Wszystko o urlopach pracowniczych

Urlop w pełnym wymiarze przysługuje pracownikowi „z upływem roku pracy” (a nie po roku pracy). Oznacza to, że w ostatnim dniu okresu rocznego (a nie po jego upływie) pracownik może już wykorzystać przysługujący mu urlop w pełnym wymiarze. Jeśli więc np. pracodawca zatrudnił pracownika 2 lutego 2001 r., już 1 lutego, a nie 2 przyszłego roku, będzie mu przysługiwał urlop w pełnym wymiarze. Wynika to ze sposobu liczenia biegu terminów. Zgodnie bowiem z wyrokiem Sądu Najwyższego z 19 grudnia 1996 r. (I PKN 47/96, OSNAP z 1997 r. nr 17, poz. 310), sposób liczenia terminów określonych w art. 112 kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych - np. określonych w art. 153 czy 156 § 1 k.p. Przypomnijmy, że w uzasadnieniu tego wyroku sąd wyjaśnił, że według art. 112 k.c. termin oznaczony w latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu. W przypadku powódki, która podjęła pracę w dniu 1 lutego 1994 r., termin roczny liczony według reguł art. 112 k.c. upływałby z dniem 1 lutego 1995 r., a nie z dniem 31 stycznia 1995 r. Jednakże należy pamiętać, że stosowanie przepisów kodeksu cywilnego do stosunków pracy nie może być sprzeczne z zasadami prawa pracy, musi być odpowiednie, a przede wszystkim jest możliwe tylko w zakresie nieuregulowanym prawem pracy. W zakresie nabycia prawa do urlopu wypoczynkowego w aspekcie przepisów art. 153 k.p. i 156 § 1 in fine k.p., po wejściu w życie tego kodeksu w praktyce i literaturze panował w zasadzie zgodny pogląd, że określony tymi przepisami „rok pracy” upływa z ostatnim dniem roku pracy, a nie według reguł art. 112 k.c. z pierwszym dniem po upływie roku pracy. Słusznie Rzecznik Praw Obywatelskich podniósł, że przyjmowano, iż pracownik podejmujący pracę (po raz pierwszy - art. 153 k.p. lub po przerwie trwającej dłużej niż trzy miesiące - art. 156 § 1 in fine k.p.) w dniu 1 stycznia danego roku kalendarzowego nabywał prawo do urlopu w dniu 31 grudnia tego roku, a nie w dniu 1 stycznia roku następnego (tak pismo Departamentu Prawa Pracy z 12 maja 1976 r., PP-501- -472/76, przytoczone w „Kodeksie Pracy, Wyjaśnienia i Orzecznictwo”, Warszawa 1979, s. 553; w „Kodeksie Pracy, Komentarz”, Warszawa 1977, s. 573 i „Kodeksie Pracy z komentarzem”, Warszawa 1979, s. 413).