Działalność socjalna pracodawców

Jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest obowiązek pracodawcy - stosownie do możliwości i  warunków - zaspokajania bytowych, socjalnych i kulturalnych potrzeb pracowników (art. 16 k.p.). Zgodnie z art. 94 k.p., pracodawca jest obowiązany zaspokajać w miarę posiadanych środków socjalne potrzeby pracowników.

Prowadzenie działalności socjalnej, chociaż należy do podstawowych obowiązków pracodawcy, określa w zasadzie cel, do którego dążyć powinien pracodawca. Wskazane przepisy kodeksu pracy nie stanowią natomiast podstawy roszczenia pojedynczego pracownika. Takie stanowisko potwierdził SN w wyroku z 15 lipca 1987 r. (I PRN 25/87, OSNC z 1988 r. nr 12, poz. 180), stwierdzając, iż art. 16 i 94 pkt 8 k.p. nie dają pracownikowi prawa podmiotowego do uzyskania od macierzystego zakładu pracy dofinansowania z funduszu socjalnego do indywidualnie wykupionych - poza tym zakładem - wczasów. Nie można natomiast wykluczyć, że charakter roszczeniowy nada niektórym świadczeniom z funduszu socjalnego tzw. prawo wewnątrzzakładowe. Zależy to jednak od postanowień wewnątrzzakładowych aktów, które są niewątpliwie uzależnione od wielkości funduszu socjalnego i liczby pracowników mających potencjalne prawo do korzystania z niego. Podstawowym aktem wewnątrzzakładowym, który reguluje świadczenia z funduszu socjalnego, jest regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.