Wyrok NSA z dnia 28 czerwca 2024 r., sygn. III FSK 1141/22

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jacek Pruszyński, Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia WSA (del.) Agnieszka Olesińska (sprawozdawca), Protokolant asystent sędziego Ewelina Wołosiak, po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2024 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej A. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 31 sierpnia 2020 r., sygn. akt I SA/Kr 934/19 w sprawie ze skargi A. W. na decyzje Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Krakowie z dnia 17 maja 2019 r., nr 1201-IOD-2.4104.5.2019.15, 1201-IOD-2.4104.3.2019.16 w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od A. W. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Krakowie kwotę 3600 (słownie: trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

|III FSK 1141/22 | |

| | |

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 31 sierpnia 2020 r., sygn. akt I SA/Kr 934/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargi A. W. na decyzje Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Krakowie z dnia 17 maja 2019 r. w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu podkreślił, że poddanymi kontroli w niniejszych sprawach rozstrzygnięciami z dnia 17 maja 2019 r. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Krakowie utrzymał w mocy decyzje Naczelnika Urzędu Skarbowego K. z dnia 13 listopada 2018 r. określające zobowiązania podatkowe skarżącej w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu umów sprzedaży (sprzedający: S. M. i Z. M.) po 3/40 części nieruchomości położonej w Krakowie zabudowanej budynkiem nr [...] przy ul. [...] w kwotach po 5.088 zł. W rozpoznawanych sprawach spór dotyczył prawidłowości ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy sprzedaży udziałów w zabudowanej nieruchomości. WSA w Krakowie wskazał, że podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r., poz. 815, powoływanej dalej jako "u.p.c.c."). Organ pierwszej instancji stwierdzając, że cena zakupu przedmiotu sprzedaży - 3/40 części w działce nr [...] zabudowanej budynkiem mieszkalnym, określona w akcie notarialnym z dnia 14 lipca 2015 r. Rep. [...] na kwotę 50.000 zł nie odpowiada wartości rynkowej udziału w tej nieruchomości po wyczerpaniu trybu określonego w art. 6 ust. 3 u.p.c.c. - powołał biegłego rzeczoznawcę majątkowego celem sporządzenia opinii w przedmiocie ustalenia rynkowej wartości nabytych przez skarżącą udziałów. WSA w Krakowie zauważył, że zasadniczo zarzuty skarg w kwestii podstawy opodatkowania koncentrowały się wokół treści i rzetelności tej opinii. Skarżąca w podniosła zarzut naruszenia art. 6 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c. przez błędne przyjęcie do podstawy opodatkowania, że udział w prawie własności nieruchomości jest równy ułamkowej wartości nieruchomości odpowiadającej wielkości tego udziału. Powołany rzeczoznawca majątkowy, określił wartość rynkową udziału wynoszącego 3/40 części w nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem wielomieszkaniowym jako przedmiotu prawa własności położonej w [...] przy ul. [...], według stanu nieruchomości oraz poziomu cen z dnia powstania obowiązku podatkowego (zawarcia umowy sprzedaży), tj. 14 lipca 2015 r. w kwocie 254.388,00 zł. Biegły dokonał wyceny nieruchomości podejściem porównawczym, przy zastosowaniu metody porównywania parami, co jest zgodne z ustawą z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego. WSA w Krakowie stwierdził, że rzeczoznawca majątkowy prawidło zastosował art. 4 pkt 16 ustawy o gospodarce nieruchomościami, który zawiera definicję nieruchomości podobnej (jest to nieruchomość porównywalna z nieruchomością stanowiącą przedmiot wyceny, ze względu na położenie, stan prawny, przeznaczenie, sposób korzystania oraz inne cechy wpływające na jej wartość. Sąd pierwszej instancji nie podzielił natomiast twierdzenia skarżącej o jej nierzetelności i wadliwości. Stanął na stanowisku, że biegły sporządził opinię z uwzględnieniem wymogów określonych w art. 6 ust. 2 u.p.c.c., podejściem porównawczym, metodą porównania parami z uwzględnieniem co najmniej trzech nieruchomości porównawczych, które były przedmiotem obrotu rynkowego, określając wartość nieruchomości będącej przedmiotem wyceny w drodze korekty średniej ceny nieruchomości podobnych współczynnikami korygującymi, uwzględniającymi różnicę w poszczególnych cechach tych nieruchomości. Tym samym uznał, że ocena organu odwoławczego co do prawidłowości ww. dowodu w niniejszych sprawach zasługiwała na aprobatę. Wycena zaś, na podstawie której organy określiły wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych, została sporządzona zgodnie z przepisami rozporządzenia oraz zgromadzonego w aktach materiału dowodowego. Wskazał, że przedłożony operat jest spójny i kompletny oraz został sporządzony w sposób, który wyklucza wzruszenie jego wartości dla ustalenia stanu faktycznego sprawy w zakresie wyceny przedmiotu sprzedaży. Lektura operatu pozwala stwierdzić, że założenia metodologiczne jego autora są prawidłowe, uwzględniają wszystkie niezbędne elementy wymienione przez ustawodawcę w art. 6 ust. 2 u.p.c.c., które mają istotne znaczenie dla określenia wartości rynkowej przedmiotu umowy. Z treści operatu wynika, że został on sporządzony i podpisany przez uprawnioną osobę, zawiera wymagane przepisami prawa elementy treści, zarówno odnoszące się do stanu nieruchomości (przedmiot i zakres wyceny, cel wyceny, podstawy formalne i materialnoprawne, źródła danych merytorycznych, określa daty istotne przy wykonaniu operatu szacunkowego, opisuje i określa stan nieruchomości w kontekście jej stanu prawnego, lokalizacji, stanu i stopnia wyposażenia w infrastrukturę techniczną, komunikacji, sposobu użytkowania i zagospodarowania nieruchomości, a także przeznaczenia nieruchomości), jak i samej wyceny (wybór podejścia, metody i techniki wyceny, analiza i charakterystyka rynku nieruchomości, określenie wagi i ocenę cech rynkowych, określenie sumy współczynników korygujących oraz wartość przedmiotu wyceny), nie zawiera niejasności, nielogiczności, sprzeczności czy braków, które powinny być sprostowane lub uzupełnione, aby dokument ten miał wartość dowodową. Biegły szczegółowo wskazał przyjętą metodę i technikę wyceny. Biegły zastosował podejście porównawcze, przy zastosowaniu metody porównania parami, przy której porównuje się nieruchomość (udział w nieruchomości) będącą przedmiotem wyceny, której cechy są znane, kolejno z nieruchomościami (udziałami w nieruchomości) podobnymi, które były przedmiotem obrotu rynkowego i dla których znane są cechy transakcyjne, warunki zawarcia transakcji, również cechy tych nieruchomości lub udziałów. Dla potrzeb wyceny biegły przyjął siedem udziałów nieruchomości, o tych samych cechach, wskazał źródła, podstawy oraz przesłanki, którymi kierował się przy wycenie. Odpowiedział też na wątpliwości strony co do przedmiotu wyceny. WSA w Krakowie stwierdził, że nie znalazł podstaw do zakwestionowania mocy dowodowej operatu, podzielił również ocenę, iż wyczerpująco uzasadnia dokonaną wycenę i odnosi się do wątpliwości oraz zarzutów skarżącej. Wyrok ten w całości dostępny jest na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl (CBOSA).