Podróże służbowe pracowników (cz. I)

1 stycznia 2003 r. zmianie uległy regulacje dotyczące podróży służbowych. Wprowadzają one pewną dowolność dla pracodawców nienależących do państwowej lub samorządowej sfery budżetowej.

Nowelizacja art. 77⁵ kodeksu pracy nie wprowadziła zmian, jeżeli chodzi o podstawową zasadę przewidującą, że pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Jednakże delegacja do określenia w drodze rozporządzenia wysokości oraz zasad ustalania należności przysługujących pracownikowi z tytułu podróży służbowej została znacząco zmodyfikowana.

Od 1 stycznia 2003 r. rozporządzenia wydane przez ministra będą dotyczyć pracowników zatrudnionych w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej. Pracodawcy spoza sfery budżetowej mogą ustalać we własnym zakresie warunki wypłacania należności z tytułu podróży na obszarze kraju lub poza jego granicami. Regulacje w tym zakresie mogą zostać wprowadzone do:

• układu zbiorowego pracy,

• regulaminu wynagradzania,

• umowy o pracę (jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalania regulaminu wynagradzania).

Przyznanie tym pracodawcom uprawnienia, o którym mowa, nie oznacza jednak, że mogą oni ustalać wysokość wszystkich świadczeń w wysokości dowolnej. Ograniczenie dotyczy bowiem minimalnej stawki diety (zarówno krajowej, jak i zagranicznej) - nie może ona być niższa niż dieta z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, określona dla pracowników państwowej/samorządowej jednostki sfery budżetowej. Wydaje się, że ograniczenie to oznacza także, że pracodawcy do własnych regulacji nie mogą wprowadzać postanowień, które w sposób pośredni mogłyby wpłynąć na kwotę należnej pracownikowi diety. Dotyczy to w szczególności mniej korzystnego niż w przepisach rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy sposobu ustalania diety za niepełną dobę podróży służbowej. Wykluczone jest zatem np. w przypadku podróży krajowych ustalenie, że dieta w pełnej wysokości będzie przysługiwała dopiero za pełną dobę podróży, a nie za czas przekraczający 12 godzin.