Wyrok NSA z dnia 16 lutego 2018 r., sygn. II FSK 574/16

Egzekucyjne postępowanie

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Jan Grzęda, Sędzia NSA Andrzej Jagiełło (sprawozdawca), Sędzia NSA Tomasz Kolanowski, Protokolant Piotr Stępień, po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 października 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 577/15 w sprawie ze skargi R.J. na postanowienie Ministra Finansów z dnia 4 grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie wstrzymania czynności egzekucyjnych 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i oddala skargę, 2) zasądza od R.J. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 120 (słownie: sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

II FSK 574/16

Uzasadnienie

1.1 Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 października 2018 r., sygn. akt: III SA/Wa 577/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, uchylił zaskarżone przez R.J. postanowienie Ministra Finansów z dnia 4 grudnia 2014r., w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania oraz poprzedzające je postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 27 lutego 2013 r. 1.2 Ze stanu sprawy przyjętego przez Sąd pierwszej instancji wynika, że Naczelnik Urzędu Skarbowego w G. działając jednocześnie jako wierzyciel i organ egzekucyjny wystawił , w dniu 12 kwietnia 2012 r. tytuł wykonawczy nr SM [...] przeciwko R.J. (Skarżący), wskazując w nim jako rodzaj egzekwowanej należności - podatek dochodowy w wysokości 19% pobierany od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Następnie pismem z dnia 4 grudnia 2012 r. Skarżący złożył zarzuty w sprawie prowadzenia przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w G. postępowania egzekucyjnego na podstawie tytułu wykonawczego nr od SM [...] z dnia 12 kwietnia 2012 r. z wnioskami o umorzenie postępowania egzekucyjnego i wstrzymanie wszystkich czynności egzekucyjnych do czasu rozpatrzenia zarzutów. Postanowieniem z dnia 15 stycznia 2013 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w G. uznał zarzuty zobowiązanego za niezasadne i odmówił umorzenia postępowania egzekucyjnego. Pismem z dnia 11 lutego 2013 r. Skarżący wniósł zażalenie na powyższe postanowienie, w którym zawarł wniosek o wstrzymanie czynności egzekucyjnych na podstawie art. 35 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2014r., poz. 1619 ze zm.) - dalej: u.p.e.a., do czasu rozpatrzenia jego zażalenia. Postanowieniem z dnia 27 lutego 2013 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku odmówił wszczęcia postępowania w sprawie wstrzymania czynności egzekucyjnych, wskazując w uzasadnieniu, iż w niniejszej sprawie Naczelnik Urzędu Skarbowego w G. w prowadzonym przez siebie na podstawie tytułu wykonawczego nr SM [...] z dnia 12 kwietnia 2012 r. postępowaniu egzekucyjnym wobec majątku Skarżącego, nie zastosował żadnych środków egzekucyjnych. Z tego względu, zdaniem tego organu, niemożliwe było orzeczenie o wstrzymaniu czynności egzekucyjnych, które nie miały miejsca. Pismem z dnia 20 marca 2013 r. Skarżący złożył zażalenie na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 27 lutego 2013 r., w którym zarzucił mu naruszenie: art. 61a § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013r., poz. 267 ze zm.) - dalej: k.p.a., w zw. z art. 18 i art. 35 § 2 u.p.e.a., poprzez bezzasadną odmowę wszczęcia postępowania w sprawie wstrzymania czynności egzekucyjnych,; art. 124 § 1 i § 2 k.p.a. w zw. z art. 18 i art. 35 § 2 u.p.e.a., poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na błędnym uzasadnieniu przyczyn odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wstrzymania czynności egzekucyjnych. Wskazując na powyższe zarzuty Skarżący wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia oraz orzeczenie co do istoty sprawy, poprzez wstrzymanie czynności egzekucyjnych do czasu rozpatrzenia przez Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku zażalenia na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w G. W uzasadnieniu zażalenia Skarżący podniósł, że nie domagał się wszczęcia postępowania administracyjnego, lecz jedynie wstrzymania czynności egzekucyjnych, zatem powyższy wniosek powinien być rozpatrzony merytorycznie. Po rozpatrzeniu zażalenia Skarżącego z dnia 20 marca 2013 r. Minister Finansów (również: organ odwoławczy) postanowieniem z dnia 4 grudnia 2014 r. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie z dnia 27 lutego 2013 r. Skarżący zaskarżył następnie powyższe postanowienie organu odwoławczego, wnosząc skargę w piśmie z dnia 21 stycznia 2015 r. oraz zarzucając mu naruszenie następujących przepisów: art. 61a § 1 k.p.a. w związku z art. 18 i art. 35 § 2 u.p.e.a., poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na bezzasadnej odmowie wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o wstrzymanie czynności egzekucyjnych, w sytuacji, gdy nie istnieje odrębna sprawa dotycząca wstrzymania czynności egzekucyjnych, do rozstrzygnięcia której, w oparciu o przepis art. 18 u.p.e.a., stosuje się przepisy ogólnej procedury administracyjnej dotyczące wszczęcia postępowania (art. 61 k.p.a.) i odmowy jego wszczęcia (art. 61a k.p.a.); art. 124 § 1 i § 2 k.p.a. w związku z art. 61a § 1 k.p.a. w związku z art. 18 u.p.e.a., poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na błędnym uzasadnieniu przyczyn odmowy wszczęcia postępowania w sprawie, podczas gdy wniosek o wstrzymanie czynności egzekucyjnych powinien być rozpatrzony merytorycznie - uwzględniony bądź oddalony, gdyż nie istnieje odrębna sprawa dotycząca wstrzymania czynności egzekucyjnych, do rozstrzygnięcia której, w oparciu o przepis art. 18 u.p.e.a., stosuje się przepisy ogólnej procedury administracyjnej dotyczące wszczęcia postępowania (art. 61 k.p.a.) i odmowy jego wszczęcia (art. 61a k.p.a.). Wskazując na powyższe zarzuty Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia organu odwoławczego oraz poprzedzającego go postanowienia organu pierwszej instancji z dnia 27 lutego 2013 r., a także zasądzenie zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. W odpowiedzi na skargę Minister Finansów wniósł o oddalenie skargi, podtrzymując jednocześnie zaprezentowane wcześniej stanowisko oraz uznając zarzuty skargi za niezasadne. 1.3 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżone postanowienie na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012, poz. 270 ze zm.) - dalej p.p.s.a, oraz także postanowienie je poprzedzające. Zdaniem Sądu, organy obu instancji odmawiając wszczęcia postępowania w sprawie wstrzymania czynności egzekucyjnych naruszyły przepisy art. 61a § 1 k.p.a. w zw. z art. 18 oraz art. 35 § 2 u.p.e.a., a Minister Finansów nadto przepis art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 k.p.a. Sąd argumentował, że objęta wnioskiem Skarżącego z dnia 11 lutego 2013 r. instytucja wstrzymania czynności egzekucyjnych została uregulowana w przepisie art. 35 § 2 u.p.e.a., który w swoim brzmieniu obowiązującym na dzień wydania postanowienia organu pierwszej instancji, tj. 27 lutego 2013 r., stanowił że organ nadzoru w uzasadnionych przypadkach może wstrzymać czynności egzekucyjne do czasu rozpatrzenia zażalenia. Przepis art. 35 § 2 u.p.e.a. w cytowanym brzmieniu znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie, z uwagi na postanowienia art. 123 ust. 1 ustawy z dnia 11 października 2013 r. o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych (Dz. U. z 2013r., poz. 1289), który stanowi, że do postępowań egzekucyjnych w administracji wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ww. ustawy mają zastosowanie przepisy dotychczasowe. Zgodnie z art. 61a § 1 k.p.a., gdy żądanie wszczęcia postępowania administracyjnego zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. Przesłanki tej odmowy bada się według kryterium podmiotowego, przedmiotowego, a nadto należy uwzględniać inne przyczyny, których wystąpienie uzasadnia taką odmowę. Pojęcie postępowania określone w tym przepisie obejmuje postępowanie prowadzone w trybie głównym oraz postępowanie nadzwyczajne, z wyjątkiem postępowania wznowieniowego regulowanego odrębną - zawartą w art. 149 § 3 k.p.a. - podstawą prawną odmowy jego wszczęcia. Sąd ocenił, że rozpatrywanie wniosku Skarżącego o wstrzymanie czynności egzekucyjnych, nie jest odrębną od prowadzonego postępowania egzekucyjnego sprawą administracyjną, do rozstrzygnięcia której w oparciu o przepis art. 18 u.p.e.a. stosuje się przepisy ogólnej procedury administracyjnej dotyczące wszczęcia postępowania (art. 61 k.p.a.) i odmowy jego wszczęcia (art. 61a k.p.a.). Przepisy art. 61 i art. 61a k.p.a. nie mają tu odpowiedniego zastosowania. W ocenie Sądu, organ egzekucyjny nie prowadzi odrębnego postępowania w przedmiocie wniosku o wstrzymanie czynności egzekucyjnych, a jedynie rozstrzyga, w ramach prowadzonego przez siebie postępowania egzekucyjnego, wniosek Skarżącego w tym przedmiocie. 2.1 W skardze kasacyjnej od powyższego orzeczenia Minister Finansów zarzucił: 1) Naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 174 pkt 1 p.p.s.a, tj.: art. 61 i 61a k.p.a. w zw. z art. 18 i art. 35 § 2 u.p.e.a poprzez przyjęcie, iż rozpatrywanie wniosku o wstrzymanie czynności egzekucyjnych, nie jest odrębną od prowadzonego postępowania egzekucyjnego sprawą administracyjną, do rozstrzygnięcia której w oparciu o przepis art. 18 u.p.e.a. stosuje się przepisy ogólnej procedury administracyjnej dotyczące wszczęcia postępowania (art. 61 k.p.a.) oraz odmowy jego wszczęcia (art. 61a k.p.a.). 2) Naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy - art. 174 pkt 2 p.p.s.a), tj.: a)a rt. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. 61a k.p.a. oraz art. 18 i 35 § 2 u.p.e.a. poprzez uznanie przez Sąd, że organ nadzoru niewłaściwie odmówił wszczęcia postępowania w sprawie wstrzymania czynności egzekucyjnych w sytuacji, gdy żadne czynności egzekucyjne w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego nie zostały w ogóle dokonane, co warunkowało brak podstaw do jego wszczęcia. A nadto poprzez uznanie, iż Minister Finansów naruszył przepis art. 138 § 1 pkt 1 kpa w zw. z art. 144 k.p.a. przychylając się do procedury zastosowanej przez organ pierwszej instancji; b) art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U z 2.014 r., poz. 1647, z późn. zm.) - dalej "p.u.s.a." i art. 3 § 1 i § 2 pkt 3 p.p.s.a. poprzez wadliwe wykonanie przez Sąd funkcji kontrolnej i uchylenie w całości postanowienia Ministra Finansów i poprzedzającego go postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku wydanych w trybie art. 18 u.p.e.a. w związku z uznaniem, iż doszło do naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, w sytuacji, gdy do takiego naruszenia nie doszło, a przepis art. 61 a k.p.a. został w przedmiotowej sprawie właściwie zastosowany; c) art. 141 § 4 p.p.s.a. - poprzez wydanie wadliwego uzasadnienia wyroku zawierającego braki w zakresie wyjaśnienia podstaw rozstrzygnięcia oraz uznanie, iż procedura przewidziana w art. 61a k.p.a. nie miała w przedmiotowej sprawie zastosowania, bez jednoczesnego wskazania, jak procedura postępowania byłaby właściwa. Przy tak postawionych zarzutach organ wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie skargi. Wniesiono też o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego oraz o rozpoznanie skargi kasacyjnej na rozprawie. 2.1 Skarżący nie wniósł odpowiedzi na skargę kasacyjną. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: 3.1 Skargę kasacyjną należało uwzględnić bowiem część z jej zarzutów okazała się zasadna. W pierwszej kolejności należy wskazać jednak, że zarzut naruszenia art. 1 p.u.s.a. oraz art. 3 § 1 i § 2 pkt 3 p.p.s.a., które dodatkowo powiązano z naruszeniem art. 18 u.p.e.a. i art. 61a k.p.a. jest nieuzasadniony. Zarówno art. 1 p.u.s.a., jak i art. 3 § 1 i § 2 p.p.s.a. mają charakter ustrojowy normujący zakres i kryterium kontroli działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne i wojewódzki sąd administracyjny może je naruszyć wówczas, gdy zaniecha kontroli skutecznie złożonej skargi, rozpozna sprawę nienależącą do jego kognicji, zastosuje środek kontroli inny niż określony w ustawie - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, bądź zastosuje inne niż zgodność z prawem kryterium kontroli działalności administracji publicznej. To zaś, czy ocena legalności zaskarżonej decyzji (postanowienia) była prawidłowa czy też błędna, nie może być utożsamiane z naruszeniem tego przepisu (por. np. wyroki NSA: z dnia 20 listopada 2014 r., II FSK 2795/12 oraz z dnia 30 kwietnia 2014 r., II FSK 1038/12). Naruszenie dwóch pozostałych wskazanych powyżej przepisów, jako norm dopełnienia, było przedmiotem także innych zarzutów sformułowanych w skardze kasacyjnej, które zostaną rozpatrzone poniżej. Za nieuzasadniony należy uznać także zarzut naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a. w związku z art. 61a k.p.a. Artykuł 141 § 4 p.p.s.a. określa wymogi formalne, jakim winno odpowiadać uzasadnienie wyroku. Wśród elementów, jakie muszą się w nim znaleźć, wymieniono m.in. podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie, a ponadto jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi sprawa ma być ponownie rozpatrzona przez organ administracji, uzasadnienie powinno zawierać wskazania co do dalszego postępowania. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego zaskarżony wyrok WSA w Warszawie spełnia te wymogi. Wyjaśniono w nim znaczenie i rozumienie przepisów normujących wszczęcie i prowadzenie postępowania egzekucyjnego i egzekucji administracyjnej, a także podejmowanych w jego toku rozstrzygnięć, w tym dotyczących kwestii incydentalnych. Nie można także zgodzić się ze stwierdzeniem zawartym w skardze kasacyjnej, że w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie wskazano "jaka procedura postępowania byłaby właściwa". Na stronie 7 uzasadnienia zaskarżonego wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał bowiem, że nie jest możliwe wdrażanie żadnej szczególnej procedury dla rozpatrywania żądania dotyczącego wstrzymania czynności egzekucyjnych, podając dalej, że organ egzekucyjny nie prowadzi odrębnego postępowania w przedmiocie takiego wniosku, a jedynie rozstrzyga, w ramach prowadzonego przez siebie postępowania egzekucyjnego, wniosek zobowiązanego w tym przedmiocie. Pozostałe zarzuty dotyczą w istocie naruszenia art. 61 i art. 61a k.p.a. w związku z art. 18 u.p.e.a. oraz art. 35 § 2 u.p.e.a. Stosownie do treści z art. 1a pkt 15 u.p.e.a. ilekroć w ustawie jest mowa o wstrzymaniu czynności egzekucyjnych - rozumie się przez to wstrzymanie wykonania wszystkich lub części zastosowanych środków egzekucyjnych, które nie powoduje uchylenia dokonanych czynności egzekucyjnych. Natomiast w myśl art. 1a pkt 16 u.p.e.a., ilekroć w ustawie jest mowa o wstrzymaniu postępowania egzekucyjnego - rozumie się przez to wstrzymanie wykonania zastosowanych środków egzekucyjnych, które nie powoduje uchylenia dokonanych czynności egzekucyjnych, oraz niepodejmowanie nowych środków egzekucyjnych. Wstrzymanie postępowania egzekucyjnego oraz wstrzymanie czynności egzekucyjnych mają charakter tymczasowy - trwają nie dłużej niż do ustania przyczyny wstrzymania. Wstrzymanie czynności egzekucyjnych nie wyklucza dokonywania nowych czynności egzekucyjnych. Natomiast skutkiem wstrzymania postępowania egzekucyjnego jest zarówno niedopuszczalność dokonywania nowych czynności w ramach wykonywania już zastosowanego środka egzekucyjnego, jak i niedopuszczalność stosowania nowych środków egzekucyjnych. W myśl art. 23 § 1 u.p.e.a. nadzór nad egzekucją administracyjną sprawują organy wyższego stopnia w stosunku do organów właściwych do wykonywania tej egzekucji. W ramach tych kompetencji organ nadzoru jest: 1) organem odwoławczym od postanowień organu egzekucyjnego, 2) organem sprawującym kontrolę przestrzegania w toku czynności egzekucyjnych przepisów ustawy przez wierzycieli i nadzorowane organy egzekucyjne (art. 23 § 4 u.p.e.a.). W tym ostatnim przypadku oznacza to przeprowadzanie z urzędu czynności kontrolnych w nadzorowanym organie egzekucyjnym oraz możliwość ingerowania w działalność jednostki nadzorowanej. W ramach prowadzonych czynności kontrolnych organ nadzoru w wyjątkowych sytuacjach może wstrzymać czynności egzekucyjne lub postępowanie egzekucyjne w oparciu o przesłanki, o którym mowa w art. 23 § 6 u.p.e.a. Zgodnie bowiem z tym przepisem (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015r.) organy sprawujące nadzór nad egzekucją mogą, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, wstrzymać na czas określony, czynności egzekucyjne lub postępowanie egzekucyjne prowadzone przez nadzorowany organ. Na postanowienie w sprawie wstrzymania czynności egzekucyjnych lub postępowania egzekucyjnego służy zażalenie zobowiązanemu oraz wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym (art. 23 § 6 u.p.e.a.). Równocześnie stosownie do art. 17 § 2 u.p.e.a. wniesienie zażalenia nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego. Organ egzekucyjny lub organ odwoławczy może jednak w uzasadnionych przypadkach wstrzymać postępowanie egzekucyjne do czasu rozpatrzenia zażalenia. Z kolei, stosownie do treści art. 35 § 1 u.p.e.a. (w brzmieniu obowiązującym do 20 listopada 2013r.) wniesienie przez zobowiązanego zarzutu w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego nie wstrzymuje tego postępowania. Organ egzekucyjny może jednak w uzasadnionych przypadkach wstrzymać postępowanie egzekucyjne lub niektóre czynności egzekucyjne do czasu rozpatrzenia zarzutu. Paragraf 2 tego artykułu stanowi, że organ nadzoru w uzasadnionych przypadkach może wstrzymać czynności egzekucyjne do czasu rozpatrzenia zażalenia. Zatem wniosek dłużnika o wstrzymanie czynności egzekucyjnych lub postępowania egzekucyjnego skierowany do organu nadzoru mógłby co najwyżej zainicjować przeprowadzenie czynności kontrolnych w nadzorowanym organie i w ramach tej kontroli dokonanie wstrzymania tychże czynności. Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nie zna bowiem instytucji wstrzymania postępowania egzekucyjnego ani wstrzymania czynności egzekucyjnych na wniosek zobowiązanego. Uprawnienie organu nadzoru do wstrzymania czynności egzekucyjnych lub postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez nadzorowany organ egzekucyjny powstaje w przypadku rozpatrywania zażalenia na postanowienie organu egzekucyjnego, jak też w przypadkach przeprowadzenia z urzędu czynności kontrolnych w nadzorowanym organie egzekucyjnym. Uprawnienie to ma charakter uznaniowy (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 kwietnia 2010 r. sygn. akt II FSK 472/10, orzeczenia.nsa.gov.pl). Organy administracyjne w każdym przypadku rozpatrywania kwestii wstrzymania postępowania egzekucyjnego lub czynności egzekucyjnych (pozytywnie lub negatywnie), mają obowiązek, stosownie do art. 124 § 2 k.p.a. w zw. z art. 18 u.p.e.a. podać uzasadnienie faktyczne i prawne, jeżeli na postanowienie służy zażalenie lub skarga do sądu administracyjnego oraz gdy wydane zostało na skutek zażalenia na postanowienie. Do organu administracyjnego należy więc ocena czy na podstawie okoliczności wskazanych przez stronę oraz tych, które miały miejsce w toku postępowania egzekucyjnego zachodzą albo "uzasadnione przypadki", o których mowa w art. 35 § 2 u.p.e.a., albo "szczególnie uzasadniony przypadek", o którym mowa w art. 23 § 6 u.p.e.a. W niniejszej sprawie R.J. składając zażalenie na postanowienie organu egzekucyjnego w przedmiocie zarzutów zgłoszonych na podstawie art. 33 u.p.e.a. wniósł o wstrzymanie czynności egzekucyjnych. W świetle art. 1a pkt 15 w zw. z art. 35 § 2 u.p.e.a., aby móc w ogóle rozważać, czy zaistniały przesłanki do wstrzymania czynności egzekucyjnych, uprzednio muszą być zastosowane środki egzekucyjne. Jeżeli w postępowaniu egzekucyjnym nie zastosowano żadnego środka egzekucyjnego badanie czy zaistniały przesłanki wstrzymania czynności egzekucyjnych jest bezprzedmiotowe. Skoro w rozpoznawanej sprawie nie doszło do zastosowania środka egzekucyjnego oraz nie doszło do dokonania czynności egzekucyjnej, to wniosek o wstrzymanie czynności egzekucyjnych był bezprzedmiotowy i organ nadzoru nad egzekucją administracyjną nie miał prawa do rozpatrywania tego wniosku. Co więcej, niezastosowanie środków egzekucyjnych i niedokonanie czynności egzekucyjnych - powoduje, że organ nadzoru nad egzekucją administracyjną, w ogóle nie może zająć się kwestią wstrzymania czynności egzekucyjnych. Jakiekolwiek działania w tym zakresie są bezprzedmiotowe. W tym miejscu należy przytoczyć treść art. 18 u.p.e.a., który stanowi, że jeżeli przepisy u.p.e.a nie stanowią inaczej, w postępowaniu egzekucyjnym mają odpowiednie zastosowanie przepisy k.p.a. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę, możliwe jest zatem odpowiednie zastosowanie w postępowaniu egzekucyjnym w administracji przepisu art. 61a k.p.a., w sytuacji, gdy dochodzi do wniesienia przez zobowiązanego wniosku nieprzewidzianego przepisami u.p.e.a., ponadto jego treść wskazuje, że jest on bezprzedmiotowy. Przepis art. 61a k.p.a. wprost stanowi, że gdy żądanie wszczęcia postępowania administracyjnego zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. Sformułowanie "inne uzasadnione przyczyny", o których mowa w tym przepisie nie zostały skonkretyzowane przez ustawodawcę. Należy jednak przyjąć, że w pojęciu tym mieści się sytuacja, która w oczywisty sposób stanowi przeszkodę do wszczęcia postępowania. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że w świetle przepisów k.p.a., gdy postępowanie administracyjne z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe podlega ono umorzeniu (por. art. 105 k.p.a.). Natomiast w sytuacji, gdy strona wnosi o wszczęcie postępowania, które już na tym wstępnym etapie jest bezprzedmiotowe to organ obowiązany jest odmówić wszczęcia takiego postępowania (art. 61a k.p.a.). W sytuacji gdy toczy się postępowanie egzekucyjne i zobowiązany wnosi o jego umorzenie, to organ egzekucyjny może i powinien ten wniosek rozpatrywać merytorycznie, czyli winien ocenić czy jest on zasadny, a więc czy zaistniały podstawy do umorzenia tego toczącego się postępowania egzekucyjnego. W sytuacji natomiast gdy egzekucja została już zakończona poprzez wyegzekwowanie należności, a tym samym zakończyło się postępowanie egzekucyjne, to wówczas wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego jest bezprzedmiotowy, a tym samym nie powinno oceniać się jego zasadności. W takiej sytuacji winien mieć właśnie zastosowanie art. 61a k.p.a. w zw. z art. 18 u.p.e.a. Również wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego może i powinien być merytorycznie rozpoznany jedynie w sytuacji, gdy postępowanie egzekucyjne jest w toku. W takiej sytuacji nie jest ten wniosek bezprzedmiotowy i należy ocenić czy jest on zasadny czy nie. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę podziela pogląd wyrażony w wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 7 kwietnia 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 580/15 i III SA/WA 581/15, zgodnie z którym jeżeli postępowanie egzekucyjne jest w toku, jednakże nie doszło do zastosowania środka egzekucyjnego oraz nie doszło do dokonania czynności egzekucyjnej, to wniosek o wstrzymanie czynności egzekucyjnych jest bezprzedmiotowy i organ nadzoru nad egzekucją administracyjną nie ma prawa do rozpatrywania tego wniosku. Aby bowiem móc w ogóle rozważać, czy zaistniały przesłanki do wstrzymania czynności egzekucyjnych, uprzednio muszą być zastosowane środki egzekucyjne. Niezastosowanie środków egzekucyjnych i niedokonanie czynności egzekucyjnych, uniemożliwia nawet hipotetyczne zastosowanie przez organ nadzoru nad egzekucją administracyjną z art. 35 § 2 u.p.e.a. Podkreślić należy, że wniosek Skarżącego o wstrzymanie czynności egzekucyjnych nie mógł być rozpatrzony i doprowadzić do wstrzymania czynności egzekucyjnych. Zatem za nieprawidłowe należało uznać uchylenie zaskarżonego postanowienia jak i poprzedzającego go postanowienia organu pierwszej instancji. 3.2 Z uwagi na powyższe, uznając, że istota sprawy jest dostatecznie wyjaśniona, na podstawie art. 188 oraz art. 151 w zw. z art. 193 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok w całości i oddalił skargę. O kosztach postępowania kasacyjnego Sąd orzekł na podstawie art. 209 w zw. z art. 203 pkt 2 i art. 205 § 2 p.p.s.a.