Wyrok NSA z dnia 30 września 2016 r., sygn. II FSK 2498/14

Co istotne, organ w postępowaniu o wydanie interpretacji nie jest uprawniony do ingerencji w stan faktyczny zawarty we wniosku o jej udzielenie. Jego rolą jest ocenić stanowisko wnioskodawcy przez pryzmat przedstawionego stanu faktycznego jako prawidłowe albo nieprawidłowe. Istotą interpretacji jest dokonanie podatkowej kwalifikacji konkretnego bądź abstrakcyjnego stanu faktycznego opisanego przez wnioskującego.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Tomasz Zborzyński, Sędzia NSA Grażyna Nasierowska (sprawozdawca), Sędzia WSA (del.) Ewa Radziszewska - Krupa, Protokolant Anna Dziewiż-Przychodzeń, po rozpoznaniu w dniu 30 września 2016 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy działającego z upoważnienia Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 24 kwietnia 2014 r., sygn. akt I SA/Sz 1262/13 w sprawie ze skargi M. D. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 21 sierpnia 2013 r., nr ITPB2/415-528/13/MU w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy działającego z upoważnienia Ministra Finansów na rzecz M. D. kwotę 235 (słownie: dwieście trzydzieści pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrokiem z 24 kwietnia 2014 r., sygn. akt I SA/Sz 1262/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie uwzględnił skargę M. D. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z 21 sierpnia 2013 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych. 2. Sąd pierwszej instancji ustalił, że skarżąca we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawiła następujący stan faktyczny: w dniu 11 grudnia 1999 r. zmarł ojciec wnioskodawczyni. Nie pozostawił testamentu. Jego majątek stanowił m. in. lokal mieszkalny, w którym mieszkał z żoną. W dniu 20 lipca 2012 r. zmarła jego żona i matka wnioskodawczyni. Testamentu nie pozostawiła. W dniu 20 października 2012 r. zostało przeprowadzone postępowanie sądowe dotyczące nabycia spadku, a następnie działu spadku, które zostało zakończone w dniu 20 marca 2013 r. W wyniku działu spadku sąd przeniósł na wyłączoną własność wnioskodawczyni lokal mieszkalny i zasądził na rzecz jej siostry kwotę 23.333 zł tytułem spłaty jej części lokalu mieszkalnego. Spadek po ojcu został obłożony podatkiem od spadków i darowizn na podstawie przepisów w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r., natomiast spadek po matce nie podlega opodatkowaniu. Wnioskodawczyni zamierza sprzedać lokal mieszkalny. W związku z tym zadała pytanie: Jakie wydatki można odliczyć od przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych, a jakie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych? Zdaniem wnioskodawczyni, zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub innych praw majątkowych jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Wnioskodawczyni uważa, że do kosztów odpłatnego zbycia będzie mogła zaliczyć poniesione opłaty związane ze zbyciem nieruchomości - lokalu mieszkalnego tj.: 1) koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, 2) prowizję pośrednika w sprzedaży nieruchomości, 3) koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości, 4) wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, 5) opłatę notarialną, 6) podatek od czynności cywilnoprawnych, 7) opłatę sądową wpłaconą na postępowanie spadkowe. Natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6c ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) są udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania. Wnioskodawczyni uważa, że kosztami takimi będą m.in.: 1) cena nabycia udziału w nieruchomości określona w postanowieniu sądu dotyczącym zniesienia współwłasności ze spłatą (kwota spłaty), 2) koszty, które zostały poniesione przez podatnika w czasie posiadania nieruchomości (od chwili nabycia nieruchomości do czasu jej zbycia), tj. poniesione koszty na fundusz remontowy, opłata za ogrzewanie, wodę oraz koszty zarządu nieruchomością, 3) kwota zapłaconego podatku od spadków i darowizn. W myśl art. 22 ust. 6e ustawy o PIT wysokość powyższych nakładów ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych. Zdaniem Wnioskodawczym jeżeli chodzi o ustalanie dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości (lokalu mieszkalnego) stanowiącego podstawę naliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych, to w myśl art. 30e ust. 2 ustawy podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości, (pomniejszony o wyżej wymienione koszty), a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c ustawy. Minister Finansów w indywidualnej interpretacji z 21 sierpnia 2013 r. uznał stanowisko skarżącej za nieprawidłowe. Organ stwierdził, że do kosztów odpłatnego zbycia, pomniejszających zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód, który wnioskodawczyni uzyska ze sprzedaży lokalu należy zakwalifikować ewentualne wydatki na wycenę lokalu mieszkalnego przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizję pośrednika w sprzedaży tego lokalu, ogłoszenia w prasie związane z zamiarem sprzedaży lokalu mieszkalnego oraz wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej w tym opłatę notarialną, jednakże wyłącznie w wysokości proporcjonalnie przypadającej na udziały nabyte w 2012 r. i 2013 r. Natomiast do kosztów uzyskania przychodu, określonych w art. 22 ust 6c ustawy wnioskodawczyni będzie mogła zaliczyć wydatki poniesione w związku z nabyciem lokalu mieszkalnego tj. udokumentowaną kwotę faktycznej spłaty na rzecz siostry, związaną z dokonanym działem spadku, kwotę zapłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych i opłatę sądową wpłaconą w związku z postępowaniem o dział spadku. Jednocześnie Dyrektor Izby stwierdził, że do kosztów tych nie sposób zakwalifikować wydatków poniesionych na opłaty za ogrzewanie, wodę, koszty zarządu nieruchomością oraz fundusz remontowy, gdyż nie można ich zaliczyć ani do kosztów nabycia lokalu mieszkalnego, ani też do nakładów poniesionych na ten lokal mieszkalny. Wydatki te związane są z eksploatacją i utrzymaniem tego lokalu jak również nieruchomości wspólnej. Są one zatem ciężarem do którego ponoszenia wnioskodawczyni jako posiadacz lokalu mieszkalnego była i jest zobowiązana. Po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa wnioskodawczyni wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie. Wniosła o uchylenie zaskarżonej interpretacji w części dotyczącej daty nabycia spadku i związanych z tym skutków podatkowych przy odpłatnej sprzedaży udziałów w lokalu mieszkalnym oraz zasądzenie zwrotu kosztów postępowania sądowego. W uzasadnieniu skargi skarżąca wskazała, że interpretacja przepisów prawa podatkowego zastosowaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w części dotyczącej zaliczenia określonych wydatków, które można odliczyć od przychodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego i w zakresie zaliczenia określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodu, jest prawidłowa. Natomiast nie zgodziła się z wykładnią Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, który — jej zdaniem - rozszerzył zaskarżoną interpretację indywidualną, dokonując analizy przepisów prawa cywilnego w zakresie daty nabycia w spadku nieruchomości, przepisów prawa podatkowego w zakresie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wydał interpretację w jakiej części uzyskany przez skarżącą przychód ze sprzedaży lokalu mieszkalnego będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Skarżąca poinformowała, że kwestia ta jest przedmiotem odrębnej interpretacji indywidualnej o jaką zwróciła się do Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy i która obecnie również jej przedmiotem skargi. Skarżąca wskazała, że w tej sprawie nie była zainteresowana - w jej ocenie rozszerzającą wykładnią zastosowaną przez Dyrektora w zakresie momentu nabycia spadku, z którą to całkowicie się nie zgadza. Nadmieniła, że gdyby Dyrektor udzielił interpretacji ograniczając się do zadanego pytania, nie musiałaby zaskarżać wydanej interpretacji. Wskazuje, że Dyrektor uznał, iż dla określenia skutków podatkowych takiej transakcji istotne jest ustalenie daty nabycia nieruchomości lub praw.