Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 5 lutego 2025 r., sygn. II SA/Po 756/24

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Wiesława Batorowicz Sędziowie Sędzia WSA Edyta Podrazik Asesor WSA Arkadiusz Skomra (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Edyta Rurarz - Kwietniewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lutego 2025 r. sprawy ze skargi D. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia 26 sierpnia 2024 r., nr [...] w przedmiocie opłaty za pobyt w instytucjonalnej pieczy zastępczej oddala skargę.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 08 listopada 2023 r., sygn. akt II SA/Po [...] Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu (dalej również jako: "WSA"), po rozpoznaniu sprzeciwu D. M., uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego (dalej również jako: "Kolegium" lub "SKO") z 29 maja 2023 r., nr [...]

W uzasadnieniu wyroku WSA wskazał, iż procedura nałożenia na rodzica dziecka, przebywającego w placówce opiekuńczo-wychowawczej opłaty za pobyt tegoż dziecka we wspomnianej placówce, jest wieloetapowa oraz długotrwała. Długotrwałość wynika chociażby z tego względu, że obowiązkiem organu administracji publicznej jest rozważenie z urzędu odstąpienie od nałożenia wspomnianej opłaty. Ten etap został zrealizowany, ponieważ decyzją z dnia 22 sierpnia 2022 r., nr [...] Starosta odmówił odstąpienia od nałożenia na skarżącego opłaty za pobyt małoletniej J. w placówce opiekuńczo-wychowawczej.

Sąd wskazał, iz organ odwoławczy zarzucił Staroście popełnienie błędów skutkujących naruszeniem przepisów prawa procesowego w sposób uzasadniający wydanie decyzji kasatoryjnej. SKO szeroko skomentowało ustalenia Starosty w przedmiocie dochodów skarżącego. Kolegium wytknęło organowi I instancji, że ten poprzestał wyłącznie na ustaleniu dochodów skarżącego w roku 2020.

Odnosząc się do powyższego Sąd wskazał, że po przeanalizowaniu przepisów ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 447 z późn. zm., zwanej dalej "u.w.r.") nie sposób doszukać się przepisu, który wymagałby od organu administracji publicznej jakiegokolwiek badania stanu majątkowego rodzica, którego dziecko przebywa w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Tego zagadnienia nie reguluje ani przepis art. 193 ani art. 194 u.w.r. Oznacza to, że nie ma podstaw do uznania, że wyjaśnienie okoliczności, o których wspomina w zaskarżonej decyzji SKO, stanowią istotny zakres, jakie jest niezbędny do wyjaśnienia. Kwestia zamożności rodzica dziecka jest elementem irrelewantnym w tej sprawie (zob. np. wyrok WSA w Gliwicach z dnia: 8 października 2020 r., sygn. akt II SA/Gl 688/20, 25 października 2018 r., sygn. akt IV SA/Gl 660/18 oraz 10 marca 2015 r., sygn. akt IV SA/Gl 590/14, dostępne w CBOSA). Majętność rodzica dziecka, przebywającego w placówce opiekuńczo-wychowawczej może być przedmiotem refleksji organu, kiedy już ustali wysokość opłaty, a zobowiązany będzie wnioskować np. o jej umorzenie, rozłożenie na raty albo odroczenie terminu płatności (por. wyrok NSA z dnia 8 lutego 2021 r., sygn. akt I OSK 2462/20, dostępny w CBOSA). Nie ma zatem, wbrew temu co uważa SKO, zakresu sprawy, jaki pozostaje do wyjaśnienia przez organ I instancji. Kolegium może w tej sprawie wydać decyzję o charakterze merytorycznym.