Wyrok NSA z dnia 10 kwietnia 1996 r., sygn. SA/Ł 2232/95

1. Fundusz gwarancyjny na pokrycie kosztów przyszłych napraw sprzedawanych samochodów nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.

2. Przepisy w sprawie prowadzenia ksiąg rachunkowych określają jedynie sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych. Nie mogą natomiast być uznane za podstawę rozstrzygnięcia o tym, co jest a co nie jest kosztem uzyskania przychodu ani też rozszerzać katalogu wydatków nie będących kosztami uzyskania przychodów.

UZASADNIENIE

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga jest bezzasadna.

Należy zgodzić się ze stanowiskiem Izby Skarbowej, iż skarżąca Spółka zaniżyła w roku 1991 podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym przez niezgodną z prawem kwalifikację przychodów i kosztów uzyskania przychodów.

Sąd podzielił stanowisko organów podatkowych, że utworzenie przez Spółkę funduszu gwarancyjnego na pokrycie kosztów napraw sprzedawanych samochodów było niezgodne z art. 10 ust. 2 pkt 12 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /t.j. Dz.U. 1991 nr 49 poz. 216/. Ponieważ wymieniony fundusz był tworzony na pokrycie kosztów przyszłych napraw, należy uznać, że w istocie był on rezerwą finansową. Tymczasem zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 12 przytoczonej ustawy za koszty uzyskania przychodów uważa się również należności odpisane jako nieściągalne oraz rezerwy tworzone na pokrycie należności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, a także inne rezerwy, jeżeli obowiązek ich tworzenia w ciężar kosztów wynika z odrębnych przepisów. Utworzony fundusz Spółka potraktowała zatem jako "inną rezerwę". Nie można podzielić takiego stanowiska. Ustawodawca wyraźnie stwierdza w tym przepisie, że możliwość utworzenia innej rezerwy poza wymienioną bezpośrednio w przytoczonej ustawie powstaje wówczas, gdy w odrębnych przepisach prawo nakłada obowiązek utworzenia rezerwy. W ówczesnym stanie prawnym nie było przepisu, który nakładałby na Spółkę obowiązek utworzenia rezerwy. Źródłem takiego obowiązku nie były również przepisy dotyczące sposobu prowadzenia rachunkowości. Zgodnie z ustalonym już orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego przepisy w sprawie prowadzenia rachunkowości określają jedynie sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych. Nie mogą natomiast być uznane za podstawę rozstrzygnięcia o tym, co jest a co nie jest kosztem uzyskania przychodu ani też rozszerzać katalogu wydatków nie będących kosztami uzyskania przychodów /por. wyrok NSA z dnia 8 czerwca 1994 r., III SA 1571/93 - POP 1995 nr 1 poz. 9/.