Wyrok WSA w Kielcach z dnia 14 lutego 2024 r., sygn. II SA/Ke 746/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sylwester Miziołek (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Renata Detka, Sędzia WSA Krzysztof Armański, po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi L. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia 19 października 2023 r. znak: SKO.PS-80/5614/3262/2023 w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z 19 października 2023 r. znak: SKO.PS-80/5614/3262/2023 Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Kielcach (zwane dalej "SKO"), po rozpatrzeniu odwołania L. B. (zwanej dalej "stroną") od decyzji wydanej z upoważnienia Wójta Gminy Smyków z 2 czerwca 2023 r. znak: GOPS.5211.12.7.2023 o odmowie przyznania stronie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad niepełnosprawnym mężem J. B., utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu SKO wskazało, że kwestią sporną w niniejszej sprawie pozostawało ustalenie, czy na gruncie obowiązujących przepisów, w kontekście wydanego przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z 21 października 2014 r. w sprawie K 38/13, odwołującej się przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, o którym mowa w art. 17 u.ś.r., w sytuacji gdy niepełnosprawność osoby wymagającej opieki – męża strony powstała w 24 roku życia. Nie jest dopuszczalne, zdaniem organu II instancji, oparcie odmowy przyznania prawa do pielęgnacyjnego na tej części przepisu art. 17 ust 1 lit. b u.ś.r., która ww. orzeczeniem została uznana za niezgodną z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. W związku z powyższym wiek, w którym powstała niepełnosprawność, nie wyłącza możliwości uzyskania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. W dalszej części uzasadnienia SKO, powołując się na art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 390), zwanej dalej "u.ś.r.", stwierdziło że odmowa przyznania świadczenia pielęgnacyjnego była uzasadniona – jednak wyłącznie z uwagi na przysługującą stronie – na stałe, od 1 sierpnia 2019 r. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Zgodnie z orzecznictwem sądowo-administracyjnym osoba, która spełnia warunki do przyznania wyższego świadczenia pielęgnacyjnego, a pobiera świadczenie emerytalne lub rentowe, winna móc dokonać wyboru jednego z tych świadczeń przez rezygnację z pobierania świadczenia niższego. Zbieg uprawnień do świadczeń reguluje art. 95 ust. 1 oraz art. 33 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwanej dalej "u.e.r.f.u.s.". Wybór można zrealizować przez złożenie do organu rentowego wniosku o zawieszenie prawa do renty na podstawie art. 103 ust. 3 u.e.r.f.u.s. W tym kontekście, zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem, organ powinien umożliwić stronie dokonania wyboru jednego z powyższych świadczeń. Nie można bowiem pobierać obu ww. świadczeń. Natomiast z dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy wynika, że wolą strony jest jednoczesne pobieranie zarówno renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, jak i świadczenia pielęgnacyjnego. Ponadto, strona była reprezentowana przez fachowego pełnomocnika – adwokata, który zna stanowisko organu odwoławczego oraz orzecznictwo sądów administracyjnych co do tego, że dopiero zawieszenie prawa do renty eliminuje negatywną przesłankę z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r. w postaci posiadania prawa do renty. Tymczasem nie przedłożono decyzji ZUS o wstrzymaniu wypłaty renty – co spowodowało, że świadczenie pielęgnacyjne nie może zostać przyznane. Dopóki wypłata renty nie zostanie wstrzymana brak jest podstaw prawnych do przyznania stronie świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad niepełnosprawnym mężem.