Ulgi w spłacie zaległych składek dla "przedsiębiorczych matek"

Piotr Kostrzewa

1 września 2010 r. upłynął 12-miesięczny termin, w jakim obowiązywała abolicja składkowa dla matek, które między 1 stycznia 1999 r. a 1 września 2009 r. pobierały zasiłek macierzyński (lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego) bądź przebywały na urlopie wychowawczym i w tym czasie prowadziły pozarolniczą działalność, z której nie opłaciły należnych składek. "Przedsiębiorcza matka", która nie złożyła wniosku o umorzenie składek i nie podejmie żadnych działań w celu spłacenia swojego długu, musi liczyć się z tym, że ZUS może wobec niej podjąć czynności egzekucyjne zmierzające do ich wyegzekwowania.

Takiej osobie, która do 1 września 2010 r. nie złożyła wniosku o umorzenie tych składek w ramach abolicji, pozostaje obecnie możliwość ubiegania się o ich umorzenie na ogólnych zasadach bądź o wyrażenie zgody na ich spłatę w ratach. "Przedsiębiorcza matka" może również odwołać się od decyzji ZUS określającej ww. należności

Umorzenie należności z tytułu składek

Co do zasady, umorzenie należności z tytułu składek jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy są one całkowicie nieściągalne w rozumieniu art. 28 ust. 3 ustawy systemowej. Całkowita nieściągalność nie jest jednak konieczna do umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczonych będących równocześnie płatnikami składek na te ubezpieczenia - czyli m.in. osób, które płacą składki na własne ubezpieczenia z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Potwierdził to m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 21 stycznia 2009 r. (sygn. akt II GSK 650/08). Wynika to z faktu, że umorzenie tych składek wpływa niekorzystnie na sytuację ubezpieczeniową (m.in. staż emerytalny) osoby, która nie opłaci tych składek.