Interpretacja indywidualna z dnia 28 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.409.2024.2.MM

Uznanie, składników majątkowych związanych z prowadzeniem Serwisu za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy i w konsekwencji wyłączenie transakcji sprzedaży z opodatkowania podatkiem VAT oraz brak prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu transakcji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

24 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 24 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania składników majątkowych związanych z prowadzeniem (...) Serwisu za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy i w konsekwencji wyłączenia transakcji sprzedaży z opodatkowania podatkiem VAT oraz braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu transakcji.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 sierpnia 2024 r. (wpływ 12 sierpnia 2024 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem wspólnym

1. Zainteresowany będący stroną postępowania:

• A SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

• B SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

Opis zdarzenia przyszłego

a)Sprzedający jest przedsiębiorcą działającym w branży samochodowej, czynnym podatnikiem VAT i podmiotem posiadającym nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce (jest polskim podatnikiem CIT). Sprzedający prowadzi działalność m.in. w zakresie serwisu samochodów ciężarowych (…).

b)Kupujący prowadzi działalność m.in. w zakresie serwisu samochodów ciężarowych (…). Kupujący jest czynnym podatnikiem VAT i podmiotem posiadającym nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce (jest polskim podatnikiem CIT).

c)20 maja 2024 r. Sprzedający wraz z Kupujący podpisali list intencyjny dotyczący przeprowadzenia transakcji, w ramach której B nabędzie od Sprzedającego składniki majątku materialne i niematerialne związane z prowadzeniem (...) serwisu pojazdów ciężarowych wraz z tytułem prawnym do nieruchomości w postaci umowy dzierżawy nieruchomości, obejmującej budynek garażowy dla samochodów ciężarowych z częścią biurowo-socjalną oraz parkingami, placami manewrowymi i postojowymi, zlokalizowanej pod adresem ul. (…), w której prowadzona jest działalność serwisowa (dalej: „(...) Serwis”).

d)W szczególności, przedmiotem zbycia (...) Serwisu będą składniki majątku służące działalności serwisowej wraz z infrastrukturą i wyposażeniem warsztatu, magazynu i biura w szczególności: sprzęt diagnostyczny wraz z oprogramowaniem i licencjami, narzędzia specjalistyczne, ogólne i dodatkowe, zapas części zamiennych, jeden pojazd serwisowy, a także umowy z osobami trzecimi, oraz zobowiązania wobec klientów dotyczące kontraktów serwisowych, wykonanie usługi/naprawa, reklamacje z tytułu wykonanych napraw itp. Kupujący przystąpi również do umów kontraktów serwisowych (portfolio kontraktów serwisowych) zawartych przez Sprzedającego.

e)Ponadto, B przejmie pracowników i współpracowników (...) Serwisu (osoby zatrudnione na podstawie umów o pracę, jak i umów cywilnoprawnych).

f)Sprzedający dokona zbycia wszystkich składników wchodzących w skład (...) Serwisu niezbędnych do prowadzenia dotychczasowej działalności. Z transakcji wyłączony zostanie sprzęt IT, w tym sieciowy, umowy ubezpieczenia majątku oraz dwa pojazdy objęte umową leasingu.

g)Po sprzedaży (...) Serwis będzie w stanie samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą bez angażowania dodatkowych środków, z wyjątkiem czynności prowadzenia ksiąg i obsługi kadrowej (HR) pracowników, które wymagać będą zawarcia dodatkowych umów.

h)(...) Serwis jest wyodrębniony w strukturze Sprzedającego geograficznie, organizacyjnie i funkcjonalnie, tj. posiada własną lokalizację, przypisane jej składniki majątkowe, pracowników, klientów, a także indywidualne cele biznesowe. (...) Serwis ma własną wyodrębnioną strukturę organizacyjną, na czele której stoi osoba zarządzająca (...) Serwisem. (...) Serwis nie stanowi natomiast samobilansującego się oddziału. (...) Serwis nie został również wydzielony organizacyjnie na bazie statutu, regulaminu, czy też innego aktu o podobnym charakterze.

i)(...) Serwis nie posiada wyodrębnionego konta bankowego, a także możliwości samodzielnego decydowania o przeznaczeniu środków finansowych, którymi dysponuje. Na podstawie prowadzonej ewidencji księgowej możliwe jest jednak przyporządkowanie (...) Serwisowi przychodów i kosztów związanych z jego działalnością, przez co możliwe jest określenie jego wyniku finansowego. Prowadzona ewidencja analityczna pozwala również na przyporządkowanie (...) Serwisowi należności i zobowiązań. Część przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań stanowi bezpośrednio przychody i koszty oraz należności i zobowiązania (...) Serwisu, a część tzw. kosztów ogólnych alokowana jest do (...) Serwisu według klucza wewnętrznego.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Zainteresowany niebędący stroną postępowania - tj. B Sp. z o.o. będzie kontynuował działalność prowadzoną dotychczas przez A Sp. z o.o., z wykorzystaniem nabytych składników związanych z prowadzeniem (...) Serwisu pojazdów ciężarowych.

Zainteresowany niebędący stroną postępowania - tj. B Sp. z o.o. będzie wykorzystywać nabyte składniki majątkowe wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT.

Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawców, zgodnie z którym (...) Serwis spełnia przesłanki do uznania go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa określoną w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w konsekwencji transakcja sprzedaży (...) Serwisu nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT?

2.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawców, iż w związku ze sprzedażą (...) Serwisu po stronie Kupującego - tj. B Sp. z o.o. nie wystąpi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

3.W przypadku natomiast, gdyby odpowiedź Organu na pytanie w zakresie kwalifikacji (...) Serwisu była negatywna, tj. gdy (...) Serwis nie stanowi ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, to czy prawidłowe jest stanowisko, iż Kupujący - tj. B Sp. z o.o. będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z wystawionych przez Sprzedającego faktur dokumentujących zbycie składników majątkowych składających się na (...) Serwis?

Stanowisko Zainteresowanych(ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawcy, (...) Serwis spełnia przesłanki do uznania go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa określoną w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w konsekwencji transakcja sprzedaży (...) Serwisu nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie stanowiska

a) Zgodnie z art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT, zorganizowana część przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”) oznacza organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

b) Z treści definicji ZCP wynika, że dla uznania, że (...) Serwis stanowi ZCP, łącznie powinny zostać spełnione następujące warunki:

• ­część przedsiębiorstwa powinna charakteryzować się wyodrębnieniem organizacyjnym i finansowym;
• ­przeznaczeniem zespołu składników powinna być realizacja określonych zadań gospodarczych;
• ­zespół składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania;
• ­na zorganizowaną część powinny składać się składniki materialne i niematerialne (w tym zobowiązania).

Wyodrębnienie organizacyjne i finansowe

a) Wyodrębnienie organizacyjne nie zostało ustawowo zdefiniowane, niemniej w praktyce przyjmuje się, że wyodrębnienie organizacyjne oznacza zazwyczaj wyodrębnienie części majątku przedsiębiorstwa wraz ze składnikami niematerialnymi w strukturze organizacyjnej całego podmiotu. Może być dokonane w różny sposób, np.: terytorialnie, na podstawie statutu, regulaminu, zarządzenia i może przybrać formę np. oddziału, biura, zakładu, wydziału, departamentu, działu.

b) W interpretacji z 17 stycznia 2020 r. (nr 0114-KDIP2-2.4010.483.2019.1.RK), stwierdzono, iż: „samo nazwanie jednostki wewnętrznej określonym mianem nie zapewnia wyodrębnienia organizacyjnego, jeżeli nie podąża za tym autonomia decyzyjna, wyposażenie majątkowe i zarządzanie zespołem pracowniczym. Ważne jest przypisanie jednostce uprawnień skutkujących samodzielnym prowadzeniem działalności „widocznym z zewnątrz”.

c) Podobnie jak w przypadku wyodrębnienia organizacyjnego, pojęcie wyodrębnienia finansowego nie zostało zdefiniowane na gruncie ustaw podatkowych. W praktyce organów podatkowych przyjęło się uważać, że do zaistnienia wyodrębnienia finansowego nie jest konieczne, aby ZCP była oddziałem samobilansującym, czy też aby była „samodzielna” finansowo.

d) Ten pogląd został ugruntowany zarówno w indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego wydanych przez organy podatkowe (por. interpretacje Dyrektora KIS z 7 sierpnia 2019 r. (sygn. 0111-KDIB2-3.4010.150.2019.4.MK), z 23 listopada 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.647.2022.1.PC), z 7 listopada 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4012.396.2022.4.MPU), z 21 października 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4012.352.2022.4.MAZ), interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 27 sierpnia 2010 r. (sygn. IBPB1/2/423-877/10/AK)), jak i w orzecznictwie sądów administracyjnych (np. wyroki NSA z 23 sierpnia 2018 r., II FSK 2289/16 oraz z 6 października 2020 r. II FSK 1472/18).

e) Przykładowo, w interpretacji z 30 grudnia 2022 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.630.2022.1.AWY) Dyrektor KIS zgodził się z podatnikiem, że: „Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP. W sytuacji wyodrębnienia finansowego możliwe jest oddzielenie finansów przedsiębiorstwa od finansów jego zorganizowanej części. ZCP jest w stanie samodzielnie prowadzić działalność i istnieć niezależnie od przedsiębiorstwa głównego. Nie musi to być postać oddziału samodzielnie rozliczającego się. Ważne natomiast jest, aby przenoszone należności i zobowiązania były wyodrębnione i dały się przyporządkować organizacyjnie i finansowo do wyodrębnionego majątku (tak, aby można było przejąć funkcje gospodarcze)”.

f)Z kolei w wyroku NSA z 11 kwietnia 2019 r. (sygn. II FSK 79/17) Sąd stwierdził, że: „Wyodrębnienie finansowe oznacza natomiast możliwość prawidłowego przyporządkowania do tej zorganizowanej części przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań”.

g)Tym samym, do stwierdzenia, że dany zespół składników majątkowych charakteryzuje się wyodrębnieniem finansowym w strukturze danego przedsiębiorstwa, wystarczy, co do zasady, możliwość odrębnego określenia podstawowych danych finansowych, takich jak: zaalokowane pasywa, aktywa, koszty czy przychody, albo zobowiązania i należności.

h)Tak jak wskazano wyżej, w zakresie wyodrębnienia finansowego podkreśla się, iż spełniony musi być warunek, aby do ZCP mogły zostać przypisane związane z nim koszty, przychody, należności i zobowiązania. Wyodrębnienie może nastąpić na podstawie stosowanego w jednostce planu kont. Wyodrębnienie istnieje jednak również wtedy, gdy nie jest dokonane w ten sposób, ale faktycznie można powiązać dane finansowe z poszczególnymi częściami składowymi przedsiębiorstwa. Tym samym powiązanie wyników danego podmiotu z ZCP może być dokonywane na podstawie samej rachunkowości zarządczej. Nie ma natomiast obowiązku, aby ZCP samodzielnie sporządzała bilans, co znajduje potwierdzenie w interpretacjach prawa podatkowego, (np. w interpretacji Dyrektora KIS z 19 stycznia 2022 r. sygn. 0111-KDIB1-2.4010.307.2021.5.BD lub 6 grudnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.653.2021.2.MŻ).

i)Wyodrębnienie może przybrać formę odrębnych rejestrów sprzedaży dla potrzeb VAT lub odrębnych ewidencji składników majątkowych (np. środków trwałych lub ewidencji wyposażenia). Jednostki takie mogą mieć również odrębne budżety, plany finansowe czy też rachunki bankowe. Do uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych za jednostkę wyodrębnioną finansowo wystarczy zatem wskazanie istnienia przejawów odrębności finansowej od pozostałej części przedsiębiorstwa takich jak np.: alokowanie przychodów i kosztów do ZCP, tworzenie planu finansowego czy też sprawowanie okresowej kontroli sytuacji finansowej.

j)W interpretacji z 12 stycznia 2022 r. (sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.561.2021.3.AK) Dyrektor KIS zgodził się z Wnioskodawcą, że: „(...) wyodrębnienie finansowe nie musi polegać na samodzielnym sporządzaniu bilansu przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Zdolność do sporządzenia takiego bilansu lub jego sporządzanie należy traktować jako przejaw bardziej zaawansowanego wyodrębnienia finansowego”.

k)Dla spełnienia warunku wyodrębnienia finansowego nie ma również obowiązku, aby ZCP posiadała samodzielny rachunek bankowy, co znajduje potwierdzenie w interpretacjach prawa podatkowego, np. w interpretacji Dyrektora KIS z 19 stycznia 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.307.2021.5.BD). W interpretacji z 25 listopada 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.647.2022.1.PC) Dyrektor KIS stwierdził, że: „Zorganizowana część przedsiębiorstwa jest w stanie samodzielnie prowadzić działalność i istnieć niezależnie od przedsiębiorstwa głównego. Nie musi to być postać oddziału samodzielnie rozliczającego się”.

l)Z kolei, w interpretacji z 6 grudnia 2021 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.653.2021.2.MŻ) Dyrektor KIS zgodził się z podatnikiem, że: „(...) o ile stosowany w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy system ewidencji zdarzeń gospodarczych faktycznie będzie zapewniał możliwość przypisania temu oddziałowi (zorganizowanej części przedsiębiorstwa), w sposób jednoznaczny i prawidłowy, własnych środków finansowych, wówczas, w ocenie tut. Organu, nie jest konieczne, dla uznania tego oddziału za wyodrębniony finansowo, otwarcie dla niego odrębnego rachunku bankowego”.

m)Odnosząc powyższe do przedmiotowego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że (...) Serwis spełnia przesłanki wyodrębnienia organizacyjnego i finansowego. Pomimo braku wyodrębnienia na bazie statutu, w praktyce (...) Serwis posiada autonomię decyzyjną, wyposażenie majątkowe i zarządzanie zespołem pracowniczym. (...) Serwis posiada uprawnienia skutkujące możliwością samodzielnego prowadzenia działalności widoczne na zewnątrz jako jednostka organizacyjna samodzielnie prowadząca działalność gospodarczą. Tak jak wspomniano w opisie stanu faktycznego, (...) Serwis posiada własną, odrębną od pozostałej części przedsiębiorstwa Sprzedającego lokalizację, własny zespół składników materialnych i niematerialnych, własnych klientów a także indywidualnie skonstruowane cele biznesowe, własnych pracowników i współpracowników oraz kadrę zarządzającą. (...) Serwis ma również możliwość przyporządkowania do swojej działalności części przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań, co w świetle powołanych wyżej interpretacji podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych stanowi wystarczającą przesłankę do uznania go za wyodrębniony finansowo.

Wyodrębnienie funkcjonalne niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych

a)ZCP powinna stanowić funkcjonalnie odrębną całość, czyli obejmować wszystkie elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.

b)Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, powinna ona posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne, wchodzące w skład ZCP, powinny umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego, samodzielnego przedsiębiorstwa. Przy czym, przy ocenie wyodrębnienia określonych składników majątkowych należy brać pod uwagę sytuację istniejącą w podmiocie, w którym powinny one stanowić pewną całość. Nie jest natomiast wystarczająca sama możliwość prowadzenia w przyszłości przy ich wykorzystaniu odrębnego zakładu. Wyodrębnienie funkcjonalne oznacza zatem, że zorganizowana część działalności posiada swoje zadania gospodarcze oraz jest w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku.

c)Ponadto, aby w rozumieniu przepisów podatkowych określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako ZCP, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

d)ZCP tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

e)Na powyższe wskazują interpretacje podatkowe i orzecznictwo sądowe, np. wyrok NSA z 23 sierpnia 2018 r. (sygn. II FSK 2288/16), w którym stwierdzono, iż: „ZCP musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość, obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego organizowaną część, musi ona obiektywnie oceniając posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład ZCP muszą zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa”.

f)W wyroku WSA w Gdańsku z 4 grudnia 2013 r., (sygn. akt I SA/Gd 1205/13) sąd podkreślił, że „w zakresie wyodrębnienia funkcjonalnego koniecznym jest aby zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzyły składniki będące we wzajemnych relacjach, niebędące zespołem przypadkowych elementów. Wyodrębnienie funkcjonalne jest rozumiane jako możliwość działania jako potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, a możliwość realizacji tych określonych zadań gospodarczych powinna istnieć już przy wykorzystaniu wchodzących w skład tego zespołu składników majątkowych, a nie dopiero po połączeniu ich z przedsiębiorstwem nabywcy” (wyrok NSA z 24 listopada 2016 r., sygn. akt I FSK 1316/15).

g)Z kolei w wyroku NSA z 20 marca 2012 sygn. akt I FSK 815/15 sąd podkreślił, że „wyodrębnienie funkcjonalne sprowadza się do tego, czy dana wyodrębniona organizacyjnie całość jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku, czy za pośrednictwem tej danej wyodrębnionej organizacyjnie całości można będzie prowadzić niezależną działalność gospodarczą, w tym samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze, których realizacji zespół tych składników służył w istniejącym już przedsiębiorstwie. Najistotniejsze z punktu widzenia tej przesłanki jest to, aby zbywany majątek stanowił na tyle zorganizowany zespół składników materialnych oraz niematerialnych (w tym zobowiązań, kompleksu praw, obowiązków i rzeczy), że byłby zdolny do samodzielnej realizacji zadań gospodarczych przypisywanych danemu przedsiębiorstwu, że mógłby realizować te zadania samodzielnie przez to stanowić niezależne przedsiębiorstwo”.

h)Przez niezależność prowadzenia działalności gospodarczej rozumie się taki zespół składników majątkowych posiadających zdolność do prowadzenia działalności, który sam w sobie, bez uzupełniania go o dodatkowe elementy (po nabyciu i włączeniu do przedsiębiorstwa nabywcy) zdolny jest do prowadzenia działalności (wyrok WSA w Białymstoku z 2 września 2020 r., sygn. akt I SA/Bk 401/20). Właśnie ta możliwość kontynuowania działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji, czyli brak konieczności podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych, angażowania dodatkowych składników majątku jest decydujący dla oceny, czy doszło do nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa (wyrok WSA w Warszawie z 29 października 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 1998/19).

i)Zatem, aby w rozumieniu przepisów ustawy o VAT określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład (wyrok NSA z 20 stycznia 2017 r., II FSK 2463/16; wyrok NSA z 10 stycznia 2017 r., II FSK 2991/15).

j)Należy jednak zaznaczyć, że warunek „mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania” został zapisany w formie przyszłej. Z tego względu ZCP nie musi w dacie jej wniesienia do innego podmiotu mieć lokalizacji wynikającej z przynależnego do zespołu składników materialnych prawa do dysponowania nieruchomością. Potwierdza to między innymi wyrok WSA w Gdańsku z 24 listopada 2009 r. (sygn. I SA/Gd 494/09), który wskazuje na fakt, że z uwagi na różnorodność ewentualnych stanów faktycznych w definicji nie zapisano wszystkich wariantów czynności prawnych umożliwiających uzyskanie przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa statusu niezależnego przedsiębiorstwa.

k)Ponadto, nie jest konieczne samodzielne wykonywanie wszystkich funkcji przedsiębiorstwa. Niektóre z usług, np.: w zakresie kadr, obsługi finansowej i informatycznej mogą być zlecane podmiotom zewnętrznym, co potwierdza np.: wyrok WSA w Gliwicach z 6 lipca 2010 r. (sygn. I SA/Gl/112/10), gdyż zdolność do niezależnego działania gospodarczego i samodzielnego realizowania zadań nie oznacza obowiązku funkcjonowania bez korzystania z usług zewnętrznych. Również w wyroku z 11 kwietnia 2018 r. (sygn. I SA/Gl/1066/17) ten sam sąd podkreślił, że brak w przedsiębiorstwie wewnętrznych działów obsługujących, np.: zadania kadrowe, informatyczne i finansowe nie pozbawia automatycznie przedsiębiorstwa możliwości samodzielnej realizacji zadań gospodarczych.

l)Odnosząc to do przedmiotowego zdarzenia, należy stwierdzić, że (...) Serwis spełnia powyższe warunki. Tak jak wspomniano w opisie zdarzenia przyszłego, (...) Serwis dysponuje wszystkimi składnikami niezbędnymi do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej. (...) Serwis jest w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku i prowadzić niezależną działalność gospodarczą, w tym samodzielnie realizować dotychczasowe zadania gospodarcze. Po nabyciu (...) Serwisu kupujący będzie mógł kontynuować dotychczasową działalność (...) Serwisu bez konieczności angażowania dodatkowych środków (z wyjątkiem prowadzenia ksiąg oraz obsługi HR, które jednak, jak w wynika z przytoczonych powyżej orzeczeń sądów administracyjnych, nie stanowią okoliczności wykluczających zdolność do niezależnego działania gospodarczego i samodzielnego realizowania zadań). W związku z powyższym, w opinii Wnioskodawców warunek wyodrębnienia funkcjonalnego niezbędnego do samodzielnego prowadzenia działalności (...) Serwisu został spełniony.

Składniki majątkowe, w tym zobowiązania

a)Z literalnego brzmienia art. 2 pkt 27e ustawy o VAT wynika, że w celu uznania zbycia masy majątkowej za ZCP w jej skład powinny wchodzić składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania Zbywcy.

b)Zgodnie z interpretacją indywidualną z 18 czerwca 2009 r. wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPB5/423-152/09-2/MB), aby w rozumieniu przepisów podatkowych określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jak zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

c)Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

d)Potwierdza to również orzecznictwo sądowo-administracyjne. Jak wskazał NSA w wyroku z 23 lutego 1999 r. [sygn. SA/Rz 1266/97 (wyrok niepublikowany)], składniki powinny stanowić zespół, a nie przypadkowy zbiór, którego jedyną wspólną cechę stanowić będzie własność jednego podmiotu gospodarczego.

e)W świetle powyższego, podstawowym warunkiem uznania, że podatnik ma do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa jest istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych.

f)Wśród składników materialnych wymienić można, np. budynki, urządzenia, pojazdy, wyposażenie. Składniki niematerialne związane z działalnością ZCP to, np. licencje, na podstawie których przenoszony dział przedsiębiorstwa świadczył usługi oraz m.in. umowy takiego działu. Wśród składników ZCP wymienia się również pracowników w niej zatrudnionych, jednak dla uznania, że następuje przeniesienie ZCP, nie jest konieczne przejęcie pracowników (NSA z 22 marca 2018 r., sygn. II FSK 808/16).

g)Przyjmuje się, że przedmiotem czynności prawnej muszą być te istotne elementy, które decydują, czy wyodrębniony zespół składników służy do realizacji celów gospodarczych realizowanych przez zbywcę, a które umożliwią kontynuowanie działalności gospodarczej. Tym samym, nie chodzi o to, by zostały przeniesione wszystkie składniki składające się na ZCP, ale te, które mogą być za nie uznane i które służą prowadzeniu określonej działalności. Oznacza to, że wyłączenie jednego lub kilku składników majątkowych, nieistotnych z punktu widzenia działalności prowadzonej przez ZCP, nie powoduje automatycznie utraty tego statusu.

h)Ponadto, warunkiem koniecznym uznania zbycia masy majątkowej za ZCP jest przeniesienie zobowiązań. Przez zobowiązania rozumie się stosunek prawny pomiędzy podmiotem uprawnionym (wierzycielem) a podmiotem zobowiązanym (dłużnikiem), którego treścią jest uprawnienie wierzyciela i skorelowany z nim obowiązek dłużnika. Przy czym uprawnienie wierzyciela sprowadza się do możliwości żądania od dłużnika świadczenia (niepieniężnego lub pieniężnego), a obowiązek dłużnika sprowadza się do spełnienia tego świadczenia i zaspokojenia interesu wierzyciela (M. Bandzmer „Zobowiązania jako element składowy zorganizowanej części przedsiębiorstwa - problemy interpretacyjne”, MOPOD 2015 nr 5).

i)Na gruncie Ustawy o VAT przyjmuje się, że zespół składników materialnych bez składników niematerialnych oraz bez zobowiązań nie może być uznany za ZCP, nawet pomimo spełniania pozostałych przesłanek na gruncie prawa podatkowego.

j)Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach podatkowych np. interpretacje: z 29 stycznia 2024 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.599.2023.3.ASZ, z 8 lutego 2023 r. nr 0111-KDIB3-1.4012.713.2023.3.AB, z 28 listopada 2023 r. nr 0114-KDIP1-2.4012.446.2023.2.JO, czy z 10 listopada 2023 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.522.2023.3.ASZ, czy z 16 maja 2022 r. nr 0114-KDIP4-2.4012.160.2022.1.AA.

k)Tym samym, dla kwalifikacji zbywanych składników jako ZCP konieczne jest objęcie transakcją również wartości niematerialnych i prawnych oraz zobowiązań, gdyż bez tych składników transakcja nie stanowi sprzedaży ZCP w rozumieniu ustawy o VAT.

l)Tak jak opisano w stanie faktycznym, (...) Serwis obejmuje składniki materialne i niematerialne w postaci: wyposażenia warsztatu, magazynu i biura w tym w szczególności: sprzęt diagnostyczny wraz z oprogramowaniem i licencjami, narzędzia specjalistyczne, ogólne i dodatkowe, zapas części zamiennych, pojazdy serwisowe, a także umowy z osobami trzecimi, oraz umowy z pracownikami i współpracownikami. Kupujący przystąpi również do umów serwisowych zawartych przez Sprzedającego.

m)Przedmiotem zbycia w ramach zbycia (...) Serwisu będą również zobowiązania wynikające z kontraktów serwisowych, tj. zobowiązania z tytułu wykonanych usług w tym z tytułu napraw i reklamacji, a także zobowiązania wynikające z przejętej umowy dzierżawy nieruchomości, w której (...) Serwis prowadzi działalność gospodarczą.

n)(...) Serwis dysponuje wszystkimi składnikami niezbędnymi do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej. (...) Serwis jest w stanie samodzielnie funkcjonować na rynku i prowadzić niezależną działalność gospodarczą, w tym samodzielnie realizować dotychczasowe zadania gospodarcze. Po nabyciu (...) Serwisu Kupujący będzie mógł kontynuować dotychczasową działalność (...) Serwisu bez konieczności angażowania dodatkowych środków.

o)Mając na uwadze powyższe, w opinii Wnioskodawców (...) Serwis spełnia wszystkie przesłanki do uznania go za ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT.

p)Zgodnie natomiast z art. 5 ust. 1 pkt 1) ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

q)Jednocześnie, zgodnie z art. 6 pkt 1) ustawy o VAT, przepisów ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

r)Mając na uwadze, że (...) Serwis stanowi ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT, jego sprzedaż nie będzie podlegała przepisom ustawy o VAT.

Ad 2 i 3

Sprzedaż (...) Serwisu nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT, co oznacza, że po stronie Kupującego, tj. B Sp. z o.o. nie wystąpi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W przypadku natomiast odpowiedzi negatywnej w zakresie kwalifikacji (...) Serwisu jako ZCP, tj. gdy (...) Serwis nie stanowi ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT - wówczas Kupujący tj. B Sp. z o.o. będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z wystawionych przez Sprzedającego faktur dokumentujących zbycie składników majątkowych składających się na (...) Serwis.

Uzasadnienie stanowiska

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Podatnik dokonujący sprzedaży, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT zobowiązany jest do wystawienia faktury dokumentującej transakcję (art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

Jednocześnie, zgodnie z art. 6 pkt 1) ustawy o VAT, przepisów ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawców, w przypadku gdy (...) Serwis stanowi ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, transakcja sprzedaży nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Powyższe oznacza, że, w związku ze sprzedażą (...) Serwisu nie wystąpi podatek należny VAT i obowiązek wystawienia faktury.

W konsekwencji, po stronie Kupującego nie powstanie prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W przypadku natomiast uznania, że (...) Serwis nie stanowi ZCP, sprzedaż (...) Serwisu podlegać będzie opodatkowaniu VAT. Sprzedający zobowiązany będzie do wystawienia faktury/ faktur VAT dokumentujących zbycie składników majątkowych składających się na (...) Serwis, z uwzględnieniem stawki VAT właściwej dla określonego składnika majątkowego.

Mając przy tym na uwadze, że Kupujący jest czynnym podatnikiem VAT, oraz że po nabyciu, (...) Serwis wykorzystywany będzie przez Kupującego wyłącznie do działalności opodatkowanej VAT, w przypadku uznania, że (...) Serwis nie stanowi ZCP, Kupującemu przysługiwać będzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z wystawionych przez Sprzedającego faktur.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).

Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

W wyroku z 11 kwietnia 2019 r., sygn. akt II FSK 79/17, który choć dotyczył ustaleń w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, NSA przedstawił wskazówki, co należy rozumieć jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Należy zaznaczyć, że definicja tego pojęcia jest identyczna w dwóch podatkach (podatku VAT i podatku dochodowym od osób prawnych). I tak:

1)w przypadku wyodrębnienia organizacyjnego należy mieć m.in. na uwadze, czy zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze podatnika w sposób, w który pozwoli samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze;

2)wyodrębnienie finansowe oznacza możliwość prawidłowego przyporządkowania do tej zorganizowanej części przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań. Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie;

3)wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. (…) Składniki majątkowe materialne i niematerialne, wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, powinny zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa. Przy ocenie wyodrębnienia określonych składników majątkowych pod uwagę należy brać sytuację istniejącą w podmiocie wnoszącym wkład, w którym winny one stanowić pewną całość.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy, uwzględnić należy następujące okoliczności:

1.zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2.faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów.

W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że:

Mając na uwadze powyższe orzeczenia TSUE należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych. Tym samym, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

W złożonym wniosku wskazali Państwo, że:

• Sprzedający jest przedsiębiorcą działającym w branży samochodowej, czynnym podatnikiem VAT. Sprzedający prowadzi działalność m.in. w zakresie serwisu samochodów ciężarowych (...);

• Kupujący prowadzi działalność m.in. w zakresie serwisu samochodów ciężarowych (...). Kupujący jest czynnym podatnikiem VAT;
• 20 maja 2024 r. Sprzedający wraz z Kupujący podpisali list intencyjny dotyczący przeprowadzenia transakcji w ramach której B nabędzie od Sprzedającego składniki majątku materialne i niematerialne związane z prowadzeniem (...) serwisu pojazdów ciężarowych wraz z tytułem prawnym do nieruchomości w postaci umowy dzierżawy nieruchomości, obejmującej budynek garażowy dla samochodów ciężarowych z częścią biurowo-socjalną oraz parkingami, placami manewrowymi i postojowymi, zlokalizowanej pod adresem, w której prowadzona jest działalność serwisowa (dalej: „(...) Serwis”);
• przedmiotem zbycia w ramach (...) Serwisu będą składniki majątku służące działalności serwisowej wraz z infrastrukturą i wyposażeniem warsztatu, magazynu i biura w szczególności: sprzęt diagnostyczny wraz z oprogramowaniem i licencjami, narzędzia specjalistyczne, ogólne i dodatkowe, zapas części zamiennych, jeden pojazd serwisowy, a także umowy z osobami trzecimi, oraz zobowiązania wobec klientów dotyczące kontraktów serwisowych, wykonanie usługi/naprawa, reklamacje z tytułu wykonanych napraw itp. Kupujący przystąpi również do umów kontraktów serwisowych (portfolio kontraktów serwisowych) zawartych przez Sprzedającego.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą tego, czy zespół składników majątkowych związany z prowadzeniem (...) Serwisu będzie stanowił w chwili sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w związku z czym jego zbycie będzie podlegało wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT.

Dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u Zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po przeniesieniu powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez Nabywcę, w oparciu o nabyte składniki.

Analiza przedstawionego opisu, który zaprezentowali Państwo we wniosku, prowadzi do wniosku, że zespół składników materialnych i niematerialnych związany z prowadzeniem (...) Serwisu stanowić będzie na dzień sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, ponieważ odznaczać się będzie odrębnością organizacyjną, finansową i funkcjonalną, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym oraz będzie obejmował przypisane należności i zobowiązania.

Jak wynika bowiem z wniosku, pomimo tego, że (...) Serwis nie został wydzielony organizacyjnie na bazie statutu, regulaminu czy też innego aktu o podobnym charakterze, to jednak wyodrębnienie ma charakter faktyczny. (...) Serwis jest wyodrębniony w Państwa strukturze geograficznie, organizacyjnie i funkcjonalnie, tj. posiada własną lokalizację, przypisane składniki majątkowe, pracowników, klientów, a także indywidualne cele biznesowe. (...) Serwis ma własną wyodrębnioną strukturę organizacyjną na czele której stoi osoba zarządzająca (…) Serwisem. Tym samym warunek wyodrębnienia organizacyjnego (...) Serwisu należy uznać za spełniony.

O wyodrębnieniu finansowym świadczyć będzie natomiast fakt, że na podstawie prowadzonej ewidencji księgowej możliwe jest przyporządkowanie (...) Serwisowi przychodów i kosztów związanych z jego działalnością, przez co możliwe jest określenie jego wyniku finansowego. Prowadzona ewidencja analityczna pozwala również na przyporządkowanie (...) Serwisowi należności i zobowiązań.

Jak wynika z okoliczności sprawy, dokonacie Państwo zbycia wszystkich składników wchodzących w skład (...) Serwisu niezbędnych do prowadzenia dotychczasowej działalności i prowadzenia działań gospodarczych na rynku w ramach niezależnego podmiotu. Spełniony będzie zatem również warunek wyodrębnienia funkcjonalnego.

Dodatkowo, co istotne w sprawie, w ramach transakcji zbycia zespołu składników majątkowych, B przejmie pracowników i współpracowników (...) Serwisu (osoby zatrudnione na podstawie umów o pracę, jak i umów cywilnoprawnych).

Zaznaczyć należy, że na powyższą ocenę nie będzie miał wpływu fakt, że z transakcji wyłączony zostanie sprzęt IT, w tym sieciowy, umowy ubezpieczenia majątku, dwa pojazdy objęte umową leasingu oraz wystąpi konieczność zawarcia dodatkowych umów do prowadzenia ksiąg i obsługi kadrowej (HR) pracowników, gdyż zgodnie z Państwa wskazaniem dokonają Państwo zbycia wszystkich składników wchodzących w skład (...) Serwisu niezbędnych do prowadzenia dotychczasowej działalności.

Należy w tym miejscu wskazać, że nie w każdym przypadku konieczne jest przeniesienie wszystkich elementów wchodzących w skład standardowych elementów typowych dla transakcji dotyczących zbycia przedsiębiorstwa czy ZCP, ważne aby Nabywca mógł kontynuować działalność gospodarczą w oparciu o składniki materialne i niematerialne będące przedmiotem transakcji – co będzie miało miejsce w opisanym przypadku.

Wskazali Państwo bowiem, że po Transakcji sprzedaży (...) Serwisu Zainteresowany niebędący stroną postępowania - tj. B Sp. z o.o. będzie w stanie samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą bez angażowania dodatkowych środków oraz będzie kontynuował działalność prowadzoną dotychczas przez Państwa, z wykorzystaniem nabytych składników związanych z prowadzeniem (...) Serwisu pojazdów ciężarowych.

Zatem, w rozpatrywanej sprawie należy uznać, że zespół składników materialnych i niematerialnych związany z prowadzeniem (...) Serwisu, w tym zobowiązań, stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, w związku z tym jego sprzedaż do B Sp. z o.o., stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym należy zgodzić się z Państwem, że (...) Serwis spełniać będzie przesłanki do uznania go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa określoną w art. 2 pkt 27e ustawy i w konsekwencji transakcja sprzedaży (...) Serwisu nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 we wniosku uznaję za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do Państwa wątpliwości w kwestii prawa Kupującego do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu ww. transakcji, należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Zasady wystawiania faktur regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

Zgodnie art. 106b ust. 1 ustawy:

W myśl art. 106b ust. 2 ustawy:

Z powyższych przepisów jednoznacznie wynika, że faktura dokumentuje dokonanie sprzedaży, przez którą rozumie się odpłatne wydanie towaru lub odpłatne świadczenie usług, czyli czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Aby Kupującemu (B Sp. z o.o.) przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT z otrzymanej faktury, faktura musi dokumentować czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, niekorzystającą ze zwolnienia od tego podatku.

Jak wcześniej wywiodłem, zespół składników majątkowych związany z prowadzeniem (...) Serwisu będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, i w konsekwencji transakcja będzie podlegała wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy. W związku z powyższym, skoro na rzecz Kupującego nie zostaną wykonane czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, to w opisanej sytuacji w związku ze sprzedażą (...) Serwisu nie wystąpi po stronie Sprzedającego obowiązek wystawienia faktury.

W związku z powyższym – mając na uwadze wyżej powołany art. 86 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy – Kupującemu (B Sp. z o.o.) nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia składników materialnych i niematerialnych związanych z prowadzeniem (...) Serwisu, gdyż transakcja ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko, zgodnie z którym z tytułu nabycia składników majątkowych związanych z prowadzeniem (...) Serwisu po stronie Kupującego nie wystąpi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego uznaję za prawidłowe.

Jednocześnie ze względu na warunkowy tryb pytania nr 3, na które oczekiwali Państwo odpowiedzi cyt.: „W przypadku natomiast, gdyby odpowiedź Organu na pytanie w zakresie kwalifikacji (...) Serwisu była negatywna, tj. gdy (...) Serwis nie stanowi ZCP w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, to czy prawidłowe jest stanowisko, iż Kupujący - tj. B Sp. z o.o. będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z wystawionych przez Sprzedającego faktur dokumentujących zbycie składników majątkowych składających się na (...) Serwis?”, odstąpiłem od udzielenia odpowiedzi na ww. pytanie i oceny Państwa stanowiska w tym zakresie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

A SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).