Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 1951-09-07
Wersja aktualna od 1951-09-07
obowiązujący
DEKRET
z dnia 6 września 1951 r.
o ochronie i uregulowaniu własności osadniczych gospodarstw chłopskich na obszarze Ziem Odzyskanych.
W celu ochrony i uregulowania własności chłopskiej na obszarze Ziem Odzyskanych, zapobieżenia wypaczeniom w wykonywaniu przepisów o osadnictwie rolniczym oraz w dążeniu do zapewnienia rolnictwu najlepszych warunków dalszego rozwoju - na podstawie art. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 19 lutego 1947 r. o ustroju i zakresie działania najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy z dnia 26 maja 1951 r. o upoważnieniu Rządu do wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 30, poz. 235) - Rada Ministrów postanawia, a Rada Państwa zatwierdza, co następuje:
Art. 1. Dekret niniejszy dotyczy gospodarstw rolnych, nadanych w trybie osadnictwa rolniczego na obszarze Ziem Odzyskanych.
Art. 2.1. Osoby, które posiadają gospodarstwa rolne i prowadzą je osobiście lub przez członków rodziny, żyjących z nimi we wspólności gospodarczej, a do dnia wejścia w życie niniejszego dekretu nie nabyły ich własności, stają się z mocy prawa właścicielami tych gospodarstw.
2. Wraz z gospodarstwem rolnym przechodzą na własność posiadaczy gospodarstw:
a) inwentarz żywy,
b) zabudowania i inwentarz martwy, stanowiące przynależność gospodarstwa i potrzebne do jego prowadzenia.
Art. 3.Własność gospodarstw rolnych i ich przynależności jest przedmiotem dziedziczenia.
Art. 4.1. Prawo własności nie rozciąga się na część gospodarstwa rolnego, przekraczającą 15 ha użytków (gruntów ornych, łąk, pastwisk, gruntów leśnych oraz gruntów pod wodami), a gdy chodzi o gospodarstwo hodowlane - 20 ha użytków, jak również na te zabudowania, urządzenia gospodarcze i inne przedmioty inwentarza martwego, które nie są potrzebne do prowadzenia gospodarstwa rolnego w tych rozmiarach.
2. Minister Rolnictwa może w poszczególnych uzasadnionych przypadkach podwyższyć określone wyżej normy obszarowe o 1/3.
Art. 5.1. W celu poświadczenia własności gospodarstwa rolnego i jego przynależności powiatowa komisja ziemska wydaje z urzędu akty nadania, które zawierają określenie osób uprawnionych oraz powierzchni gruntów i innych składników gospodarstwa rolnego.
2. Akty nadania wydane na podstawie dotychczasowych przepisów są poświadczeniem własności, o którym mowa w ust. 1.
Art. 6.1. Granice gospodarstw rolnych oraz ich szacunek ustala orzeczenie o wykonaniu aktu nadania. Orzeczenie to wydaje z urzędu prezydium powiatowej rady narodowej.
2. Prawomocne orzeczenie o wykonaniu aktu nadania jest podstawą wpisu w księdze wieczystej prawa własności i wierzytelności z tytułu należności przypadającej za gospodarstwo rolne.
3. Prezydium powiatowej rady narodowej zgłasza z urzędu wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej.
Art. 7.1. Władza nie może zmienić granic gospodarstwa rolnego po wydaniu orzeczenia o wykonaniu aktu nadania. Przed wydaniem tego orzeczenia granice gospodarstwa rolnego mogą być zmienione w związku z regulacją i jedynie w tym przypadku, gdy to jest potrzebne dla racjonalnego rozmieszczenia gospodarstw.
2. Przy zmianie granic gospodarstw rolnych władza nie może bez zgody zainteresowanego zmniejszyć obszaru gospodarstwa rolnego, jeżeli mieści się ono w granicach norm określonych w art. 4.
3. Prezydium powiatowej rady narodowej może za zgodą zainteresowanego powiększyć posiadane przez niego gospodarstwo rolne do norm, określonych w art. 4.
Art. 8.W przedmiocie zbycia, dzierżawy i zastawu gospodarstw rolnych stosuje się odpowiednio przepisy dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz. U. R. P. z 1945 r. Nr 3, poz. 13).
Art. 9.Nadzór nad działalnością powiatowych i wojewódzkich komisji ziemskich w sprawach unormowanych niniejszym dekretem sprawuje Główna Komisja Ziemska.
Art. 10.W sprawach osadnictwa rolnego na obszarze Ziem Odzyskanych, nie unormowanych przepisami niniejszego dekretu, stosuje się przepisy dekretu z dnia 6 września 1946 r. o ustroju rolnym i osadnictwie na obszarze Ziem Odzyskanych i b. Wolnego Miasta Gdańska z tym, że osoba, która po dniu wejścia w życie niniejszego dekretu otrzyma akt nadania, staje się właścicielem tego gospodarstwa na zasadach niniejszego dekretu.
Art. 11.Przepisy niniejszego dekretu nie naruszają postanowień dekretu z dnia 16 sierpnia 1949 r. o wymianie gruntów (Dz. U. R. P. Nr. 48, poz. 367).
Art. 12.Kto udaremnia lub utrudnia ochronę albo uregulowanie własności gospodarstw rolnych, nadużywając swego stanowiska lub nie dopełniając czynności, do których w myśl niniejszego dekretu jest zobowiązany, podlega karze więzienia do 3 lat.
Art. 13.1. Ilekroć w dekrecie niniejszym jest mowa o gospodarstwach rolnych, rozumie się przez to również działki gruntowe.
2. Ilekroć w dekrecie niniejszym jest mowa o obszarze Ziem Odzyskanych, rozumie się przez to również obszar b. Wolnego Miasta Gdańska.
Art. 14.Wykonanie dekretu porucza się Ministrowi Rolnictwa.
Art. 15.Dekret wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
Prezydent Rzeczypospolitej: B. Bierut
Prezes Rady Ministrów: J. Cyrankiewicz
Minister Rolnictwa: J. Dąb-Kocioł