Wyrok NSA z dnia 6 lutego 2024 r., sygn. II OSK 1163/21

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Paweł Miładowski (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Tomasz Zbrojewski Sędzia del. WSA Jan Szuma Protokolant starszy asystent sędziego Tomasz Szpojankowski po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2024 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 22 września 2020 r. sygn. akt II SA/Bd 661/20 w sprawie ze skargi A. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Bydgoszczy z dnia 18 maja 2020 r. nr SKO-4212/81/2020 w przedmiocie warunków zabudowy oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 22 września 2020 r., sygn. akt II SA/Bd 661/20, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalił skargę A. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego, zwanego dalej "SKO", w Bydgoszczy z dnia 18 maja 2020 r., nr SKO-4212/81/2020, którą utrzymano w mocy decyzję Wójta Gminy O. z dnia 31 marca 2020 r., nr 23/2020, odmawiającą skarżącej ustalenia warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego na działce nr [...] położonej w obrębie [...] gmina O..

Sąd wyjaśnił z jakich względów nie ma w niniejszej sprawie zastosowania art. 61 ust. 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2020 r. poz. 293), zwanej dalej "u.p.z.p" – planowana inwestycja nie dotyczy zabudowy zagrodowej; przedmiotem postępowania jest budynek jednorodzinny. W niniejszej sprawie treść sporządzonej analizy (w oparciu o § 4 ust. 4, § 5 ust. 2, § 6 ust. 2, § 7 ust. 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego; Dz. U. Nr 164 poz. 1588) nie daje też podstaw do dokonania takiego odstąpienia – za wyjątkiem wielkości powierzchni zabudowy w stosunku do powierzchni działki lub terenu, odnośnie którego to parametru autor analizy uznał za dopuszczalne odstąpienie od ustalonej średniej dla obszaru analizowanego. Sąd nie dostrzegł nadto wad w wyznaczeniu w oparciu o § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia obszaru analizowanego. Co prawda, do analizy urbanistycznej powinna zostać uwzględniona legalnie istniejąca zabudowa; jednak samo twierdzenie, że przedmiotem analizy jest zabudową powstała samowolnie, nie jest wystarczające do skutecznego kwestionowania dokonanej analizy. Bez wskazania przez skarżącą na dowody, które konkretnie budynki ujęte w analizie są samowolą budowlaną – nie jest możliwe ich pominięcie. Argumenty skarżącej w tym względzie Sąd uznał za gołosłowne. Sąd stwierdził, że ani z treść § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia, ani inne przepisy rozporządzenia, czy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, nie dają podstawy do tego, aby modyfikować obszar objęty analizą ewentualnie pomijać w dokonywanej analizie część zabudowy znajdującej się na tym obszarze ze względu na takie okoliczności jak wskazywane przez skarżącą: "brak zwartej zabudowy"; wzniesienie budynków "bez żadnego określonego ładu", bez oparcia o "istniejącą wcześniej koncepcję zabudowy"; odmienność charakteru zabudowy ("zabudowa gospodarska") od zabudowy planowanej przez skarżącą (zabudowa mieszkaniowa); "rekreacyjny charakter okolicy". Argumenty podnoszone w tym względzie przez skarżącą nie znajdują oparcia w przepisach prawa. Decyzja o warunkach zabudowy nie jest rozstrzygnięciem kształtującym jakiś nowy ład przestrzenny. Decyzja ta jedynie rozstrzyga, czy planowana inwestycja jest takiego rodzaju i o takich parametrach, że "dopasowuje się" do już istniejącego na danym terenie ładu przestrzennego. Ponadto jako niezasadne Sąd uznał zarzuty naruszenia art. 7 i art. 77 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256), zwanej dalej "K.p.a.", w odniesieniu do kwestii ustalenia charakteru zabudowy w związku z "przebiegiem nowej linii zabudowy", czy też podnoszonej "uznaniowości" decyzji. Prawodawca nie uzależnił sposobu wyznaczenia linii nowej zabudowy od charakteru zabudowy sąsiednich nieruchomości. Nieprzeprowadzenie wskazanych przez skarżącą dowodów nie mogło mieć zatem wpływu na wynik sprawy. Decyzja o warunkach zabudowy jest decyzją związaną. Skarżąca nie wskazała żadnych okoliczności świadczących, że którykolwiek budynek w obszarze analizowanym jest samowolą budowlaną. Obowiązek prowadzenia przez organ z urzędu postępowania dowodowego nie może być zaś rozumiany jako obowiązek poszukiwania – bez żadnych ku temu przesłanek - dowodów pozwalających zakwestionować zgromadzony dotychczas w sprawie materiał dowodowy. Ponadto ani z przepisów rozporządzenia, ani z przepisów u.p.z.p. nie wynika, że istnienie planu bądź studium zagospodarowania w momencie wznoszenia istniejących zabudowań jest warunkiem uwzględnienia ich w analizie urbanistycznej. Prowadzenie postępowania dowodowego w tym kierunku nie miało zatem podstaw prawnych. Biorąc powyższe pod uwagę brak było potrzeby rozważania czy interes publiczny lub słuszny interes skarżącej przemawiał za prowadzeniem postępowania dowodowego w sposób przez nią wskazany.