Związki zawodowe w zakładzie pracy

• Ochrona działaczy związkowych

• Konsultacje i uzgodnienia ze związkami zawodowymi

• Zobowiązania związków wobec pracodawców

Związki zawodowe są dobrowolnymi i samorządnymi organizacjami ludzi pracy, które są powołane do reprezentowania i obrony praw, interesów zawodowych i socjalnych ich członków i innych pracowników. Uprawnienia związków zawodowych są gwarantowane wieloma aktami prawa międzynarodowego, w tym konwencjami MOP nr 87 i 98. Również w Konstytucji RP znajdujemy w art. 59 postanowienia, zgodnie z którymi zapewniona jest wolność zrzeszania w związkach zawodowych, które mają prawo do rokowań, zawierania układów zbiorowych pracy oraz innych porozumień, a także prawo do strajku. Szczegółową regulację tworzenia i działania związków zawodowych zawiera w naszym porządku prawnym ustawa z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (DzU z 2001 r. nr 79, poz. 854 ze zm. - zwana dalej ustawą związkową).

Wobec związków zawodowych każdy pracodawca, u którego działają organizacje związkowe, ma wiele określonych obowiązków. Dotyczą one przede wszystkim ochrony stosunku pracy niektórych kategorii zatrudnionych oraz konsultacji.

Ochrona działaczy związków zawodowych przez przepisy prawa pracy wynika z wykonania zobowiązań sformułowanych w art. 1 konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy nr 135. Powyższy przepis stwierdza bowiem, że działacze związkowi powinni korzystać ze skutecznej ochrony przeciwko aktom krzywdzącym, nie wyłączając ochrony przed zwolnieniem z pracy, jeśli działania podjęte przeciwko członkowi związku wynikają z faktu jego przynależności związkowej albo są następstwem jego działalności związkowej, jeśli była ona prowadzona zgodnie z prawem, układami zbiorowymi pracy i innymi porozumieniami.