Wyrok NSA z dnia 25 maja 2017 r., sygn. I OSK 2123/15

Przymus zarówno w formie bezpośredniej, jak też wyrażający się oddziaływaniami natury ekonomicznej związany z utratą posiadanego mienia i tym samym zmianą dotychczasowego statusu społecznego winny być traktowane w taki sam sposób.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Maciej Dybowski sędzia NSA Wiesław Morys sędzia NSA Irena Kamińska (spr.) Protokolant starszy inspektor sądowy Joanna Drapczyńska po rozpoznaniu w dniu 25 maja 2017 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Skarbu Państwa od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 marca 2015 r. sygn. akt I SA/Wa 3364/14 w sprawie ze skargi M.G. na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia 23 stycznia 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy potwierdzenia prawa do rekompensaty oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia 8 grudnia 2008 r. Z.C. wystąpiła do Wojewody Pomorskiego o potwierdzenie prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez M.P. nieruchomości we Lwowie przy ul. [...] (późniejsza ul. [...]).

Pismem z dnia 20 lutego 2008 r. U.B. upoważniła Z.C. do prowadzenia postępowania w jej imieniu.

Decyzją z dnia 28 listopada 2012 r. Wojewoda Pomorski odmówił potwierdzenia Z.C. i U.B. prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez M.P. nieruchomości we Lwowie przy ul. [...]. W uzasadnieniu wskazał, że zasady potwierdzania prawa do rekompensaty za mienie pozostawione poza obecnymi granicami RP reguluje ustawa z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 169, poz. 1418 ze zm.). Powołując się na treść art. 5 i 6 ww. ustawy Wojewoda Pomorski wskazał, że dostarczone przez wnioskodawczynie dokumenty nie mogą, w jego ocenie, stanowić przekonywującego dowodu na pozostawienie nieruchomości przez poprzedników prawnych nieruchomości poza granicami RP. Uwierzytelniona kopia wyciągu hipotecznego z dnia 22 lipca 1935 r. nie wskazuje na położenie i powierzchnię nieruchomości oraz rodzaj i ilości pozostawionych zabudowań. Plan sytuacyjny z dnia 26 lipca 1935 r. złożony do akt sprawy również nie zawiera danych odnośnie powierzchni i składników nieruchomości. Wojewoda wskazał, że również pozwolenie na budowę oraz plan budowy domu nie przesądzają, że budowa ta została wykonana, albowiem stanowią jedynie potwierdzenie zamierzenia budowlanego, zaś adnotacje o rozpoczęciu i zakończeniu budowy znajdujące się na tym dokumencie, wobec braku opatrzenia ich pieczęcią urzędową nie korzystają z waloru jaki został przypisany dokumentom urzędowym. Wojewoda podniósł ponadto, że Z.C. zeznała, iż nieruchomość została znacjonalizowana. Tym samym w ocenie Wojewody brak jest dokumentów potwierdzających pozostawienie przez M.P. nieruchomości wskazanej we wniosku, a ponadto brak jest dowodów wskazujących, że została ona zmuszona do opuszczenia nieruchomości i Kresów w związku z rozpoczętą wojną. Tymczasem z woli ustawodawcy i wobec stanowiska sądów administracyjnych musi istnieć adekwatny związek pomiędzy opuszczeniem nieruchomości a wybuchem II wojny światowej. Organ wskazał, że znajdująca się w aktach sprawy Karta repatriacyjna z dnia 12 marca 1957 r., jak i zeznania Z.C. wskazują, że M.P. opuściła nieruchomości we Lwowie w marcu 1957 r., z przyczyn niezwiązanych z wybuchem II wojny światowej.