Wyrok NSA z dnia 9 stycznia 2024 r., sygn. I OSK 1907/22

Dnia 9 stycznia 2024 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Piotr Przybysz Sędziowie: sędzia NSA Karol Kiczka sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka (spr.) po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2024 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J. F. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 marca 2022 r., sygn. akt I SA/Wa 1279/21 w sprawie ze skargi J. F. na decyzję Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia [...] kwietnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 23 marca 2022 r., I SA/Wa 1279/21 oddalił skargę J. F. na decyzję Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia [...] kwietnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji.

Powyższy wyrok zapadł w następujących okolicznościach sprawy:

Decyzją z dnia [...] czerwca 1998 r. Wojewoda P. orzekł o wywłaszczeniu na rzecz Skarbu Państwa na cele budowy autostrady płatnej [...] części nieruchomości położonej w P., obręb K., oznaczonej na arkuszu mapy 3a i 3b jako działka nr 1/6 o powierzchni 7.3005 ha, na arkuszu mapy 2 jako działka nr 4/11 o powierzchni 3,4053 ha, na arkuszu mapy 4b jako działka nr 11/4 o powierzchni 0,0461 ha, na arkuszu mapy 2 jako działka nr 5/1 o powierzchni 0,6511 ha i nr 5/3 o powierzchni 0,6479 ha (pkt I.) oraz o przyznaniu J. F. kwoty 3.130.221 zł tytułem odszkodowania za dokonane wywłaszczenie części nieruchomości opisanej w pkt I. (pkt II.).

Pismem z dnia 12 września 2016 r. J. F. wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie nieważności ww. decyzji z dnia [...] czerwca 1998 r. w części dotyczącej przyznania odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość, a zatem w pkt II. decyzji. Minister Rozwoju, Pracy i Technologii ww. decyzją z dnia [...] kwietnia 2021 r. odmówił stwierdzenia nieważności decyzji z [...] czerwca 1998 r. we wnioskowanej części. W uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia organ wskazał, że stwierdzenie nieważności decyzji stanowi wyjątek od zasady trwałości decyzji ostatecznych, wyrażonej w art. 16 k.p.a. Decyzja Wojewody P. z [...] czerwca 1998 r., została wydana na podstawie art. 30 i art. 32 ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych (Dz.U.1994.127.627 ze zm.), dalej jako "u.a.p.", oraz na podstawie art. 113 ust. 1, art. 118 , art. 119 ust. 1 i art. 129 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U.1997.115.741 ze zm.), dalej jako "u.g.n.". Powołując się na treść art. 32 u.a.p. organ nadzoru stwierdził, że Wojewoda P. powinien ustalić wysokość odszkodowania na dzień wydania ostatecznej decyzji o lokalizacji autostrady płatnej [...] na terenie Województwa P. Jak wynika z operatu szacunkowego z dnia 21 maja 1998 r., sporządzonego przez biegłego J. W., wywłaszczona nieruchomość została wyceniona według cen na dzień 16 października 1996 r. na kwotę 2.480.075 zł (po waloryzacji 3.130.221 zł). Organ wskazał, że w dniu 16 października 1996 r. została wydana ostateczna decyzja Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa nr [...] uchylająca w części decyzję Wojewody P. z dnia [...] lipca 1996 r. Nr [...]o ustaleniu lokalizacji autostrady płatnej [...] na terenie Województwa P. i orzekająca co do istoty sprawy. Przyjęty w decyzji sposób ustalenia wysokości odszkodowania wynikał z interpretacji przepisu art. 32 ust. 1 u.a.p. dokonanej w dacie wydawania kontrolowanej decyzji. Już po wydaniu przez Wojewodę P. decyzji z dnia 25 czerwca 1998 r. Sąd Najwyższy dokonał odmiennej wykładni tegoż przepisu w wyroku z dnia 5 kwietnia 2002 r., III RN 126/01, w którym orzekł, że dzień wydania decyzji lokalizacyjnej jest właściwy do ustalenia stanu wywłaszczonej nieruchomości, natomiast wartość takiej nieruchomości winna być ustalona na dzień wydania decyzji odszkodowawczej. Ze względu na taką wykładnię art. 32 ust. 1 u.a.p. dokonaną przez Sąd Najwyższy, skarżący domagał się stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody P. z dnia [...] czerwca 1998 r. wskazując na rażące naruszenie prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. Organ nadzoru podkreślił, że rażące naruszenie prawa ma miejsce wówczas, gdy istnieje oczywista sprzeczność pomiędzy treścią przepisu prawa, stanowiącego podstawę prawną decyzji, a rozstrzygnięciem objętym zaskarżoną decyzją, zaś sytuacja taka nie zachodzi w tej sprawie. Skoro Wojewoda P. decyzją z dnia [...] czerwca 1998 r. ustalił odszkodowanie za wywłaszczenie części nieruchomości stosując art. 32 ust. 1 u.a.p., to oznacza, iż brak jest podstaw do uznania takiego działania za rażące naruszenie prawa. Późniejsza zmiana wykładni powołanego przepisu dokonana w orzecznictwie Sądu Najwyższego nie oznacza, że wykładnia wcześniejsza ma cechy rażącego naruszenia prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. Ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie dała również podstaw do przyjęcia, aby ww. decyzja w zaskarżonej części (pkt II decyzji), obarczona była którąkolwiek z pozostałych wad wymienionych w art. 156 § 1 k.p.a.