Rozdział 1.

Uwłaszczenie dzierżawców.

Art. 1. [Nadanie państwowych nieruchomości użytkowanych przez rolników na podstawie umów dzierżawy na własność] Nieruchomości państwowe użytkowane przez rolników na podstawie umów dzierżawy co najmniej przez trzy lala przed dniem wejścia w życie dekretu nadaje się tym rolnikom lub ich następcom prawnym na ich wniosek na własność, jeżeli gospodarują na tych nieruchomościach.

Art. 3.[Obliczanie kwoty, za którą nieruchomość nadaje się na własność] 1. Nieruchomości nadaje się na własność za cenę szacunkową, od której odlicza się 1/20 część za każdy rok dzierżawy przed dniem 1 stycznia 1945 r. oraz sumę czynszu dzierżawnego wpłaconą po dniu 1 stycznia 1945 r. na rzecz Państwowego Funduszu Ziemi.

2. Przepisy ust. 1 mają odpowiednie zastosowanie do dzierżawców wymienionych w art. 1, którym nieruchomości dzierżawione nadano już na podstawie przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej bądź o ustroju rolnym i osadnictwie.

Art. 5.[Stosowanie przepisów art. 1-4] Przepisy art. 1–4 stosuje się również do nieruchomości państwowych użytkowanych przez osoby pozostające w stosunku pracy, rencistów i rzemieślników na podstawie umów dzierżawy zawartych przed dniem 1 września 1939 r.

Art. 7.[Uznanie osoby gospodarującej na nieruchomości państwowej położonej na Ziemiach Odzyskanych za jej właściciela] 1. Osoby gospodarujące na nieruchomościach państwowych położonych na Ziemiach Odzyskanych uznaje się za właścicieli tych nieruchomości, jeżeli uzyskały obywatelstwo polskie i są członkami rodziny poprzedniego właściciela, który utracił własność nieruchomości wskutek nieuzyskania obywatelstwa polskiego.

2. Za członków rodziny uważa się małżonka, dzieci, wnuków, rodziców i rodzeństwo.

Art. 8.[Nabycie nieruchomości na własność bezpłatnie i bez dokonania szacunku] 1. Nabycie nieruchomości na własność następuje bezpłatnie i bez dokonania szacunku, w razie gdy:

1) osoby wymienione w art. 6 uregulowały już całą cenę umówioną z poprzednim właścicielem nieruchomości,

2) objęcie nieruchomości w posiadanie nastąpiło na podstawie darowizny dokonanej przez poprzedniego właściciela lub umowy o dział zawartej pomiędzy poprzednimi współwłaścicielami,

3) nieruchomości na Ziemiach Odzyskanych nabywają osoby w myśl art. 7.

2. W innych przypadkach nabywca obowiązany jest zapłacić taką część ceny szacunkowej, jaka odpowiada nie spłaconej części ceny należnej poprzedniemu właścicielowi. Część ceny szacunkowej ulega stosunkowemu zmniejszeniu, jeżeli obszar nieruchomości nabywanej na własność jest mniejszy od obszaru nieruchomości otrzymanej w posiadanie na podstawie aktów wymienionych w art. 6.

Art. 9.[Osoby zwolnione od obowiązku uiszczenia ceny nabycia nieruchomości] 1. Osoby uprawnione do uzyskania własności nieruchomości na podstawie art. 6, którym nadano już te same lub inne nieruchomości na podstawie przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej bądź o ustroju rolnym i osadnictwie, zwalnia się od obowiązku uiszczenia ceny nabycia nieruchomości w całości lub w części, stosując odpowiednio przepisy art. 8 ust. 1 i 2.

2. Jeżeli obszar nieruchomości nadanej jest większy od obszaru nieruchomości objętej w posiadanie na podstawie aktów wymienionych w art. 6, za grunty stanowiące nadwyżkę uprawniony powinien uiścić należność przypadającą według przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej bądź o ustroju rolnym i osadnictwie.

Art. 10.[Postępowanie w przypadku, gdy nieruchomość została oddana w posiadanie w toku parcelacji] W razie gdy nieruchomość została oddana w posiadanie w toku parcelacji, w braku dowodów zapłaty uznaje się, że spłacono.

1) za nieruchomości państwowe:

a) 5% należności, jeżeli nieruchomości miały charakter samodzielnych gospodarstwo

b) 15% należności, jeżeli nieruchomości miały charakter gospodarstw wzorowych,

c) 10% należności – w innych przypadkach,

2) za nieruchomości, które nie stanowiły własności Państwa – 15% należności.

Rozdział 3.

Zwolnienie repatriantów od obowiązku zapłaty.

Art. 12. [Repatrianci zwolnieni od obowiązku uiszczenia ceny nabycia nadanych im nieruchomości państwowych] 1. Repatriantów, którzy stosownie do umów międzynarodowych mają otrzymać nieruchomości w zamian za nieruchomości pozostawione poza granicami Państwa, zwalnia się – bez rozrachunku i oszacowania – od obowiązku uiszczenia ceny nabycia nadanych im nieruchomości państwowych.

2. W razie śmierci repatrianta określonego w ust. 1 przed nadaniem mu nieruchomości zwolnienie od obowiązku uiszczenia ceny nabycia przysługuje pozostającemu przy życiu małżonkowi, a w braku małżonka – każdemu ze zstępnych w linii prostej w części odpowiadającej jego udziałowi w spadku.

3. Uprawnienia do zwolnienia od obowiązku uiszczenia ceny nabycia nieruchomości mogą być przekazane aktem notarialnym małżonkowi lub zstępnym w linii prostej.

Art. 13.[Warunki zastosowania zwolnienia od obowiązku uiszczenia ceny nabycia nieruchomości, o którym mowa w art. 12] Osoby wymienione w art. 12 korzystają ze zwolnienia od obowiązku uiszczenia w całości lub w części ceny nabycia nieruchomości, jeżeli nieruchomości te zostały im nadane przed wejściem w życie dekretu lub jeżeli wniosek o nadanie „im nieruchomości złożą do dnia 31 grudnia 1957 r.

Rozdział 4.

Uregulowanie własności gospodarstw opuszczonych.

Art. 15. (utracił moc)

Art. 16.[Delegacja] Minister Rolnictwa w porozumieniu z Ministrem Finansów określi w drodze zarządzenia zasady i warunki rozliczenia się z poprzednim właścicielem z tytułu zniszczeń i ubytków stwierdzonych w opuszczonym gospodarstwie.

Rozdział 5.

Przepisy wspólne.

Art. 17. [Stosowanie przepisów dekretu do nieruchomości znajdujących się w zarządzie prezydiów rad narodowych z wyjątkiem przeznaczonych na cele państwowe, społeczne lub nierolnicze] [10] Przepisy dekretu stosuje się do nieruchomości znajdujących się w zarządzie prezydiów rad narodowych z wyjątkiem przeznaczonych na cele państwowe, społeczne lub nierolnicze według planów zagospodarowania przestrzennego lub na podstawie decyzji prezydium właściwej rady narodowej. Właściwą jest wojewódzka rada narodowa dla nieruchomości położonych na terenie miast i osiedli, a powiatowa rada narodowa dla nieruchomości położonych na terenie gromad.

Art. 18.[Definicja "rolnika"] Za rolników w rozumieniu niniejszego dekretu uważa się osoby, dla których praca na roli stanowi zawód dający główne źródło utrzymania.

Art. 20.[Stosowanie przepisów do szacunku nieruchomości i spłaty należności za nieruchomości nabyte na podstawie dekretu] 1. Do szacunku nieruchomości i spłaty należności za nieruchomości nabyte na podstawie niniejszego dekretu stosuje się przepisy dotyczące ustalania i spłaty należności za nieruchomości nadane na podstawie przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej bądź o ustroju rolnym i osadnictwie.

2. Do wpisu prawa własności nieruchomości nabytych na podstawie niniejszego dekretu stosuje się odpowiednio przepisy o wpisywaniu do ksiąg wieczystych prawa własności nieruchomości nadanych na podstawie przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej bądź o ustroju rolnym i osadnictwie.

Art. 21.[Nabycie nieruchomości na własność na podstawie dekretu a podatek od nabycia praw majątkowych] Nabycie własności nieruchomości na podstawie przepisów mniejszego dekretu nie podlega podatkowi od nabycia praw majątkowych.

Rozdział 6.

Przepisy przejściowe i końcowe.

Art. 22. [Przepisy uchylone] 1. Traci moc ustawa z dnia 16 czerwca 1948 r. o uprawnieniach osób, które przed dniem 13 września 1944 r. otrzymały we władanie grunty, wchodzące w skład nieruchomości ziemskich, przeznaczonych na cele reformy rolnej (Dz. U. Nr 33, poz. 222).

2. Do spraw wszczętych na podstawie ustawy określonej w ust. 1 mają w dalszym postępowaniu zastosowanie przepisy niniejszego dekretu.