Wyrok NSA z dnia 19 maja 2005 r., sygn. FSK 1721/04

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Krystyna Nowak (spr.), Sędziowie NSA Antoni Hanusz, Józef Orzel, Protokolant Natalia Prałat, po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2005 r. na rozprawie w Izbie Finansowej w Wydziale II skargi kasacyjnej Elżbiety i Ryszarda G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 28 stycznia 2004 r. sygn. akt SA/Sz 771/02 w sprawie ze skargi Elżbiety i Ryszarda G. na decyzję Izby Skarbowej w S. z dnia 8 marca 2002 r. (...) w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 1998 r. 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Elżbiety i Ryszarda G. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w S. kwotę 1.200 (tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 28 stycznia 2004 r. SA/Sz 771/02 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę Elżbiety i Ryszarda G. na decyzję Izby Skarbowej w S. z 8 marca 2002 r. (...) w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 1998 r.

Z uzasadnienia wyroku wynikało, że małż. G. w zeznaniu dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych za 1998 r. wykazali wydatki z tytułu renty ustanowionej przez Ryszarda G. na rzecz Joanny B. Organy podatkowe uznały, że świadczenie nie miało charakteru renty bowiem odbiorcą świadczenia była córka podatników, zatem było w istocie wykonaniem ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka. Za takim wnioskiem przemawiała, zdaniem organów, analiza sytuacji życiowej i majątkowej, w jakiej znajdowała się córka podatników w okresie objętym odliczonymi świadczeniami.

Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał skargę na tę decyzję za nieuzasadnioną.

Według art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ podstawę obliczenia podatku stanowi dochód po odliczeniu od niego m.in. kwot "rent i innych trwałych ciężarów opartych na tytule prawnym, nie będących kosztami uzyskania przychodów, oraz alimentów, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, w wysokości ustalonej w wyroku alimentacyjnym". Z gramatycznej wykładni przepisu wynikało, że renta była wskazanym przez ustawodawcę przykładem trwałego ciężaru, poza nią istniały bowiem jeszcze "inne trwałe ciężary", poniesienie których uprawniało do dokonania odliczenia od dochodu. Pojęciu "renty" ustawodawca podatkowy nie nadał innego znaczenia, swoistego dla potrzeb prawno-podatkowych, dlatego uznać należało, iż mówiąc o podlegających odliczeniu od dochodu kwotach renty miał na uwadze rentę określoną przepisami art. 903 i nast. Kodeksu cywilnego. Z punktu widzenia dopuszczalności dokonywania odliczenia od dochodu osoby fizycznej kwot renty faktycznie wypłaconych nie miało znaczenia to, czy źródłem renty była umowa, czy też wynikała ona z innych źródeł. Niewątpliwym natomiast warunkiem dopuszczalności takiego odliczenia była zgodność umowy renty z przepisami Kodeksu cywilnego, a więc to, czy miała ona swoją przyczynę i czy nie była umową pozorną /art. 83 par. 1 Kc/, w szczególności zmierzającą do obejścia przepisów ustawy.