Interpretacja indywidualna z dnia 20 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.385.2024.1.BD

Ustalenie, czy strata jaka powstała w związku z likwidacją nie w pełni zamortyzowanych Nieruchomości oraz środków trwałych stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, w jakim momencie następuje likwidacja Nieruchomości i środków trwałych jej towarzyszących oraz czy wydatki poniesione na prace rozbiórkowe zwiększą wartość początkową nowych środków trwałych

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, który dotyczy ustalenia:

-czy strata jaka powstała w związku z likwidacją nie w pełni zamortyzowanych Nieruchomości oraz środków trwałych stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu;

-w jakim momencie następuje likwidacja Nieruchomości i środków trwałych jej towarzyszących;

-czy wydatki poniesione na prace rozbiórkowe zwiększą wartość początkową nowych środków trwałych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego  

A spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (zwana w dalszej części jako „Podatnik” lub „Wnioskodawca”) podlega opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako „ustawa o CIT”).

Na potrzeby statystyczne podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest (…). W celu rozpoczęcia działalności operacyjnej, Podatnik w (…) roku nabył nieruchomość położoną w (…), przy skrzyżowaniu ulic (…) (dalej jako „Nieruchomość”).

Wskazana Nieruchomość została zakwalifikowana przez Wnioskodawcę jako środek trwały w rozumieniu art. 16a ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT będący budynkiem biurowym. Warto wskazać, że prócz budynku biurowego Podatnik w ramach transakcji nabył także następujące środki trwałe w rozumieniu art. 16a ustawy o CIT towarzyszące nabytej Nieruchomości:

-platforma parkingowa, miejsca parkingowe zewnętrzne, drogi i chodniki;

-utwardzone podwórze;

-brama;

-ogrodzenie dziedzińca:

-zbiornik na substancje ropopochodne;

-studzienka kanalizacyjna:

-boksy murowane;

-węzeł cieplny;

-windy;

-hydrofornia agregat pompy przeciwpożarowej;

-agregat wody lodowej;

-klimakonwektory;

-centrala przeciwpożarowa wraz z czujnikami;

-centrala alarmowa;

-monitoring;

-klapy oddymiania z centralą.

Nieruchomość w momencie zakupu przez Podatnika była już przedmiotem najmu (głównie wynajem na cele biurowe najemców, ale w przypadku części powierzchni wynajem dotyczył także na przykład przestrzeni przeznaczonej do działalności gastronomicznej najemców), a więc Wnioskodawca wstąpił do uprzednio zawartych umów najmu na miejsce poprzedniego właściciela. Po nabyciu Nieruchomości, Podatnik kontynuował wynajem jej powierzchni.

Co jednak istotne, zakupiona przez Podatnika Nieruchomość została wybudowana w (…) roku. Pomimo przeprowadzonego w niej generalnego remontu w (…) roku i doskonałej lokalizacji, w ocenie Wnioskodawcy stan Nieruchomości sprawiał, iż przestała ona mieć status atrakcyjnej na rynku wynajmu powierzchni biurowych. Powyższy fakt, w połączeniu z wysokim kosztem utrzymania Nieruchomości, powodował, iż w dłuższej perspektywie czasowej wynajem powierzchni Nieruchomości nie mógłby generować satysfakcjonujących dla Podatnika dochodów. Stąd też, na podstawie przeprowadzonej analizy biznesowej, podpartej uzyskanymi fachowymi raportami branżowymi, Wnioskodawca podjął ostatecznie decyzję, iż racjonalnym operacyjnie działaniem będzie wyburzenie istniejącej Nieruchomości i wybudowanie w jej miejsce hotelu wraz z niezbędną mu infrastrukturą.

Po zakończonych pracach rozbiórkowych doszło w (…) roku do fizycznej likwidacji zarówno Nieruchomości, jak i środków trwałych jej towarzyszących wymienionych we wniosku. Powyższe potwierdzają stosowne wpisy do dziennika budowy. Na moment likwidacji Nieruchomości oraz środków trwałych jej towarzyszących nie były one w pełni zamortyzowane podatkowo. Stąd też, Podatnik sporządził stosowne protokoły likwidacji środków trwałych i w następstwie powyższego rozpoznał jako koszt uzyskania przychodu straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, o których mowa we wniosku.

Warto zaznaczyć, iż nowy budynek, który będzie wybudowany przez Podatnika w miejsce zlikwidowanej Nieruchomości, zostanie wzniesiony z myślą o pełnieniu przez niego funkcji hotelu. Innymi słowy, Podatnik, budując budynek wraz z niezbędną mu infrastrukturą, przystosuje go kompleksowo do działalności hotelarskiej. Przy czym, Wnioskodawca nie będzie świadczyć usług hotelarskich, lecz wynajmie cały budynek dla podmiotu powiązanego, który będzie operatorem hotelu. Stąd też, źródłem przychodu Podatnika w dalszym ciągu będzie szeroko pojęty wynajem nieruchomości. Różnice sprowadzą się do tego, że nowopowstający budynek będzie przeznaczony pod usługi hotelarskie z uwagi na przystosowanie do pełnienia takiej funkcji (a nie, jak uprzednio, przeznaczony w celach głównie biurowych najemców), a najemcą będzie jeden powiązany podmiot (a nie, jak uprzednio, wiele niepowiązanych podmiotów). Fakt, iż to nie Wnioskodawca będzie prowadzić bezpośrednio działalność hotelarską jest podyktowany kilkoma względami. Po pierwsze, wynika to z wypracowanego modelu biznesowego funkcjonującego w grupie podmiotów powiązanych, do której należy Podatnik. Mianowicie, założenie sprowadza się do tego, iż powołany został jeden podmiot powiązany specjalizujący się w prowadzeniu działalności hotelarskiej. Z kolei Podatnik tego typu know-how w działalności hotelarskiej nie posiada. Ponadto, co istotne, Wnioskodawca w celu budowy hotelu wraz z niezbędną mu infrastrukturą, będzie musiał posiłkować się finansowaniem zewnętrznym. Z doświadczenia grupy podmiotów powiązanych, do której należy Wnioskodawca wynika, iż instytucje finansowe w tego typu projektach warunkują udzielenie kredytu od tego, aby kredytobiorca nie zatrudniał personelu. To z kolei, z uwagi na konieczność zatrudnienia licznego personelu hotelowego, wyklucza możliwość prowadzenia przez Podatnika działalności hotelarskiej. Mając na uwadze powyższe, należy podkreślić, iż likwidacja Nieruchomości oraz wymienionych we wniosku pozostałych środków trwałych towarzyszących Nieruchomości nie jest związana z utratą ich przydatności na skutek zmiany rodzaju działalności Podatnika. Mianowicie, wybudowany w miejsce Nieruchomości budynek hotelowy wraz z niezbędną mu infrastrukturą w dalszym ciągu będzie wynajmowany.

Pytanie

1. Czy strata jaka powstała w związku z likwidacją nie w pełni zamortyzowanych Nieruchomości oraz środków trwałych jej towarzyszących, o których mowa we wniosku, stanowi w zaprezentowanym stanie faktycznym dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu?

2. W jakim momencie następuje likwidacja Nieruchomości i środków trwałych jej towarzyszących na potrzeby powstania straty uprawniającej do rozpoznania jej w rachunku podatkowym?

3. Czy wydatki poniesione na prace rozbiórkowe zwiększą wartość początkową nowych środków trwałych?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż niezamortyzowana podatkowo część wartości początkowej Nieruchomości oraz środków trwałych jej towarzyszących stanowi dla Podatnika koszt uzyskania przychodu.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o CIT Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja tego przepisu daje podatnikom możliwość zaliczenia do podatkowych kosztów uzyskania przychodu wszelkich kosztów (niewymienionych w katalogu art. 16 ust. 1 ustawy o CIT) pod warunkiem, że wykazane zostanie istnienie związku przyczynowego pomiędzy ich poniesieniem a osiągnięciem lub też zachowaniem/zabezpieczeniem źródła przychodów. Powyższe dotyczy zarówno takich wydatków, które bezpośrednio przekładają się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i tych wydatków, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione, jako zmierzające do ich osiągnięcia/zachowania zabezpieczenia.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (me stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik);

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona;

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą;

- poniesiony został w celu uzyskania zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów;

- został właściwie udokumentowany;

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W stanie faktycznym nie ulega w ocenie Podatnika wątpliwości, iż kryterium racjonalnego i ekonomicznego działania, z perspektywy możliwości uznania za koszt uzyskania przychodów niezamortyzowanej wartości środków trwałych (tj. Nieruchomości oraz środków trwałych jej towarzyszących), zostało spełnione.

Z perspektywy istotnych przepisów, należy zauważyć, iż zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT nie uważa się za koszt uzyskania przychodów strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1.

Co za tym idzie, kosztem uzyskania przychodów może być strata w środkach trwałych tylko w części, która nie została pokryta odpisami amortyzacyjnymi.

Idąc dalej zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT nie uważa się za koszt uzyskania przychodu strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.

Ograniczenie zawarte w art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT dotyczy wyłącznie środków trwałych zlikwidowanych, których utrata przydatności gospodarczej była skutkiem zmiany rodzaju działalności. Mianowicie, z literalnej wykładni art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT jasno wynika, że ustawodawca uzależnia brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów strat w wyniku nieumorzonych środków trwałych od zmiany rodzaju działalności. Stąd, a contrario pod warunkiem istnienia związku przyczynowo-skutkowego między wydatkiem a przychodem na zasadach ogólnych (art. 15 ust. 1 ustawy o CIT), kosztem uzyskania przychodów będzie zatem strata powstała w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te zostały zlikwidowane z przyczyn innych, aniżeli wskazane w treści ww. przepisu.

Powyższe potwierdzają liczne indywidualne interpretacje prawa podatkowego, jak przykładowo:

-indywidualna interpretacja prawa podatkowego z dnia 14 lutego 2024 roku sygn. 0111-KDIB2-1.4010.497.2023.2.AS;

-interpretacja prawa podatkowego z dnia 10 października 2023 roku sygn. 0111-KDIB1-1.4010.441.2023.1.RH,

-indywidualna interpretacja prawa podatkowego z dnia 10 kwietnia 2024 roku sygn. 0111-KDIB1-1.4010.41.2024.2.KM.

W niniejszym przypadku likwidacja środków trwałych nie jest spowodowana zmianą rodzaju działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę. Mianowicie, wybudowany w miejsce Nieruchomości budynek hotelowy wraz z niezbędną mu infrastrukturą będzie w całości wynajmowany podmiotowi powiązanemu, który będzie w nim prowadził hotelarską działalnością gospodarczą. Co więcej, w ocenie Podatnika, nawet jeśli to on bezpośrednio prowadziłby działalność hotelarską, nie powinno być to uznane za zmianę rodzaju działalności w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT. Mianowicie, chociażby liczne indywidualne interpretacje podatkowe wydawane na gruncie regulacji art. 24b ustawy o CIT wskazują, iż charakter usług hotelarskich jest zbliżony do umowy najmu (por. przykładowo indywidualna interpretacja prawa podatkowego z dnia 1 września 2022 r. sygn. 0111-KDIB2-1.4010.447.2022.1.BJ). Przy czym, w niniejszym przypadku należy podkreślić, iż Podatnik nie będzie prowadził działalności hotelarskiej, lecz wynajmie cały budynek dla podmiotu powiązanego, który będzie operatorem hotelu. Powyższe założenie jest podyktowane względami wskazanymi w stanie faktycznym.

Podsumowując, jako że utrata przydatności gospodarczej Nieruchomości oraz środków trwałych jej towarzyszących nie jest związana ze zmianą rodzaju działalności Wnioskodawcy, Podatnik miał prawo rozpoznać podatkowy koszt uzyskania przychodu powstały w wyniku likwidacji nie w pełni zamortyzowanych Nieruchomości oraz środków trwałych jej towarzyszących.

Ad. 2

W ocenie Podatnika, momentem decydującym o likwidacji Nieruchomości oraz środków trwałych jej towarzyszących skutkującym powstaniem straty uprawniającej do rozpoznania jej w rachunku podatkowym jest moment fizycznego zakończenia prac rozbiórkowych potwierdzony stosownym wpisem do dziennika budowy. Z perspektywy fizycznej likwidacji, w niniejszym przypadku zasadnym jest odwołanie się do prawa budowlanego, które reguluje proces rozbiórki. Mianowicie, zgodnie z art. 3 pkt 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, przez pojęcie roboty budowlane należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. Stąd też, prace rozbiórkowe stanowią prace budowlane w rozumieniu prawa budowlanego. Zakończenie fizycznych prac rozbiórkowych jest dokumentowane stosownym wpisem w dzienniku budowy. Powyższe z kolei stanowi podstawę do sporządzenia stosownych protokołów likwidacji, które umożliwiają ujęcie w księgach tego zdarzenia.

W myśl art. 15 ust. 4d ustawy o CIT koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Zgodnie natomiast art. 15 ust. 4e ustawy o CIT za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Z powyższych regulacji wynika, iż zaliczenie do podatkowych kosztów uzyskania przychodów nieumorzonej podatkowo wartości początkowej środka trwałego, likwidowanego z innych przyczyn niż wskazane w art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, możliwe jest przy spełnieniu dwóch łącznych warunków:

-fizycznej likwidacji środka trwałego,

-ujęcia w księgach rachunkowych tego zdarzenia.

Należy zatem stwierdzić, że strata z tytułu likwidacji nie w pełni umorzonego środka trwałego (koszt nabycia pomniejszony o ewentualne odpisy amortyzacyjne), spowodowana zdarzeniem niezwiązanym ze zmianą rodzaju działalności, powinna być rozpoznana jednorazowo za koszt uzyskania przychodu w wysokości niezamortyzowanej wartości środka trwałego. Moment rozpoznania tego kosztu powinien być powiązany z momentem fizycznej likwidacji danego środka trwałego (co potwierdza w tym wypadku stosowny wpis do dziennika budowy), pod warunkiem ujęcia tego zdarzenia w księgach rachunkowych na postawie sporządzonego protokołu likwidacyjnego.

Zbieżne wnioski płyną także z indywidualnej interpretacji prawa podatkowego z dnia 11 maja 2018 roku sygn. 0114-KDIP2-2.4010.109.2018.1.AG. Podobnie, Dyrektor KIS w ramach indywidualnej interpretacji z dnia 7 grudnia 2018 roku sygn. 0114-KDIP2-1.4010.378.2018.2.JS wskazał, że straty z tytułu likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych (koszt nabycia pomniejszony o ewentualne odpisy amortyzacyjne), spowodowane zdarzeniem niezwiązanym ze zmianą rodzaju działalności - uznane winny być jednorazowo za koszt uzyskania przychodu w wysokości niezamortyzowanej wartości poszczególnych środków trwałych, w dacie faktycznej likwidacji, zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, czyli w dniu, w którym ujęto koszt na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku) w księgach rachunkowych.

Ad. 3

W ocenie Wnioskodawcy, wydatki poniesione na likwidację (rozbiórkę) Nieruchomości i środków trwałych jej towarzyszących będą zwiększały wartość początkową nowopowstałych środków trwałych.

Jak wynika z art. 16a ust. 1 ustawy o CIT, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1)budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2)maszyny, urządzenia i środki transportu,

3)inne przedmioty

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych stanowi wartość początkowa środka trwałego.

W myśl art. 16g ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-14, uważa się, w razie wytworzenia we własnym zakresie koszt wytworzenia. Zgodnie z art. 16g ust. 4 ustawy o CIT, za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi, i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się: kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.

Analiza przywołanego powyżej przepisu art. 16g ust. 4 ustawy o CIT upoważnia do stwierdzenia, że wydatki ponoszone w związku z wytwarzaniem przez podatnika środka trwałego powinny być uwzględnione w wartości początkowej tego środka trwałego, gdy pomiędzy tymi wydatkami, a wytworzeniem środka trwałego istnieje ścisły, bezpośredni, związek. Jednocześnie należy wskazać, że sformułowana w art. 16g ust. 4 ustawy o CIT definicja wartości początkowej wytworzonego środka trwałego, z uwagi na sformułowanie „inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych”, ma charakter otwarty. Zatem, do wartości początkowej wytworzonego środka trwałego zalicza się ogół kosztów poniesionych w związku z jego wytworzeniem od momentu rozpoczęcia inwestycji aż do momentu przekazania środka do używania. Stąd też, mogą to być m.in. koszty wyburzenia likwidowanych środków trwałych, jeżeli czynność ta pozostaje w związku z prowadzoną inwestycją. Mianowicie, koszty prac rozbiórkowych stanowią prace wstępne, przygotowujące miejsce pod nową inwestycję.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że wydatki z tytułu prac rozbiórkowych, które zostaną poniesione w związku z budową hotelu wraz z niezbędną mu infrastrukturą, stanowią koszt podatkowy bezpośrednio związany z tą inwestycją. To oznacza, że na podstawie art. 16g ust. 4 ustawy o CIT, wydatki te zwiększą wartość początkową planowanej inwestycji i będą podlegały zaliczeniu w koszty podatkowe poprzez odpisy amortyzacyjne wytworzonych środków trwałych.

Powyższe potwierdza chociażby indywidualna interpretacja prawa podatkowego z dnia 10 października 2023 roku sygn. 0111-KDIB1-1.4010.441.2023.1.RH.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytania przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznaczają zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytań). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniami, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 oraz art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT:

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W przepisie art. 16 ust. 1 ustawy o CIT ustawodawca określił katalog wydatków, które nawet pomimo poniesienia ich przez podatnika w celu osiągnięcia przychodów, w rozumieniu przepisów podatkowych, nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów.

I tak, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT:

Państwa wątpliwości w rozpatrywanej sprawie dotyczą m.in. ustalenia, czy strata powstała w związku z likwidacją nie w pełni zamortyzowanych Nieruchomości oraz środków trwałych, stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:

Jak wynika z powyższego odpisów amortyzacyjnych dokonuje się m.in. do końca miesiąca, w którym postawiono je w stan likwidacji.

Pojęcie „likwidacja” nie zostało zdefiniowane w prawie podatkowym w związku z powyższym należy odnieść się do rozumienia tego znaczenia w języku potocznym, które jest wieloznaczne i oznacza zniesienie, usunięcie, rozwiązanie czegoś (Internetowy Słownik języka polskiego https://sjp.pwn.pl/sjp/). Zatem, likwidacja środka trwałego to także usunięcie z ewidencji, definitywne zaprzestanie korzystania, czy też pozostawienie w dyspozycji innego podmiotu. Likwidacja to nie tylko fizyczne unicestwienie środka trwałego, ale także przekazanie środka trwałego innemu podmiotowi czy to poprzez darowiznę czy sprzedaż, zmianę metody prowadzenia działalności gospodarczej, likwidację środka trwałego w związku z jego zużyciem technicznym, technologicznym lub „moralnym”, wycofanie go z ewidencji środków trwałych. W związku z takim rozumieniem tego pojęcia - likwidacją będzie definitywne pozbycie się środka trwałego (wykreślenie z ewidencji), np. poprzez jego zniszczenie, usunięcie, czy sprzedaż.

Z kolei, przez utratę przydatności gospodarczej środków trwałych należy rozumieć, nie tylko ich fizyczne zużycie, np. w wyniku długotrwałej eksploatacji, a więc utratę cech zapewniających zdatność do użytku, lecz także brak opłacalności korzystania z nich.

Odnosząc powyższe do okoliczności przedstawionych w opisie sprawy, stwierdzić należy, że jak wskazano powyżej zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. Wnioskując a contrario, nie ma przeszkód dla zaliczenia do kategorii kosztów uzyskania przychodów straty powstałej w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli ich likwidacja nie jest związana z utratą przydatności gospodarczej na skutek zmiany rodzaju działalności, tj. niezamortyzowana wartość środków trwałych zlikwidowanych z innych powodów niż zmiana rodzaju prowadzonej działalności.

Strata, o której mowa w tym przepisie odzwierciedla wartość nierozliczonych podatkowo wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie lub wytworzenie likwidowanych składników majątku. Wydatki tego rodzaju – w braku likwidacji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych – mieszczą się w kategorii kosztów uzyskania przychodów potrącalnych w momencie powstania przychodów ze zbycia tych składników majątku albo rozliczanych dla celów podatkowych poprzez odpisy amortyzacyjne. Natomiast likwidacja składników majątku uniemożliwia realizację bądź kontynuację ww. sposobów podatkowego rozliczenia wskazanych wydatków. Wartość tych – poniesionych w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością, w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła – nierozliczonych dla celów podatkowych wydatków (tj. wydatków, które stanowiłyby koszty uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia składnika majątku lub zostałyby rozliczone podatkowo poprzez amortyzację, gdyby nie doszło do likwidacji składników majątku) stanowi wartość straty, o której mowa w powołanych przepisach.

Z powyższych przepisów wynika, że – co do zasady – wydatki poniesione na nabycie, bądź wytworzenie składników majątku stanowiących środki trwałe, podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów pośrednio, poprzez odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej tych środków trwałych. Natomiast w przypadku likwidacji nie w pełni zamortyzowanego środka trwałego, o ile likwidacja ta nie jest związana z utratą przydatności tego środka trwałego na skutek zmiany rodzaju prowadzonej działalności, do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć stratę w postaci niezamortyzowanej części wartości początkowej likwidowanego środka trwałego.

Z treści powyższego przepisu jednoznacznie wynika, że decydującą przesłanką dla niezaliczenia do kosztów uzyskania przychodów tego określonego rodzaju strat jest wystąpienie zmiany rodzaju działalności powodującej utratę przez likwidowane środki trwałe przydatności gospodarczej. Zatem, dla podatkowej kwalifikacji strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych decydującym pozostaje ustalenie, czy utracenie przez te środki przydatności gospodarczej spowodowane zostało rezygnacją przez podatnika z prowadzenia określonego rodzaju działalności, w której to działalności wykorzystywany był likwidowany środek trwały.

Jak wskazaliście Państwo we wniosku, powodem likwidacji Nieruchomości oraz środków trwałych jej towarzyszących był stan nieruchomości, który generował wysokie koszty związane z jej utrzymaniem i sprawiał że przestała ona być atrakcyjna na rynku wynajmu.

Ponadto, po wyburzeniu istniejącej Nieruchomości i wybudowaniu w jej miejsce hotelu Wnioskodawca nadal będzie kontynuował działalność w zakresie wynajmu, zatem w konsekwencji nie dojdzie do zmiany rodzaju prowadzonej działalności. Tym samym, strata powstała w związku likwidacją nie w pełni zamortyzowanych Nieruchomości oraz środków trwałych jej towarzyszących nie jest spowodowana rezygnacją przez Spółkę z prowadzenia określonego rodzaju działalności.

W świetle powyższego, Spółce przysługuje prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów straty związanej z likwidacją nie w pełni zamortyzowanej Nieruchomości oraz środków trwałych jej towarzyszących, o których mowa we wniosku.

Zatem, Państwa stanowisko dotyczące pytania nr 1 jest prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do ustalenia momentu likwidacji Nieruchomości i środków trwałych jej towarzyszących na potrzeby powstania straty wskazać należy, że przepisy ustawy o CIT dokonują podziału kosztów na koszty bezpośrednio związane z przychodami i koszty pośrednie (inne niż bezpośrednio związane z przychodami).

Zgodnie z ugruntowanym poglądem, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. W ich przypadku możliwe jest „zidentyfikowanie” wpływu danego kosztu na wielkość osiągniętych przychodów. Do tej kategorii należą głównie te koszty, które mogą być przydzielone, przypisane do określonych wyrobów bądź usług.

Natomiast, pośrednie koszty uzyskania przychodów to takie wydatki, których nie da się przypisać wprost do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia. Nie pozostają one w uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika - brak jest możliwości ustalenia, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód. Wydatki te są związane z działalnością prowadzoną przez podatnika i przyczyniają się w sposób ogólny do osiągania przez niego przychodów. Nie można jednak ustalić, uzyskaniu jakiego konkretnego przychodu dany wydatek służy.

Zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o CIT:

W myśl art. 15 ust. 4d ustawy o CIT:

Zgodnie natomiast art. 15 ust. 4e ustawy o CIT:

Podkreślić ponadto należy, że z brzmienia ww. przepisów art. 16a ust. 1 ustawy o CIT wskazujących przedmioty podlegające amortyzacji i postanowień art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT określającego zasady dokonywania odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego wynika, że amortyzacji podlegają środki trwałe wykorzystywane do prowadzonej działalności gospodarczej do chwili ich likwidacji, czyli daty definitywnego zaprzestania korzystania z danego środka trwałego do celu do jakiego był on wykorzystywany.

W opisanym we wniosku stanie faktycznym data definitywnego zaprzestania korzystania z likwidowanej Nieruchomości wynika z wpisu dokonanego w dzienniku budowy, który potwierdza fizyczne zakończenie prac rozbiórkowych.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że koszty podatkowe z tego tytułu powinny więc być rozpoznane w dacie zakończenia prac rozbiórkowych. Wtedy bowiem będzie można uznać, że Nieruchomość wraz z towarzyszącymi jej środkami trwałymi została zlikwidowana, gdyż Spółka nie będzie miała możliwości dalszej jej eksploatacji.

Zatem, momentem likwidacji Nieruchomości i środków trwałych jej towarzyszących na potrzeby powstania straty jest data fizycznego zakończenia prac rozbiórkowych potwierdzona stosowanym wpisem w dzienniku budowy.

Tym samym, Państwa stanowisko dotyczące pytania nr 2 jest prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do Państwa wątpliwości dotyczących ustalenia, czy wydatki poniesione na prace rozbiórkowe (likwidację Nieruchomości oraz środków trwałych jej towarzyszących) zwiększą wartość początkową nowych środków trwałych wskazać należy, że podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych stanowi wartość początkowa środka trwałego. Sposób jej ustalania, zależy od sposobu nabycia składnika majątku trwałego.

W myśl art. 16g ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 16g ust. 4 ustawy o CIT:

Mając na uwadze powyższe regulacje należy podkreślić, że w przypadku wytworzenia we własnym zakresie środka trwałego, wartością początkową tego środka jest koszt jego wytworzenia obejmujący:

- wartość w cenie nabycia zużytych rzeczowych składników majątku, tj. w szczególności materiały, z których został wykonany środek trwały,

- wartość w cenie nabycia, wykorzystanych usług obcych, tj. usług związanych bezpośrednio z samym procesem wytworzenia, a także usług niezwiązanych bezpośrednio z wytworzeniem lecz niezbędnych do uczynienia składnika majątku zdatnym do używania,

- koszty wynagrodzeń wraz z narzutami,

- inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych.

Analiza przywołanego powyżej przepisu art. 16g ust. 4 ustawy o CIT upoważnia do stwierdzenia, że wydatki ponoszone w związku z wytwarzaniem przez podatnika środka trwałego powinny być uwzględnione w wartości początkowej tego środka trwałego, gdy pomiędzy tymi wydatkami, a wytworzeniem środka trwałego istnieje ścisły, bezpośredni, związek.

Dla ustalenia istnienia ścisłego związku poniesionych wydatków z procesem wytwarzania środków trwałych, istotne znaczenie ma orzecznictwo sądów administracyjnych, z którego wynika, że kosztami dającymi się zaliczyć do wartości początkowej wytworzonych środków trwałych są wydatki, co do których nie ma wątpliwości, że nie wystąpiłyby, gdyby podatnik nie wytworzył środka trwałego we własnym zakresie (por. Wyroki WSA we Wrocławiu z dnia 11 kwietnia 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 264/13 oraz WSA w Warszawie z dnia 11 lutego 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 1665/08).

Jednocześnie należy wskazać, że sformułowana w art. 16g ust. 4 ustawy o CIT definicja wartości początkowej wytworzonego środka trwałego, stanowiąca w istocie wyliczenie kosztów, które mogą stanowić podstawę ustalenia wartości początkowej wytwarzanego przez podatnika we własnym zakresie środka trwałego, z uwagi na dopełniające ją sformułowanie „inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych”, ma charakter otwarty (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 maja 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 1860/14: „ (...) W ocenie Sądu - zgodnie z wskazanymi wyżej przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wszelkie wydatki pozostające w związku z wytworzeniem środka trwałego poniesione od momentu rozpoczęcia inwestycji, aż do momentu przekazania środka do używania mają wpływ na jego koszt wytworzenia. Koszt ten zarazem stanowi o wartości początkowej środka trwałego, od której dokonuje się następnie odpisów amortyzacyjnych. Nakład inwestycyjny – zgodnie z art. 16g ust. 4 PDOPrU oznacza wszystkie koszty poniesione dla realizacji inwestycji, w tym na działania wstępne, przygotowujące prace rzeczowe. Katalog wydatków poniesionych w związku z wytworzeniem środka trwałego, powiększających jego wartość początkową ma charakter otwarty, co wskazuje na to, że mieszczą się w nim również inne, nie wymienione wprost koszty, które będą miały wpływ na wartość początkową danego składnika majątku. Zasadne jest twierdzenie, że decydujące znaczenie dla zakwalifikowania danego wydatku do kosztów wytworzenia środka trwałego ma możliwość powiązania danego wydatku z konkretnym przedsięwzięciem - środkiem trwałym, co wynika z art. 16g ust. 4 PDOPrU”).

Zatem, do wartości początkowej wytworzonego środka trwałego zalicza się ogół kosztów poniesionych w związku z jego wytworzeniem od momentu rozpoczęcia inwestycji aż do momentu przekazania środka do używania. Nakład inwestycyjny, w myśl powyższej regulacji, oznacza wszystkie koszty poniesione dla realizacji inwestycji, w tym na działania wstępne, przygotowujące prace rzeczowe.

Z przytoczonych wyżej regulacji wynika, że na wartość początkową środka trwałego składają się wszystkie koszty poniesione w związku z budową środków trwałych, a zatem mogą to być m.in. koszty wyburzenia likwidowanych środków trwałych bądź innych składników majątku, jeżeli czynność ta pozostaje w związku z prowadzoną inwestycją. Przedmiotowe koszty stanowią bowiem prace wstępne, przygotowujące miejsce pod nową inwestycję. Ponadto, dla prawidłowego rozliczenia kosztów wytworzenia środków trwałych znaczenie ma określenie momentu zakończenia inwestycji i momentu faktycznego oddania tych środków do używania. Wszelkie bowiem wydatki pozostające w związku z wytworzeniem środka trwałego i poniesione do dnia oddania go do używania mają wpływ na jego koszt wytworzenia. Koszt ten zarazem stanowi o wartości początkowej środka trwałego, od której dokonuje się następnie odpisów amortyzacyjnych.

Jak wynika z przytoczonych wyżej regulacji na wartość początkową środka trwałego składają się wszystkie koszty poniesione w związku z budową środków trwałych, a zatem mogą to być koszty wyburzenia likwidowanych środków trwałych bądź innych składników majątku, jeżeli czynność ta pozostaje w związku z prowadzoną inwestycją. Przedmiotowe koszty stanowią bowiem prace wstępne, przygotowujące miejsce pod nową inwestycję.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że wydatki z tytułu prac rozbiórkowych, które zostaną poniesione w związku z budową nowego środka trwałego – nowego obiektu wraz z niezbędną infrastrukturą, stanowią koszt bezpośrednio związany z tą inwestycją, co oznacza, że na podstawie art. 16g ust. 4 ustawy o CIT, wydatki te zwiększą wartość początkową planowanej inwestycji, od której to wartości Wnioskodawca może dokonywać odpisów amortyzacyjnych stosownie do treści art. 16h ust. 1 ustawy o ustawy o CIT, po jego oddaniu do użytkowania.

W związku z powyższym, wydatki poniesione na prace rozbiórkowe powiększą wartość początkową nowych środków trwałych.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Natomiast Organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi rozstrzygnięciami, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.