Wyrok NSA z dnia 21 października 2016 r., sygn. I GSK 719/16

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marzenna Zielińska (spr.) Sędzia NSA Zofia Przegalińska Sędzia del. WSA Dorota Dąbek po rozpoznaniu w dniu 21 października 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 12 lutego 2016 r. sygn. akt III SA/Łd 1058/15 w sprawie ze skargi A. K. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Łodzi z dnia [...] sierpnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie podatku akcyzowego 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od A. K. na rzecz Dyrektora Izby Celnej w Łodzi 1500 zł (tysiąc pięćset złotych) tytułem częściowego zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dna 12 lutego 2016 r. (sygn. akt III SA/Łd 1058/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; zw. dalej "p.p.s.a."), oddalił skargę A. K. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Łodzi z dnia [...] sierpnia 2015 r. (nr [...]), którą organ ten utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Celnego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia [...] kwietnia 2015 r. o określeniu skarżącemu zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym za kwiecień 2013 r. w wysokości [...] zł.

Sąd pierwszej instancji wskazał w swoim rozstrzygnięciu ustalenia faktyczne i stanowisko organów podatkowych orzekających w sprawie. Organy te ustaliły, że w kwietniu 2013 r. skarżący nabył 82 770 litrów oleju napędowego od E. Sp. z o.o. z siedzibą w [...] (obecnie S. Sp. z o.o. z siedzibą w [...]), przy czym transakcje te udokumentowano fakturami VAT. W toku kontroli stwierdzono, że E. Sp. z o.o. nabywała paliwo niewiadomego pochodzenia, przy czym nie ustalono, czy od paliwa sprzedanego skarżącemu został zapłacony na wcześniejszym etapie podatek akcyzowy. Naczelnik Urzędu Celnego [...] poinformował, że E. Sp. z o.o. nie była czynnym podatnikiem akcyzy i nie składała deklaracji dla podatku akcyzowego. Spółka ta nie dokonywała również wpłat podatku akcyzowego ani wpłat opłaty paliwowej. Głównym dostawcą oleju napędowego do E. Sp. z o.o. w kwietniu 2013 r. była T. Sp. z o.o. (wówczas z siedzibą w K.). Naczelnik Urzędu Celnego w [...] poinformował, że spółka ta nie dokonywała zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku akcyzowego i nie składała deklaracji dla podatku akcyzowego ani informacji w sprawie opłaty paliwowej, jak również nie wydano decyzji określającej zobowiązanie w akcyzie. Wśród dokumentacji okazanej w czasie kontroli dotyczącej T. Sp. z o.o. nie stwierdzono dowodów magazynowych potwierdzających fizyczne przyjęcie kupowanego oleju napędowego na magazyn, zaś kontrolowany nie okazał żadnych dokumentów PZ w wersji papierowej potwierdzających przyjęcie na stan magazynowy którejkolwiek z przesyłek będących przedmiotem zakupu, natomiast jedyne posiadane przez kontrolowanego informacje dotyczące źródła pochodzenia paliwa to faktury handlowe. Wynikało z nich, że głównym dostawcą oleju napędowego do T. Sp. z o.o. w kwietniu 2013 r. była P. Sp. z o.o. (wówczas z siedzibą w [...], następnie w [...]). Z informacji przekazanych przez Naczelnika Urzędu Celnego w [...] wynika, że spółka ta nie składała zgłoszenia dla podatku akcyzowego, nie składała żadnych deklaracji podatkowych i nie były wobec niej prowadzone postępowania kontrolne. Organy podatkowe stwierdziły, że nie ma możliwości nawiązania kontaktu z prezesem zarządu P. Sp. z o.o. bądź kimkolwiek, kto reprezentowałby spółkę oraz że brak jest dokumentacji finansowo-księgowej (trudności z ustaleniem miejsca pobytu prezesa spółki oraz źródła pochodzenia paliwa miały także organy ścigania). Ponadto z informacji przekazanych przez naczelników urzędów celnych na terenie kraju wynikało, że P., T. i E. w okresie od lutego do maja 2013 r. nie dokonywały obrotu olejem napędowym (albo nie było informacji o tych spółkach). W okresie od stycznia do maja 2013 r. nie zarejestrowano również nabyć wewnątrzwspólnotowych ani importu oleju napędowego przez te spółki. Z uwagi na to organy podatkowe - powołując się na treść art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 108, poz. 626 ze zm.) - uznały, że obowiązkowi opodatkowania podatkiem akcyzowym 82 770 litrów paliwa podlega skarżący - w związku z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu, o których mowa w art. 8 ust. 2 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym (nabycie wyrobów akcyzowych na terenie kraju). Bezspornym jest bowiem, że podatnik nabył wspomniane wyroby akcyzowe (od których na wcześniejszym etapie obrotu nie została zapłacona akcyza) oraz nie deklarował i nie uiścił do tej czynności należnego podatku akcyzowego. Organy stwierdziły ponadto, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza, iż faktury zakupu od spółki E. w kwietniu 2013 r. nie odzwierciedlały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych, gdyż podmiot będący ich wystawcą nie dysponował takim towarem, a jedynie legalizował obrót paliwem niewiadomego pochodzenia poprzez wystawianie faktur VAT. Wprawdzie względem S. Sp. z o.o. (poprzednia nazwa: E. Sp. z o.o.) decyzją z [...] maja 2015 r. Naczelnik Urzędu Celnego w [...] określił zobowiązanie w podatku akcyzowym z kwiecień 2013 r., jednak z pisma z 10 sierpnia 2015 r. wynika, że zobowiązanie to nie zostało zapłacone. Nie udało się również ustalić faktycznego źródła pochodzenia oleju napędowego zakupionego przez skarżącego od E. Sp. z o.o., a w takiej sytuacji to na podatniku spoczywał obowiązek wykazania, od kogo towar zakupił i czy akcyza od tego towaru została rozliczona. Dyrektor Izby Celnej zaznaczył przy tym, że podatnik dokonujący nabycia wyrobów akcyzowych, aby korzystać ze zwolnienia z obowiązku w podatku akcyzowym w świetle przepisów prawa podatkowego powinien sprawdzić swojego kontrahenta, od którego zakupił paliwo, jak również zweryfikować udokumentowanie poprzednich transakcji w sposób, który pozwoliłby na stwierdzenie wcześniejszego zapłacenia podatku akcyzowego.