Wyrok NSA z dnia 7 września 2022 r., sygn. II OSK 3231/19

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zdzisław Kostka Sędziowie Sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak (spr.) Sędzia del. WSA Jan Szuma po rozpoznaniu w dniu 7 września 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej M. S. i J. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 marca 2019 r. sygn. akt VII SA/Wa 2034/18 w sprawie ze skargi J. G. na decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia 14 czerwca 2018 r. nr 127/R/2018 w przedmiocie udzielenia pozwolenia na budowę oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 28 marca 2019 r., VII SA/Wa 2034/18, w sprawie ze skargi J. G. na decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia 14 czerwca 2018 r. w przedmiocie udzielenia pozwolenia na budowę, w punkcie pierwszym, uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji, w punkcie drugim, zasądził od Wojewody Mazowieckiego na rzecz skarżącego J. G. kwotę 500 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:

J. G. wniósł skargę na decyzję Wojewody Mazowieckiego z 14 czerwca 2018 r., utrzymującą w mocy decyzję z 28 lutego 2018 r., którą Starosta P. zatwierdził projekt budowlany i udzielił M. S. i J. S. pozwolenia na budowę dwóch budynków mieszkalnych wielorodzinnych, z garażami podziemnymi, z instalacją gazową oraz urządzeniami budowlanymi, na działkach nr ew. [...],[...],[...],[...], obręb ew. [...] J. jedn. ew. [...] - obszar wiejski.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że skarga jest zasadna.

Sąd podniósł, że działki gruntu, na których mają być wzniesione budynki wskazane we wniosku o pozwolenie na budowę, są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, określającym dla tych terenów sposób zagospodarowania i zabudowy, w tym intensywność i charakter zabudowy. Ustalenia planu miejscowego, określające wskaźniki intensywności zabudowy dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową, oznaczonych na rysunku planu symbolem M, wprowadzają wymóg intensywności zabudowy netto na poziomie do 1,0, przy średniej ilości mieszkań ok. 50–100/ha terenów brutto (§ 37 planu miejscowego). Według informacji zawartych w części opisowej projektu współczynnik intensywności zabudowy netto wynosi 0,97, a średnia ilość mieszkań 20. Jednak przyjęte przez organ zgodnie z opisem zawartym w projekcie współczynnik intensywności zabudowy netto i średnia ilość mieszkań budzą wątpliwości, ponieważ są niespójne z pozostałą częścią projektu. W części opisowej projektu wskazano, że projektowane są dwa budynki mieszkalne wielorodzinne 2-kondygnacyjne z poddaszem nieużytkowym i garażem podziemnym. Lokale mieszkalne przewidziano na parterze i I piętrze – po 5 mieszkań na każdej z tych kondygnacji. Organy obu instancji uznały przyjętą w projekcie kwalifikację poddasza jako nieużytkowego opierając się wyłącznie na projektowanej wysokości pomieszczeń 1,80 m, która nie spełnia wymogów wysokości pomieszczeń mieszkalnych określonych w § 72 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych. Zgodnie z tym przepisem wysokość pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi powinna mieć minimalną wysokość w świetle 2,5 m, przy czym przy stropach pochyłych jest to wysokość średnia liczona między największą a najmniejszą wysokością pomieszczenia, lecz nie mniejszą niż 1,9 m. Przestrzeni o wysokości poniżej 1,9 m nie zalicza się do odpowiadającej przeznaczeniu danego pomieszczenia. Organy nie zwróciły, zdaniem Sądu, uwagi, że wysokość pomieszczeń poddasza nieużytkowego została zmniejszona poprzez obniżenie posadowienia konstrukcji więźby dachowej, której podstawa została umieszczona poniżej górnej krawędzi zewnętrznych ścian budynków. Natomiast wysokość ścian zewnętrznych kondygnacji poddasza wynosi 2,7 m, tym samym spełnia normy technicznobudowlane wysokości pomieszczeń mieszkalnych. Ponadto z rysunków elewacji wynika, że na poddaszach zaprojektowano balkony oraz okna i drzwi wyjściowe na balkony. Z rysunków rzutu poddasza wynika, że będą na nim wydzielone lokale, odpowiadające obrysem ścian lokalom mieszkalnym na niższych kondygnacjach, zostały zaprojektowane liczniki wody dla poszczególnych lokali, piony instalacji ogrzewania i wentylacji, pion gazowy, wodny, tablice elektryczne we wszystkich lokalach i pion instalacji teletechnicznych. Z adnotacji na rysunkach rzutów poddasza wynika, że przewidywana jest aranżacja lokali na poddaszu w przyszłości. Powyższe ustalenia stoją w sprzeczności z zawartym w projekcie opisem kondygnacji poddasza jako nieużytkowego, zwłaszcza w kontekście wyjaśnień inwestorów w kwestii liczby przewidzianych miejsc postojowych, że lokale mieszkalne w budynku będą przeznaczone pod wynajem dla osób mniej zamożnych. Skoro przeznaczeniem inwestycji miałoby być uzyskiwanie w przyszłości przez inwestora niskich czynszów z wynajmu lokali mieszkalnych, to sprzeczne z zasadami ekonomii i doświadczenia życiowego byłoby decydowanie się przez inwestora na ponoszenie dodatkowych, wysokich kosztów wyposażenia niemieszkalnej części budynku w elementy, które nie są niezbędne dla jego prawidłowego funkcjonowania, a są typowe dla lokali mieszkalnych. Organ nie wyjaśnił w sposób wyczerpujący rzeczywistego przeznaczenia łącznie 10 lokali, zaprojektowanych na poddaszach obu budynków, w szczególności możliwości ich adaptacji na lokale mieszkalne bez dokonywania istotnych zmian w projekcie budowlanym. Ta okoliczność ma, zdaniem Sądu, istotne znaczenie dla ustalenia czy projekt budowlany spełnia wymogi planu miejscowego w zakresie współczynnika intensywności zabudowy netto 1,0 i średniej ilości mieszkań ok. 50–100/ha terenów brutto, jak również dla ustalenia czy na działce budowlanej urządzono, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy odpowiednią ilość stanowisk postojowych dla samochodów użytkowników stałych i przebywających okresowo, zgodnie z § 18 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych. Wprawdzie miejscowy plan obowiązujący na terenie inwestycji nie określa minimalnej liczby stanowisk postojowych i sposobu urządzenia parkingów, to jednak nie można uznać za stosowną, w rozumieniu § 18 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, projektowaną ilość miejsc parkingowych, dostępnych dla użytkowników stale i okresowo przebywających w budynkach, które znajdują się wyłącznie w garażach podziemnych, mniejszą niż liczba mieszkań. Zawarte w projekcie uzasadnienie co do bilansu miejsc postojowych, że głównym przeznaczeniem projektowanych budynków będzie wynajem lokali osobom mniej zamożnym, w związku z czym projektuje się obiekty o obniżonym standardzie, jest nieprzekonujące i nieprzystające do aktualnej rzeczywistości, gdyż obecnie posiadanie co najmniej jednego samochodu w rodzinie jest regułą nawet w rodzinach mniej zamożnych. Organy nie ustaliły również czy usytuowanie placu zabaw dla dzieci spełnia wymogi określone w § 40 ust. 3 i § 19 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, tj. minimalnych odległości od linii rozgraniczających ulicę, okien pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, miejsc gromadzenia odpadów i stanowisk postojowych.