Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 17 października 2024 r., sygn. II SA/Wr 431/24

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Olga Białek Sędziowie: Sędzia NSA Halina Filipowicz-Kremis (spr.) Asesor WSA Malwina Jaworska-Wołyniak po rozpoznaniu w Wydziale II w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 17 października 2024 r. sprawy ze skargi J. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Legnicy z dnia 4 marca 2024 r. Nr SKO/GN-415/29/2023 w przedmiocie wykonania aktu nadania oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją (SKO/GN-415/29/2023) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Legnicy dnia 4 marca 2024 r., po rozpatrzeniu na posiedzeniu niejawnym odwołania J. B. od decyzji z dnia 7 sierpnia 2023 r. nr GN.682L1.13.2023 działającego z upoważnienia Starosty G., Kierownika Biura Gospodarki Nieruchomościami w przedmiocie odmowy wydania J. B. orzeczenia o wykonaniu aktu nadania nr [...] Powiatowej Komisji Osadnictwa Rolnego w G. z dnia 18 grudnia 1947 r. P. B. gospodarstwa położonego we wsi J., gmina G., powiat [...] — na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 in fine w związku z art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 775 ze zm.) uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i umorzyło postępowanie organu I instancji w całości. W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że decyzją z dnia 7 sierpnia 2023 r. nr GN.682ł.1.13.2023, na podstawie art. 6 ust. 1 dekretu z dnia 6 września 1951 r. o ochronie i uregulowaniu własności osadniczych gospodarstw chłopskich na obszarze Ziem Odzyskanych (Dz. U. z 1951 r.. Nr 46, poz. 340 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku J. B., działający z upoważnienia Starosty G., Kierownik Biura Gospodarki Nieruchomościami odmówił wydania J. B. orzeczenia o wykonaniu aktu nadania nr [...] Powiatowej Komisji Osadnictwa Rolnego w G. z dnia 18 grudnia 1947 r. P. B. gospodarstwa położonego we wsi J., gmina G., powiat [...]. Uzasadniając motywy swojego rozstrzygnięcia organ I instancji wskazał, że w dniu 16 marca 2023 r. do Wojewody Dolnośląskiego wpłynęło pismo J. B. z dnia 15 marca 2023 r. zatytułowane jako "roszczenie", budzące wątpliwości co do przedmiotu zawartego w nim żądania. W związku z tym Wojewoda Dolnośląski pismem z dnia 27 marca 2023 r. wezwał J. B. do jednoznacznego sprecyzowania podania poprzez wskazanie treści i podstawy prawnej zawartego w nim żądania. W dniu 6 kwietnia 2023 r. do Wojewody Dolnośląskiego wpłynęło pismo J. B. z dnia 4 kwietnia 2023 r., z treści którego wynika, że wnosi on o wydanie orzeczenia o wykonaniu aktu nadania nr [...] Powiatowej Komisji Osadnictwa Rolnego w G. z dnia 18 grudnia 1947 r. P. B. gospodarstwa rolnego położonego we wsi J., gmina G., powiat [...]. Tymczasem zgodnie z art. 6 ust. 1 in fine dekretu z dnia 6 września 1951 r. o ochronie i uregulowaniu własności osadniczych gospodarstw chłopskich na obszarze Ziem Odzyskanych, orzeczenie o wykonaniu aktu nadania wydaje starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej. W tych okolicznościach, stosownie do reguły art. 65 § 1 k.p.a. "zażalenie" Wojewoda Dolnośląski przekazał zgodnie z właściwością Staroście G., celem jego rozpatrzenia. Jak dalej podniósł organ I instancji, zawiadomieniem nr [...] z dnia 9 czerwca 2023 r. wszczął postępowanie w sprawie wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania wspomnianego powyżej ustalając w trakcie postępowania następujące fakty. Organ wyjaśnił więc, że w związku ze sprawą wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania dla gospodarstwa rolnego położonego w miejscowości J., gmina G., powiat [...], nadanego P. B. toczyły się już m.in. następujące postępowania: - wszczęte wnioskiem A. S. z dnia 2 kwietnia 2012 r. o wydanie orzeczenia o wykonaniu aktu nadania dla gospodarstwa rolnego w miejscowości J. nr [...], gmina G., na nazwisko P. B. W związku z tym wnioskiem Starosta G. wydał decyzję z dnia 10 października 2012 r. nr GKN.682.29-9/2012 o umorzeniu postępowania w przedmiocie wydania żądanego orzeczenia o wykonaniu aktu nadania. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Legnicy po rozpatrzeniu odwołania J. B. od tej decyzji, wydało decyzję z dnia 3 grudnia 2012 r., nr SKO/GN-415/88/2012 w oparciu o art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., która została zaskarżona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu przez J. B. WSA we Wrocławiu wyrokiem z dnia 9 kwietnia 2013 r. sygn. akt II SA/Wr 72/13 oddalił skargę J. B.; - wszczęte wnioskiem A. S. z dnia 11 kwietnia 2013 r. o wydanie orzeczenia o wykonaniu aktu nadania dla gospodarstwa rolnego położonego we wsi J. nr [...], gmina G., na nazwisko P. B., w związku z którym Starosta G. wydał postanowienie z dnia 17 kwietnia 2013 r. nr GK.682.29-12/2013 w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania. Wskutek zażalenia A. S., Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Legnicy postanowieniem z dnia 6 czerwca 2013 r. nr SKO/GN-415/41/2013, wymienione postanowienie Starosty G., utrzymało w mocy. Wskutek skargi A. S. na postanowienie Kolegium, WSA we Wrocławiu wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2014 r. sygn. akt II SA/Wr 538/13 oddalił skargę; - wszczęte z urzędu przez Starostę G. postępowanie w sprawie wydania orzeczenia o wykonaniu ww. aktu nadania. W związku z tym postępowaniem Starosta G. wydał decyzję z dnia 15 grudnia 2014 r. nr GK.682-29/2012/2014 odmawiającą wydania orzeczenia o wykonaniu nadania ustalającego granice aktu gospodarstwa oraz jego szacunek, które otrzymał aktem nadania P. B. nr [...] z dnia 18 grudnia 1947 r. Decyzja ta, w wyniku przeprowadzonego postępowania odwoławczego, została przez Kolegium uchylona w całości (decyzja SKO z dnia 9 lutego 2015 r. nr SKO/GN-415/2/2015), a sprawa przekazana do ponownego rozpatrzenia przez Starostę G.; - decyzją z dnia 28 sierpnia 2015 r. nr GK.682.29.2.20.2015, którą Starosta G. ponownie odmówił wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania. Decyzja ta, w wyniku przeprowadzonego postępowania odwoławczego, została przez Kolegium uchylona w całości, a sprawa przekazana do ponownego rozpatrzenia przez Starostę G. (decyzja SKO z dnia 21 października 2015 r.(SKO/GN-415/44/2015). Z kolei WSA we Wrocławiu wyrokiem z dnia 21 czerwca2016 r. sygn. akt II SA/Wr 6/16 oddalił skargę J. B. wniesioną na powyższą decyzję Kolegium; decyzją z dnia 1 marca 2016 r. nr GK.682.29.2.20-1.2016, którą Starosta G. ponownie odmówił wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania. Decyzja ta, w wyniku przeprowadzonego postępowania została uchylona w całości przez Kolegium, a sprawa przekazana do ponownego rozpatrzenia przez Starostę G. (decyzja SKO z dnia 16 czerwca 2016 r. SKO/GN- 415/21/2016). WSA we Wrocławiu wyrokiem z dnia 4 stycznia 2017 r. sygn. akt II SA/Wr 587/16, oddalił skargę J. B.; - rozstrzygnięte decyzją z dnia 17 października 2017 r. nr GK.682.29.2.20-2.2016, którą Starosta G. także odmówił wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania. Decyzja ta, w wyniku przeprowadzonego postępowania odwoławczego, została przez Kolegium uchylona w całości, a sprawa przekazana do ponownego rozpatrzenia przez Starostę G. (decyzja SKO z dnia 31 stycznia 2017 r., SKO/GN-415/66/2016). WSA we Wrocławiu wyrokiem z dnia 17 września 2017 r. sygn. akt II SA/Wr 201/17, oddalił skargę J. B. W dalszej argumentacji organ I instancji podniósł, iż mając na uwadze brzmienie przepisów materialnoprawnych stanowiących podstawę wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania należało wskazać, że zgodnie z art. 25 ust. 1 dekretu z dnia 6 września 1946 r. o ustroju rolnym i osadnictwie na obszarze Ziem Odzyskanych i byłego Wolnego Miasta Gdańska (Dz. U. Nr 49, poz. 279 z późn. zm.), wyznaczenie nabywcy gospodarstwa rolnego następuje w drodze orzeczenia właściwej władzy (zwanego aktem nadania). Osoba, która otrzyma akt nadania ma prawo objęcia gospodarstwa w posiadanie celem korzystania i pobierania z niej pożytków (art. 26 dekretu z 1946 r.). Zgodnie z art. 27 dekretu z 1946 r. prawa wynikające z aktu nadania mają charakter osobisty, są niezbywalne i niedziedziczne. W razie śmierci osoby, która uzyskała akt nadania, jeśli śmierć ta nastąpiła przed orzeczeniem o wykonaniu aktu nadania (art. 31), członkowie rodziny, którzy ze zmarłym pozostawali we wspólnocie gospodarczej, mają pierwszeństwo przed wszystkimi innymi osobami do otrzymania tego samego gospodarstwa w trybie omawianego dekretu. Wspomniany wyżej art. 31 ust. 1 dekretu z 1946 r. stanowi, że przeniesienie prawa własności nadanego gospodarstwa na nabywcę (osadnika) następuje w drodze orzeczenia o wykonaniu aktu nadania. Natomiast, jak wyjaśniono dalej, na mocy art. 2 ust. 1 dekretu z dnia 6 września 1951 r. o ochronie i uregulowaniu własności osadniczych gospodarstw chłopskich na obszarze Ziem Odzyskanych (Dz. U. Nr 46, poz. 340 z póżn. zm.) wprowadzono zasadę, że osoby, które posiadają gospodarstwo rolne i prowadzą je osobiście lub przez członków rodziny, żyjących z nimi we wspólnocie gospodarczej, a do dnia wejścia w życie dekretu nie nabyły ich własności, stają się z mocy prawa właścicielami tych gospodarstw. Zgodnie z art. 3 dekretu z 1951 r. własność gospodarstw rolnych jest przedmiotem dziedziczenia. Natomiast art. 5 ust. 2 dekretu z 1951 r. stanowi, że akty nadania wydane na podstawie dotychczasowych przepisów są poświadczeniem własności gospodarstwa. W myśl art. 6 ust. 1 dekretu z 1951 r. granice gospodarstw rolnych oraz ich szacunek ustala orzeczenie o wykonaniu aktu nadania. Orzeczenie to wydaje z urzędu starosta wykonujący zadania zakresu administracji rządowej. W ocenie organu I instancji, mając na uwadze zgromadzone dowody we wszystkich sprawach, uznano, że w dniu 7 września 1951 r. gospodarstwo rolne nadane aktem nadania nr [...] z dnia 18 grudnia 1947 r. stało się z mocy prawa własnością P. B. i M. B. Jednak wobec przedmiotu niniejszej sprawy, tj. wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania nr [...] z dnia 18 grudnia 1947 r., nie można tej sprawy rozpatrzyć z pominięciem ustalenia, czy przedmiotowe gospodarstwo w dniu 28 kwietnia 1955 r. (wejście w życie dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r, o uwłaszczeniu i uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym) z mocy prawa (ex lege) nie przeszło na własność Skarbu Państwa jako opuszczone. Organ I instancji zauważył bowiem, że przepis art. 15 dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym (Dz. U. Nr 18 poz. 107) wskazywał okoliczności, w których następowała utrata prawa własności gospodarstwa rolnego. W myśl art. 15 dekretu o uwłaszczeniu i uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną (działka pracownicza, rzemieślnicza itp.) nabyte na podstawie przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej lub o ustroju rolnym i osadnictwie, lecz opuszczone przez właściciela przed wejściem w życie niniejszego dekretu, przechodziło z mocy prawa na własność Państwa - bez odszkodowania i wolne od obciążeń z wyjątkiem służebności gruntowych. Na ocenę skutków prawnych nie może mieć wpływu fakt, że przepis art. 15 dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. został uchylony z dniem 4 listopada 1971 r. Derogacja tego przepisu prawnego stanowiła bowiem w tym przypadku jedynie to, że odpadły podstawy prawne do wydania decyzji o charakterze deklaratoryjnym, nie uchylała natomiast tych skutków prawnych. Jak podniesiono, z wielokrotnych ustaleń organu I instancji wynika, że zarówno P. B. jak i M. B. opuścili gospodarstwo rolne przed dniem 28 kwietnia 1955 r. Taki stan faktyczny potwierdzili - co przedstawiono również w uzasadnieniu w decyzji Starosty G. z dnia 5 marca 2018 r. nr GK.682.29.4.2018, odmawiającej wydania orzeczenia - J. B. na rozprawie przeprowadzonej w dniu 20 listopada 2014 r., L. K. w oświadczeniu do protokołu sporządzonym w dniu 19 września 2012 r. oraz w piśmie z dnia 18 września 2012 r., świadek R. Ć. w oświadczeniu z dnia 21 października 2014 r., oraz w oświadczeniu z dnia 17 kwietnia 2015 r., świadek G. K. w oświadczeniu złożonym w dniu 21 października 2014 r. i w dniu 20 listopada 2014 r. oraz dokumenty odnoszące się do miejsc zamieszkania P. i M. B. Organ I instancji wskazał następnie, że decyzją z dnia 6 czerwca 2018 r. nr SKO/GN415/19/2018 Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Legnicy po przeprowadzeniu postępowania odwoławczego utrzymało w mocy decyzję Starosty G. z dnia 5 marca 2018 r. odmawiającą wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania uznając, iż materiał dowodowy w sprawie uprawnia do odmowy wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania. Jest to skutkiem okoliczności opuszczenia gospodarstwa rolnego przez P. i M. B. Kolegium wyjaśniło, że w sytuacji, gdy postępowanie może być wszczęte wyłącznie z urzędu, niedopuszczalne jest wszczęcie postępowania na wniosek i zasadna jest wówczas odmowa wszczęcia takiego postępowania administracyjnego z wniosku. W przypadku zaś wadliwego jego wszczęcia na wniosek, należy zastosować art. 105 § 1 k.p.a. W niniejszej sprawie w związku z wnioskiem J. B. z dnia 15 marca 2023 r., sprecyzowanym następnie pismem z dnia 4 kwietnia 2023 r. organ I instancji był zobligowany wydać postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego, w oparciu o art. 61a § 1 k.p.a., w przedmiocie wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania na podstawie dekretu z dnia 6 września 1951 r. Przyznanie w art. 6 ust. 1 dekretu z 1951 r. w aktualnym stanie prawnym staroście wykonującemu zadanie z zakresu administracji rządowej kompetencji do wszczęcia z urzędu postępowania w przedmiocie wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania, nie daje możliwości wszczęcia takiego postępowania na wniosek jakiegokolwiek podmiotu - vide: wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 2 kwietnia 2014 r., II SA/Wr 538/13, Lex nr 1465550. Skoro zatem postępowanie na podstawie przepisów dekretu z 1951 r. przed starostą ma - z woli prawodawcy - toczyć się z urzędu, organ ten wszczynając postępowanie w sprawie wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania w związku z wnioskiem J. B. naruszył przepisy prawa materialnego i procesowego, czego skutkiem jest konieczność wyeliminowania zaskarżonej decyzji z porządku prawnego. Przypomnieć również należy, że Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w przywołanym wyżej wyroku z dnia 2 kwietnia 2014 r. II SA/Wr 538/13 podzielił opinię organów, tj. Starosty G. oraz Kolegium wskazującą na niedopuszczalność wszczęcia postępowania w sprawie wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania na wniosek w oparciu o przepisy dekretu. Wyrok ten został wydany w związku z postępowaniem toczącym się z wniosku A. S. z dnia 11 kwietnia 2013 r. o wydanie orzeczenia o wykonaniu aktu nadania na rzecz P. B. dla gospodarstwa rolnego nr [...] z dnia 18 grudnia 1947 r. J. B. był stroną tego postępowania. Niezależnie od powyższego Kolegium zauważa, że postępowanie w tej sprawie nie może również toczyć się z urzędu, z uwagi na fakt istniejącego już w obrocie prawnym ostatecznego rozstrzygnięcia Starosty G. w przedmiocie odmowy wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania nr [...] z dnia 18 grudnia 1947 r. P. B. Stronie bowiem jest doskonale wiadome, że decyzją z dnia 5 marca 2018 r. nr GK.682.29.4.2018 Starosta G. w postępowaniu wszczętym z urzędu i toczącym się od 2014 r. odmówił wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania ustalającego granice gospodarstwa oraz jego szacunek, które otrzymał P. B. aktem nadania nr [...] z dnia 18 grudnia 1947 r. Podzielając stanowisko organu I instancji, decyzją z dnia 6 czerwca 2018 r. nr SKO/GN-415/19/2018 tut. Kolegium utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Strony tego postępowania, tj. J. B., L. K. oraz A. S. wniosły skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu na rozstrzygnięcie Kolegium. Wyrokiem z dnia 21 listopada 2018 r. sygn. akt II SA/Wr 558/18 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił w całości skargi A. S. oraz J. B. (skarga L. K. została odrzucona wobec nieusunięcia braków formalnych skargi). Kolegium zwróciło w tym miejscu uwagę, że okoliczności, które aktualnie podnosi w odwołaniu oraz piśmie z dnia 21 listopada 2023 r. J. B., kwestionujące opuszczenie gospodarstwa we wsi J. przez M. B. z uwagi na niemożność wskazania konkretnej daty tego opuszczenia, odwołujący podnosił już w powyższej skardze do WSA we Wrocławiu na decyzję Kolegium z dnia 6 czerwca 2018 r. nr SKO/GN-415/19/2018. Oddalając skargę J. B. oraz A. S. na ww. decyzję Kolegium, Wojewódzki Sąd Administracyjny zauważył, że wprawdzie P. B. nabył własność gospodarstwa na mocy art. 2 ust. 1 dekretu z 1951 r., bowiem na dzień 7 września 1951 r. był jeszcze jego posiadaczem, to w 1953 r. zarówno on jak i jego rodzina opuścili gospodarstwo. Sąd zaznaczył przy tym, że w sprawie nie była istotna konkretna data opuszczenia gospodarstwa. Wystarczyło ustalić przedział czasowy, w jakim opuszczenie gospodarstwa nastąpiło. Na opuszczenie gospodarstwa przed 29 kwietnia 1955 r. wskazywał sam skarżący (J. B. - przyp. Kolegium) w trakcie rozprawy dnia 20 listopada 2014 r. Potwierdzają to również inne dowody - vide: uzasadnienie wyroku 21 listopada 2018 r. sygn. akt II SA/Wr 558/18. Sąd zauważył również, że okoliczność porzucenia gospodarstwa. Kolegium oceniło w świetle regulacji z art. 15 ust. 1 dekretu z 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i o uregulowaniu innych spraw, związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym (Dz. U. z 1959 r. Nr 14, poz. 78 z późn. zm.). Ów przepis, wg. według stanu prawnego na rok 1955 r., stanowił, że "Gospodarstwo rolne (działka pracownicza, rzemieślnicza itp.) nabyte na podstawie przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej lub o ustroju rolnym i osadnictwie, lecz opuszczone przez właściciela przed wejściem w życie niniejszego dekretu, przechodzi z mocy prawa na własność Państwa - bez odszkodowania i wolne od obciążeń z wyjątkiem służebności gruntowych". Zdaniem Sądu, trafna była konkluzja zawarta w zaskarżonej decyzji i w decyzji organu I instancji, wskazująca, że w okolicznościach sprawy nastąpiła utrata własności gospodarstwa nadanego na rzecz P. B. Skoro bowiem przed wejściem w życie dekretu z 1955 r., tj. przed dniem 29 kwietnia 1955 r., przedmiotowe gospodarstwo zostało opuszczone, to przeszło z mocy prawa do zasobu własności publicznej, zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 1 dekretu z 1955 r. Nie zachowało się zatem prawo własności gospodarstwa poświadczone aktem nadania na rzecz P. B. W świetle powyższego Kolegium podkreśla, iż skoro gospodarstwo rolne nadane aktem nr [...] na rzecz P. B. zostało w latach 50. porzucone i wróciło do zasobu własności publicznej, nie mogło być objęte sukcesją (dziedziczeniem) po P. B. Kwestia ta została prawomocnie przesądzona. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21 czerwca 2022 r. I OSK 56/21, oddalając skargę kasacyjną J. B. oraz A. S. od wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 21 listopada 2018 r. Opuszczenie przez P. B. i M. B. wraz z nieletnimi dziećmi przesądza o wyniku sprawy. Co prawda w świetle dokumentów trudno jest wskazać konkretną datę opuszczenia gospodarstwa, niemniej jednak nie budzi wątpliwości, że nie pozostawało we władaniu P. B. i M. B. w dacie wejścia w życie dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym, tj. w dniu 28 kwietnia 1955 r. W ustawowym terminie J. B. złożył odwołanie od powyższejdecyzji. Odwołujący podniósł, iż w jego ocenie zaskarżona decyzja jest nierzetelna, odmawiając wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania nr [...] z dnia 18 grudnia 1947 r. P. B. gospodarstwa zabudowanego w J. nr [...], gmina G. celem wyceny i oszacowania do zadośćuczynienia, rekompensaty za zabraną własność, a przecież, jak podkreślił odwołujący, urodziły się tam dzieci, całe życie na wsi mieszkała żona (P. B. - dopisek Kolegium) M. B. Odwołujący powołał się na konstytucyjne prawo dziedziczenia i dodał, że brakuje dowodu o prawidłowym powiadomieniu o przejęciu. W następnym piśmie z dnia 21 listopada 2023 r. skierowanym do Kolegium odwołujący wskazał na wydarzenia ze swojego życia od momentu urodzenia, wskazał, że zamieszkiwał w domu przy [...], ojciec opuścił rodzinę ok. 1953 r., natomiast - jak podkreślił - matka mimo czasowej hospitalizacji nigdy nie opuściła tego domu. Odwołujący podkreślił, że w prowadzeniu gospodarstwa matce pomagali rodzice – F. i A. K., w domu znajdowały się rzeczy osobiste rodziny, była obora wraz z krową, pole było obsiane. Jak zauważył więc odwołujący, dzień wejścia w życie dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym, nieruchomość przy ul. [...] była więc zajmowana, a nie jak błędnie organ wskazał - opuszczona. J. B. podkreślił, że obecnie bezprawnie próbuje się pozbawić go jego własności tej nieruchomości. Dodał, że organ nie wyjaśnił, na jakiej podstawie ustalił, że nieruchomość ta została opuszczona oraz w którym dokładnie czasie. Ta okoliczność, zdaniem odwołującego, nie może być niepewna czy nierozpoznana i winna zostać udowodniona. Do pisma odwołujący przedłożył dokumenty do sprawy. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Legnicy, po przeanalizowaniu zgromadzonych w sprawie akt i wniesionego odwołania stwierdziło, że zgodnie z art. 138 § ł pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 775 ze zm., dalej: "k.p.a.") organ odwoławczy wydaje decyzję, w której uchyla zaskarżoną decyzję w całości albo w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy albo uchylając tę decyzję - umarza postępowanie pierwszej instancji w całości albo w części. Umorzenie postępowania przez organ odwoławczy w wypadku uchylenia decyzji organu I instancji - art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. jest dopuszczalne tylko w związku z art. 105 k.p.a. W myśl art. 105 § 1 k.p.a., organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości lub w części, gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości lub w części. Dalej kolegium wyjaśnia, że stosownie do art. 61 § 1 k.p.a. postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. Przyjęte w tym przepisie rozwiązanie nie oznacza jednak dowolności organu administracji publicznej we wszczęciu postępowania z urzędu lub na żądanie strony. Przepis ten należy intepretować w związku z przepisami prawa materialnego, które nie tylko wyznaczają rodzaj spraw załatwianych w formie decyzji czy postanowienia, ale też regulować mogą inicjatywę co do powstania danej treści stosunku materialnoprawnego podlegającego załatwieniu w ten sposób. Jak wynika z akt sprawy, w dniu 16 marca 2023 r. do Wojewody Dolnośląskiego wpłynęło pismo J. B. z dnia 15 marca 2023 r., zatytułowane: "Roszczenie", które wzbudziło wątpliwości co do żądania w nim zawartego, toteż Wojewoda Dolnośląski wezwał do jego jednoznacznego sprecyzowania. Pismem z dnia 4 kwietnia 2023 r. J. B. precyzując żądanie wskazał, iż domaga się od Wojewody Dolnośląskiego wszczęcia z urzędu postępowania w celu wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania nr [...] z dnia 18 grudnia 1947 r. Powiatowej Komisji Osadnictwa Rolnego w G. P. B. gospodarstwa położonego we wsi J., gmina G., powiat [...]. Pismem z dnia 20 kwietnia 2023 r. nr [...]Wojewoda Dolnośląski przekazał na podstawie art. 65 § 1 k.p.a. powyższy wniosek J. B. Staroście G., jako organowi właściwemu w sprawie, wskazując, że zgodnie z art. 6 ust. 1 in fine dekretu z dnia 6 września 1951 r. o ochronie i uregulowaniu własności osadniczych gospodarstw chłopskich na obszarze Ziem Odzyskanych (Dz.U. Nr 46, poz. 340 ze zm., dalej: "dekret"), orzeczenie o wykonaniu aktu nadania wydaje starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej. Pismem z dnia 9 czerwca 2023 r. nr [...] Starosta G. zawiadomił J. B. o wszczęciu postępowania w sprawie wydania orzeczenia o wykonaniu aktu nadania nr [...] Powiatowej Komisji Osadnictwa