Wyrok NSA z dnia 17 kwietnia 2014 r., sygn. II FSK 937/12

O tym czy dane urządzenie reklamowe jest trwale związane z gruntem, czy też nie, nie decyduje w danej sprawie jedynie technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia nośnika reklamowego w inne miejsce, lecz całość ustaleń organu dotyczących tego, czy wielkość tego urządzenia, jego konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają takiego trwałego związania.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz (sprawozdawca), Sędzia NSA Anna Dumas, Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka, Protokolant Justyna Bluszko-Biernacka, po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2014 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej ""A. M. S." S.A. z siedzibą w Warszawie (obecnie: A. Spółka Akcyjna z siedzibą w W.) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 29 listopada 2011 r. sygn. akt I SA/Gl 238/11 w sprawie ze skargi "A. M. S." S.A. z siedzibą w Warszawie na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia 17 stycznia 2011 r. nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2008 r. oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

1.1. Wyrokiem z dnia 29 listopada 2011 r. sygn. akt: I SA/Gl 238/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę A. S.A. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia 17 stycznia 2011 r., w przedmiocie podatku od nieruchomości.

1.2. W uzasadnieniu Sąd pierwszej instancji wskazał, że decyzją z dnia 27 września 2010 r. Prezydent Miasta R. określił Spółce wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2008 r. w kwocie 3.789,00 zł. Od powyższej decyzji pełnomocnik Spółki złożył odwołanie, wnosząc o jej uchylenie w całości i umorzenie postępowania. Organowi podatkowemu I instancji zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego oraz przepisów dotyczących postępowania podatkowego. W szczególności poprzez uznanie, że tablice reklamowe będące własnością Spółki, które w rzeczywistości nie są trwale związane z gruntem stanowią budowle i podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Ponadto dokonanie błędnej wykładni pojęcia "trwałego związania z gruntem" oraz naruszenie art. 7 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm., zwana dalej: "u.p.d.o.f.") przez uznanie, że w analizowanym stanie faktycznym nie znajduje zastosowania zwolnienie z podatku od nieruchomości, o którym mowa w tym przepisie. W uzasadnieniu odwołania pełnomocnik Skarżącej wskazał, że ustalenia zawarte w decyzji organu I instancji są błędne, ponieważ wolnostojące tablice reklamowe będące własnością Spółki nie są trwale związane z gruntem, a w konsekwencji nie stanowią budowli w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.; zwana dalej: "Prawo budowlane") ani w rozumieniu u.p.o.l. Dlatego też w jego ocenie tablice te - jako rzeczy ruchome, a nie budowle - nie są przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Ponadto wskazał, że w odniesieniu do gruntu Spółka uprawniona jest do skorzystania ze zwolnienia od podatku od nieruchomości przewidzianego w art. 7 ust. 2 pkt 4 u.p.o.l. Pełnomocnik uzasadniając powyższe stanowisko wskazał, w żadnym z aktówch prawnych nie występuje definicja sformułowania "trwale związane z gruntem". W związku z tym konieczne jest odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm., dalej zwana: "k.c.") w szczególności art. 46, art. 47 oraz art. 48 k.c. Z analizy powyższych przepisów można wywnioskować, iż dla uznania, że dane urządzenie jest trwale związane z gruntem konieczne jest, aby spełnione były łącznie dwie przesłanki: połączenie musi mieć charakter trwały w sensie czasowym, tzn. nie może być dokonane dla przemijającego użytku oraz połączenie musi być trwałe w sensie fizycznym, tzn. dokonane w taki sposób, aby odłączenie danego urządzenia od gruntu nie mogło zostać dokonane bez zniszczenia lub uszkodzenia danego urządzenia lub gruntu. Niespełnienie jednej z tych przesłanek (lub obu z nich) oznacza, że dane urządzenie nie może być uznane za trwale związane z gruntem. W ocenie Skarżącej w przypadku tablic reklamowych nie jest spełniony warunek trwałości związania z gruntem w sensie czasowym. Zgodnie bowiem z wolą stron umowy, na mocy której zrealizowane jest połączenie - połączenie to dokonywane jest tymczasowo i jako takie nie może zostać uznane za trwałe. Jednocześnie pełnomocnik zwrócił uwagę, że gdyby przyjąć stanowisko zgodnie z którym tablice są budowlami trwale związanymi z gruntami to w wyniku zasady superficio solo cedit stanowią one część składową gruntu, na którym są posadowione. W efekcie obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości obciążałby w przypadku tablic posadowionych na gruntach innych niż należących do Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego - nie Spółkę (posiadacza zależnego w zakresie określonym w umowach zawieranych z osobami którym przysługuje tytuł prawny do gruntu), ale właścicieli lub użytkowników wieczystych poszczególnych gruntów. Powyższe zdaniem Spółki wynika z treści art. 3 ust.1 pkt 1, pkt 2 i pkt 4 u.p.o.l. Dodatkowo Skarżąca podniosła, że jeżeliby przyjąć - tak jak stwierdzono w decyzji, że tablice reklamowe należące do Spółki stanowią budowle, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości to i tak należałoby uznać, że nie powstała zaległość podatkowa dla Spółki w podatku od nieruchomości, ponieważ Spółka zwolniona była z podatku od nieruchomości na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 4 u.p.o.l. Zgodnie z tym przepisem od podatku od nieruchomości zwalnia się prowadzących zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej - w zakresie przedmiotów opodatkowania zgłoszonych wojewodzie, jeżeli zgłoszenie zostało potwierdzone decyzją w sprawie przyznania statusu zakładu pracy chronionej lub zakładu aktywności zawodowej albo zaświadczeniem - zajętych na prowadzenie tego zakładu, z wyjątkiem przedmiotów opodatkowania znajdujących się w posiadaniu zależnym podmiotów niebędących prowadzącymi zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej. Jednocześnie art. 31 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. dalej zwana: "ustawa o rehabilitacji") stanowi, że prowadzący zakład pracy chronionej lub zakład aktywności zawodowej jest zwolniony z podatku od nieruchomości na zasadach określonych w przepisach odrębnych (tj. przepisach u.p.o.l.). Warunkiem uzyskania zwolnienia jest nabycie przez danego pracodawcę statusu pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej. Warunki uzyskania takiego statusu wymieniono w art. 28 ustawy o rehabilitacji. Pełnomocnik podkreślił, że z zaświadczenia wydanego w dniu 28 lipca 2008 r. przez Wojewodę Wielkopolskiego wynika, iż Spółka zgłosiła do Wojewody Wielkopolskiego posiadane tablice reklamowe wraz zajętymi pod nie gruntami. W ocenie pełnomocnika nie zaprzeczalny jest również fakt posiadania przez Spółkę statusu pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej. Pełnomocnik podkreślił, że tablice reklamowe są w rzeczywistości zajęte na prowadzenie zakładu pracy chronionej. Spółka bowiem nabyła status ZPChR właśnie dlatego, iż zatrudniała osoby niepełnosprawne. Tym samym Spółka powinna mieć prawo do zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 7 ust. 4 pkt 2 u.p.o.l.