Wyrok SN z dnia 14 sierpnia 2024 r., sygn. III USKP 113/23

Art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS, w zakresie dotyczącym pomniejszenia podstawy obliczenia emerytury powszechnej dla osób, które przed 1 stycznia 2013 r. miały prawo do wcześniejszej emerytury, musi być interpretowany w sposób zgodny z zasadą zaufania obywatela do państwa, co może oznaczać wyłączenie jego stosowania wobec mężczyzn urodzonych w latach 1949-1953.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Robert Stefanicki (przewodniczący)

‎SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)

SSN Renata Żywicka

w sprawie z odwołania W. Ł. ‎od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Koszalinie
‎o wysokość świadczenia, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 14 sierpnia 2024 r., ‎skargi kasacyjnej Rzecznika Praw Obywatelskich od wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie ‎z dnia 28 września 2021 r., sygn. akt III AUa 247/21,

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w Szczecinie do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Koszalinie decyzją z 4 grudnia 2020 r. odmówił W. Ł. prawa do przeliczenia wysokości emerytury. Ubezpieczony złożył odwołanie od decyzji i domagał się zmiany przez przyznanie prawa do przeliczenia emerytury, zgodnie z wnioskiem z 28 lipca 2020 r. Stwierdził, że jego sytuacja faktyczna i prawna jest tożsama z sytuacją kobiet z rocznika 1953, które na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego i nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach, uzyskały prawo do korzystniejszego ustalenia wysokości emerytury w wieku powszechnym, bez potrącania od podstawy wymiaru emerytury kwot wcześniej pobranych emerytur.

Sąd Okręgowy w Koszalinie wyrokiem z 27 kwietnia 2021 r. oddalił odwołanie. Sąd ustalił, że ubezpieczony, ur. […] 1951 r., ukończył 55 lat w dniu 14 marca 2006 r. i złożył wniosek o przyznanie wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych i wykonywania pracy rybaka morskiego. ZUS decyzją z 30 marca 2006 r. przyznał prawo do emerytury od 6 kwietnia 2006 r., tj. od dnia zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego. W dniu 16 marca 2017 r. ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury w wieku powszechnym dla mężczyzn. ZUS decyzją z 18 kwietnia 2017 r. przyznał prawo do emerytury od 14 kwietnia 2017 r., tj. od osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego dla mężczyzn. Do obliczenia emerytury Zakład przyjął kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego, z uwzględnieniem waloryzacji; składek i kapitału początkowego, zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Podstawa obliczenia emerytury podlegała pomniejszeniu o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur, w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Emerytura stanowiła równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.