Interpretacja

TEMATY:

Interpretacja indywidualna z dnia 26 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.236.2024.2.MGO

Opodatkowanie odpłatnego udostępnienia Obiektu sportowego na rzecz Podmiotów zewnętrznych oraz prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego do wydatków związanych z Obiektem sportowym za pomocą prewspółczynnika.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

-prawidłowe w zakresie opodatkowania odpłatnego udostępnienia Obiektu sportowego na rzecz Podmiotów zewnętrznych,

-nieprawidłowe w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków na inwestycję związanych z budową Obiektu sportowego, których Gmina nie jest w stanie bezpośrednio przyporządkować do poszczególnych rodzajów działalności związanych z Obiektem, według proporcji „czasowej” skalkulowanej dla Obiektu na podstawie art. 86 ust. 2h ustawy.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania odpłatnego udostępnienia Obiektu sportowego na rzecz Podmiotów zewnętrznych oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków na inwestycję związanych z budową Obiektu sportowego z zastosowaniem proporcji czasowej skalkulowanej dla Obiektu na podstawie art. 86 ust. 2h ustawy. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 15 lipca 2024 r. (wpływ 15 lipca 2024 r.) oraz pismem z 29 lipca 2024 r. (wpływ 29 lipca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Uwagi ogólne

Gmina (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”). Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”). Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne.

W ramach centralizacji rozliczeń, Gmina rozlicza podatek VAT łącznie ze swoimi jednostkami organizacyjnymi.

Przedmiot wniosku

Gmina w latach 2022-2023 zrealizowała inwestycję pn. „…” (dalej: „Inwestycja”), w ramach której powstała sala sportowa (dalej: „Obiekt”). Obiekt funkcjonuje przy jednostce oświatowej - Szkole Podstawowej w … (dalej: „Szkoła”). Po zakończeniu Inwestycji, administratorem Obiektu pozostał Urząd Gminy. Obiekt ten jest wykorzystywany przez Gminę zarówno do wykonywania działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT, jak i do wykonywania działalności opodatkowanej VAT.

Wykorzystywanie Obiektu do działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT polega na nieodpłatnym udostępnianiu przez Gminę Obiektu w określonych przedziałach czasowych na cele zajęć wychowania fizycznego dla uczniów szkół będących jednostkami organizacyjnymi Gminy lub na organizację różnego rodzaju wydarzeń/zajęć dodatkowych przez te jednostki lub stowarzyszenia działające na rzecz dzieci (uczniów) z terenu Gminy (dalej: „Podmioty wewnętrzne”). Z tytułu tych czynności Gmina nie wykazuje podatku VAT należnego. Natomiast świadczenie w określonych przedziałach czasowych usług udostępniania Obiektu dla zainteresowanych podmiotów trzecich, takich jak różnego rodzaju grupy zorganizowane, kluby i sekcje sportowe, zakłady pracy, instytucje, organizacje, osoby fizyczne (dalej: „Podmioty zewnętrzne”) stanowi zdaniem Gminy wykorzystywanie Obiektu do działalności podlegającej opodatkowaniu VAT. Gmina takie czynności dokumentuje odpowiednimi dokumentami księgowymi (z wykazanym VAT należnym).

Sposób wykorzystania Obiektu regulowany jest stosownym regulaminem, wprowadzonym przed rozpoczęciem udostępniania Obiektu. Regulamin, stworzony w oparciu o naturalny sposób wykorzystania Obiektu, odzwierciedla zapotrzebowanie na mieszany sposób użytkowania Obiektu. Regulamin określa m.in. w jakich dniach i godzinach Obiekt przeznaczony jest do użytkowania przez Podmioty wewnętrzne i przez Podmioty zewnętrzne, zasady korzystania z Obiektu, cele na jakie może być on udostępniany czy wysokość opłat za korzystanie z Obiektu i sposób uiszczania tych opłat. W oparciu o te zapisy Gmina jest w stanie wskazać, w jakim zakresie wykorzystuje Obiekt do działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT, a w jakim do działalności opodatkowanej VAT.

Wydatki na Inwestycję

Gmina poniosła w ramach realizacji Inwestycji wydatki inwestycyjne związane z budową Obiektu. Wydatki te są każdorazowo dokumentowane fakturami VAT, z podaniem danych Gminy jako nabywcy. Opisane wydatki będą określane w dalszej części wniosku jako „Wydatki”.

Proponowany przez Gminę sposób obliczenia proporcji

Gmina wprowadziła stosowny regulamin korzystania z Obiektu określający, iż z Obiektu można korzystać od godz. 7.00 do godz. 23.00 w dniach nauki szkolnej za wyjątkiem dni świątecznych i ustawowo wolnych od pracy, tj. przypadających w te dni świąt państwowych i kościelnych oraz całego okresu wakacji.

Gmina zaznacza, że Obiekt jest odpłatnie udostępniany wyłącznie w godzinach poza planowanymi zajęciami lekcyjnymi i innymi zadaniami statutowymi placówki.

W praktyce godzinowy harmonogram korzystania z Obiektu prezentuje się następująco:

a)od poniedziałku do piątku od godz. 7:00 do 15:00 Obiekt jest przeznaczony do działalności statutowej szkół (na podstawie przedstawionego przez Szkołę planu lekcji);

b)od poniedziałku do piątku od godz. 15:00 do 23:00 Obiekt jest przeznaczony do działalności gospodarczej, polegającej na odpłatnym udostępnianiu Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych;

c)od poniedziałku do piątku od godz. 23:00 do 7:00 oraz w dni świąteczne i ustawowo wolne od pracy Obiekt jest zamknięty.

Gmina pragnie podkreślić, iż mogą wystąpić sporadyczne sytuacje, gdy w ramach godzin udostępniania Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych dojdzie do udostępniania na rzecz Podmiotów wewnętrznych oraz odwrotnie, tj. w trakcie godzin przewidzianych dla udostępniania na rzecz Podmiotów wewnętrznych może dojść do odpłatnego udostępnienia Obiektu. Po zakończeniu każdego roku Gmina będzie posiadać szczegółowe dane na temat rzeczywistego wykorzystania Obiektu na cele opodatkowane VAT i niepodlegające opodatkowaniu VAT w ciągu roku. Jednocześnie, Gmina pragnie jeszcze raz podkreślić, iż godziny udostępniania Obiektu na poszczególne cele zostały przez Gminę ściśle zarządzone w regulaminie i planie lekcji.

Z uwagi na mieszany sposób wykorzystania Obiektu, Gmina nie jest w stanie dokonać alokacji bezpośredniej Wydatków, tzn. nie jest w stanie przyporządkować danego kosztu do określonego rodzaju działalności wykonywanej z użyciem Obiektu (działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT oraz działalności podlegającej opodatkowaniu VAT).

Jednakże Gmina jest w stanie precyzyjnie określić stopień wykorzystania Obiektu na potrzeby świadczenia usług na rzecz Podmiotów zewnętrznych, w stosunku do całkowitego wykorzystania Obiektu (przez Podmioty zewnętrzne i Podmioty wewnętrzne).

Zatem w celu zachowania neutralności podatku VAT, a także zgodności z przepisami zawartymi w art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT (stanowiącymi o sposobie określania proporcji). Gmina zamierza dokonać kalkulacji tzw. prewspółczynnika VAT w oparciu o najbardziej wymierne i konkretne w stosunku do wykorzystania Obiektu kryterium.

W celu prawidłowego skorzystania z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, Gmina rozważa zastosowanie proporcji „czasowej", skalkulowanej jako: udział rocznej liczby godzin, w których Obiekt przeznaczony jest do użytku przez Podmioty zewnętrzne (bez uwzględnienia godzin korzystania z Obiektu przez Podmioty wewnętrzne), w całkowitej liczbie godzin użytkowania Obiektu w danym roku (przez Podmioty zewnętrzne i Podmioty wewnętrzne). Dla potrzeb powyższych kalkulacji świadczenie w zakresie udostępnienia Obiektu wyrażone jest w jednostce godziny (w takiej bowiem jednostce udostępniany jest Obiekt, zgodnie z zasadami określonymi w regulaminie i cenniku).

W konsekwencji, proponowany przez Gminę sposób określenia proporcji może zostać wyrażony następującym wzorem:

PRE (Obiekt) = wstęp PZ (h) / (wstęp PZ (h) + wstęp PW (h)),

gdzie:

- wstęp PZ (h) - oznacza liczbę godzin, w których Obiekt przeznaczony jest do użytku przez Podmioty zewnętrzne, zgodnie z regulaminem i planem lekcji, w danym roku kalendarzowym;

- wstęp PW (h) - oznacza liczbę godzin, w których Obiekt przeznaczony jest do użytku przez Podmioty wewnętrzne, zgodnie z regulaminem i planem lekcji, w danym roku kalendarzowym.

Tytułem przykładu Gmina pragnie wskazać, że proporcja obliczona na bazie przepisów rozporządzenia, dla jednostki, która zarządza Obiektem, kształtuje się w granicach kilku procent. Z kolei zastosowanie proporcji „czasowej" wiązałoby się, biorąc pod uwagę przykładowe podane wyżej dane, z ukształtowaniem proporcji na poziomie ok. 50%. Wynika to z oszacowania proporcji na podstawie wskazanego regulaminu, który funkcjonuje w Obiekcie i planu lekcji, zgodnie z metodologią przedstawioną poniżej:

- tygodniowa liczba godzin udostępniania Obiektu Podmiotom wewnętrznym = 5*8h = 35h,

- tygodniowa liczba godzin udostępniania Obiektu Podmiotom zewnętrznym = 5*8h = 35h,

- a zatem przykładowa kalkulacja wygląda następująco:

PRE = 35h/(35h + 35h) = 50,00%.

Gmina zaznacza, że po zakończeniu każdego roku skoryguje na podstawie art. 90c ustawy o VAT określoną proporcję czasową w ten sposób, że np.:

- jeżeli wystąpią zamknięcia/otwarcia Obiektu w innych okresach niż wskazanych w punkcie c) powyżej, Gmina te godziny zamknięcia odejmie/doda z/do punktu a) i/lub b) i odpowiednio dostosuje o nie punkt c);

- jeżeli nastąpią sporadyczne sytuacje zmiany ustalonej siatki godzin lekcyjnych/wydarzeń nieodpłatnych na Obiekcie na najbliższy rok szkolny, Gmina doda/odejmie odpowiednio liczbę godzin udostępniania w punkcie a) i odpowiednio dostosuje liczbę godzin określonych w punkcie b) i/lub c);

- jeżeli nastąpią sporadyczne sytuacje, w których udostępnianie Obiektu dla zainteresowanych Podmiotów zewnętrznych będzie miało miejsce w innych godzinach niż w określonych w punkcie b), Gmina odpowiednio odejmie/doda liczbę godzin w punkcie b) i dostosuje odpowiednio godziny w punkcie a) i/lub c);

odpowiednio wyliczając wartość proporcji według przedstawionego ww. wzoru.

Gmina przy kalkulacji proporcji bierze pod uwagę wyłącznie dni regularnego udostępniania Obiektu, tj. dni nauki szkolnej.

Jednocześnie Gmina zaznacza, że planuje ona stosować przedstawioną wyżej metodologię przy odliczaniu VAT od wydatków na wszystkie obiekty o analogicznej specyfice działalności w Gminie, będące jej własnością, które będą wykorzystywane w sposób analogiczny jak Obiekt. Prewspółczynnik czasowy został skonstruowany z myślą o obiektach działających na podobnej zasadzie co Obiekt, a Obiekt jest jedynie obiektem reprezentatywnym.

W uzupełnieniu wskazali Państwo, że:

Na pytanie Organu „Czy udostępnianie Obiektu wskazanego we wniosku (sali sportowej) na rzecz podmiotów zewnętrznych odbywa się na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych pomiędzy Gminą a podmiotami zewnętrznymi?”, odpowiedzieli Państwo „Gmina wskazuje, że odpłatne usługi w zakresie udostępniania Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych Gmina świadczy na podstawie zawartych z tymi podmiotami umów cywilnoprawnych.”

Na pytanie zadane w wezwaniu „Prosimy, aby jednoznacznie wskazali Państwo przesłanki, jakimi kierowali się Państwo, uznając że sposób obliczenia proporcji oparty na czasie wykorzystania Obiektu jest/będzie najbardziej reprezentatywny - najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez Państwa działalności oraz dokonywanych nabyć?”, odpowiedzieli Państwo „Jak zostało wskazane we Wniosku, Gmina nie będzie w stanie dokonać tzw. alokacji bezpośredniej, tj. przyporządkowania ponoszonych Wydatków do poszczególnych rodzajów działalności wykonywanej za pośrednictwem Obiektu, tj. do czynności jej zdaniem opodatkowanych VAT lub niepodlegających ustawie o VAT.

Niemniej, Gmina będzie w stanie precyzyjnie określić udział liczby godzin, w których Obiekt przeznaczony będzie do użytku przez Podmioty zewnętrzne, w całkowitej liczbie godzin użytkowania Obiektu w danym roku (przez Podmioty zewnętrzne i Podmioty wewnętrzne), ponieważ regulamin regulujący korzystanie z Obiektu jest tworzony w oparciu o rzeczywiste zapotrzebowanie - zakres odpłatnego i nieodpłatnego udostępnienia wynika z potrzeb lokalnej społeczności i znajduje odzwierciedlenie w regulaminie. Nie jest więc tak, że to Gmina regulaminem kreuje rzeczywistość i arbitralnie ustala sposób wykorzystania Obiektu, który nie znajduje odpowiednika w rzeczywistym zapotrzebowaniu na wykorzystanie Obiektu.

Obliczona w ten sposób proporcja stanowi obiektywny miernik realnego wykorzystania Obiekt u do poszczególnych rodzajów czynności. Na podstawie dokonanych obliczeń, opartych na obiektywnych danych, w pełni mierzalnych i ściśle określonych, Gmina będzie zatem w stanie podać zakres faktycznego zakresu wykorzystania Obiektu.

Dla podanego w opisie zdarzenia przyszłego Obiektu, mając powyższe na względzie Gmina dokonała szacunkowej kalkulacji wysokości przyszłego prewspółczynnika czasowego, przy uwzględnieniu opisanej powyżej metodologii, która zdaniem Gminy jest reprezentatywna i oparta o zasadę neutralności podatku VAT. Tym samym, oszacowana przez Gminę wartość prewspółczynnika (przy uwzględnieniu rozważanego sposobu wykorzystania Obiektu oraz doświadczeń w zarządzaniu podobnymi obiektami) wyniesie 50%.

W opinii Gminy powyższa metoda daje możliwość obiektywnego i najbardziej rzetelnego wyodrębnienia części Wydatków faktycznie przypadających odpowiednio na każdy z rodzajów czynności, do wykonywania których wykorzystywany będzie Obiekt, w przeciwieństwie do sposobu określenia proporcji wskazanego w rozporządzeniu.

W odniesieniu do Obiektu metody obliczania sposobu określenia proporcji określone w rozporządzeniu nie realizują przesłanek wynikających z art. 86 ust. 2b ustawy o VAT. Zdaniem Gminy, w sprawie objętej zakresem niniejszego wniosku, dane służące do obliczenia sposobu określenia proporcji wskazane w rozporządzeniu nie będą spełniały wskazanych przesłanek do uznania sposobu określenia proporcji obliczonego na ich podstawie za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej działalności ze względu na specyficzny sposób wykorzystywania Obiektu przez Gminę.

Skoro Obiekt będzie wykorzystywany przez Gminę do ściśle określonego segmentu działalności (sportowej), to przy obliczaniu sposobu określenia proporcji należy posłużyć się danymi odnoszącymi się ściśle do tego rodzaju działalności, gdyż w żadnym razie nie można uznać, iż dane odnoszące się ogólnie do całej działalności danej jednostki organizacyjnej administrującej Obiektem obiektywnie odzwierciedlać będą część Wydatków przypadającą na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza w odniesieniu do Obiektu.

W szczególności Gmina pragnie wskazać, iż Szkoła przy której funkcjonuje Obiekt wykonuje i będzie wykonywać czynności związane z edukacją publiczną, ale również może wykonywać inne czynności opodatkowane niż najem Obiektu (może to być w szczególności najem innych powierzchni, w tym np. pomieszczeń na sklepik szkolny, powierzchni pod automaty z napojami, powierzchni reklamowych itp.). Mając na uwadze powyższe, nie jest możliwe twierdzenie, iż przewidziany w rozporządzeniu sposób określenia proporcji uwzględniający wszystkie wskazane powyżej segmenty działalności jednostki zarządzającej Obiektem, w przypadku Wydatków w obszarze działalności związanej wyłącznie z Obiektem, zapewnia/ będzie zapewniał dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz będzie obiektywnie odzwierciedlał część Wydatków w tym zakresie przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza. Przeciwnie, sposób ten w praktyce znacząco zaniża wartość Wydatków przypadającą na działalność gospodarczą.

Ponadto, zdaniem Gminy, także sposób określenia proporcji dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, wskazany w rozporządzeniu i obliczany jako udział obrotu z działalności gospodarczej zrealizowanej przez Urząd w całości dochodów wykonanych Urzędu, nie będzie zapewniał dokonania obniżenia kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz nie będzie obiektywnie odzwierciedlał części Wydatków w tym zakresie przypadającej odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarczą. Proporcja ta bowiem uwzględnia wszystkie dochody zrealizowane przez Urząd ze wszystkich segmentów działalności Urzędu, podczas gdy rodzajowo część z nich może nie mieć żadnego związku z Obiektem. Innymi słowy, dochody te - poza przychodami z tytułu udostępniania Obiektu - nie są generowane poprzez wykorzystanie Obiektu, ale w drodze zupełnie innych czynności. Nawet w przypadkach, gdy Obiekt jest wykorzystywany przez jednostki organizacyjne (Gminę) przy okazji czynności nieodpłatnych (udostępnianie na cele realizacji zadań Gminy w zakresie wychowania fizycznego bądź zajęć dodatkowych dla dzieci i młodzieży uczących się), stopień tego wykorzystania nie jest w żaden sposób odzwierciedlony poziomem realizowanych przez jednostki organizacyjne dochodów.

W tej sytuacji, aby zapewnić w opisanej sytuacji zachowanie wskazywanej wyżej neutralności podatku VAT, a także zgodność z celem wprowadzenia przepisów zawartych w art. 86 ust. 2a -2h ustawy o VAT stanowiących o sposobie określania proporcji, konieczne jest stosowanie przez Gminę w odniesieniu do Wydatków związanych z Obiektem sposobu określenia proporcji obliczonego z uwzględnieniem czasu, w jakim Obiekt przeznaczony będzie do poszczególnych rodzajów działalności (gospodarczej i innej niż gospodarcza).

Zastosowanie sposobu określenia proporcji w odniesieniu do Wydatków związanych z Obiektem, wyliczonego w opisany powyżej szczegółowo sposób, zdaniem Gminy najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez Gminę działalności w tym zakresie i dokonywanych przez Gminę w tym zakresie nabyć, a także najlepiej uwzględnia cel przepisów o proporcjonalnym odliczaniu podatku naliczonego.

Metodologia zaprezentowana przez Gminę zapewnia większą reprezentatywność w porównaniu do sposobu określenia proporcji na podstawie rozporządzenia, który uwzględnia dochody z czynności zupełnie niezwiązanych z Obiektem.

Należy bowiem wskazać, iż obliczenie sposobu określenia proporcji na podstawie rozporządzenia w oparciu o ogólną działalność danej jednostki może istotnie zakłócić realizację wymogu ustawowego przewidzianego w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT. W takim przypadku może dojść do ustalenia sposobu określenia proporcji na poziomie znacznie odbiegającym od faktycznego zakresu wykorzystania Obiektu. Tymczasem sposób wskazany przez Gminę jest metodą odwołującą się do najbardziej obiektywnych kryteriów (kryterium czasowe odnoszące się wyłącznie do działalności wykonywanej za pomocą Obiektu) i w pełni realizuje przesłanki wskazane w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT.

W konsekwencji, zestawiając te dwa sposoby określenia proporcji, należy stwierdzić, iż w porównaniu do proporcji uwzględniającej dane w postaci czasu przeznaczenia Obiektu do poszczególnych rodzajów działalności, sposób określenia proporcji ustalony na podstawie rozporządzenia istotnie zniekształca kwotę VAT naliczonego podlegającego odliczeniu, która w takim wypadku będzie nieadekwatna do stopnia wykorzystania Obiektu do działalności gospodarczej. Metoda obliczania sposobu określenia proporcji proponowana przez Gminę eliminuje natomiast wskazane wady. Metoda ta obiektywnie może i będzie na dodatek stosowana do całej specyficznie określonej części działalności Gminy - to jest do działalności sportowej, podczas gdy inne rodzaje określenia proporcji zaproponowane w Rozporządzeniu nie uwzględniają tej specyfiki.

Końcowo Gmina jeszcze raz podkreśla, iż w jej ocenie, przedstawiona wyżej metodologia spełnia przesłanki określone w art. 86 ust. 2a i 2b w związku z art. 86 ust. 2h ustawy o VAT, w szczególności najbardziej oddaje specyfikę prowadzonej działalności i obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą na działalność opodatkowaną oraz niepodlegającą VAT. Ustawodawca w art. 86 ust. 2h Ustawy o VAT posługuje się bardzo szerokim sfomułowaniem o charakterze uznaniowym - „(...) podatnik (..) uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji”. Taka treść przepisu sugeruje, że to w gestii podatnika leży decyzja czy wybrana przez niego metodologia jest „lepsza” niż sposób określenia proporcji wskazany w rozporządzeniu, a Gmina wskazała, że uznaje, iż prewspółczynnik czasowy stricte związany z udostępnianiem Obiektu jest bardziej reprezentatywny z punktu prowadzonej przez nią działalności i dokonywanych nabyć niż metodologia przewidziana w rozporządzeniu.”

Na pytanie Organu „Czy sposób obliczenia proporcji oparty na czasie wykorzystywania Obiektu zapewnia/będzie zapewniał dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane?”, odpowiedzieli Państwo „Jak Gmina wskazała we Wniosku, zaproponowany sposób obliczenia proporcji, tj. prewspółczynnik czasowy uwzględnia w pełni to, jak Gmina wykorzystywać będzie Obiekt i jakiego typu działalność za ich pomocą będzie wykonywać. W szczególności uwzględnia on fakt, iż w przypadku działalności tego typu (tj. działalności związanej z udostępnianiem Obiekt u w określonym zakresie czasowym) możliwe jest precyzyjne obliczenie stosunku czynności opodatkowanych do czynności opodatkowanych oraz niepodlegających opodatkowaniu za pomocą liczby godzin, które w danym roku związane są z odpłatnością ze strony Podmiotów zewnętrznych.

Znając szczegółowe ustalenia regulaminu oraz harmonogramu użytkowania Obiektu można precyzyjnie i w sposób możliwy do zweryfikowania określić stopień wykonywania opodatkowanej działalności przez Gminę za ich pomocą. Trudno jednocześnie o bardziej miarodajne i obiektywne kryterium. Jego zastosowanie wyklucza nieprawidłowości, które mogłyby pojawić się przy innych metodach.

Podsumowując, według najlepszej wiedzy Gminy, wskazany sposób obliczenia proporcji (prewspółczynnik czasowy) będzie zapewniał dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane.”

Na pytanie zadane w wezwaniu „Czy sposób obliczenia proporcji oparty na czasie wykorzystywania Obiektu obiektywnie odzwierciedla/będzie odzwierciedlał część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?”, odpowiedzieli Państwo „Jak Gmina wskazała we Wniosku, a także w odpowiedziach na poprzednie pytania, w opinii Gminy wskazany sposób obliczenia proporcji daje możliwość obiektywnego i najbardziej rzetelnego wyodrębnienia części wydatków faktycznie przypadających odpowiednio na każdy z rodzajów czynności, do wykonywania których wykorzystywany będzie Obiekt, w przeciwieństwie do sposobu określenia proporcji wskazanego w rozporządzeniu.

Skoro Obiekt będzie wykorzystywany przez Gminę do ściśle określonego segmentu działalności, to przy obliczaniu sposobu określenia proporcji należy posłużyć się danymi odnoszącymi się ściśle do tego segmentu, gdyż w żadnym razie nie można uznać, iż dane odnoszące się ogólnie do całej działalności danej jednostki organizacyjnej administrującej Obiektem / całej Gminy obiektywnie odzwierciedlać będą część wydatków inwestycyjnych przypadającą na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza w odniesieniu do Obiektu i jego specyfiki.

Podsumowując, w ocenie Gminy wskazany sposób obliczenia proporcji obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.”

Na pytanie Organu „Prosimy, aby jednoznacznie wskazali Państwo przesłanki potwierdzające Państwa ocenę, że sposób określenia proporcji wynikający z rozporządzenia Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999 ze zm.) jest/będzie mniej reprezentatywny od zaproponowanego we wniosku oraz przedstawili analizę porównawczą klucza czasowego oraz prewspółczynnika dla jednostki budżetowej wyliczonego zgodnie z treścią ww. rozporządzenia.”, odpowiedzieli Państwo „W ocenie Gminy, sposób określenia proporcji wskazany w rozporządzeniu jest zupełnie nieodpowiedni dla ustalenia udziału działalności gospodarczej wykonywanej z wykorzystaniem Obiektu sportowego w całości działalności związanej z jego użyciem, bowiem nie odpowiada specyfice wykonywanej przez Gminę działalności w zakresie jego udostępniania.

Sposób określenia proporcji dla jednostki budżetowej wskazany w rozporządzeniu obliczany jest jako udział obrotu z działalności gospodarczej jednostki budżetowej w całości dochodów wykonanych tej jednostki. Oznacza to, że proporcja ta uwzględnia wszystkie dochody zrealizowane przez jednostkę budżetową ze wszystkich segmentów działalności tej jednostki, podczas gdy rodzajowo część z nich może nie mieć żadnego związku z Obiektem. Innymi słowy, dochody te - poza przychodami z tytułu udostępniania Obiektu - nie są generowane poprzez wykorzystanie tego Obiektu, ale w drodze zupełnie innych czynności. Nawet w przypadkach, gdy Obiekt będzie wykorzystywany przez Gminę przy okazji czynności nieodpłatnych (udostępnianie na cele realizacji zadań Gminy w zakresie wychowania fizycznego bądź zajęć dodatkowych dla dzieci i młodzieży uczących się), stopień tego wykorzystania nie jest w żaden sposób odzwierciedlony poziomem realizowanych przez jednostkę organizacyjną dochodów.

Analizując opisaną w zdarzeniu przyszłym strukturę obrotu z działalności jednostki organizacyjnej, tj. Szkoły, a więc licznika ułamka stosowanego w celu obliczenia prewspółczynnika z rozporządzenia, należy wskazać, iż może pojawić się szereg pozycji, które nie mając związku z wykorzystaniem Obiektu i jego specyfiką sportową, zniekształcają przysługujące Gminie prawo do odliczenia VAT od Wydatków, a tym samym przekreślają całkowicie wymogi stawiane przez art. 86 ust. 2b ustawy o VAT. Mogą to być np. obroty wynikające z wynajmu innych powierzchni znajdujących się poza Obiektem (pomieszczenia na sklepik szkolny, powierzchnie pod automaty z napojami, powierzchnie reklamowe itp.).

Identyczna sytuacja ma miejsce w przypadku mianownika ww. ułamka, gdzie szereg pozycji przychodowych może zupełnie nie mieć związku z wykorzystaniem Obiektu, a zaniżą przysługujące Gminie prawo do odliczenia VAT w związku z Wydatkami. Mogą to być w szczególności:

- środki przekazywane na rzecz jednostki budżetowej z budżetu Gminy na pokrycie kosztów działalności jednostki w części niedotyczącej Obiektu (np. środki przeznaczone na wypłatę wynagrodzeń dla nauczycieli i innych pracowników niezajmujących się Obiektem, kwoty na utrzymanie pozostałych obiektów szkoły itp.);

- dochody z wynajmu innych obiektów (przykłady wskazane wyżej).

Analogicznie prezentuje się także sposób określenia proporcji dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego wskazany w rozporządzeniu. Obliczany jest on bowiem jako udział obrotu z działalności gospodarczej zrealizowanej przez Urząd w całości dochodów wykonanych Urzędu. Oznacza to, że proporcja ta uwzględnia wszystkie dochody zrealizowane przez Urząd ze wszystkich segmentów działalności Urzędu, podczas gdy rodzajowo część z nich może nie mieć żadnego związku z Obiektem. Innymi słowy, dochody te - poza przychodami z tytułu udostępniania Obiektu - nie są generowane poprzez wykorzystanie Obiektu, ale w drodze zupełnie innych czynności. Nawet w przypadkach, gdy Obiekt jest wykorzystywany przez jednostki organizacyjne (Gminę) przy okazji czynności nieodpłatnych (udostępnianie na cele realizacji zadań Gminy w zakresie wychowania fizycznego bądź zajęć dodatkowych dla dzieci i młodzieży uczących się), stopień tego wykorzystania nie jest w żaden sposób odzwierciedlony poziomem realizowanych przez jednostki organizacyjne dochodów.

Analizując opisaną w zdarzeniu przyszłym strukturę obrotu z działalności jednostek organizacyjnych, a więc licznika ułamka stosowanego w celu obliczenia prewspółczynnika z rozporządzenia dla Urzędu, należy wskazać, iż może pojawić się szereg pozycji, które nie mając związku z wykorzystaniem Obiektu w świetle jego specyfiki, zniekształcają (tu: zawyżają) przysługujące Gminie prawo do odliczenia VAT od Wydatków, a tym samym przekreślają całkowicie wymogi stawiane przez art. 86 ust. 2b ustawy o VAT. Mogą to być np. dzierżawa i sprzedaż nieruchomości gminnych.

Identyczna sytuacja ma miejsce w przypadku mianownika ww. ułamka, gdzie szereg pozycji przychodowych może zupełnie nie mieć związku z wykorzystaniem Obiektu, a zaniżą one przysługujące Gminie prawo do odliczenia VAT w związku z Wydatkami. Mogą to być w szczególności:

- część wyrównawcza subwencji ogólnej,

- część oświatowa subwencji ogólnej,

- udział w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa,

- wpływy z podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od spadków i darowizn, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatków i opłat lokalnych od osób fizycznych,

- wpływy z podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od czynności cywilnoprawnych, podatków i opłat lokalnych od osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych,

- świadczenia wychowawcze - dotacje,

- świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego.

Zastosowanie proporcji z rozporządzenia może być uzasadnione w stosunku do wydatków ogólnych jednostki, takich jak oświetlenie, ogrzewanie, zakup środków czystości, które dotyczą wszystkich obiektów i wszystkich pracowników jednostki zarządzającej Obiektem. Wydatków takich nie da się ściśle przyporządkować wyłącznie do Obiektu i w konsekwencji oparcie zakresu prawa do odliczenia VAT na udziale obrotu z działalności gospodarczej realizowanej przez jednostkę w jej ogólnych dochodach wykonanych jest uzasadnione.

Zupełnie inaczej jednak wygląda sytuacja w przypadku Wydatków związanych bezpośrednio z służącym wykonywaniu działalności mieszanej Obiektem, gdzie możliwe będzie precyzyjne obliczenie, przy wykorzystaniu szczegółowych danych w zakresie czasu wykorzystania Obiektu, stopnia wykorzystania tego środka trwałego do czynności opodatkowanych VAT i do czynności pozostałych za pomocą kryterium czasowego dotyczącego wyłącznie Obiektu. Oczywiście raz jeszcze podkreślić należy, że zaproponowany przez Gminę sposób obliczenia proporcji będzie stosowany do całej specyficznie wyodrębnionej części jej działalności - to jest do działalności sportowej (a więc specyficznie wyodrębnionego zadania własnego w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w art. 7 pkt 10).

W takiej sytuacji zastosowanie proporcji opartej na udziale obrotu z działalności gospodarczej uzyskiwanej z całej działalności jednostki zarządzającej Obiektem, w ogólnych dochodach wykonanych tej jednostki, byłoby całkowitym zaprzeczeniem wymogów określonych w art. 86 ust. 2a i 2b ustawy o VAT - podejście takie nie uwzględniałoby ani specyfiki działalności (udostępnianie Obiekt u, gdzie możliwe jest obiektywne wskazanie czasu ich wykorzystania do działalności komercyjnej i niekomercyjnej), ani dokonywanych przez Gminę nabyć (zakupy związane bezpośrednio i wyłącznie z Obiektem i niezwiązane bezpośrednio z żadnymi innymi obszarami). Co więcej, podejście takie byłoby ewidentnie krzywdzące dla Gminy, bowiem doprowadziłoby do znaczącego obniżenia zakresu prawa do odliczenia VAT.

W opinii Gminy metoda kalkulacji sposobu określenia proporcji wskazana w rozporządzeniu nie może być zatem zastosowana względem zakupów dotyczących Obiektu, gdyż w omawianym zakresie nie spełni ona wskazanych wyżej przesłanek zawartych w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT. Sposób wyliczenia prewspółczynnika wskazany w rozporządzeniu w sposób ewidentny nie odpowiada najbardziej specyfice działalności Gminy i planowanych nabyć w zakresie Obiektu. Opiera się on na udziale obrotu z działalności gospodarczej jednostki budżetowej w całości jej dochodów wykonanych, z których znaczna część nie wykazuje żadnego związku z wykorzystaniem Obiektu. Oznacza to, że nie odzwierciedla on właściwie zakresu wykorzystania Wydatków do celów działalności gospodarczej Gminy. Zastosowanie prewspółczynnika obliczonego na podstawie rozporządzenia względem wskazanych powyżej zakupów stanowiłoby zatem nieuzasadnione naruszenie zasady neutralności podatku VAT.

W konsekwencji powyższego Gmina jest obowiązana do odstąpienia od sposobu dokonywania odliczeń podatku VAT z wykorzystaniem przepisów rozporządzenia, gdyż sposób ten jest niereprezentatywny dla Wydatków związanych z Obiektem.

Ponadto Gmina wskazuje, że według przewidywań należy zakładać, że proporcja czasowa w przypadku Obiektu kształtować się będzie w granicach 50%. Natomiast proporcja obliczona na bazie przepisów rozporządzenia dla jednostki oświatowej, kształtowałaby się w granicach kilku procent. Ponadto, proporcja obliczona na bazie przepisów rozporządzenia dla Urzędu, w 2023 r. kształtuje się w granicach 0,9%, tym samym Gmina na podstawie art. 86 ust. 2g w związku z art. 90 ust 10 pkt 2) ustawy o VAT, przyjmuje, iż proporcja ta wynosi 0%.”

Na pytanie zadane w wezwaniu „Czy godziny, kiedy Obiekt jest/będzie przeznaczony dla celów innych niż działalność gospodarcza/przeznaczony do działalności gospodarczej, odpowiadają/będą odpowiadały rzeczywistemu wykorzystaniu tego Obiektu dla celów innych niż działalność gospodarcza/działalności gospodarczej, czy też stanowią/będą stanowić przedział czasowy w jakim Obiekt może — ale nie musi - zostać wykorzystany dla celów innych niż działalność gospodarcza/do działalności gospodarczej?”, odpowiedzieli Państwo „Gmina wskazuje, że godziny wynikające z harmonogramu, zdaniem Gminy w pełni oraz w sposób jak najbardziej rzeczywisty określają sposób przeznaczenia Obiektu dla poszczególnych celów, tj. zarówno celów innych niż działalność gospodarcza, jak i celów związanych z działalnością gospodarczą.

Gmina nadmienia, iż podobnie jak ma to miejsce w przypadku podmiotów działających w pełni komercyjnie, faktycznie „obłożenie” Obiektu może być różne. Przykładowymi czynnikami, które będą wpływały na wykorzystanie Obiektu mogą być nieprzewidziane przypadki (np. odwołane zajęcia ze względu na chorobę nauczyciela w przypadku planowanego wykorzystania do działalności innej niż gospodarcza, odwołane rezerwacje Obiektu przez najemców z przyczyn losowych w godzinach przewidzianych na komercyjne wykorzystanie).

W związku z powyższym, jak zostało wskazane we Wniosku, Gmina zapobiegając ewentualnym odchyleniom proporcji od faktycznego wykorzystania Obiektu, tj. przykładowo wykorzystania Obiektu dla celów innych niż działalność gospodarcza w ramach godzin docelowo przeznaczonych do działalności gospodarczej, po zakończeniu każdego roku będzie korygować na podstawie art. 90c ustawy o VAT przedstawioną proporcję czasową. Gmina tym samym dostosuje odpowiednio wyliczenia dot. proporcji w ten sposób, że np.:

- jeżeli wystąpią zamknięcia/otwarcia Obiektu w innych okresach niż wskazanych w punkcie c) w opisie zdarzenia przyszłego Wniosku, Gmina te godziny zamknięcia odejmie/doda z/do punktu a) i/lub b) i odpowiednio dostosuje o nie punkt c), opisanych w opisie zdarzenia przyszłego Wniosku;

Powyższe działanie, w ocenie Gminy, skutkować będzie precyzyjnym i rzeczywistym ustaleniem liczby godzin wykorzystania Obiektu do działalności gospodarczej oraz do innych celów niż działalność gospodarcza.”

Na pytanie Organu „W jaki sposób uwzględniają/będą Państwo uwzględniali w proponowanym prewspółczynniku, liczbę godzin, która jest przeznaczona na określony rodzaj działalności (np. do działalności gospodarczej lub do działalności innej niż gospodarcza), ale nikt w tym czasie w rzeczywistości nie będzie korzystał z Obiektu?”, odpowiedzieli Państwo „Gmina nie może wykluczyć takiej sytuacji, w której Obiekt w tygodniu pomiędzy godzinami od 15:00 do 23:00 nie będzie w ogóle użytkowany. Może być ona bowiem spowodowana pogodą, porą roku, sytuacją epidemiologiczną czy też innymi czynnikami niezależnymi od Gminy (w tym także brakiem chętnych). Jednakże nie zmienia to przeznaczenia Obiektu w tych godzinach do działalności gospodarczej odpłatnej (w dni przeznaczone do odpłatnego udostępniania), bowiem będzie on w tym czasie dostępny do wynajęcia. Podobne sytuacje mają miejsce również w działalności gospodarczej prowadzonej przez podmioty w pełni komercyjne co nie prowadzi do ograniczenia prawa do odliczenia VAT w takich sytuacjach. W utrwalonej linii interpretacyjnej i orzeczniczej sądów administracyjnych podkreśla się, iż to zamiar wykorzystania danego obiektu do czynności opodatkowanych decyduje o prawie do odliczenia VAT. Podobnie podkreśla się, że w przypadku zaniechanych inwestycji, pomimo całkowitego braku wykorzystania obiektu - podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT gdy o braku wykorzystania danego obiektu zgodnie z pierwotnym zamiarem zadecydowały czynniki niezależne od podatnika. Dlatego zdaniem Gminy, umożliwienie określonej grupie odbiorców (komercyjnych lub odpowiednio niekomercyjnych) do korzystania z Obiektu w określonych przedziałach czasowych determinuje sposób jego wykorzystania. Jak Gmina uzasadniła w opisie stanu faktycznego oraz w odpowiedzi na pyt. 6 niniejszego wezwania - w ramach korekty rocznej dodatkowo zostanie zapewnione odwzorowanie faktycznego wykorzystania Obiektu w nieprzewidzianych przypadkach.”

Na pytanie zadane w wezwaniu „Czy są wyznaczone godziny, w których Obiekt będzie wyłączony z użytkowania zarówno odpłatnego jak i nieodpłatnego?”, odpowiedzieli Państwo „Jak zostało wskazane we Wniosku, zgodnie z ustalonym harmonogramem korzystania z Obiektu, Obiekt będzie wykorzystywany do działalności statutowej szkół oraz do działalności gospodarczej podlegającej na odpłatnym udostępnianiu Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych od godz. 7:00 do godz. 23:00 w dniach nauki szkolnej za wyjątkiem dni świątecznych i ustawowo wolnych od pracy.

Tym samym Obiekt będzie wyłączony z użytkowania od poniedziałku do piątku od godz. 23:00 do godz. 7:00 oraz w dni świąteczne i ustawowo wolne od pracy.”

Na pytanie Organu „Jak ww. Obiekt jest/będzie wykorzystywany w trakcie wakacji i ferii zimowych?”, odpowiedzieli Państwo „Wspomniane we Wniosku dane tygodniowe dotyczą okresu regularnego wykorzystania Obiektu (tj. dni nauki szkolnej). W wakacje i ferie zimowe obecnie nie przewiduje się wykorzystania Obiektu (pozostaje on zamknięty).

Dodatkowo Gmina wskazuje, że przyjęcie takich danych do kalkulacji prewspółczynnika czasowego wynika z realnego zakresu wykorzystywania Obiektu. Regulamin obowiązujący w Obiekcie został stworzony w oparciu o naturalne zapotrzebowanie określone na bazie ubiegłych lat.”

Na pytanie zadane w wezwaniu „W jaki sposób Obiekt jest/będzie wykorzystywany w dni wolne (np. weekendy, dni świąteczne)?”, odpowiedzieli Państwo „Gmina wskazuje, że odpowiedź na przedmiotowe pytanie została udzielona w ramach odpowiedzi na pytanie nr 9, tzn. planowo, zgodnie z regulaminem, Obiekt pozostanie zamknięty w dniach wolnych od nauki szkolnej, tj. w weekendy, dni świąteczne oraz ustawowo wolne od pracy.”

Na pytanie Organu „Czy w proponowanej przez Państwa metodzie ustalenia prewspółczynnika uwzględniają/będą Państwo uwzględniali czas, kiedy Obiekt nie jest/nie będzie udostępniany ani odpłatnie, ani nieodpłatnie, w szczególności godziny nocne czy dni świąteczne?”, odpowiedzieli Państwo „Zdaniem Gminy czas, w którym Obiekt nie będzie w ogóle udostępniany (godziny nocne, dni świąteczne) został uwzględniony w metodzie ustalenia prewspółczynnika tj. został on wyłączony zarówno z licznika jak i mianownika proporcji gdyż dotyczy on obu tych działalności jednocześnie (skoro Obiekt w trakcie otwarcia jest wykorzystywany do czynności opodatkowanych i pozostających poza VAT, takie samo wykorzystanie przypada w okresie jego spoczynku - podobnie jak czas maszyny w fabryce w nocy, autobusu czy pojazdu ciężarowego podczas postoju itp.).

Zdaniem Gminy, czasu, w którym z określonej infrastruktury nikt nie korzysta, nie przypisuje się w jakikolwiek sposób do poszczególnych rodzajów działalności (gospodarczej, lub też innej niż gospodarcza). W istocie bowiem czas, gdy dana infrastruktura nie jest wykorzystywana w żaden sposób, jest jednakowo związany z każdym rodzajem działalności, któremu dany obiekt służy - a tym samym nie powinien i nie może być brany pod uwagę przy określaniu proporcji odliczenia, gdyż albo zaburzałby on jej wysokość gdyby przypisać go tylko do jednego z typów działalności, albo też nie miałby na nią jakiegokolwiek wpływu (alternatywne dodanie czasu, w którym obiekt w ogóle nie jest wykorzystywany zarówno do licznika - odpowiednio w połowie do czasu przeznaczonego na działalność gospodarczą i analogicznie w połowie do czasu przeznaczonego na działalność inną niż gospodarcza - jak i mianownika proporcji prowadziłby do tego samego wyniku).

Zauważyć również należy, iż tę samą kwestię można odnieść do proporcji określonej rozporządzeniem. Oblicza się ją bowiem jako udział obrotu z działalności gospodarczej jednostki budżetowej w całości dochodów wykonanych tej jednostki. Natomiast w czasie, gdy Obiekt nie będzie w ogóle wykorzystywany, w oczywisty sposób nie generuje ona żadnych obrotów/dochodów.

Sam ustawodawca wskazuje, iż przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności takie dane jak np. „średnioroczna liczba osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością”, czy też „średnioroczna liczba godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością” (art. 86 ust. 2c). Ustawodawca nie wymaga natomiast przy tych metodach określania w jakikolwiek sposób np. „czasu, gdy żadna osoba nie wykonuje jakiejkolwiek pracy” - gdyż byłoby to podejście absurdalne.

Gmina pragnie w tym zakresie także przywołać wyrok WSA w Gliwicach z dnia 11 stycznia 2023 r., sygn. I SA/Gl 314/22, w którym Sąd stwierdził, że: „Bez wpływu na prawidłowość stanowiska skarżącej pozostaje również kwestia rozliczania kosztów powstających także w czasie zamknięcia obiektu sportowego. Jak zasadnie stwierdzono w wyroku WSA w Bydgoszczy z dnia 8 października 2019 r., sygn. akt I SA/Bd 524/19 wydatki te zapewniają możliwość sprawnego funkcjonowania sal w godzinach otwarcia, a więc rozkładają się w takiej samej proporcji jak samo udostępnienie obiektów poszczególnym grupom podmiotów (zewnętrznym i wewnętrznym)”.”

Na pytanie zadane w wezwaniu „Czy brane pod uwagę dane uwzględniają/uwzględnią ewentualne zmienne?”, odpowiedzieli Państwo „Jak zostało wskazane przez Gminę we Wniosku, Gmina po zakończeniu każdego roku skoryguje na podstawie art. 90c ustawy o VAT określoną proporcję czasową w ten sposób, że np.:

Tym samym, w ocenie Gminy, przedmiotowa proporcja czasowa będzie uwzględniać ewentualne zmienne w zakresie sposobu wykorzystania Obiektu.

Ponadto sama konstrukcja prewspółczynnika opiera się o faktycznie, czasowe wykorzystanie Obiektu - co zostanie w pełni odwzorowane w konstrukcji prewspółczynnika czasowego.”

Na pytanie Organu „Czy w tym samym czasie w Obiekcie może być prowadzona zarówno działalność gospodarcza, jak i działalność inna niż gospodarcza, np. czy w momencie gdy Obiekt jest nieodpłatnie udostępniany, w tym samym czasie Obiekt może być udostępniany odpłatnie?”, odpowiedzieli Państwo „Zgodnie z zamierzeniem Gminy, na Obiekcie nie może być prowadzona zarówno działalność gospodarcza, jak i działalność inna niż gospodarcza w tym samym czasie.”

Na pytanie zadane w wezwaniu „Czy udostępniają Państwo Obiekt za tę samą cenę dla wszystkich użytkowników, czy też cena za taki sam czas różni się np. w zależności od tego jaka część Obiektu jest użytkowana lub w zależności od tego czy Obiekt jest użytkowany na stałe czy sezonowo lub też w zależności od innych czynników (proszę wskazać jakich)? Proszę tę kwestię szczegółowo wyjaśnić.”, odpowiedzieli Państwo „Gmina wskazuje, że zgodnie z obowiązującym cennikiem w zarządzeniu Wójta Gminy nr …z dnia (...) lutego 2024 r. w sprawie ustalenia wysokości stawek czynszu za najem lokali w obiekcie Sali Sportowej w … stanowiącego własność Gminy, wskazana jest stawka za godzinę najmu Sali sportowej (tj. … zł brutto za godzinę) oraz stawka za godzinę najmu pozostałych pomieszczeń treningowych i biurowych (tj. (...) zł brutto za godzinę), które obowiązują jednakowo wszystkie zainteresowane Podmioty zewnętrzne.

Tym samym, Obiekt będzie udostępniany za tę samą cenę dla wszystkich użytkowników, będących Podmiotami zewnętrznymi, niezależnie od tego jaka część Obiektu jest użytkowana lub niezależne czy Obiekt jest użytkowany na stałe czy sezonowo.”

Na pytanie Organu „Czy w przypadku gdy w tej samej godzinie Obiekt będzie udostępniany różnym podmiotom cena za najem jest dla nich taka sama?”, odpowiedzieli Państwo „Gmina wskazuje, że zgodnie z obowiązującym cennikiem w zarządzeniu Wójta Gminy nr … z dnia (...) lutego 2024 r. w sprawie ustalenia wysokości stawek czynszu za najem lokali w obiekcie Sali Sportowej stanowiącego własność Gminy, wskazana jest stawka za godzinę najmu Sali sportowej (tj. … zł brutto za godzinę) oraz stawka za godzinę najmu pozostałych pomieszczeń treningowych i biurowych (tj. (...) zł brutto za godzinę), które obowiązują jednakowo wszystkie zainteresowane Podmioty zewnętrzne.

Ponadto, Gmina nie przewiduje udostępniania Obiektu w tej samej godzinie zarówno dla Podmiotów wewnętrznych i zewnętrznych naraz.”

Na pytanie zadane w wezwaniu „Czy przewidują Państwo zniżki, ulgi, itp. - jeżeli tak to od czego są uzależnione?”, odpowiedzieli Państwo „Gmina wskazuje, że zgodnie z obowiązującym regulaminem i cennikiem, nie przewiduje się żadnych zniżek ani ulg.”

Na pytanie Organu „Czy w zaproponowanej metodzie będzie uwzględniana ilość korzystających osób w danej godzinie?”, odpowiedzieli Państwo „Gmina wskazuje, że zaproponowana metoda nie uwzględnia liczby osób korzystających z Obiektu w danej godzinie.

Gmina wskazuje przy tym, iż proponowany prewspółczynnik czasowy już w samym zamyśle zależny jest od czasu, a nie od liczby osób. Liczba osób korzystających z Obiektu jest irrelewantna dla wysokości tego prewspółczynnika. Ponadto, Gmina zwraca uwagę, że określenie dokładnych danych dot. liczby osób korzystających z Obiektu może nie być możliwe, gdyż obowiązujący regulamin nie przewiduje wymogu podawania takiej informacji w ramach umów najmu Obiektu zawieranych z Podmiotami zewnętrznymi, nie prowadzi się również ewidencji Podmiotów wewnętrznych korzystających w określonym czasie z Obiektu.

Gmina pragnie podkreślić, że jej intencją jest wykorzystanie prewspółczynnika czasowego, opartego na liczbie godzin, w których Obiekt udostępniany będzie odpłatnie oraz nieodpłatnie, co jednoznacznie wynika z treści Wniosku.

Końcowo należy także wskazać, iż nie chodzi o przedstawienie idealnej metody określania proporcji (gdyż taka nie istnieje), a jedynie metody bardziej reprezentatywnej niż prewspółczynnik z Rozporządzenia.”

Na pytanie zadane w wezwaniu „Na podstawie jakich przesłanek w opracowanej przez siebie metodzie wyodrębniania kwot podatku naliczonego pominęli Państwo czas, kiedy Obiekt nie będzie udostępniany ani odpłatnie, ani nieodpłatnie, w szczególności godziny nocne i dni świąteczne?”, odpowiedzieli Państwo „Zdaniem Gminy czas, w którym Obiekt nie będzie w ogóle udostępniany (godziny nocne, dni świąteczne) został uwzględniony w metodzie ustalenia prewspółczynnika tj. został on wyłączony zarówno z licznika jak i mianownika proporcji gdyż dotyczy on obu tych działalności jednocześnie (skoro Obiekt w trakcie otwarcia jest wykorzystywany do czynności opodatkowanych i pozostających poza VAT, takie samo wykorzystanie przypada w okresie jego spoczynku - podobnie jak czas maszyny w fabryce w nocy, autobusu czy pojazdu ciężarowego podczas postoju itp.)

Na pytanie Organu „Proszę przedstawić przykładowy sposób wyliczenia proporcji opartej o zaprezentowany przez Państwa wskaźnik oraz przedstawienie analizy porównawczej ww. prewspółczynnika czasowego wyliczonego według sposobu przedstawionego we wniosku z innymi wskaźnikami wynikającymi z ustawy.”, odpowiedzieli Państwo „Na wstępie Gmina pragnie wskazać, że proporcja czasowa w przypadku Obiekt u kształtować się będzie na poziomie ok. 50%.

Wychodząc naprzeciw żądaniu Organu, Gmina analogicznie jak we Wniosku, przedstawia swoją wstępną kalkulację prewspółczynnika czasowego, bazując na wstępnie ustalonych godzinach udostępniania Obiektu w regulaminie i harmonogramie.

Zaproponowany przez Gminę sposób określenia proporcji został wyrażony następującym wzorem:

PRE (Obiekt) = wstęp PZ (h) / (wstęp PZ (h) + wstęp PW (h)),

gdzie:

- wstęp PZ (h) - oznacza liczbę godzin, w których Obiekt przeznaczony jest do użytku przez Podmioty zewnętrzne, zgodnie z regulaminem i planem lekcji, w danym roku kalendarzowym;

- wstęp PW (h) - oznacza liczbę godzin, w których Obiekt przeznaczony jest do użytku przez Podmioty wewnętrzne, zgodnie z regulaminem i planem lekcji, w danym roku kalendarzowym.

Szacując proporcję na podstawie wskazanego regulaminu, który funkcjonuje w Obiekcie i planu lekcji:

- tygodniowa liczba godzin udostępniania Obiektu Podmiotom wewnętrznym = 5*8h = 35h,

- tygodniowa liczba godzin udostępniania Obiektu Podmiotom zewnętrznym = 5*8h = 35h,

- przykładowa kalkulacja wygląda następująco:

PRE = 35h / (35h + 35h) = 50,00%.

W konsekwencji, wstępnie skalkulowany prewspółczynnik czasowy w odniesieniu do Obiektu na podstawie danych z regulaminu i planu lekcji wynosi 50%.

Dodatkowo, Gmina wskazuje, iż wartość prewspółczynnika Szkoły jest kalkulowana na podstawie wzoru z art. § 3.3 Rozporządzenia tj.:

X = A x 100 / D

gdzie poszczególne symbole oznaczają: X - proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej, A - roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez jednostkę budżetową, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej, D - dochody wykonane jednostki budżetowej.

Gmina wskazuje, iż wartość prewspółczynnika Szkoły w 2023 r., wyliczona na podstawie ww. wzoru, kształtuje się na poziomie 0,9%. Gmina, na podstawie art. 86 ust. 2g w związku z art. 90 ust. 10 pkt 2) ustawy o VAT, przyjmuje, iż ww. proporcja wynosi 0%.

Natomiast, wartość prewspółczynnika Urzędu jest obliczana na podstawie przepisów z Rozporządzenia, tj. według wzoru:

X = A x 100 / Dujst

gdzie poszczególne symbole oznaczają: X - proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej, A - roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej, Dujst - dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.

Tym samym, Gmina wskazuje, iż w 2023 r. wartość prewspółczynnika Urzędu, obliczona na podstawie ww. wzoru, wynosi 0,9%. Gmina, na podstawie art. 86 ust. 2g w związku z art. 90 ust. 10 pkt 2) ustawy o VAT, przyjmuje, iż ww. proporcja wynosi 0%.

Ponadto, Gmina pragnie wskazać, iż merytoryczna analiza porównawcza między prewspółczynnikiem czasowym a prewspółczynnikiem Szkoły oraz prewspółczynnikiem Urzędu została przedstawiona także w odpowiedzi na pytania nr 2 oraz 5 niniejszego Wezwania.

Dodatkowo, Gmina pragnie podkreślić, iż w ustawie o VAT nie przewidziano jednego ściśle określonego sposobu kalkulacji proporcji. Równocześnie w art. 86 ust. 2c ustawy o VAT wskazano jedynie przykładowe dane, które można wykorzystać przy wyborze sposobu określenia proporcji. Należy jednak podkreślić, iż przepis ten wskazuje na dane, które podatnik może wykorzystać, nie wskazując jednocześnie na samą metodę obliczenia sposobu określenia proporcji.

W świetle art. 86 ust. 2c ustawy o VAT, danymi służącymi do obliczenia sposobu określenia proporcji mogą być w szczególności:

- średnioroczna liczba osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

- średnioroczna liczba godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

- roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

- średnioroczna powierzchnia wykorzystywana do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Niemniej, wskazane dane nie mają charakteru wiążącego i stanowią jedynie wskazówki dla podatników, w oparciu o jakie metody możliwe jest obliczenie sposobu określenia proporcji. W tym zakresie stanowisko doktryny jednolicie prezentuje pogląd tożsamy ze stanowiskiem Gminy.

Niezależnie jednak od tego, według jakiej metody sposób określenia proporcji został obliczony, w każdym przypadku musi on realizować kryteria wskazane w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT, zgodnie z którym sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

- zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane; oraz

- obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza.

Mając na uwadze powyższe, Gmina wskazuje, iż wymienione w ustawie o VAT przykładowe dane służące do obliczenia sposobu określenia proporcji nie będą odpowiadać specyfice wykonywanej przez Gminę działalności w zakresie wykorzystania Obiektu i dokonywanych przez nią nabyć. W konsekwencji, Gmina przedstawiła najbardziej adekwatny do ww. sytuacji prewspółczynnik czasowy, który zapewni dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz obiektywnie odzwierciedli część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza.”

Na pytanie zadane w wezwaniu „Czy Obiekt będzie wykorzystywany przez Państwa w ramach działalności gospodarczej zarówno do czynności opodatkowanych, jak i zwolnionych od podatku VAT?”, odpowiedzieli Państwo „Gmina pragnie wyraźnie podkreślić, iż ustalenie czy odpłatne udostępnianie przez Gminę Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych będzie stanowić działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku jest przedmiotem zapytania Gminy (pytanie nr 1 we Wniosku). Zatem w ramach udzielenia odpowiedzi na przedmiotowe pytanie w tym zakresie Gmina przedstawia swoje stanowisko zaprezentowane również w uzasadnieniu do Wniosku.

Odpowiadając jednak wprost na oczekiwanie Organu: Obiekt nie będzie wykorzystywany do czynności zwolnionych od podatku VAT.”

Na pytanie Organu „W sytuacji, gdy Obiekt będący przedmiotem inwestycji będzie wykorzystywany przez Państwa zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz czynności zwolnionych od podatku VAT, to czy będą Państwo w stanie odrębnie określić kwoty podatku naliczonego związane z czynnościami opodatkowanymi oraz odrębnie z czynnościami zwolnionymi od podatku?”, odpowiedzieli Państwo „Mając na uwadze udzieloną przez Gminę odpowiedź na pytanie nr 20 niniejszego Wezwania, rzeczone pytanie staje się bezprzedmiotowe. tj. Obiekt nie będzie wykorzystywany do czynności zwolnionych od podatku VAT.”

Ponadto w piśmie z 29 lipca 2024 r. wskazali Państwo, że aktualna wartość prewspółczynnika Urzędu Gminy, wynosi 0,53%. Równocześnie, Gmina na podstawie art. 86 ust. 2g w związku z art. 90 ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT, przyjmuje, iż ww. proporcja wynosi 0%.

Pytania

1.Czy odpłatne udostępnienie Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych stanowi po stronie Gminy działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku?

2.Czy w odniesieniu do Wydatków, których Gmina nie jest w stanie bezpośrednio przyporządkować do poszczególnych rodzajów działalności związanych z Obiektem, Gminie przysługuje prawo do odliczenia części podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących te Wydatki według przedstawionej proporcji „czasowej”, skalkulowanej dla Obiektu na podstawie art. 86 ust. 2h ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Odpłatnie udostępnienie Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych stanowi po stronie Gminy działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku.

2.W odniesieniu do Wydatków, których Gmina nie jest w stanie bezpośrednio przyporządkować do poszczególnych rodzajów działalności związanych z Obiektem, Gminie przysługuje prawo do odliczenia części podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących te Wydatki według przedstawionej proporcji „czasowej”, skalkulowanej dla Obiektu na podstawie art. 86 ust. 2h ustawy o VAT.

Ad. 1.

Uwagi ogólne

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy o VAT za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie natomiast z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei art. 7 ust. 1 tej ustawy stanowi, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z brzmienia powołanych przepisów wynika, iż pojęcia dostawy towarów i świadczenia usług na gruncie ustawy o VAT uzupełniają się w tym sensie, iż, co do zasady, czynności podejmowane przez podatników należy uznać za świadczenie usług, o ile nie stanowią one dostawy towarów. W konsekwencji, w związku z faktem, że czynność odpłatnego udostępniania Obiektu nie stanowi dostawy towaru, stanowi ona usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Sytuacja Gminy

W świetle powyższych regulacji, w przypadku działań podejmowanych przez Gminę na podstawie umowy cywilnoprawnej, działa ona w roli podatnika VAT. Mając zatem na uwadze, iż umowy, które Gmina zawiera z Podmiotami zewnętrznymi w zakresie udostępniania Obiektu są niewątpliwie umowami cywilnoprawnymi, uregulowanymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. 2023 poz. 1610), w opinii Gminy, w ramach wykonywania przedmiotowej czynności, tj. odpłatnego udostępniania Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych na podstawie umów, Gmina jest podatnikiem VAT.

Uwzględniając więc, iż Gmina świadczy usługi udostępniania Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych za wynagrodzeniem i tym samym działa w tym zakresie w roli podatnika VAT, przedmiotowe czynności należy uznać za podlegające opodatkowaniu VAT.

Jednocześnie, w opinii Gminy czynności te nie korzystają ze zwolnienia z VAT, gdyż ani ustawa o VAT, ani też rozporządzenia wykonawcze nie przewidują w takim przypadku zwolnienia z tego podatku.

Stanowisko organów podatkowych

Gmina podkreśla, że stanowisko Gminy dotyczące opodatkowania VAT świadczenia usług w zakresie wstępu do obiektów rekreacyjno-sportowych potwierdza m.in.:

- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 kwietnia 2020 r. o sygn. 0111- KDIB3-2.4012.62.2020.1.MG0;

- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 marca 2021 r. o sygn. 0112- KDIL3.4012.703.2020.2.AW.

Reasumując, zdaniem Gminy, odpłatne udostępnianie przez Gminę Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych stanowi po stronie Gminy działalność gospodarczą i odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku.

Ad. 2.

Prewspółczynnik - uwagi ogólne

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami niemającymi zastosowania w przedmiotowej sytuacji.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest ustalenie czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

- zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

- pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko wówczas, gdy powyższe warunki są spełnione łącznie, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tj. z czynnościami, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Warunki te, zdaniem Gminy, są w przedstawionej sytuacji spełnione.

Jednocześnie, w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego Gmina jest zdania, iż działając za pośrednictwem jednostek organizacyjnych wykorzystuje Obiekt zarówno na potrzeby swojej działalności gospodarczej (czynności opodatkowane VAT), jak i działalności innej niż gospodarcza (czynności niepodlegające VAT).

Jednocześnie Gmina nie jest w stanie dokonać tzw. alokacji bezpośredniej, tj. bezpośredniego przyporządkowania Wydatków ponoszonych na Obiekt do poszczególnych rodzajów wykonywanej działalności, tj. do czynności jej zdaniem opodatkowanych VAT lub niepodlegających ustawie o VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej - tzw. „sposobem określenia proporcji”. Jednocześnie sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Podstawową kwestią dla poprawnego zastosowania art. 86 ust. 2a ustawy o VAT jest właściwe obliczenie sposobu określenia proporcji. Gmina pragnie podkreślić, iż w ustawie o VAT nie przewidziano jednego ściśle określonego sposobu kalkulacji proporcji. Równocześnie w art. 86 ust. 2c ustawy o VAT wskazano jedynie przykładowe dane, które można wykorzystać przy wyborze sposobu określenia proporcji. Należy jednak podkreślić, iż przepis ten wskazuje na dane, które podatnik może wykorzystać, nie wskazując jednocześnie na samą metodę obliczenia sposobu określenia proporcji.

- obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza.

Obligatoryjne cechy prewspółczynnika w świetle Dyrektywy 112 i orzecznictwa TSUE

Podkreślić należy, iż głównym celem wprowadzenia do ustawy o VAT wskazanych powyżej przepisów dotyczących metody wyliczenia prewspółczynnika jest zobowiązanie podatników do dokonywania odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do czynności opodatkowanych - wykonywanych w ramach działalności gospodarczej. Ma to pozwolić na pełniejsze dostosowanie przepisów ustawy o VAT do prawa unijnego i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE (dalej: „TSUE"). TSUE w wydanych wyrokach, przedstawia konieczność obliczania podatku naliczonego metodą pre-współczynnika, ale przy poszanowaniu prawa unijnego. Tak jak w wyroku w sprawie C-437/06 Securenta Góttinger Immobilienanlagen und Vermogensmanagement AG przeciwko Finanzamt Gottingen: „(...) przepisy szóstej dyrektywy nie obejmują zasad, których przedmiotem są metody lub kryteria jakie państwa członkowskie są zobowiązane stosować, gdy przyjmują przepisy pozwalające na podział kwot podatku naliczonego - według których odpowiednie wydatki mają związek z działalnością gospodarczą lub działalnością niemającą charakteru gospodarczego. (...) W tych okolicznościach i aby podatnicy mogli dokonywać koniecznych obliczeń, do państw członkowskich należy ustalenie metod i kryteriów właściwych dla tego celu, z poszanowaniem zasad, które stanowią podstawę wspólnego systemu podatku VAT”.

W tym zakresie TSUE orzekł, że skoro szósta dyrektywa nie zawiera niezbędnych wskazówek dla takich liczbowych ustaleń, państwa członkowskie są zobowiązane do wykonywania swoich kompetencji z uwzględnieniem celu i struktury tej dyrektywy (zob. podobnie wyrok z dnia 14 września 2006 r. w sprawie C-72/05 Woliny).

W szczególności, jak stwierdził rzecznik generalny w pkt 47 swojej opinii do wyroku C-437/06: „instrumenty, które państwa członkowskie mają przyjąć w tym zakresie, powinny szanować zasadę neutralności podatkowej, na której opiera się wspólny system podatku VAT. (...) ustalenie metod i kryteriów podziału kwot podatku naliczonego pomiędzy działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego w rozumieniu szóstej dyrektywy należy do swobodnego uznania państw członkowskich, które korzystając z tego uprawnienia powinny uwzględniać ceł i strukturę tej dyrektywy i na tej podstawie określić sposób obliczania obiektywnie odzwierciedlający część wydatków faktycznie przypadających odpowiednio na każdy z tych rodzajów działalności".

TSUE w wydanych wyrokach także wskazuje możliwość stosowania wielu metod wyliczania prewspółczynników dla celów odliczenia VAT. W cytowanym powyżej wyroku w sprawie C-437/06 TSUE w następujący sposób wypowiedział się odnośnie różnych metod ustalenia prewspółczynnika: „Zatem państwa członkowskie powinny korzystać z przysługującego im swobodnego uznania w taki sposób, aby zapewnić, że odliczenie będzie dokonywane wyłącznie w odniesieniu do tej części podatku VAT, która jest proporcjonalna do kwoty przypadającej na czynności uprawniające do odliczenia. (...) Należy dodać, że w ramach korzystania z tego uprawnienia państwa członkowskie są upoważnione do stosowania wdanym przypadku klucza inwestycyjnego, bądź klucza transakcyjnego, bądź też jeszcze innego właściwego klucza, nie będąc przy tym zobowiązane do ograniczania się do jednej z tych metod”.

Powyższe uwagi należy rozpatrywać w kontekście zasady neutralności VAT, która stanowiła niejednokrotnie przedmiot rozważań TSUE. W przywołanym wcześniej wyroku TSUE w sprawie C-437/06 Securenta, wskazano, iż: „System odliczeń ustanowiony przez szóstą dyrektywę ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru podatku VAT należnego lub zapłaconego w ramach jego całej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku VAT gwarantuje w ten sposób w zakresie ciężaru podatkowego neutralność każdej działalności gospodarczej - niezależnie od jej celu lub wyników (zob. wyroki: z dnia 14 lutego 1985 r. w sprawie 268/83 Rompelman, Hec. s. 655, pkt 19; z dnia 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 Ghent Coal Terminal, Rec. s. 1-1, pkt 15; i z dnia 21 lutego 2006 r. w sprawie C-223/03 University of Huddersfield, Zb. Orz. s. 1-1751, pkt 47”.

Należy podkreślić, iż zasada neutralności wymaga, aby sposób obliczenia odzwierciedlał jak najbardziej obiektywnie rzeczywistą część wydatków na nabycie towarów i usług o mieszanym wykorzystaniu, które są związane z działalnością gospodarczą.

Podsumowując, w świetle orzecznictwa TSUE sposób określenia proporcji musi po pierwsze realizować zasadę neutralności VAT, po drugie ustalenie metod i kryteriów podziału kwot podatku naliczonego pomiędzy działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego musi uwzględniać cel i strukturę Dyrektywy VAT, a więc musi być to sposób obiektywnie odzwierciedlający część wydatków faktycznie przypadających odpowiednio na każdy z tych rodzajów działalności, po trzecie możliwe jest stosowanie wielu metod wyliczania sposobu określenia proporcji.

Możliwość odejścia od prewspółczynnika z rozporządzenia jako jego podstawowe założenie

Art. 86 ust. 22 ustawy o VAT wskazuje, iż Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzonej działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Dla jednostek samorządu terytorialnego sposób ten określony został w rozporządzeniu.

Niemniej, w świetle art. 86 ust. 2h ustawy o VAT w przypadku, gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie art. 86 ust. 22 (tj. m.in. w przypadku Gminy), uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie odpowiada najbardziej specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Powyższe potwierdza również uzasadnienie do projektu rozporządzenia, w którym wskazano, iż: „Wskazanie dla podmiotów wymienionych w projektowanym rozporządzeniu sposobu określenia proporcji uznanego w ich przypadku za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć ułatwi im określenie najwłaściwszego, biorąc pod uwagę specyfikę ich działalności i dokonywanych nabyć, sposobu obliczenia podatku podlegającego odliczeniu. Celem ww. sposobu zaproponowanego w projektowanym rozporządzeniu jest przede wszystkim zagwarantowanie pewności prawa tym podmiotom. Pozwoli to także zminimalizować ewentualne przyszłe spory z organami podatkowymi na gruncie rozliczania podatku naliczonego. Podkreślenia jednak wymaga, że zgodnie z zapisem ustawowym (art. 86 ust. 2h ustawy o VAT), podatnicy, którym dedykowane jest to rozporządzenie nie muszą stosować zawartych w nim zapisów i mogą stosować inny - bardziej w ich ocenie - reprezentatywny sposób określenia proporcji, przy czym rezygnując ze stosowania przepisów rozporządzenia nie skorzystają z pewności prawa gwarantowanej tym aktem”.

W broszurze informacyjnej Ministra Finansów z dnia 17 lutego 2016 r. w sprawie zasad odliczania podatku od towarów i usług przez podatników prowadzących działalność o charakterze mieszanym, z uwzględnieniem zmian wprowadzonych od 1 stycznia 2016 r. (str. 7), Minister Finansów zaznaczył, iż jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury i państwowe instytucje kultury oraz uczelnie publiczne i instytuty badawcze mogą stosować inną metodę określenia prewspółczynnika, aniżeli ta przedstawiona w rozporządzeniu „pod warunkiem, że metoda ta zapewnia bardziej dokładne niż metoda wskazana w rozporządzeniu przyporządkowanie podatku naliczonego do czynności dających prawo do odliczenia oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadających na działalność gospodarczą”. Minister Finansów wyraźnie zaznaczył więc, iż sposób określenia proporcji wskazany w rozporządzeniu ma na celu zagwarantowanie pewności prawa oraz minimalizację liczby sporów z organami podatkowymi, jednakże podkreślił, iż rezygnacja ze sposobu określenia proporcji określanego zgodnie z rozporządzeniem jest jak najbardziej uzasadniona, co wprost potwierdzają uregulowania aktu prawnego wyższego rzędu niż rozporządzenie, tj. art. 86 ust. 2h ustawy o VAT.

W konsekwencji należy wskazać, iż Minister Finansów przyjmuje, że przepisy rozporządzenia stanowią rozwiązanie mające na celu uproszczenie i wprowadzenie jednolitej, domyślnej metodologii ustalenia sposobu określenia proporcji, jednakże wobec skomplikowania i znacznej złożoności działalności jednostek samorządu terytorialnego, przepisy rozporządzenia są w oczywisty sposób niedoskonałe i nie odnoszą się do wszelkich rodzajów działalności wykonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego (dalej: „JST”), a przez to nie mają charakteru uniwersalnego, lecz stanowią jedynie uproszczenie dla JST, przez co nie zawsze będą one najpełniej realizowały kryteria wskazane w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT.

Nieadekwatność prewspółczynnika z rozporządzenia w przedmiotowej sprawie

Zdaniem Gminy, sposób określenia proporcji wskazany w rozporządzeniu jest zupełnie nieodpowiedni dla ustalenia udziału działalności gospodarczej wykonywanej z wykorzystaniem Obiektu w całości działalności związanej z jego użyciem, bowiem nie odpowiada specyfice wykonywanej przez Gminę działalności w zakresie ich udostępniania.

Sposób określenia proporcji dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego wskazany w rozporządzeniu obliczany jest jako udział obrotu z działalności gospodarczej zrealizowanej przez Urząd w całości dochodów wykonanych Urzędu. Oznacza to, że proporcja ta uwzględnia wszystkie dochody zrealizowane przez Urząd ze wszystkich segmentów działalności Urzędu, podczas gdy rodzajowo część z nich może nie mieć żadnego związku z Obiektem. Innymi słowy, dochody te - poza przychodami z tytułu udostępniania Obiektu - nie są generowane poprzez wykorzystanie Obiektu, ale w drodze zupełnie innych czynności. Nawet w przypadkach, gdy Obiekt jest wykorzystywany przez jednostki organizacyjne (Gminę) przy okazji czynności nieodpłatnych (udostępnianie na cele realizacji zadań Gminy w zakresie wychowania fizycznego bądź zajęć dodatkowych dla dzieci i młodzieży uczących się), stopień tego wykorzystania nie jest w żaden sposób odzwierciedlony poziomem realizowanych przez jednostki organizacyjne dochodów.

Analizując opisaną w zdarzeniu przyszłym strukturę obrotu z działalności jednostek organizacyjnych, a więc licznika ułamka stosowanego w celu obliczenia prewspółczynnika z rozporządzenia, należy wskazać, iż może pojawić się szereg pozycji, które nie mając związku z wykorzystaniem Obiektu, zniekształcają (tu: zawyżają) przysługujące Gminie prawo do odliczenia VAT od Wydatków, a tym samym przekreślają całkowicie wymogi stawiane przez art. 86 ust. 2b ustawy o VAT. Mogą to być np. dzierżawa i sprzedaż nieruchomości gminnych.

˗część wyrównawcza subwencji ogólnej,

˗część oświatowa subwencji ogólnej, udział w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa,

˗wpływy z podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od spadków i darowizn, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatków i opłat lokalnych od osób fizycznych,

˗wpływy z podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od czynności cywilnoprawnych, podatków i opłat lokalnych od osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych,

˗świadczenia wychowawcze - dotacje,

˗świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego.

Zastosowanie proporcji z rozporządzenia może być uzasadnione w stosunku do wydatków ogólnych Urzędu, takich jak oświetlenie, ogrzewanie, zakup środków czystości, które dotyczą wszystkich obiektów i wszystkich pracowników jednostki zarządzającej Obiektem, tj. Urzędu. Wydatków takich nie da się ściśle przyporządkować wyłącznie do Obiektu i w konsekwencji oparcie zakresu prawa do odliczenia VAT na udziale obrotu z działalności gospodarczej realizowanej przez Urząd w ogólnych dochodach wykonanych Urzędu jest uzasadnione.

Zupełnie inaczej jednak wygląda sytuacja w przypadku Wydatków związanych bezpośrednio z służącym wykonywaniu działalności mieszanej Obiektem, gdzie możliwe jest precyzyjne obliczenie, przy wykorzystaniu szczegółowych danych w zakresie czasu wykorzystania Obiektu, stopnia wykorzystania tego środka trwałego do czynności opodatkowanych VAT i do czynności pozostałych za pomocą kryterium czasowego dotyczącego wyłącznie Obiektu.

W takiej sytuacji zastosowanie proporcji opartej na udziale obrotu z działalności gospodarczej uzyskiwanej z całej działalności Urzędu zarządzającego Obiektem, w ogólnych dochodach wykonanych Urzędu, byłoby całkowitym zaprzeczeniem wymogów określonych w art. 86 ust. 2a i 2b ustawy o VAT - podejście takie nie uwzględniałoby ani specyfiki działalności (udostępnianie Obiektu, gdzie możliwe jest obiektywne wskazanie czasu jego wykorzystania do działalności komercyjnej i niekomercyjnej), ani dokonywanych przez Gminę nabyć (zakupy związane bezpośrednio i wyłącznie z Obiektem i niezwiązane bezpośrednio z żadnymi innymi obszarami). Co więcej, podejście takie byłoby ewidentnie krzywdzące dla Gminy, bowiem doprowadziłoby do znaczącego obniżenia zakresu prawa do odliczenia VAT.

Sposób wyliczenia prewspółczynnika wskazany w rozporządzeniu w sposób ewidentny nie odpowiada najbardziej specyfice działalności Gminy i planowanych nabyć w zakresie Obiektu. Opiera się on na udziale obrotu z działalności gospodarczej Urzędu w całości dochodów wykonanych Urzędu, z których znaczna część nie wykazuje żadnego związku z wykorzystaniem Obiektu. Oznacza to, że nie odzwierciedla on właściwie zakresu wykorzystania Wydatków do celów działalności gospodarczej Gminy. Zastosowanie prewspółczynnika obliczonego na podstawie rozporządzenia względem wskazanych powyżej zakupów stanowiłoby zatem nieuzasadnione naruszenie zasady neutralności podatku VAT.

Z kolei zaproponowany przez Gminę prewspółczynnik czasowy uwzględnia w pełni to, jak Gmina wykorzystuje Obiekt i jakiego typu działalność za jego pomocą wykonuje. W szczególności uwzględnia on fakt, iż w przypadku działalności tego typu (tj. działalności związanej z udostępnianiem Obiektu w określonym zakresie czasowym) możliwe jest precyzyjne obliczenie stosunku czynności opodatkowanych do czynności opodatkowanych oraz niepodlegających opodatkowaniu za pomocą liczby godzin, które w danym roku związane są z odpłatnością ze strony Podmiotów zewnętrznych. Znając szczegółowe ustalenia regulaminu oraz harmonogramu użytkowania Obiektu można precyzyjnie i w sposób możliwy do zweryfikowania określić stopień wykonywania opodatkowanej działalności przez Gminę za ich pomocą. Trudno jednocześnie o bardziej miarodajne i obiektywne kryterium. Jego zastosowanie wyklucza nieprawidłowości, które mogłyby pojawić się przy innych metodach.

W konsekwencji powyższego Gmina jest uprawniona do odstąpienia od sposobu dokonywania odliczeń podatku VAT z wykorzystaniem przepisów rozporządzenia, gdyż sposób ten jest niereprezentatywny dla ponoszonych Wydatków.

Do podobnych wniosków, co Gmina, doszedł również Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, wydając na podstawie art. 14c § 1 Ordynacji Podatkowej interpretację indywidualną z dnia 25 lutego 2017 r. o sygn. 1061-IPTPP3.4512.9.2017.1.MK, w której potwierdził w pełni zdanie podatnika uznające, że: „(...) w celu maksymalnego dostosowania się do przepisów ustawy o VAT, Miasto jest zobowiązane na bieżąco monitorować specyfikę prowadzonej działalności oraz dokonywanych nabyć oraz dokonywać zastosowania innego, bardziej reprezentatywnego sposób określenia prewspółczynnika, jeśli okaże się to konieczne. Jak wskazano bowiem w art. 86 ust. 2h ustawy o VAT, sposób obliczania prewspółczynnika, przewidziany w rozporządzeniu, ma charakter fakultatywny, tj. podatnik, do którego rozporządzenie się odnosi, np. Miasto, może dokonać jego wyliczenia na podstawie innych danych, niż wyznaczone w rozporządzeniu, jeśli okażą się one pełniej odzwierciedlać część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza”.

W tym miejscu Gmina pragnie również zwrócić uwagę na orzecznictwo sądów administracyjnych:

- wyrok WSA w Białymstoku z dnia 15 czerwca 2023 r., sygn. I SA/Bk 151/23: „(...) proponowana przez Gminę metoda obliczenia prewspółczynnika opiera się o najbardziej przejrzyste i obiektywne kryterium, jakim jest wskaźnik czasowy. Metoda czasowa obrazuje specyfikę działalności prowadzonej na Pływalni i pozwala na obiektywne ustalenie proporcji między czynnościami opodatkowanymi i nieopodatkowanymi w tym obszarze. Nadto takie rozwiązanie pozwala na poszanowanie zasady neutralności, gdyż umożliwia odliczenie podatku naliczonego dokładnie w takim stopniu, w jakim poszczególne wydatki służą czynnościom opodatkowanym, co nie jest możliwe przy zastosowaniu metody wynikającej z Rozporządzenia. Należy zgodzić się ze skarżącą Gminą, że z uwagi na wprowadzony system nadzorowania wejść i wyjść z kompleksu będzie ona mogła ustalić wartość wskaźnika czasu, który najdokładniej pokaże jak wykorzystywany będzie kompleks oraz jak najbardziej precyzyjnie będzie mogła dokonać odliczeń VAT naliczonego od Wydatków inwestycyjnych oraz bieżących”;

- wyrok WSA w Poznaniu z dnia 16 maja 2023 r., sygn. I SA/Po 145/23: „W ocenie Sądu, opisana metoda zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do tej części kwoty podatku naliczonego, która przypada na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą, do czego nawiązuje przepis art. 86 ust. 2b u.p.t.u. Tym samym należało uznać, że skarżąca wykazała, iż kryterium liczby godzin, w których hala jest faktycznie wykorzystywana jest metodą najbardziej reprezentatywną i precyzyjnie odzwierciedlającą poziom faktycznego wykorzystania obiektu do danego rodzaju działalności. (...) Stwierdzić zatem należy, że nie jest z góry konieczne i uzasadnione ustalenie jednego sposobu określenia proporcji dla rozliczania wszystkich wydatków jakie ponosi podatnik. Aby zrealizować cele wynikające z poszczególnych przepisów art. 86 u.p.t.u. oraz uwzględniając zasadę neutralności VAT, podatnik winien zestawić przewidziane przepisami metody odliczenia z konkretnym rodzajem prowadzonej działalności oraz - w efekcie - z wydatkami dotyczącymi tej działalności (ich cechami, charakterem i przeznaczeniem). Dopuszczalne powinno być zatem zastosowanie przez daną jednostkę budżetową kilku prewspółczynników w zależności od rodzajów prowadzonej działalności oraz charakteru, cech i przeznaczenia konkretnych wydatków (w szczególności biorąc pod uwagę możliwy różny stopień związku tych wydatków z działalnością opodatkowaną VAT). Tylko takie rozwiązanie pozwoli zachować neutralność opodatkowania VAT”;

- wyrok WSA w Poznaniu z dnia 27 kwietnia 2023 r., sygn. I SA/Po 76/23: „Zaproponowaną metodę odliczenia, jak wskazała skarżąca należy uznać, za sposób określenia proporcji optymalny dla potrzeb rozliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami inwestycyjnymi i wydatkami bieżącymi dotyczącymi działalności pływalni (jest to sposób odliczenia najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej działalności i dokonywanych nabyć). Specyfika działalności jednostki w odniesieniu do działalności pływalni wskazuje, że działania (czynności) w tym obszarze stanowić będą w znacznej (przeważającej) mierze działania opodatkowane VAT - pływalnia w znacznej części będzie wykorzystywana przez jednostkę do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Stosownie do przedstawionego w opisie zdarzenia wyliczenia zakłada się, że pływalnia w 69% (biorąc pod uwagę kryterium czasu) będzie wykorzystywana na cele działalności opodatkowanej VAT, a w pozostałym zakresie na cele działalności niepodlegającej VAT. Jak wskazano w opisie zdarzenia jednostka jest w stanie precyzyjnie i dokładnie określić przez ile godzin (w trakcie roku) pływalnia będzie wykorzystywana na cele działalności opodatkowanej VAT, a przez ile na cele działalności niepodlegającej VAT. W przypadku jakichkolwiek przerw w funkcjonowaniu pływalni lub w przypadku niespodziewanych okoliczności zostanie to automatycznie uwzględnione w wartości liczby godzin branych pod uwagę na potrzeby wyliczenia metody odliczenia. O zakresie odliczenia będzie decydować wyłącznie czas prowadzenia działalności pływalni i jej wykorzystywania (wartości procentowej metody odliczenia nie będzie „zniekształcać” czas, w którym działalność pływalni nie będzie prowadzona). Opracowana metoda gwarantuje tym samym dokonanie adekwatnego i miarodajnego rozliczenia podatku naliczonego. W ocenie Sądu, opisana metoda zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do tej części kwoty podatku naliczonego, która przypada na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą, do czego nawiązuje przepis art. 86 ust. 2b u.p.t.u”;

- wyrok WSA w Kielcach z dnia 14 lipca 2022 r., sygn. I SA/Ke 176/22: „W ocenie sądu, zastosowanie metody wskazanej przez Gminę jest miarodajne i prawidłowe z perspektywy przepisów art. 86 ust. 2a, ust. 2b i ust. 2h ustawy o VAT. (...) Sąd podziela stanowisko prezentowane przez Gminę, że specyfika działalności obiektów sportowych przejawia się w odwrotnej proporcji czynności opodatkowanych w stosunku do niepodlegających opodatkowaniu. Z przedstawionego stanu faktycznego sprawy wynika bowiem, że działalność ta jest w głównej mierze działalnością gospodarczą, natomiast działania podejmowane w innych, niż gospodarczy, celach mają znaczenie marginalne. (...) Zdaniem sądu orzekającego w sprawie właściwym sposobem dokonania odliczenia wydatków poniesionych w odniesieniu do czasu zamknięcia obiektów sportowych jest przyjęcie, że ponoszone wydatki w analogicznym stopniu odnoszą się do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, jak i niepodlegających opodatkowaniu jak w godzinach otwarcia tych obiektów. Wiążą się one z możliwością udostępnienia obiektów sportowych i z tego powodu przyjęcie do nich omawianej proporcji ocenić należy jako adekwatne i właściwe, gdyż odpowiada specyfice funkcjonowania obiektów sportowych. W godzinach zamknięcia obiektów sportowych nikt z nich, wszakże nie korzysta, zarówno podmioty zewnętrzne, jak i uczniowie. W ocenie sądu, umożliwienie podatnikowi wyboru prewspółczynnika opiera się na tym, że to podatnik, najlepiej zorientowany w specyfice prowadzonej przez siebie działalności, zna jej uwarunkowania, determinujące dobór sposobu określenia proporcji uwzględniającego specyfikę działalności i dokonywanych nabyć”;

- wyrok WSA w Olsztynie z dnia 5 maja 2021 r., sygn. I SA/OI 129/21: „Prewspółczynnik zaproponowany przez Gminę opiera się na jednoznacznych i jasnych kryteriach - stosunek liczby godzin, w jakich hala tenisowa wykorzystywana jest do czynności opodatkowanych w ogólnej liczbie godzin, w jakich Hala tenisowa wykorzystywana jest do czynności opodatkowanych i pozostających poza zakresem opodatkowania. Co kluczowe z punktu widzenia wymogów ustawowych metoda ta pozwala na obiektywne ustalenie struktury sprzedaży, tj. proporcji między czynnościami opodatkowanymi i nieopodatkowanymi w tym obszarze. Wartości które brane są pod uwagę w ustalaniu proporcji mają charakter mierzalny, są możliwe do weryfikowania i w obiektywny sposób odzwierciedlają strukturę wykorzystania infrastruktury. (...) Podkreślić należy, że koszty utrzymania obiektu w dużej mierze związane są z jego wykorzystaniem. Tym samym zastosowanie do nich ustalonej w proponowany przez gminę sposób proporcji jest zasadne. Podzielić należy pogląd skarżącej zgodnie z którym wybrana przez podatnika metoda obliczania prewspółczynnika nie musi być doskonała, wystarczy że zapewni bardziej dokładne niż metoda wskazana w rozporządzeniu odliczenie podatku naliczonego od wydatków przypadających na działalność gospodarczą. Tym samym należało uznać, że Gmina wykazała, iż kryterium liczby godzin wykorzystania Hali do celów działalności opodatkowanej w liczbie godzin w których Hala jest wykorzystywana ogółem jest metodą najbardziej reprezentatywną i precyzyjnie odzwierciedlającą poziom faktycznego wykorzystania obiektu do danego rodzaju działalności”;

- wyrok NSA z dnia 30 kwietnia 2021 r., sygn. I FSK 1491/18: „Sąd pierwszej instancji w pełni trafnie stwierdził, że nie można zgodzić się z organem, że wskazana przez wnioskodawcę metoda określenia prewspółczynnika nie będzie metodą gwarantującą, że zakres wykorzystywania do działalności gospodarczej nabywanych towarów i usług będzie odzwierciedlony w sposób obiektywny i pełny. Miasto we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej opisała sposób wyliczenia prewspółczynnika wskazując ilość godzin w których baseny świadczą usługi komercyjne, względem pozostałego czasu pracy basenu, wyjaśniła, że basen posiada odrębne liczniki wskazujące zużycie mediów, oraz określiła stosunek powierzchni całej jednostki (szkoły) względem powierzchni basenu (...). Ponadto Miasto przedstawiło szerokie uzasadnienie braku zasadności stosowania prewspółczynnika określonego w rozporządzeniu. W odniesieniu do konsekwencji zastosowania prewspółczynnika obliczonego zgodnie z rozporządzeniem wskazano, że w przypadku pływalni aż 54% czasu działalności tej pływalni przeznaczone jest do działalności komercyjnej (oraz 47% czasu w przypadku pływalni”[...]”). Na tym tle możliwość odliczenia jedynie 16% (w przypadku „[...]”) bądź 16% (w przypadku „[...]”) zdecydowanie nie odzwierciedla struktury działalności i realizowanych zadań przez te jednostki.”;

- wyrok NSA z dnia 24 lutego 2021 r., sygn. I FSK 863/20: „W związku z tym, że Gmina we wniosku o interpretację w sposób precyzyjny wskazała na zasady rozliczenia w związku z wykorzystaniem basenu do działalności komercyjnej i niekomercyjnej Naczelny Sąd Administracyjny podziela stanowisko wyrażone w zaskarżonym wyroku, iż opisana metoda zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do tej części kwoty podatku naliczonego, która przypada na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą, do czego nawiązuje przepis art. 86 ust. 2b ustawy o podatku od towarów i usług. A tym samym Gmina wykazała, iż kryterium liczby godzin, w których obiekt jest faktycznie wykorzystywany jest metodą najbardziej reprezentatywną i precyzyjnie odzwierciedlającą poziom faktycznego wykorzystania obiektu do danego rodzaju działalności. Skoro bowiem jest możliwe precyzyjne określenie zarówno liczby godzin, w których basen będzie udostępniany nieodpłatnie, jak i odpłatnie - które to wyodrębnienie w ocenie Sądu nie powinno nastręczać jakichkolwiek problemów - to w konsekwencji istnieje obiektywna i precyzyjna możliwość ustalenia stopnia rzeczywistego wykorzystywania basenu do działalności gospodarczej. W świetle art. 86 ust. 2a - 2h ustawy o podatku od towarów i usług, uwzględnienie specyfiki działalności polega na określeniu w stosunku do konkretnych wydatków, w jaki sposób będą one wykorzystywane i że ze względu na różnorodność działalności Gminy niewłaściwym byłoby zastosowanie w każdym przypadku wyłącznie jednej proporcji. Metoda zaproponowana przez Gminę daje możliwość obiektywnego i najbardziej rzetelnego wyodrębnienia części wydatków faktycznie przypadających wyłącznie na działalność opodatkowaną.”;

- wyrok WSA w Gliwicach z dnia 6 października 2020 r., sygn. I SA/GI 774/20: „W przypadku wydatków będących przedmiotem wniosku, zastosowanie klucza czasowego jest bardziej odpowiednie niż sposób wskazany w rozporządzeniu, gdyż sposób ten odzwierciedla rzeczywiste wykorzystywanie sali gimnastycznej, w odniesieniu do wydatków, których Gmina nie jest w stanie jednoznacznie przyporządkować do działalności podlegającej podatkowi od towarów i usług oraz działalności niepodlegającej temu podatkowi. Zdaniem Sądu, zaproponowana przez Gminę metoda najpełniej realizuje wymogi przewidziane w art. 86 ust. 2a-2h u.p.t.u., gdyż najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, a jednocześnie zapewnia dokonanie odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą.”;

- wyrok NSA z dnia 28 czerwca 2018 r., sygn. I FSK 219/18: „Odrębną kwestią pozostaje natomiast ocena adekwatności proponowanego przez Gminę wzoru odliczenia i jego zgodności z wymogami ustawowymi. Sąd odwoławczy nie podziela w tym względzie stanowiska prezentowanego w zaskarżonym wyroku, jakoby podatnik nie wykazał, by sugerowana przez niego metoda była reprezentatywna, a proporcja przewidziana w rozporządzeniu była nieodpowiednia. Podkreślenia wymaga, że prewspółczynnik obliczony przez Gminę opiera się na jednoznacznych i jasnych kryteriach (wielkość obrotu ustalona w oparciu o ilość zużytej wody i odprowadzonych ścieków) obrazujących specyfikę działalności wodno-kanalizacyjnej i - co kluczowe z punktu widzenia wymogów ustawowych - pozwala na obiektywne ustalenie struktury sprzedaży, tj. proporcji między czynnościami opodatkowanymi i nieopodatkowanymi w tym obszarze. (...) Nie sposób zgodzić się z twierdzeniem Sądu pierwszej instancji, jakoby porównanie wielkości prewspółczynników ustalonych na podstawie rozporządzenia (11%) i w oparciu o metodę przyjętą przez Gminę (98-99%) nie miało znaczenia dla weryfikacji reprezentatywności poszczególnych sposobów ustalania proporcji, w sytuacji, gdy nie jest kwestionowana specyfika działalności wodno-kanalizacyjnej stanowiącej w przeważającej mierze działalność gospodarczą. (...) Dodatkowym argumentem wspierającym stanowisko Gminy jest akcentowana przez autora skargi kasacyjnej potrzeba zagwarantowania równych zasad odliczenia podatku VAT w sferze działalności wodno-kanalizacyjnej niezależnie od formy prawnej, w jakiej jest ona wykonywana (tj. samodzielnie czy poprzez spółkę komunalną)”;

- wyrok WSA w Łodzi z dnia 16 lutego 2017 r., sygn. akt I SA/Łd 1014/16: „ustawodawca określił, w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT, że sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli: 1) zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz 2) obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe. Aby zrealizować cele wynikające z cytowanego przepisu oraz uwzględnić zasadę neutralności podatku, podatnik winien zestawić przewidziane przez prawodawcę sposoby określania proporcji z konkretnym wydatkiem. Dopiero wówczas jest możliwe ustalenie jaki sposób ustalenia proporcji jest najbardziej właściwy. (...) W ocenie sądu przepisy dotyczące sposobu określania proporcji należy interpretować w ten sposób, że wybór konkretnego sposób proporcji jest możliwy dopiero w zestawieniu z konkretnym wydatkiem poniesionym przez podatnika”;

- wyrok WSA w Poznaniu z dnia 9 maja 2017 r., sygn. akt I SA/Po 1626/16: „O wyborze konkretnego sposobu, w odniesieniu do ściśle określonego podmiotu, zawsze jednak decyduje podatnik i zgodnie z intencją ustawodawcy - zastosowany przez podatnika sposób ma prowadzić do jak najlepszego odzwierciedlenia specyfiki prowadzonej przez niego aktywności, tj. określać w jaki sposób zakupy towarów i usług służą sprzedaży podlegającej opodatkowaniu i pozostałemu rodzajowi sprzedaży. Skoro przepisy prawa nakładają obowiązek wyliczenia prewspółczynników odrębnie dla każdej jednostki organizacyjnej samorządu terytorialnego to zarówno sposób wyliczenia jak i okres, z którego zostaną przyjęte dane do obliczeń może być dla każdej z nich odmienny. Nie stoi zatem nic na przeszkodzie, aby jednostka budżetowa - Usługi Komunalne wyliczała prewspółczynnik na podstawie wzoru opartego o strukturę zatrudnienia i do obliczeń przyjmowała dane za poprzedni lub poprzedzający go rok podatkowy”.

Podobne wnioski płyną także z następujących wyroków:

- wyrok NSA z dnia 17 grudnia 2020 r., sygn. I FSK 2221/18;

- wyrok NSA z dnia 11 grudnia 2020 r., sygn. I FSK 498/18;

- wyrok NSA z dnia 31 sierpnia 2020 r., sygn. I FSK 1077/18;

- wyrok WSA w Olsztynie z dnia 23 czerwca 2021 r., sygn. I SA/OI 274/21;

- wyroki WSA w Olsztynie z dnia 5 maja 2021 r., sygn. I SA/OI 129/21, I SA/OI 130/21;

- wyrok WSA w Olsztynie z dnia 11 lutego 2021 r., sygn. I SA/OI 10/21;

- wyrok WSA w Krakowie z dnia 26 stycznia 2021 r., sygn. I SA/Kr 1120/21;

- wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 12 listopada 2020 r., sygn. I SA/Wr 220/20;

- wyrok WSA w Lublinie z dnia 7 października 2020 r., sygn. I SA/Lu 299/20;

- wyrok WSA w Poznaniu z dnia 18 września 2020 r., sygn. I SA/Po 170/20;

- wyrok WSA w Szczecinie z dnia 19 sierpnia 2020 r., sygn. I SA/Sz 195/20;

- wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 5 kwietnia 2019 r., sygn. I SA/Wr 65/19;

- wyrok NSA z dnia 16 stycznia 2019 r., sygn. I FSK 1391/18;

- wyroki NSA z dnia 10 stycznia 2019 r., sygn. I FSK 444/18, I FSK 1019/18, I FSK 1662/18;

- wyroki NSA z dnia 19 grudnia 2018 r., sygn. I FSK 425/18, I FSK 715/18, I FSK 795/18, I FSK 794/18, I FSK 1448/18, I FSK 1532/18;

- wyroki WSA w Łodzi z dnia 25 lutego 2019 r., sygn. I SA/Łd 833/18; I SA/Łd 848/18; I SA/Łd 776/18; I SA/Łd 810/18;

- wyrok WSA w Lublinie z dnia 13 lutego 2019 r., sygn. I SA/Lu 826/18;

- wyrok WSA w Gdańsku z dnia 13 lutego 2019 r., sygn. I SA/Gd 1161/18;

- wyrok WSA w Łodzi z dnia 16 stycznia 2019 r., sygn. I SA/Łd 649/18;

- wyrok WSA w Olsztynie z dnia 7 marca 2018 r., sygn. I Sa/OI 79/18;

- wyrok WSA w Gdańsku z dnia 28 lutego 2018 r., sygn. I SA/Gd 42/18;

- wyrok WSA w Łodzi z dnia 8 grudnia 2017 r., sygn. I SA/Łd 900/17;

- wyrok WSA w Szczecinie z dnia 6 grudnia 2017 r., sygn. I SA/Sz 886/17;

- wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 14 listopada 2017 r., sygn. I SA/Wr 826/17;

-wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 9 listopada 2017 r., sygn. I SA/Rz 605/17;

- wyrokWSA w Rzeszowie z dnia 5 października 2017 r., sygn. I SA/Rz 493/17.

Możliwość stosowania wielu prewspółczynników

Gmina jednocześnie podkreśla, że na gruncie obowiązujących przepisów nie ma żadnych przeszkód, aby do różnych sektorów działalności jednego podatnika stosować różne prewspółczynniki. Możliwość tę potwierdza już literalne brzmienie art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, zgodnie z którym, gdy przypisanie nabywanych „(...) towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego (...) oblicza się zgodnie ze (...) „sposobem określenia proporcji”. Sposób określania proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć”.

Z treści przytoczonego przepisu nie wynika obowiązek stosowania wyłącznie jednej proporcji. Przeciwnie, przepis ten zobowiązuje podatnika, aby każdy zakup weryfikował pod kątem jego wykorzystania i jeśli w danym przypadku stwierdzi związek z działalnością gospodarczą i inną działalnością, to ma obowiązek zastosować proporcję uwzględniającą zarówno działalność, do której wykorzystuje ten zakup (specyfika działalności), jak i rodzaj tego zakupu (specyfika nabycia). A zatem respektując nałożony przez ten przepis obowiązek uwzględniania specyfiki działalności i nabyć, każde nabycie towarów i usług podatnik powinien rozpatrywać oddzielnie, co ewidentnie wymaga stosowania odrębnych prewspółczynników dla różnych rodzajów prowadzonej działalności i różnych nabyć.

Oczywiście nie jest wykluczone, że określona grupa nabyć wykorzystywanych w danym sektorze działalności będzie mogła być odliczana tym samym prewspółczynnikiem, ale przepis w żadnym wypadku nie wymaga, aby do wszystkich nabyć stosować ten sam prewspółczynnik.

Również ratio legis powyższej normy jednoznacznie przemawia za odrzuceniem takiej tezy, bowiem dokonywanie odliczeń VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wszystkie ponoszone przez podatnika wydatki przy zastosowaniu wyłącznie jednej proporcji byłoby daleko idącym uproszczeniem, które z założenia nie uwzględniałoby specyfiki prowadzonej przez Gminę działalności i dokonywanych przez nią nabyć, a więc byłoby rozwiązaniem dokładnie odwrotnym od tego wymaganego przez art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

W konsekwencji sam fakt ustalenia przez Ministra Finansów w rozporządzeniu określonej metody liczenia prewspółczynnika dla gmin i ich jednostek organizacyjnych nie przesądza, że prewspółczynnik taki jest obligatoryjny we wszystkich przypadkach. W odniesieniu do nabyć i rodzajów działalności, dla których metoda ta nie jest adekwatna, stosować należy inne metody, które są bardziej reprezentatywne.

Stanowisko, zgodnie z którym podatnik jest uprawniony do zastosowania różnych proporcji w zależności od specyfiki prowadzonej działalności, potwierdzają powoływane wyżej orzeczenia, w tym np. wyrok NSA z dnia 16 stycznia 2019 r., sygn. I FSK 1391/18 lub wyrok NSA z dnia 22 marca 2022 r., sygn. I FSK 2324/18, w którym NSA wskazał, że „dopuszczalna jest także metoda będąca kompilacją metod ustawowych czy też każda inna metoda, aby tylko odpowiadała ona najbardziej specyfice prowadzonej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Możliwe jest także zastosowanie kilku różnych metod w zależności od różnorakich prowadzonych przez podatnika sektorów działalności lub w zależności od rodzajów działalności dokonywanych nabyć co jest uzasadnione ekonomicznie”.

Proporcja z wykorzystaniem kryterium czasowego odnoszącego się wyłącznie do działalności Obiektu jako metoda bardziej reprezentatywna

Jak już zostało wskazane, Gmina nie jest w stanie dokonać tzw. alokacji bezpośredniej, tj. przyporządkowania ponoszonych Wydatków do poszczególnych rodzajów działalności wykonywanej za pośrednictwem Obiektu, tj. do czynności jej zdaniem opodatkowanych VAT lub niepodlegających ustawie o VAT.

Niemniej, Gmina po zakończeniu każdego roku, dostosowując w drodze korekty rocznej rzeczywiste wykorzystanie Obiektu na cele opodatkowane i nieopodatkowane jest w stanie precyzyjnie określić udział liczby godzin, w których Obiekt przeznaczony jest do użytku przez Podmioty zewnętrzne, w całkowitej liczbie godzin użytkowania Obiektu w danym roku (przez Podmioty zewnętrzne i Podmioty wewnętrzne), ponieważ regulamin regulujący korzystanie z Obiektu jest tworzony w oparciu o rzeczywiste zapotrzebowanie - zakres odpłatnego i nieodpłatnego udostępnienia wynika z potrzeb lokalnej społeczności i znajduje odzwierciedlenie w regulaminie. Nie jest więc tak, że to Gmina regulaminem kreuje rzeczywistość i arbitralnie ustala sposób wykorzystania Obiektu, który nie znajduje odpowiednika w rzeczywistym zapotrzebowaniu na wykorzystanie Obiektu.

Obliczona w ten sposób proporcja stanowi obiektywny miernik realnego wykorzystania Obiektu do poszczególnych rodzajów czynności. Na podstawie dokonanych obliczeń, opartych na obiektywnych danych, w pełni mierzalnych i ściśle określonych, Gmina jest zatem w stanie podać zakres faktycznego zakresu wykorzystania Obiektu.

Dla podanego w opisie zdarzenia przyszłego przykładu, mając powyższe na względzie, Gmina dokonała szacunkowej kalkulacji wysokości przyszłego prewspółczynnika czasowego, przy uwzględnieniu opisanej powyżej metodologii, która zdaniem Gminy jest reprezentatywna i oparta o zasadę neutralności podatku VAT. Tym samym, oszacowana przez Gminę wartość prewspółczynnika (przy uwzględnieniu rozważanego sposobu wykorzystania Obiektu) wyniesie ok. 50%.

W opinii Gminy powyższa metoda daje możliwość obiektywnego i najbardziej rzetelnego wyodrębnienia części Wydatków faktycznie przypadających odpowiednio na każdy z rodzajów czynności, do wykonywania których wykorzystywany jest Obiekt, w przeciwieństwie do sposobu określenia proporcji wskazanego w rozporządzeniu.

Skoro Obiekt jest wykorzystywany przez Gminę do ściśle określonego segmentu działalności, to przy obliczaniu sposobu określenia proporcji należy posłużyć się danymi odnoszącymi się ściśle do tego środka trwałego, gdyż w żadnym razie nie można uznać, iż dane odnoszące się ogólnie do całej działalności Urzędu administrującego Obiektem obiektywnie odzwierciedlać będą część Wydatków przypadającą na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza w odniesieniu do Obiektu.

W szczególności Gmina pragnie ponownie wskazać, iż działalność Urzędu zarządzającego Obiektem wykracza poza samo administrowanie nim - wykonuje on i będzie wykonywać czynności związane z całokształtem działalności Gminy, ale również może wykonywać inne czynności opodatkowane niż najem Obiektu (może to być w szczególności dzierżawa i sprzedaż nieruchomości gminnych). Mając na uwadze powyższe, nie jest możliwe twierdzenie, iż przewidziany w rozporządzeniu sposób określenia proporcji uwzględniający wszystkie wskazane powyżej segmenty działalności Urzędu zarządzającego Obiektem, w przypadku Wydatków w obszarze działalności związanej wyłącznie z Obiektem, zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz będzie obiektywnie odzwierciedlał część Wydatków w tym zakresie przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza. Przeciwnie, sposób ten w praktyce znacząco zaniża wartość Wydatków przypadającą na działalność gospodarczą.

W tej sytuacji, aby zapewnić w opisanej sytuacji zachowanie wskazywanej wyżej neutralności podatku VAT, a także zgodność z celem wprowadzenia przepisów zawartych w art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT stanowiących o sposobie określania proporcji, konieczne jest stosowanie przez Gminę w odniesieniu do Wydatków związanych z Obiektem sposobu określenia proporcji obliczonego z uwzględnieniem czasu, w jakim Obiekt przeznaczony jest do poszczególnych rodzajów działalności (gospodarczej i innej niż gospodarcza).

Należy bowiem wskazać, iż obliczenie sposobu określenia proporcji na podstawie rozporządzenia w oparciu o ogólną działalność Urzędu może istotnie zakłócić realizację wymogu ustawowego przewidzianego w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT. W takim przypadku może dojść do ustalenia sposobu określenia proporcji na poziomie znacznie odbiegającym od faktycznego zakresu wykorzystania Obiektu. Tymczasem sposób wskazany przez Gminę jest metodą odwołującą się do najbardziej obiektywnych kryteriów (kryterium czasowe odnoszące się wyłącznie do działalności wykonywanej za pomocą Obiektu) i w pełni realizuje przesłanki wskazane w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT.

Powyższe potwierdza również zestawienie przywołanych przez Gminę przykładowych danych. Jak zostało wskazane na konkretnym przykładzie, według przewidywań Gminy należy zakładać, że odpowiednia proporcja czasowa w przypadku Obiektu kształtować będzie się w granicach 50%. Natomiast przewidywana proporcja obliczona na bazie przepisów rozporządzenia dla Urzędu, który zarządza Obiektem, najprawdopodobniej kształtowałaby się w granicach kilku procent.

To stanowisko Gminy potwierdził np. Naczelny Sąd Administracyjny w powoływanym już wyżej wyroku z dnia 26 czerwca 2018 r., sygn. I FSK 219/18. Sąd wskazał w nim m.in., że „Nie sposób zgodzić się z twierdzeniem Sądu pierwszej instancji, jakoby porównanie wielkości prewspółczynników ustalonych na podstawie rozporządzenia (11%) i w oparciu o metodę przyjętą przez Gminę (98-99%) nie miało znaczenia dla weryfikacji reprezentatywności poszczególnych sposobów ustalania proporcji, w sytuacji, gdy nie jest kwestionowana specyfika działalności wodno-kanalizacyjnej stanowiącej w przeważającej mierze działalność gospodarczą”. Porównanie ilości godzin, w których prowadzona jest/będzie działalność gospodarcza Gminy z ilością godzin, w których prowadzona jest/będzie działalność publicznoprawna, również prowadzi do wniosku, iż ich stosunek jest na tyle znaczący, że nie można nie wziąć go pod uwagę podczas ustalania prewspółczynników.

Ponadto zdaniem Gminy na adekwatność proponowanego sposobu określenia proporcji nie będzie miał wpływu fakt, że nie uwzględnia on czasu, w którym Obiekt jest nieczynny (tzn. nie będzie w jakikolwiek sposób wykorzystywany).

Po pierwsze zauważyć bowiem należy, iż tę samą „wadę” można odnieść do proporcji określonej rozporządzeniem. Oblicza się ją bowiem jako udział obrotu z działalności gospodarczej Urzędu w całości dochodów wykonanych Urzędu. Natomiast w czasie, gdy Obiekt nie jest w ogóle wykorzystywany, w oczywisty sposób nie będzie generował on żadnych obrotów/dochodów.

Przede wszystkim jednak, zdaniem Gminy, czasu, w którym z określonej infrastruktury nikt nie korzysta, nie da się przypisać w jakikolwiek sposób do poszczególnych rodzajów działalności (gospodarczej, lub też innej niż gospodarcza). W istocie bowiem czas, gdy dana infrastruktura nie jest wykorzystywana w żaden sposób, jest jednakowo związany z każdym rodzajem działalności, któremu Obiekt służy - a tym samym nie powinien i nie może być brany pod uwagę przy określaniu proporcji odliczenia, gdyż albo zaburzałby on jej wysokość, albo też nie miałby na nią jakiegokolwiek wpływu.

W konsekwencji powyższych, zdaniem Gminy, w odniesieniu do ponoszonych Wydatków przysługuje jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy wykorzystaniu sposobu określenia proporcji opartego o kryterium czasowe (opisanego szczegółowo powyżej).

Końcowo Gmina jeszcze raz podkreśla, iż przedstawiona wyżej metodologia spełnia przesłanki określone w art. 86 ust. 2a i 2b w związku z art. 86 ust. 2h ustawy o VAT, w szczególności najbardziej oddaje specyfikę prowadzonej działalności i obiektywnie odzwierciedla część Wydatków przypadającą na działalność opodatkowaną oraz niepodlegającą VAT. Ustawodawca w art. 86 ust. 2h ustawy o VAT posługuje się bardzo szerokim sfomułowaniem o charakterze uznaniowym: „w przypadku gdy podatnik (..) uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji”. Taka treść przepisu sugeruje, że to w gestii podatnika leży decyzja czy wybrana przez niego metodologia jest „lepsza” niż sposób określenia proporcji wskazany w rozporządzeniu, a Gmina wskazała, że uznaje, iż prewspółczynnik czasowy stricte związany z udostępnianiem Obiektu jest bardziej reprezentatywny z punktu prowadzonej przez nią działalności i dokonywanych nabyć niż metodologia przewidziana w rozporządzeniu.

Reasumując, w odniesieniu do Wydatków (których Gmina nie jest w stanie bezpośrednio przyporządkować do poszczególnych rodzajów działalności) związanych z Obiektem Gminie przysługuje prawo do odliczenia części podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących te Wydatki według przedstawionej proporcji „czasowej”, skalkulowanej na podstawie art. 86 ust. 2h ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:

-prawidłowe w zakresie odpłatnego udostępnienia Obiektu sportowego na rzecz Podmiotów zewnętrznych,

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 2 pkt 22 cyt. ustawy:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek między świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

-podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

-podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W tym miejscu należy podkreślić, że z uwagi na swą specyfikę jednostki samorządu terytorialnego nie są podmiotami zrównanymi z komercyjnymi przedsiębiorcami. Powyższe wynika chociażby z racji uprzywilejowania tych jednostek poprzez treść art. 15 ust. 6 ustawy i nieuznawania ich za podatnika w określonych okolicznościach, tj. w przypadku działania w charakterze organu władzy publicznej, którego przymiotu komercyjny przedsiębiorca nie posiada i którego działalność, co do zasady, jest opodatkowana w całości. Z tego też względu rozpatrując w zakresie podatku VAT kwestie uprawnień i obowiązków podmiotów, takich jak jednostki samorządu terytorialnego, należy mieć na względzie okoliczność, że podmioty te – co do zasady – w odniesieniu do niektórych czynności występują jako organ władzy publicznej i nie są uznawane za podatników stosownie do ww. art. 15 ust. 6 ustawy.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W świetle art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i w latach 2022-2023 zrealizowali Państwo inwestycję pn. „…”, w ramach której powstała sala sportowa („Obiekt”). Ponieśli Państwo w ramach realizacji inwestycji wydatki inwestycyjne związane z budową Obiektu. Wydatki te są każdorazowo dokumentowane fakturami VAT, z podaniem danych Gminy jako nabywcy. Nieodpłatnie udostępniają Państwo Obiekt w określonych przedziałach czasowych na cele zajęć wychowania fizycznego dla uczniów szkół będących jednostkami organizacyjnymi Gminy lub na organizację różnego rodzaju wydarzeń/zajęć dodatkowych przez te jednostki lub stowarzyszenia działające na rzecz dzieci (uczniów) z terenu Gminy („Podmioty wewnętrzne”). Ponadto w określonych przedziałach czasowych świadczą Państwo usługi udostępniania Obiektu dla zainteresowanych podmiotów trzecich, takich jak różnego rodzaju grupy zorganizowane, kluby i sekcje sportowe, zakłady pracy, instytucje, organizacje, osoby fizyczne ( „Podmioty zewnętrzne”). Odpłatne usługi w zakresie udostępniania Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych świadczą Państwo na podstawie zawartych z tymi podmiotami umów cywilnoprawnych.

W rozpatrywanej sprawie, Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia czy odpłatne udostępnienie Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych stanowi po stronie Gminy działalność gospodarczą oraz czynności podlegające opodatkowaniu VAT, niekorzystające ze zwolnienia z tego podatku.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości należy wskazać, że w rozpatrywanej sytuacji, będą występowały skonkretyzowane świadczenia, które będą wykonane między dwoma stronami umowy, tj. między Gminą (która zobowiązuje się umożliwić wstęp na teren Obiekt), a korzystającymi z tego Obiektu Podmiotami zewnętrznymi, którzy zobowiązują się do wniesienia zapłaty wynagrodzenia na Państwa rzecz w związku z ww. możliwością wstępu.

Wobec powyższego będzie występował bezpośredni związek (ekwiwalentność) pomiędzy Państwa świadczeniem a zapłatą wnoszoną przez korzystających z Obiektu Podmiotów zewnętrznych. Z uwagi na zaistnienie bezpośredniego związku pomiędzy otrzymanymi płatnościami, a zindywidualizowanymi świadczeniami na rzecz Podmiotów zewnętrznych należy stwierdzić, że czynności, które będą Państwo wykonywać w zamian za otrzymane płatności od korzystających z Obiektów, będą stanowić usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a Państwo będą wykonywać ww. czynności w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Ponadto należy wskazać, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku. Zaznaczenia przy tym wymaga, że zastosowanie zwolnienia od podatku możliwe jest tylko wówczas, gdy wynika to wprost z ustawy lub przepisów wykonawczych do ustawy.

Wskazać należy, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na odpłatnym udostępnianiu Obiektu, w związku z czym czynność ta nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

Mając zatem na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy wskazać, że odpłatne udostępnianie przez Państwa Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych, będzie stanowić odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i niekorzystające ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Dalsze Państwa wątpliwości w sprawie dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków na inwestycję związanych z budową Obiektu sportowego, których Gmina nie jest w stanie bezpośrednio przyporządkować do poszczególnych rodzajów działalności związanych z Obiektem, według proporcji „czasowej”, skalkulowanej dla Obiektu na podstawie art. 86 ust. 2h ustawy o VAT.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych.

Ponadto należy zauważyć, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a-2h ustawy.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Według art. 86 ust. 2b ustawy:

Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Stosownie do art. 86 ust. 2c ustawy:

Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1.średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2.średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3.roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4.średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Jak stanowi art. 86 ust. 2d ustawy:

W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy:

Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a, 10 i 10c-10g stosuje się odpowiednio.

Na mocy art. 86 ust. 2h ustawy:

W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Na podstawie delegacji zawartej w art. 86 ust. 22 ustawy, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej „rozporządzeniem”.

Stosownie do § 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia:

Rozporządzenie:

1)określa, w przypadku niektórych podatników, sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji”;

2)wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.

W rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

Zgodnie z § 2 pkt 8 rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to:

a)urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,

b)jednostkę budżetową,

c)zakład budżetowy.

W myśl § 3 ust. 1 rozporządzenia:

W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.

Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostki samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jej poszczególnych jednostek organizacyjnych.

Ww. rozporządzenie wprowadza wzory, według których będą wyznaczane sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć.

Zaproponowane metody mają charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu „udziałów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą VAT.

Na mocy § 3 ust. 2 rozporządzenia:

Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:

X = A x 100/D_UJST

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

D_ujst – dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.

Zgodnie z § 3 ust. 3 rozporządzenia:

Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku jednostki budżetowej sposób ustalony według wzoru:

X = A x 100 / D

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X - proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A - roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez jednostkę budżetową, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

D - dochody wykonane jednostki budżetowej.

W myśl § 2 pkt 4 rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o obrocie – rozumie się przez to podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 ustawy, w zakresie:

a)dokonywanych przez podatników:

-odpłatnych dostaw towarów na terytorium kraju,

-odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,

-eksportu towarów,

-wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b)odpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.

Zgodnie z § 2 pkt 9 rozporządzenia:

Przez dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego rozumie się dochody obejmujące dochody publiczne, środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych – wynikające ze sprawozdania rocznego z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszone o:

a)dochody, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 4 lit. b-d i pkt 5 ustawy o finansach publicznych,

b)zwrot różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy, lub zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy,

c)dochody wykonane jednostki budżetowej powiększone o kwotę stanowiącą równowartość środków przeznaczonych na wypłatę przez tę jednostkę, na podstawie odrębnych przepisów, zasiłków, zapomóg i innych świadczeń o podobnym charakterze na rzecz osób fizycznych, celem realizacji zadań jednostki samorządu terytorialnego,

d)środki finansowe pozostające na wydzielonym rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, odprowadzone na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego,

e)wpłaty nadwyżki środków obrotowych zakładu budżetowego,

f)kwoty stanowiące równowartość środków, innych niż stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, przekazanych zakładom budżetowym, innym jednostkom sektora finansów publicznych oraz innym osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, z wyłączeniem kwot, które zostały zwrócone, celem realizacji przez te podmioty zadań jednostki samorządu terytorialnego,

g)odszkodowania należne jednostce samorządu terytorialnego, pomniejszone o kwoty odszkodowań stanowiących zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.

W myśl § 2 pkt 10 rozporządzenia:

Przez dochody wykonane jednostki budżetowej rozumie się dochody obejmujące dochody publiczne w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, z wyjątkiem dochodów, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 4 lit. b-d i pkt 5 ustawy o finansach publicznych, środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, zrealizowane lub otrzymane przez tę jednostkę, wynikające ze sprawozdania z wykonania:

a) planu finansowego jednostki budżetowej oraz

b) planu dochodów i wydatków zgromadzonych na wydzielonym rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, jeżeli dana jednostka budżetowa prowadzi taki rachunek

- powiększone o kwotę stanowiącą równowartość środków przeznaczonych na zasilenie tej jednostki celem realizacji przypisanych jej zadań jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem środków przeznaczonych na wypłatę, na podstawie odrębnych przepisów, zasiłków, zapomóg i innych świadczeń o podobnym charakterze na rzecz osób fizycznych.

Jak stanowi § 3 ust. 5 rozporządzenia:

Dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, dochody wykonane jednostki budżetowej oraz przychody wykonane zakładu budżetowego nie obejmują odpowiednio dochodów lub przychodów uzyskanych z tytułu:

1)dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane odpowiednio przez jednostkę samorządu terytorialnego lub jednostkę organizacyjną jednostki samorządu terytorialnego do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane odpowiednio do środków trwałych jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego – używanych na potrzeby prowadzonej przez te jednostki działalności;

2)transakcji dotyczących:

a)pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,

b)usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 ustawy, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

Wyłączenie powyższych transakcji z dochodów wykonanych jednostki budżetowej/dochodów wykonanych urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego (mianownik proporcji) zapewnia spójność z wyłączeniem tych transakcji z obrotu z działalności gospodarczej (licznik proporcji) i ma na celu „oczyszczenie” kwoty dochodów przyjmowanej do wyliczenia proporcji z danych, które mogłyby zniekształcić proporcję.

Zaproponowana metoda ma charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu udziału „obrotów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą VAT.

Powołany wyżej przepis art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania podatkiem VAT. Towarzyszą one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w przypadkach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia VAT. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy – przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy, czy nieodpłatną działalność statutową.

W świetle powyższego w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności podatnik winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem). W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że powstały w związku z realizacją inwestycji Obiekt jest wykorzystywany przez Gminę zarówno do wykonywania działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT, jak i do wykonywania działalności opodatkowanej VAT. Obiekt nie będzie wykorzystywany do czynności zwolnionych od podatku VAT.

Obiekt jest odpłatnie udostępniany wyłącznie w godzinach poza planowanymi zajęciami lekcyjnymi i innymi zadaniami statutowymi placówki.

Wskazali Państwo, że mogą wystąpić sporadyczne sytuacje, gdy w ramach godzin udostępniania Obiektu na rzecz Podmiotów zewnętrznych dojdzie do udostępniania na rzecz Podmiotów wewnętrznych oraz odwrotnie, tj. w trakcie godzin przewidzianych dla udostępniania na rzecz Podmiotów wewnętrznych może dojść do odpłatnego udostępnienia Obiektu. Po zakończeniu każdego roku Gmina będzie posiadać szczegółowe dane na temat rzeczywistego wykorzystania Obiektu na cele opodatkowane VAT i niepodlegające opodatkowaniu VAT w ciągu roku. Z uwagi na mieszany sposób wykorzystania Obiektu, Gmina nie jest w stanie dokonać alokacji bezpośredniej wydatków, tzn. nie jest w stanie przyporządkować danego kosztu do określonego rodzaju działalności wykonywanej z użyciem Obiektu (działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT oraz działalności podlegającej opodatkowaniu VAT). Jednakże Gmina jest w stanie precyzyjnie określić stopień wykorzystania Obiektu na potrzeby świadczenia usług na rzecz Podmiotów zewnętrznych, w stosunku do całkowitego wykorzystania Obiektu (przez Podmioty zewnętrzne i Podmioty wewnętrzne).

W celu prawidłowego skorzystania z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, Gmina rozważa zastosowanie proporcji „czasowej", skalkulowanej jako: udział rocznej liczby godzin, w których Obiekt przeznaczony jest do użytku przez Podmioty zewnętrzne (bez uwzględnienia godzin korzystania z Obiektu przez Podmioty wewnętrzne), w całkowitej liczbie godzin użytkowania Obiektu w danym roku (przez Podmioty zewnętrzne i Podmioty wewnętrzne). Proponowany przez Gminę sposób określenia proporcji może zostać wyrażony następującym wzorem:

PRE (Obiekt) = wstęp PZ (h) / (wstęp PZ (h) + wstęp PW (h)),

gdzie:

- wstęp PZ (h) - oznacza liczbę godzin, w których Obiekt przeznaczony jest do użytku przez Podmioty zewnętrzne, zgodnie z regulaminem i planem lekcji, w danym roku kalendarzowym;

- wstęp PW (h) - oznacza liczbę godzin, w których Obiekt przeznaczony jest do użytku przez Podmioty wewnętrzne, zgodnie z regulaminem i planem lekcji, w danym roku kalendarzowym.

Obiekt pozostanie zamknięty w dniach wolnych od nauki szkolnej, tj. w weekendy, dni świąteczne oraz ustawowo wolne od pracy.

Mają Państwo wątpliwość, czy w odniesieniu do wydatków, których Gmina nie jest w stanie bezpośrednio przyporządkować do poszczególnych rodzajów działalności związanych z Obiektem, Gminie przysługuje prawo do odliczenia części podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących te wydatki według przedstawionej proporcji „czasowej”, skalkulowanej dla Obiektu na podstawie art. 86 ust. 2h ustawy o VAT.

Analiza przedmiotowej sprawy wskazuje, że ponieśli Państwo wydatki na inwestycję związane z budową Obiektu sportowego, który jest wykorzystywany zarówno do wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT (czynności opodatkowane) oraz do celów innych niż działalność gospodarcza (czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT).

Jak przedstawiono w treści wniosku, nabyte towary i usługi w ramach inwestycji związane z budową Obiektu sportowego mają związek z wykonywaniem przez Państwa czynności opodatkowanych w ramach działalności gospodarczej oraz działalności innej niż gospodarcza (działalność poza VAT). W przedstawionej sytuacji nie ma możliwości przypisania ponoszonych wydatków wyłącznie do działalności gospodarczej. Zatem, jak wskazują na to powołane wyżej przepisy, są Państwo zobligowani do stosowania przepisów dot. sposobu określania proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a-2h ustawy, bowiem w takich okolicznościach kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

W odniesieniu do powyższego należy również zaznaczyć, że jak wskazuje art. 86 ust. 2a ustawy, sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Wskazać należy, że z uwagi na różnorodność i bogactwo życia gospodarczego wybór sposobu, według którego dokonuje się tego proporcjonalnego przypisania, należy do podatnika. Przepisy ustawowe wymagają jedynie, aby odpowiadał on najbardziej specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Będzie to spełnione, jeśli sposób ten:

-zapewni dokonanie odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w części przypadającej na działalność gospodarczą (co do zasady dotyczącej czynności opodatkowanych VAT) oraz

-obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadających na działalność gospodarczą oraz na cele inne (z wyjątkiem celów prywatnych) – gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Oznacza to, że są Państwo zobowiązani do wyodrębnienia takiej części podatku naliczonego, którą można przypisać prowadzonej działalności gospodarczej. Warto nadmienić, że zastosowane przez Państwa metody, czy też sposoby, na podstawie których dokonają Państwo wydzielenia odpowiedniej kwoty podatku naliczonego, muszą odpowiadać wartościom faktycznym i rzeczywistym. Ciężar rzetelnego ustalenia, jaka część podatku naliczonego związana jest z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jaka część wykorzystywana jest dla potrzeb innych niż prowadzona działalność gospodarcza, spoczywa zawsze na Państwu.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 19 grudnia 2018 r., sygn. akt I FSK 1448/18 wskazał, że:

„Skoro sposób określenia proporcji powinien odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, to oczywistym jest, że wobec różnorodności zdarzeń gospodarczych nie jest możliwe wskazanie jednego sposobu do zastosowania przez wszystkich podatników. Z tego względu ustawodawca określił w ustawie o VAT jedynie wymagania, którym powinien on czynić zadość, nakreślił cele, jakie za jego pomocą należy osiągnąć. Są one następujące: obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane, obiektywne odzwierciedlenie części wydatków przypadających odpowiednio na działalność gospodarczą oraz inne cele niż działalność gospodarcza (art. 86 ust. 2b pkt 1 i 2 ustawy o VAT). Konsekwentnie ustawodawca „podpowiedział” jedynie dane, które można wykorzystać, żeby ten cel osiągnąć (art. 86 ust. 2c ustawy o VAT)”.

W związku powyższym są Państwo zobowiązani do wydzielenia podatku naliczonego przy zastosowaniu współczynnika (proporcji) umożliwiającego odliczenie podatku naliczonego w prawidłowej wysokości w odniesieniu do towarów i usług, wykorzystywanych do celów mieszanych.

W cyt. rozporządzeniu dla jednostki budżetowej/urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego przyjęto zasadę, że dla celów zastosowania sposobu obliczenia proporcji – całkowity „obrót” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą VAT odpowiada wysokości dochodów wykonanych urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego (z uwzględnieniem § 2 pkt 9 oraz § 3 ust. 5 rozporządzenia).

W tak zdefiniowanych dochodach wykonanych mieścić się będą zarówno dochody z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, jak i działalności niemającej charakteru gospodarczego. Kwota, która pozostanie po odjęciu dochodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, odpowiada zatem niejako „cenie” lub „obrotowi” z tytułu świadczonych przez jednostkę budżetową/urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego zadań mieszczących się poza systemem VAT.

Zatem, w wyżej cytowanym rozporządzeniu w sprawie proporcji, Minister Finansów korzystając z delegacji ustawowej, wskazał m.in. dla jednostki budżetowej oraz urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego najbardziej odpowiadającą specyfice metodę określania proporcji, uwzględniając charakter prowadzonej działalności gospodarczej oraz działalności innej niż gospodarcza takiej jednostki.

Ponadto, ustawodawca na mocy art. 86 ust. 2h ustawy, daje podatnikom, w tym jednostkom samorządu terytorialnego, możliwość zastosowania innego sposobu określenia proporcji niż wskazują przepisy art. 86 ust. 22 ustawy, jednak tylko w sytuacji, gdy wybrany sposób jest bardziej reprezentatywny.

W związku z powyższym, mogą Państwo zastosować inną metodę tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy wybrana przez Państwa metoda jest bardziej reprezentatywna i tym samym najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej działalności.

Państwa zdaniem, Gmina będzie w stanie precyzyjnie określić udział liczby godzin, w których Obiekt przeznaczony będzie do użytku przez Podmioty zewnętrzne, w całkowitej liczbie godzin użytkowania Obiektu w danym roku (przez Podmioty zewnętrzne i Podmioty wewnętrzne), ponieważ regulamin regulujący korzystanie z Obiektu jest tworzony w oparciu o rzeczywiste zapotrzebowanie - zakres odpłatnego i nieodpłatnego udostępnienia wynika z potrzeb lokalnej społeczności i znajduje odzwierciedlenie w regulaminie.

Obliczona w ten sposób proporcja stanowi obiektywny miernik realnego wykorzystania Obiektu do poszczególnych rodzajów czynności. Na podstawie dokonanych obliczeń, opartych na obiektywnych danych, w pełni mierzalnych i ściśle określonych, Gmina będzie zatem w stanie podać zakres faktycznego zakresu wykorzystania Obiektu.

Gmina dokonała szacunkowej kalkulacji wysokości przyszłego prewspółczynnika czasowego, przy uwzględnieniu opisanej powyżej metodologii, która zdaniem Gminy jest reprezentatywna i oparta o zasadę neutralności podatku VAT. Tym samym, oszacowana przez Gminę wartość prewspółczynnika (przy uwzględnieniu rozważanego sposobu wykorzystania Obiektu oraz doświadczeń w zarządzaniu podobnymi obiektami) wyniesie 50%.

W Państwa opinii, powyższa metoda daje możliwość obiektywnego i najbardziej rzetelnego wyodrębnienia części wydatków faktycznie przypadających odpowiednio na każdy z rodzajów czynności, do wykonywania których wykorzystywany będzie Obiekt, w przeciwieństwie do sposobu określenia proporcji wskazanego w rozporządzeniu.

W odniesieniu do Obiektu metody obliczania sposobu określenia proporcji określone w rozporządzeniu nie realizują przesłanek wynikających z art. 86 ust. 2b ustawy o VAT. Państwa zdaniem, w sprawie objętej zakresem niniejszego wniosku, dane służące do obliczenia sposobu określenia proporcji wskazane w rozporządzeniu nie będą spełniały wskazanych przesłanek do uznania sposobu określenia proporcji obliczonego na ich podstawie za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej działalności ze względu na specyficzny sposób wykorzystywania Obiektu przez Gminę.

W Państwa opinii, skoro Obiekt będzie wykorzystywany przez Gminę do ściśle określonego segmentu działalności (sportowej), to przy obliczaniu sposobu określenia proporcji należy posłużyć się danymi odnoszącymi się ściśle do tego rodzaju działalności, gdyż w żadnym razie nie można uznać, iż dane odnoszące się ogólnie do całej działalności danej jednostki organizacyjnej administrującej Obiektem obiektywnie odzwierciedlać będą część wydatków przypadającą na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza w odniesieniu do Obiektu.

Wskazali Państwo, że Szkoła przy której funkcjonuje Obiekt wykonuje i będzie wykonywać czynności związane z edukacją publiczną, ale również może wykonywać inne czynności opodatkowane niż najem Obiektu (może to być w szczególności najem innych powierzchni, w tym np. pomieszczeń na sklepik szkolny, powierzchni pod automaty z napojami, powierzchni reklamowych itp.). Mając na uwadze powyższe, nie jest możliwe twierdzenie, iż przewidziany w rozporządzeniu sposób określenia proporcji uwzględniający wszystkie wskazane powyżej segmenty działalności jednostki zarządzającej Obiektem, w przypadku wydatków w obszarze działalności związanej wyłącznie z Obiektem, zapewnia/ będzie zapewniał dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz będzie obiektywnie odzwierciedlał część wydatków w tym zakresie przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza. Przeciwnie, sposób ten w praktyce znacząco zaniża wartość wydatków przypadającą na działalność gospodarczą.

Ponadto, Państwa zdaniem, także sposób określenia proporcji dla urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, wskazany w rozporządzeniu i obliczany jako udział obrotu z działalności gospodarczej zrealizowanej przez Urząd w całości dochodów wykonanych Urzędu, nie będzie zapewniał dokonania obniżenia kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz nie będzie obiektywnie odzwierciedlał części wydatków w tym zakresie przypadającej odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarczą. Proporcja ta bowiem uwzględnia wszystkie dochody zrealizowane przez Urząd ze wszystkich segmentów działalności Urzędu, podczas gdy rodzajowo część z nich może nie mieć żadnego związku z Obiektem. Innymi słowy, dochody te - poza przychodami z tytułu udostępniania Obiektu - nie są generowane poprzez wykorzystanie obiektu, ale w drodze zupełnie innych czynności. Nawet w przypadkach, gdy Obiekt jest wykorzystywany przez jednostki organizacyjne (Gminę) przy okazji czynności nieodpłatnych (udostępnianie na cele realizacji zadań Gminy w zakresie wychowania fizycznego bądź zajęć dodatkowych dla dzieci i młodzieży uczących się), stopień tego wykorzystania nie jest w żaden sposób odzwierciedlony poziomem realizowanych przez jednostki organizacyjne dochodów.

W tej sytuacji, aby zapewnić w opisanej sytuacji zachowanie wskazywanej wyżej neutralności podatku VAT, a także zgodność z celem wprowadzenia przepisów zawartych w art. 86 ust. 2a -2h ustawy o VAT stanowiących o sposobie określania proporcji, w Państwa opinii konieczne jest stosowanie przez Gminę w odniesieniu do wydatków związanych z Obiektem sposobu określenia proporcji obliczonego z uwzględnieniem czasu, w jakim Obiekt przeznaczony będzie do poszczególnych rodzajów działalności (gospodarczej i innej niż gospodarcza).

Zastosowanie sposobu określenia proporcji w odniesieniu do wydatków związanych z Obiektem, wyliczonego w opisany powyżej szczegółowo sposób, Państwa zdaniem najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez Gminę działalności w tym zakresie i dokonywanych przez Gminę w tym zakresie nabyć, a także najlepiej uwzględnia cel przepisów o proporcjonalnym odliczaniu podatku naliczonego.

Wskazali Państwo, że metodologia zaprezentowana przez Gminę zapewnia większą reprezentatywność w porównaniu do sposobu określenia proporcji na podstawie rozporządzenia, który uwzględnia dochody z czynności zupełnie niezwiązanych z Obiektem.

Państwa zdaniem, obliczenie sposobu określenia proporcji na podstawie rozporządzenia w oparciu o ogólną działalność danej jednostki może istotnie zakłócić realizację wymogu ustawowego przewidzianego w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT. W takim przypadku może dojść do ustalenia sposobu określenia proporcji na poziomie znacznie odbiegającym od faktycznego zakresu wykorzystania Obiektu. Tymczasem sposób wskazany przez Gminę jest metodą odwołującą się do najbardziej obiektywnych kryteriów (kryterium czasowe odnoszące się wyłącznie do działalności wykonywanej za pomocą Obiektu) i w pełni realizuje przesłanki wskazane w art. 86 ust. 2b ustawy o VAT.

W konsekwencji, zestawiając te dwa sposoby określenia proporcji, stwierdzają Państwo, że w porównaniu do proporcji uwzględniającej dane w postaci czasu przeznaczenia Obiektu do poszczególnych rodzajów działalności, sposób określenia proporcji ustalony na podstawie rozporządzenia istotnie zniekształca kwotę VAT naliczonego podlegającego odliczeniu, która w takim wypadku będzie nieadekwatna do stopnia wykorzystania Obiektu do działalności gospodarczej. Metoda obliczania sposobu określenia proporcji proponowana przez Gminę eliminuje natomiast wskazane wady. Metoda ta obiektywnie może i będzie na dodatek stosowana do całej specyficznie określonej części działalności Gminy - to jest do działalności sportowej, podczas gdy inne rodzaje określenia proporcji zaproponowane w rozporządzeniu nie uwzględniają tej specyfiki.

W ocenie Organu przedstawiony przez Gminę sposób określenia proporcji nie może zostać uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez Gminę działalności i dokonywanych nabyć, bowiem Państwa założenia przyjęte przy obliczaniu proporcji budzą wątpliwości.

Przyjęli Państwo, że metoda wyliczenia proporcji na podstawie udziału liczby godzin, w których Obiekt przeznaczony będzie do użytku przez Podmioty zewnętrzne, w całkowitej liczbie godzin użytkowania Obiektu w danym roku (przez Podmioty zewnętrzne i Podmioty wewnętrzne), w najbardziej odpowiedni sposób oddaje specyfikę określonej części działalności Gminy - to jest do działalności sportowej, jednakże nie przedstawili Państwo wiarygodnych przesłanek pozwalających na stwierdzenie, że metoda ta będzie gwarantowała, że zakres wykorzystywania do działalności gospodarczej nabywanych towarów i usług będzie odzwierciedlony w sposób obiektywny i pełny.

W okolicznościach sprawy przedstawionych we wniosku, argumenty Gminy, nie są – zdaniem tut. Organu – wystarczające do uznania tego sposobu określenia proporcji za bardziej reprezentatywny niż ten wskazany w rozporządzeniu w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników. Sposób ten bowiem nie uwzględnia publicznego charakteru działalności prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego, a także sposobu finansowania tego rodzaju działalności. Zgodnie z przepisami rozporządzenia, działalność jednostki samorządu terytorialnego finansowana jest z dochodów publicznych, środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych. W dużej części działalność jednostki samorządu terytorialnego dotyczy sfery pozostającej poza systemem podatku od towarów i usług (czynności, przy realizacji których jednostka działa w charakterze władczym).

Przyjęta przez Gminę metoda wyliczona na podstawie rozliczenia czasowego nie uwzględnia tych elementów prowadzonej działalności publicznej – realizacji zadań własnych Gminy wynikających z ustawy o samorządzie gminnym. Metoda ta oddaje jedynie czas wykorzystania Obiektu w ramach działalności gospodarczej, a nie specyfikę prowadzonej działalności, o której mowa w art. 86 ust. 2b ustawy, a tym samym nie zapewnia obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane.

Swoją wstępną kalkulację prewspółczynnika czasowego przedstawili Państwo na wstępnie ustalonych godzinach udostępniania Obiektu w regulaminie i harmonogramie , tj:

- tygodniowa liczba godzin udostępniania Obiektu Podmiotom wewnętrznym = 5*8h = 35h,

- tygodniowa liczba godzin udostępniania Obiektu Podmiotom zewnętrznym = 5*8h = 35h,

a zatem przykładowa kalkulacja wygląda następująco: PRE = 35h / (35h + 35h) = 50,00%.

Ponadto wskazują Państwo, iż wartość prewspółczynnika Szkoły, wyliczona na podstawie wzoru z rozporządzenia, kształtuje się na poziomie 0,9%. Gmina, na podstawie art. 86 ust. 2g w związku z art. 90 ust. 10 pkt 2) ustawy o VAT, przyjmuje, iż ww. proporcja wynosi 0%.

Natomiast, wartość prewspółczynnika Urzędu wyliczona na podstawie wzoru z rozporządzenia, wynosi 0,53%. Gmina, na podstawie art. 86 ust. 2g w związku z art. 90 ust. 10 pkt 2) ustawy o VAT, przyjmuje, iż ww. proporcja wynosi 0%.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie tut. Organu, zastosowanie ww. metody czasowej mogłoby prowadzić do nieadekwatnego odliczenia podatku naliczonego – niezgodnego z rzeczywistością. Zaproponowana przez Gminę metoda, określająca udział procentowy na podstawie czasu wykorzystywanego do wskazanych czynności, zdaniem tut. Organu, jest nieprecyzyjna i opiera się na danych szacunkowych, a nie dokładnych wyliczeniach.

Nie można się zgodzić także z twierdzeniem Gminy, że na adekwatność proponowanego sposobu określenia proporcji nie ma wpływu fakt, że nie uwzględnia on czasu, w którym Obiekt będzie nieczynny (tzn. nie będzie w jakikolwiek sposób wykorzystywany).

Trudno bowiem w takiej sytuacji określić, do jakich czynności (w jaki sposób) należy przyporządkować koszty, które niewątpliwie są ponoszone (i od których jest odliczany VAT) w czasie, w którym Obiekt jest zamknięty. Metoda zaproponowana przez Gminę nie uwzględnia zatem faktu, że koszty utrzymania Obiektu sportowego są i będą generowane również w trakcie świąt, dni ustawowo wolnych od pracy, przerw na naprawy i konserwacje, czy czasu po przewidzianym czasie pracy Obiektów, gdy nikt nie będzie z Obiektu korzystał (np. energia elektryczna, ogrzewanie, itp.). Należy przy tym podkreślić, że – jak wskazali Państwo - oprócz dni świątecznych i ustawowo wolnych od pracy Obiekt pozostaje zamknięty również na cały okres wakacji i ferii zimowych. W tych okresach czasu Obiekt nie będzie użytkowany, pozostaje jednak do dyspozycji Gminy. Wydatki będą ponoszone i w opisanej sytuacji nie zostają uwzględnione, a wpływają na wysokość prewspółczynnika obniżając go.

Nie jest zatem słuszny Państwa argument, że „czasu, w którym z określonej infrastruktury nikt nie korzysta, nie przypisuje się w jakikolwiek sposób do poszczególnych rodzajów działalności (gospodarczej, lub też innej niż gospodarcza). W istocie bowiem czas, gdy dana infrastruktura nie jest wykorzystywana w żaden sposób, jest jednakowo związany z każdym rodzajem działalności, któremu dany obiekt służy - a tym samym nie powinien i nie może być brany pod uwagę przy określaniu proporcji odliczenia, gdyż albo zaburzałby on jej wysokość gdyby przypisać go tylko do jednego z typów działalności, albo też nie miałby na nią jakiegokolwiek wpływu (alternatywne dodanie czasu, w którym obiekt w ogóle nie jest wykorzystywany zarówno do licznika - odpowiednio w połowie do czasu przeznaczonego na działalność gospodarczą i analogicznie w połowie do czasu przeznaczonego na działalność inną niż gospodarcza - jak i mianownika proporcji prowadziłby do tego samego wyniku)”.

Przedstawiona przez Państwa metoda nie uwzględnia ponadto ewentualnych zmiennych. Nie przemawia za uznaniem wskazanej metody za bardziej reprezentatywną Państwa argument, że Gmina po zakończeniu każdego roku skoryguje na podstawie art. 90c ustawy o VAT określoną proporcję czasową w ten sposób, że np.:

- jeżeli wystąpią zamknięcia/otwarcia obiektu w innych okresach niż wskazanych w punkcie c) w opisie zdarzenia przyszłego wniosku, Gmina te godziny zamknięcia odejmie/doda z/do punktu a) i/lub b) i odpowiednio dostosuje o nie punkt c), opisanych w opisie zdarzenia przyszłego wniosku;

- jeżeli nastąpią sporadyczne sytuacje zmiany ustalonej siatki godzin lekcyjnych/wydarzeń nieodpłatnych na obiekcie na najbliższy rok szkolny, Gmina doda/odejmie odpowiednio liczbę godzin udostępniania w punkcie a) i odpowiednio dostosuje liczbę godzin określonych w punkcie b) i/lub c), opisanych w opisie zdarzenia przyszłego wniosku;

- jeżeli nastąpią sporadyczne sytuacje, w których udostępnianie obiektu dla zainteresowanych podmiotów zewnętrznych będzie miało miejsce w innych godzinach niż w określonych w punkcie b), Gmina odpowiednio odejmie/doda liczbę godzin w punkcie b) i dostosuje odpowiednio godziny w punkcie a) i/lub c), opisanych w opisie zdarzenia przyszłego wniosku.

Należy stwierdzić, że możliwość skorygowania proporcji czasowej art. 90c ustawy o VAT nie oznacza uwzględniania ewentualnych zmiennych w sposobie wykorzystania Obiektu sportowego.

Należy również zwrócić uwagę na możliwość wystąpienia sytuacji, w której liczba osób korzystających komercyjnie z Obiektu może wzrosnąć (w tym samym czasie), co w konsekwencji spowoduje wzrost kosztów związanych z utrzymaniem i eksploatacją Obiektu, a nie przełoży się na zwiększenie czasu przeznaczonego na udostępnianie odpłatne bez uwzględnienia faktycznej ilości osób korzystających z Obiektu w ramach czynności odpłatnych oraz działalności poza VAT. Państwo natomiast wskazali, że zaproponowana metoda nie uwzględnia liczby osób korzystających z Obiektu w danej godzinie. Ponadto, wskazali Państwo, że określenie dokładnych danych dot. liczby osób korzystających z Obiektu może nie być możliwe, gdyż obowiązujący regulamin nie przewiduje wymogu podawania takiej informacji w ramach umów najmu Obiektu zawieranych z Podmiotami zewnętrznymi, nie prowadzi się również ewidencji Podmiotów wewnętrznych korzystających w określonym czasie z Obiektu.

Powyższe powoduje, iż wskazaną metodą nie da się precyzyjnie obliczyć kosztów związanych ze stopniem wykorzystywania Obiektu do działalności gospodarczej.

Należy również zauważyć, że zaproponowana przez Państwa metoda czasowa skonstruowana została na podstawie regulaminu, które określa jedynie przedziały czasowe w jakich Obiekt ma być wykorzystywany na cele komercyjne lub niekomercyjne. Wyznaczenie powyższych ram czasowych na prowadzenie działalności komercyjnej nie oznacza, że taka działalność będzie w tym wymiarze faktycznie prowadzona.

W przypadku np. braku chętnych podmiotów na korzystanie z Obiektu, faktyczne jego wykorzystanie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT będzie odbiegało od zaplanowanego regulaminami, a tym samym proponowany współczynnik nie zapewnia odliczenia wyłącznie w odniesieniu do tej części kwoty podatku naliczonego, która przypada na wykonywane w ramach działalności czynności opodatkowane.

Może zdarzyć się tak, że przez część roku (z uwagi na brak chętnych lub z innych przyczyn), Obiekt będzie wykorzystany jedynie na cele zajęć wychowania fizycznego dla uczniów szkół będących jednostkami organizacyjnymi Gminy lub na organizację różnego rodzaju wydarzeń/zajęć dodatkowych przez te jednostki lub stowarzyszenia działające na rzecz dzieci (uczniów) z terenu Gminy. Zaproponowana przez Państwa metoda opierająca się na liczbie godzin, w których Obiekt jest przeznaczony na konkretną działalność, wynikającej z regulaminu, w ogóle nie uwzględnia takiej sytuacji.

Nie wystarczy zatem sam zamiar wykorzystania Obiektu do czynności komercyjnych wyrażony w określonym przez regulamin limicie czasowym, bowiem sam Obiekt nie ma charakteru czysto komercyjnego. Wręcz przeciwnie, przeznaczeniem Obiektu jest również wykonywanie w nim działalności edukacyjnej. Obiekt może, ale nie musi być przedmiotem najmu generującym sprzedaż opodatkowaną, a tym samym dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego istotne znaczenie ma faktyczne, a nie planowane (zakładane) wykorzystanie. Przyjęty przez Państwa klucz czasowy konstruowany na podstawie regulaminu jest niereprezentatywny, bowiem to, że Obiekt może być wykorzystany w określonych godzinach na cele komercyjne nie oznacza jednak faktycznego wykorzystania tego Obiektu na takie cele.

W konsekwencji wartości brane przez Gminę pod uwagę przy ustalaniu proporcji, w ocenie Organu, nie odzwierciedlają w sposób obiektywny struktury wykorzystania infrastruktury.

Tym samym, proponowany przez Gminę sposób określenia proporcji tj. proporcja czasowa obliczona jako stosunek liczby godzin, w których Obiekt przeznaczony będzie do użytku przez Podmioty zewnętrzne, w całkowitej liczbie godzin użytkowania Obiektu w danym roku (przez Podmioty zewnętrzne i Podmioty wewnętrzne), nie może zostać uznany za bardziej reprezentatywny.

Jak zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 14 listopada 2018 r. sygn. akt I SA/Sz 516/18:

„W orzecznictwie prezentowany jest pogląd, iż przepisy ww. rozporządzenia w odniesieniu do wskazanych w nim grup podatników „stanowią lex specialis w stosunku do przepisów ustawy i z tego względu winny stanowić zasadę przy ustalaniu współczynnika odliczeń podatku VAT”, należy zatem uznać, że „odstąpienie od przewidzianego tam sposobu ustalania współczynnika odliczenia musi mieć charakter wyjątkowy, spowodowany szczególnymi i atypowymi okolicznościami” – vide: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, sygn. akt III SA/Gl 87/18 z 25 kwietnia 2018 r. Podzielając ten pogląd należy więc uznać, że argumentacja skarżącej Gminy nie zawiera obiektywnych, przekonujących powodów, dla których przedstawiona przez nią metoda najbardziej odpowiada specyfice jej działalności.”

Zdaniem Organu, przedstawiona przez Państwa metoda nie jest w pełni obiektywna i nie jest w stanie precyzyjnie odzwierciedlić stopnia wykorzystania wydatków poniesionych na inwestycję związanych z budową Obiektu sportowego.

Tym samym, nie wykazali Państwo, iż przedstawiona przez Państwa metoda stanowi bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji, niż wskazany w rozporządzeniu z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników.

Podsumowując, nie wskazali Państwo argumentów przemawiających za tym, że przedstawiona przez Państwa metoda czasowa jest bardziej adekwatna i bardziej odpowiada specyfice Państwa działalności.

W wyroku WSA I SA/Gl 1716/19 z dnia 17 września 2020 r. dotyczącym zastosowania metody czasowej przy odliczeniu podatku VAT od wydatków poniesionych na Pływalnie Sąd orzekł:

„ (…) W opinii sądu, przyjęta przez Gminę metoda opisana we wniosku o interpretację nie oddaje istoty prowadzonej działalności i przez to nie jest zgodna z zasadą proporcjonalności. Metoda ta nie daje możliwości obiektywnego i rzetelnego wyodrębnienia części wydatków faktycznie przypadających wyłącznie na działalność opodatkowaną. Wbrew zatem stanowisku skargi, podzielając pogląd, że w świetle art. 86 ust. 2a i ust. 2b ustawy o PTU jest możliwe zastosowanie również sposobów określenia proporcji (prewspółczynników) w odniesieniu do różnych sektorów działalności jednego podatnika – Gmina nie wykazała za pomocą przedstawionego przez siebie prewspółczynnika specyfiki prowadzonej działalności, o której mowa w art. 86 ust. 2b ustawy o PTU.”

Sam fakt, że prewspółczynnik obliczony dla Państwa w sposób przewidziany w rozporządzeniu różni się od prewspółczynnika zaproponowanego przez Państwa, nie oznacza, że Państwa sposób zapewnia neutralność tego podatku, ani nie wskazuje, że zapewni dokonanie odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w części przypadającej na działalność gospodarczą oraz obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadających na działalność gospodarczą oraz na cele inne.

Podsumowując, nie będą Państwo uprawnieni do odliczania podatku VAT naliczonego od wydatków na inwestycję związanych z budową Obiektu sportowego, których nie są Państwo w stanie bezpośrednio przyporządkować do poszczególnych rodzajów działalności związanych z Obiektem, według przedstawionej proporcji czasowej skalkulowanej jako udział liczby godzin, w których Obiekt przeznaczony będzie do użytku przez Podmioty zewnętrzne, w całkowitej liczbie godzin użytkowania Obiektu w danym roku (przez Podmioty zewnętrzne i Podmioty wewnętrzne).

W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Natomiast odnośnie powołanych przez Państwa wyroków sądów administracyjnych należy zauważyć, iż wyroki sądów, są to rozstrzygnięcia odnoszące się do indywidualnych spraw i co do zasady wiążą one strony postępowania w tych konkretnych, indywidualnych sprawach nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Zatem powołane orzeczenia nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Dane dokumentu

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 26 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.236.2024.2.MGO