Zasady oceny przebudowy zjazdu publicznego – analiza orzeczenia NSA - Wyrok NSA z dnia 9 kwietnia 2024 r., sygn. II GSK 1886/23

Przepis art. 29 ust. 2 ustawy o drogach publicznych znajduje zastosowanie, gdy niemożność korzystania ze zjazdu publicznego wynika z przebudowy drogi dokonanej przez organ drogowy, a sytuacja ta nie jest zawiniona przez właściciela zjazdu.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marcin Kamiński Sędzia NSA Dorota Dąbek Sędzia NSA Zbigniew Czarnik (spr.) po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 maja 2023 r. sygn. akt VI SA/Wa 1374/23 w sprawie ze skargi J.F. na decyzję Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 18 listopada 2022 r. nr DPZ.WPA-ZOD.4241.84.2022.4.AA w przedmiocie zezwolenia na przebudowę zjazdu publicznego z drogi krajowej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej: WSA w Warszawie, sąd pierwszej instancji) wyrokiem z 22 maja 2023 r. sygn. akt VI SA/Wa 1374/23 po rozpoznaniu skargi J.F. (dalej: skarżący) uchylił zaskarżoną decyzję Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad (dalej: GDDKiA, Dyrektor) z 18 listopada 2022 r., którą GDDKiA utrzymał w mocy decyzję z 7 kwietnia 2022 r. o udzieleniu skarżącemu zezwolenia na przebudowę zjazdu publicznego z drogi krajowej nr [...] w celu obsługi komunikacyjnej działki nr [...] (prowadzona działalność gospodarcza o charakterze usługowo-handlowym) położonej w M., z zastrzeżeniem dopełnienia obowiązków określonych w tej decyzji w tym m.in. co do tego, iż koszty związane z realizacją przedmiotowego układu komunikacyjnego w całości należeć będą do wnioskodawcy oraz orzekł o kosztach postępowania na rzecz skarżącego.

WSA w Warszawie uwzględnił skargę na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 1634; dalej: p.p.s.a.) stwierdzając, że zaskarżona decyzja zapadła z naruszeniem prawa materialnego poprzez wadliwą wykładnię art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 645, ze zm.; dalej: u.d.p.) w związku z brakiem uwzględnienia przez organ stanowiska sądów administracyjnych wyrażonych w poprzednio wydanych w sprawie wyrokach z 8 sierpnia 2019 r. i 5 października 2021 r. co do braku winy skarżącego – na skutek szczególnych okoliczności – w pozbawieniu funkcjonującego wcześniej zjazdu do jego nieruchomości zgodnych z prawem o ruchu drogowym cech użytkowych umożliwiających dojazd do bramy wjazdowej w bryle jego budynku i w konsekwencji naruszenie art. 153 p.p.s.a. WSA wskazał, że zasadność spornej inwestycji z wniosku skarżącego nie jest wynikiem wyłącznie jego woli rozbudowy/przebudowy/zmiany obecnego zjazdu, ale wniosek ten – jak wskazywały sądy administracyjne obu instancji w poprzednio wydanych w sprawie wyrokach – wynika ze szczególnych okoliczności faktycznych i prawnych polegających na uniemożliwieniu stronie korzystania ze zjazdu wskutek wyrażenia przez organ w 2017 r. zgody na przebudowę zjazdu zgodnie z wnioskiem właściciela nieruchomości sąsiedniej. W ocenie sądu zaskarżona decyzja podlegała wyeliminowaniu z obrotu prawnego, a ponownie rozpoznając sprawę organ oceni wniosek skarżącego w zakresie obowiązku poniesienia kosztów za realizację układu komunikacyjnego z uwzględnieniem wskazań zawartych w wyroku sądu w szczególności mając na względzie, że okoliczność pozbawienia cech użytkowych zjazdu skarżącego nastąpiła bez jego winy.