Zmiany w emeryturach pomostowych

Od 1 stycznia 2024 r. zmienią się przepisy dotyczące ustalania prawa do emerytury pomostowej. Prawo do tej emerytury nie będzie już uzależnione od pracy osoby uprawnionej w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przed 1 stycznia 1999 r. Jest to korzystna zmiana, bowiem nie spowoduje wygaśnięcia prawa do wcześniejszych emerytur dla tej grupy ubezpieczonych. Ponadto doprecyzowano przepisy dotyczące rekompensat oraz zawieszania emerytury pomostowej w przypadku jednoczesnego wykonywania pracy przez osoby pobierające taką emeryturę. Ustawa z 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw wprowadza także inne zmiany m.in. w składnikach wynagrodzenia zaliczanych do wynagrodzenia minimalnego. 

Emerytury pomostowe – przepisy aktualne

Emerytura pomostowa przysługuje osobom, które przed 1 stycznia 1999 r. rozpoczęły zatrudnienie w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, posiadają odpowiednio długi staż takiej pracy oraz ukończyły obniżony wiek emerytalny. Warto wspomnieć że obowiązujące od 2009 r. wykazy prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze zostały mocno ograniczone. Pozostawiono w nich jedynie najcięższe i najbardziej ryzykowne prace, wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz sprawności psychofizycznej. To spowodowało, że wiele osób spośród tych, które wykonywały tego typu prace, nie spełniło (bądź nie spełnia) warunków do przyznania wcześniejszej emerytury.

Rodzaje prac, które uprawniają do omawianego świadczenia, zostały wymienione w załącznikach do ustawy o emeryturach pomostowych. Pracami w szczególnych warunkach, które uprawniają do emerytury pomostowej, są prace wymienione w załączniku nr 1 do ustawy. Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach ustawa uznaje także tancerzy zawodowych, ubezpieczonych z tytułu działalności twórczej lub artystycznej. Z kolei wykaz prac o szczególnym charakterze został wymieniony w załączniku nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Z emerytury pomostowej mogą skorzystać również funkcjonariusze służb mundurowych, tj. żołnierze zawodowi, funkcjonariusze Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby Więziennej i Państwowej Straży Pożarnej. Wymienionym grupom zawodowym mogą być przyznane emerytury pomostowe wówczas, gdy osoby te nie spełniają warunków do uzyskania emerytury określonej w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym lub utracili prawo do tej emerytury.