Wyrok NSA z dnia 18 maja 2010 r., sygn. I GSK 883/09

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Bała Sędzia NSA Rafał Batorowicz (spr.) Sędzia del. WSA Krystyna Czajecka-Szpringer Protokolant Anna Pysiak po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2010 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Celnej w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 lipca 2008 r. sygn. akt III SA/Gl 117/08 w sprawie ze skargi E. T. S.A. w T. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w K. z dnia [...] listopada 2007 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku akcyzowym 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Dyrektora Izby Celnej w K. na rzecz E. T. S.A. w T. kwotę 5400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego

Uzasadnienie

Zaskarżonym skargą kasacyjną wyrokiem z dnia 9 lipca 2008 r., sygn. akt III SA/Gl 117/08, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uwzględnił skargę E. T. S.A. w T. i uchylił decyzję Dyrektora Izby Celnej w K. z dnia [...] listopada 2007 r., nr [...], w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty i zwrotu podatku akcyzowego, a także zasądził od organu na rzecz skarżącej kwotę 11445 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego. Uchylona decyzja utrzymywała w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Celnego w K. z dnia [...] czerwca 2007 r., nr [...], którą odmówiono skarżącej spółce stwierdzenia nadpłaty w podatku akcyzowym za styczeń 2007 r. w kwocie [...] zł.

Sąd pierwszej instancji wskazał w swoim rozstrzygnięciu na ustalenia faktyczne organów podatkowych, które stwierdziły, że pismem z dnia [...] marca 2007 r. skarżąca spółka wniosła o stwierdzenie nadpłaty w podatku akcyzowym za styczeń 2007 r. w kwocie [...] zł, który to podatek został zadeklarowany i uiszczony przez spółkę jako producenta energii elektrycznej. W uzasadnieniu wniosku spółka stwierdziła, że przepisy ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257 ze zm.) nakazujące opodatkowanie podatkiem akcyzowym czynności sprzedaży energii elektrycznej przez producentów są niezgodne z art. 21 ust. 5 dyrektywy Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania wyrobów energetycznych i energii elektrycznej (Dz. Urz. WE nr L 283 z dnia 31 października 2003 r., str. 51; dalej zwana Dyrektywą energetyczną), zgodnie z którym obowiązek zapłaty podatku akcyzowego powstaje dopiero z chwilą dostawy energii elektrycznej przez dystrybutora (redystrybutora) do odbiorcy końcowego, czyli konsumenta energii elektrycznej. Polska była zobowiązana do dostosowania systemu opodatkowania podatkiem akcyzowym energii elektrycznej do postanowień wynikających ze wspomnianego przepisu Dyrektywy energetycznej do dnia 1 stycznia 2006 r., jednak tego nie uczyniła. Zgodnie zatem z zasadą pierwszeństwa prawa wspólnotowego oraz z zasadą bezpośredniego skutku regulacje krajowe sprzeczne z bezpośrednio skutecznym przepisem Dyrektywy nie mogą być stosowane. Oznacza to, zdaniem spółki, że jako producent energii elektrycznej sprzedający ją podmiotowi zajmującemu się obrotem energią, który nie jest odbiorcą końcowym (konsumentem), spółka od 1 stycznia 2006 r. nie miała obowiązku zapłaty podatku akcyzowego w związku z tą sprzedażą. Zdaniem organów podatkowych w rozpoznawanej sprawie nie było podstaw do stwierdzenia nadpłaty w podatku akcyzowym. Wbrew twierdzeniom skarżącej spółki, art. 21 ust. 5 Dyrektywy energetycznej nie spełnia kryteriów precyzyjności i bezwarunkowości oraz nie określa jasno czynności podlegających opodatkowaniu, a także podmiotów będących podatnikami podatków obrotowych od energii elektrycznej. Istnienie w prawie krajowym przepisu sprzecznego z normą wspólnotową nie powoduje automatycznie nieważności przepisu krajowego, zaś organ administracji publicznej nie ma żadnych instrumentów prawnych pozwalających na dokonywanie oceny zgodności norm prawa krajowego z normami prawa wspólnotowego. Przepisy ustawy o podatku akcyzowym nie zostały natomiast zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny jako niezgodne z Konstytucją RP, ani przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości - jako niezgodne z prawem wspólnotowym. Organy podatkowe miały zatem obowiązek stosowania regulacji krajowych, niezależnie od wątpliwości co do ich zgodności z Konstytucją RP, czy też z prawem wspólnotowym.