013 r. bóle kciuka lewego, następnie prawego, drętwienie, zatrzaskiwanie palców. Dolegliwości te wskazywała podczas badań profilaktycznych. Skierowana została do ortopedy w POZ B. który rozpoznał kciuki zatrzaskujące, operowane w Oddziale Chirurgii w S.j. Po badaniach w DWOMP stwierdzono, że ruchomość w obrębie kciuka prawego została zachowana, w lewym natomiast występuje ograniczenie ruchomości paliczka dystalnego - konsultujący reumatolog wykluczył przy tym inne choroby układu ruchu. Ortopeda potwierdził istnienie u pacjentki kciuków zatrzaskujących będących wynikiem przewlekłego zapalenia ścięgna i jego pochewki, aktualnie bez cech tej choroby po zabiegu operacyjnym. W oparciu o dokumentacje ostatecznie stwierdzono zapalenie ścięgna i jego pochewki pod postacią palca zatrzaskującego, która rozwija się w przebiegu narażenia na powtarzalne ruchy zginania palców z ograniczeniem ich poślizgu. Ustalono, że uczestniczka wykonywała czynności obciążające palce na stanowisku zarówno oklejarki jak i montera-nitowacza, a zwłaszcza montera-pakowacza, obciążając nadmiernie palce dłoni. Wykluczono przy tym pozazawodowe przyczyny choroby z wysokim prawdopodobieństwem upatrując jej etiologię w charakterze czynności związanych z dotychczasowym zatrudnieniem. W toku prowadzonego postępowania odwoławczego D. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny skierował pismo do jednostki orzeczniczej celem ponownego przeanalizowania niniejszej sprawy i wydania opinii uzupełniającej do orzeczenia lekarskiego. D. Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy udzielił odpowiedzi, że orzeczenie lekarskie zawiera wszystkie niezbędne informacje dotyczące zarówno narażenia zawodowego, przeprowadzonej diagnostyki, jak i analizy dokumentacji wskazującej na rozpoznanie choroby zawodowej. Do rozwoju choroby zawodowej u pacjentki przyczyniło się wieloletnie narażenie zawodowe, a choroba zawodowa ujawniła się w 2013 roku. Orzecznictwo lekarskie dopuszcza możliwość rozpoznania choroby zawodowej również po zabiegu operacyjnym, aktualnie bez objawów chorobowych lub w remisji, jeśli przed zabiegiem dokumentacja potwierdziła jej obecność. Organ odwoławczy wywiódł, że rozpoznana u uczestniczki choroba została wymieniona w wykazie chorób zawodowych, zaś ocena warunków jej pracy pozwala przyjąć z wysokim prawdopodobieństwem, że była ona przyczyną powstania tej choroby. Organ sanitarny podkreślił, że orzeczenie lekarskie stanowiące podstawę wydanej w sprawie decyzji jest dostatecznie uzasadnione, a sformułowana w nim diagnoza oparta została na wystarczających przesłankach, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie procedurami diagnostyczno-orzeczniczymi. W niniejszej sprawie organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej uznały, że nie ma dostatecznych przesłanek do kierowania uczestniczki postępowania na kolejną konsultację medyczną. Organ odwoławczy stwierdził, że organ I instancji podjął wszelkie niezbędne i możliwe czynności mające na celu ustalenie stanu faktycznego - zgodnie z art. 7 K.p.a., tj. przeprowadzona została wnikliwa ocena narażenia zawodowego. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny nie jest upoważniony do analizy dokumentacji medycznej pod względem merytorycznym, dlatego też nie gromadzi jej w aktach administracyjnych, poza dokumentacją dołączaną przez strony jako dowód w sprawie. Wbrew twierdzeniom strony nie można w żadnej mierze wywieść z jego treści, że w chwili wydawania decyzji przez organ pracownik lub były pracownik musi cierpieć na dane schorzenie. Rozpoznanie choroby zawodowej może nastąpić na podstawie udokumentowanych objawów chorobowych. Bez znaczenia przy tym pozostaje w przedmiotowej sprawie fakt, iż pracownik pozostawał w stosunku pracy.