Aktualność

Data publikacji: 2024-07-08

Aktywny Rodzic – nowe świadczenia dla rodziców

Od 1 października 2024 r. ruszy program Aktywny Rodzic, który wprowadza nowe świadczenia pieniężne dla rodziców dzieci do lat 3. Program ma ułatwić rodzicom i opiekunom pogodzenie zadań związanych z rodzicielstwem i aktywnością zawodową. Wnioski o świadczenia będzie można składać do ZUS od 1 października 2024 r. wyłącznie w formie elektronicznej.

Uprawnienia rodziców w pracy. Poradnik pracodawcy 2024 >>>

Rodzice uzyskają nowe świadczenia w ramach programu „Aktywny rodzic” >>>

Ustawa z dnia z dnia 15 maja 2024 r. o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka – „Aktywny rodzic” (Dz. U. poz. 858) wprowadza trzy nowe świadczenia dla rodzin z dziećmi do lat 3. Program "Aktywny rodzic", opracowany przez MRPiPS, ma wspierać rodziców dzieci w wieku tzw. żłobkowym (do 35. miesiąca życia) i umożliwiać pogodzenie opieki z pracą zawodową.

Ustawa wprowadza trzy nowe świadczenia wspierające rodziców:

aktywni rodzice w pracy – wsparcie w wysokości 1500 zł dla aktywnych zawodowo rodziców dzieci w wieku od 12. do 35. miesiąca życia.
aktywnie w żłobku – dofinansowanie kosztów objęcia dziecka opieką instytucjonalną w wysokości 1500 zł do ukończenie przez dziecka 4. roku życia.
aktywnie w domu – świadczenie w wysokości 500 zł przysługujące na każde dziecko w wieku od 12 do 35 miesiąca.

Świadczenia dla rodziców bez kryterium dochodowego

Ważne

Świadczenia z programu Aktywny Rodzic przysługują bez względu na dochód rodziny i nie podlegają egzekucji administracyjnej i komorniczej. Od świadczeń nie pobiera się zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składek na ubezpieczenia społeczne ani składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Na to samo dziecko za dany miesiąc może zostać wypłacone tylko jedno ze świadczeń. Rodzic może wielokrotnie zmieniać rodzaj świadczenia, czyli zrezygnować z jednej formy wsparcia i przejść na inną. Ale w danym miesiącu na dane dziecko można pobierać tylko jedno świadczenie.

Realizacją świadczeń, czyli prowadzeniem postępowania w sprawie przyznania świadczenia i jego wypłatą, zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Komu przysługują świadczenia

Świadczenia z programu Aktywny Rodzic przysługują zamieszkałym w Polsce:

obywatelom polskim,
obywatelom UE/EFTA oraz Wielkiej Brytanii
pozostałym cudzoziemcom, o ile spełniają warunek legalnego pobytu w Polsce na podstawie karty pobytu z dostępem do rynku pracy albo na podstawie innego dokumentu potwierdzającego legalny pobyt i dostęp do rynku pracy.

Ważne

Świadczenia aktywni rodzice w pracy i aktywnie w domu nie przysługują obywatelom Ukrainy którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi.
Świadczenie aktywnie w żłobku przysługuje obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi, jeżeli przebywali legalnie w Polsce jako osoby ze statusem „UKR” nieprzerwanie przez okres co najmniej 365 dni. Dotyczy to również dziecka obywatela Ukrainy, które ma status „UKR”.

Świadczenie aktywni rodzice w pracy

Świadczenie to przysługuje aktywnym zawodowo rodzicom lub opiekunom na dziecko w wieku od 12. do 35. miesiąca. Świadczenie nie przysługuje na dziecko, które uczęszcza do przedszkola, żłobka, klubu dziecięcego lub jest pod opieką dziennego opiekuna.

Wniosek o świadczenie może złożyć:

rodzic dziecka (matka albo ojciec),
opiekun faktyczny,
rodzic zastępczy
osoba prowadząca rodzinny dom dziecka.

Świadczenie aktywnie w żłobku

Świadczenie to przysługuje na dofinansowanie kosztów objęcia dziecka opieką w żłobku, klubie dziecięcym albo sprawowaną przez dziennego opiekuna. Dotyczy dzieci, które uczęszczają do żłobka, klubu dziecięcego (znajdującego się w rejestrze żłobków i klubów dziecięcych) lub są objęte opieką opiekuna dziennego (znajdującego się w wykazie opiekunów dziennych).

Świadczenie przysługuje do końca roku szkolnego, w którym dziecko skończy 3 lata,a gdy niemożliwe lub utrudnione jest objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym – do końca roku szkolnego, w którym skończy 4 lata.

Wniosek o świadczenie może złożyć:

rodzic dziecka (matka albo ojciec),
opiekun faktyczny,
opiekun prawny,
osoba sprawująca nad dzieckiem pieczę bieżącą,
osoba pełniąca funkcję rodziny zastępczej
osoba prowadząca rodzinny dom dziecka,
dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego,
opiekun tymczasowy – dotyczy to obywateli Ukrainy, którzy mogą uzyskać prawo do tego świadczenia na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy.

Świadczenie aktywnie w domu

Świadczenie to przysługuje na każde dziecko w rodzinie, które skończyło 12 miesięcy, do ukończenia przez nie 35. miesiąca życia.

Wniosek o świadczenie może złożyć rodzic dziecka (matka albo ojciec) oraz opiekun faktyczny.

Ważne

Świadczenie aktywnie w domu zastąpi rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO).

Jaka jest wysokość świadczeń

Świadczenie aktywni rodzice w pracy przysługuje w wysokości:

1500 zł miesięcznie na dziecko,
1900 zł miesięcznie – jeżeli dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności, łącznie ze wskazaniami:

konieczności stałej lub długotrwałej opieki albo pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz
konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Świadczenie aktywnie w żłobku przysługuje w wysokości:

1500 złotych miesięcznie,
1900 złotych miesięcznie, jeżeli dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności, łącznie ze wskazaniami:

konieczności stałej lub długotrwałej opieki albo pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz
konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji

– nie więcej jednak niż wysokość opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.

Świadczenie aktywnie w domu przysługuje w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko, niezależnie od tego, czy dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności.