Wyrok NSA z dnia 11 października 2016 r., sygn. I OSK 1277/16

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Roman Ciąglewicz Sędziowie: Sędzia NSA Joanna Runge-Lissowska Sędzia del. WSA Marian Wolanin (spr.) po rozpoznaniu w dniu 11 października 2016 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej H. R. i I. R.- F. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wa 1715/15 w sprawie ze skargi H. R. i I. R. - F. na decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania odszkodowania za nieruchomość oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 22 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wa 1715/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę H. R. i I. R. - F. na decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania odszkodowania za nieruchomość.

W uzasadnieniu wyroku wskazano, że skarżące wystąpiły do Prezydenta m.st. Warszawy z wnioskiem z dnia 7 grudnia 2013 r. o przyznanie odszkodowania za nieruchomość położoną w Warszawie przy Al. K. [...], ozn. nr hip. [...] , o powierzchni 1244 m², która na podstawie dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz.U. Nr 50, poz. 279), przeszła na własność gminy m. st. Warszawy, a następnie Skarbu Państwa. Przedmiotowa nieruchomość - zgodnie z treścią zaświadczenia Wydziału Hipotecznego Sądu Okręgowego w Warszawie Nr [...] z dnia 28 czerwca 1946 r. - stanowiła własność J. R. na podstawie aktu kupna z dnia 19 marca 1942 r. Spadek po J. R., na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Radomiu z dnia 18 stycznia 1986 r., sygn. akt I [...], nabyły R. R., I. R.-F. i H. R.. Z kolei spadek po R. R., na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia Rep. A Nr [...] z dnia 5 września 2012 r., nabyły I. R.-F. i H. R. Decyzją z dnia [...] maja 2015 r. Prezydent m.st. Warszawy odmówił przyznania odszkodowania za przedmiotową nieruchomość, wchodzącą obecnie w skład działek ewidencyjnych nr A, B, C, D i E z obrębu [...]. Zgodnie z art. 215 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 518 ze zm.) przepisy ustawy dotyczące odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości stosuje się odpowiednio do domu jednorodzinnego, jeżeli przeszedł on na własność Państwa po dniu 5 kwietnia 1958 r., oraz do działki, która przed dniem wejścia w życie dekretu wymienionego w ust. 1 mogła być przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne, jeżeli poprzedni właściciel bądź jego następcy prawni zostali pozbawieni faktycznej możliwości władania nią po dniu 5 kwietnia 1958 r. W ramach przyznanego odszkodowania poprzedni właściciel bądź jego następcy prawni mogą otrzymać w użytkowanie wieczyste działkę pod budowę domu jednorodzinnego. Organ orzekający stwierdził, że przedmiotowa nieruchomość - według Ogólnego Planu Zabudowy Warszawy z dnia 11 sierpnia 1931 r. - położona była w strefie III, w której obowiązywała zabudowa grupowa o 3 kondygnacjach oraz 30 % powierzchni zabudowania. Grunt przedmiotowej nieruchomości mógł być przed dniem wejścia w życie dekretu z dnia 26 października 1945 r. przeznaczony pod budownictwo jednorodzinne, a zatem nieruchomość spełnia pierwszy z warunków określonych w art. 215 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami umożliwiających przyznanie odszkodowania za działkę budowlaną. Kluczową rolę odgrywa ustalenie, kiedy poprzedni właściciel utracił możliwość faktycznego władania przedmiotową nieruchomością. Organ wskazał na poczynione w toku postępowania ustalenia, na podstawie których jednoznacznie ustalono, że poprzedni właściciele zostali pozbawieni faktycznej możliwości władania nieruchomością przed dniem 5 kwietnia 1958 r. Ponadto, teren przedmiotowej nieruchomości w części stanowiącej działkę ewidencyjną nr B z obrębu [...] przeznaczony został pod budowę budynku mieszkalnego położonego obecnie przy ul. R. [...], a na części stanowiącej działki ewidencyjne nr A, E, D i C z obrębu [...] ustanowione zostało podwórze ww. budynku mieszkalnego oraz dojście do budynku przy ul. R. [...] oraz budynków sąsiednich przy ul. R. [...] i ul. S. [...], natomiast działka nr E stanowi drogę dojazdową do osiedla. Budowa budynków położonych przy ul. R. [...] i [...] została zakończona w 1958 r. (odbiory techniczne przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych zostały dokonane w dniu 29 stycznia 1958 r., a pierwsze zapisy meldunkowe w budynku przy ul. R. 30 pochodzą z dnia 24 kwietnia 1958 r.). Budowa budynku przy ul. S. [...] została zakończona w 1954 r., co oznacza, że w tym samym czasie urządzone zostało dojście do ww. budynków i brak było możliwości korzystania przez byłego właściciela z przedmiotowej nieruchomości.