Wyrok NSA z dnia 22 kwietnia 2004 r., sygn. OSK 46/04

Jeżeli według przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej /dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej - Dz.U. 1945 nr 3 poz. 13/, przejęciu na cele reformy rolnej podlegały nieruchomości ziemskie, to nie dotyczyło to wszelkich, innych, ze względu na rodzaj, nieruchomości.

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 22 kwietnia 2004 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 listopada 2003 r. IV SA 1086/02 w sprawie ze skargi Jacka Ch. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 stycznia 2002 r. (...) w przedmiocie przejęcia majątku ziemskiego - oddala skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z 4 listopada 2003 r. Naczelny Sąd Administracyjny uchylił decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 31 stycznia 2002 r. utrzymującą w mocy decyzję Wojewody Ł. z 14 lipca 2000 r. stwierdzającą, że majątek P. o powierzchni 241 mórg i 293 prętów tj., 141 ha stanowiący własność Henryka Ch., podlega pod działanie art. 2 ust. 1 lit. "e" dekretu PKWN z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej /Dz.U. 1945 nr 3 poz. 13/ oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu tego wyroku, z powołaniem się na uchwałę Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 września 1990 r. /W 3/89 - OTK 1990 poz. 26/, stwierdzono, że nieruchomości ziemskie to obiekty, które mają charakter rolniczy. Takie rozumienie pojęcia nieruchomości ziemskiej znajduje uzasadnienie zarówno w tytule dekretu o przeprowadzeniu reformy rolnej, niektórych jego przepisów oraz przepisów rozporządzenia z 1 marca 1945 r. w sprawie wykonania wspomnianego dekretu, a mianowicie art. 1 ust. 2 lit. "a" i art. 6 dekretu oraz par. 6 rozporządzenia. Analiza tych przepisów wskazuje, że intencją ustawodawcy było przejęcie na cele reformy rolnej nieruchomości, które mogły być wykorzystane rolniczo. Dotyczyło to więc nieruchomości pozostających w funkcjonalnej i gospodarczej łączności z gospodarstwem rolnym. Łączność taka występowała, gdy gospodarstwo rolne nie mogło bez danej nieruchomości prawidłowo funkcjonować. W związku z tym należało w postępowaniu administracyjnym wykazać, że pomiędzy zespołem dworsko-parkowym P. a pozostałym majątkiem istniał omawiany związek funkcjonalny i gospodarczy. W tym zakresie nie ma jakichkolwiek ustaleń. Stwierdzenie natomiast, że majątek ziemski stwarzał zaplecze gospodarcze i dochodowe dla funkcjonowania tego majątku jako zorganizowanej całości w tym także zespołu dworsko-parkowego oraz stanowił miejsce zamieszkania bądź rekreacji są zupełnie gołosłowne. Brak przy tym ustaleń w jaki sposób był wykorzystywany wspomniany zespół przed jego przejęciem i na co został przeznaczony po jego przejęciu.