Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 1 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.641.2023.7.AW
Brak opodatkowania podatkiem VAT transakcji sprzedaży działki nr II i zwolnienia od podatku VAT przy dostawie działki nr I.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
31 października 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 31 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowaniu podatkiem VAT transakcji sprzedaży działki nr II i zwolnienia od podatku VAT przy dostawie działki nr I.
Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – pismami z: 11 i 13 grudnia 2023 r. (wpływ 11 i 13 grudnia 2023 r.) oraz 2 stycznia 2024 r. (data wpływu: 2 stycznia 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego (ostatecznie przedstawiony w pismach z 11 i 13 grudnia 2023 r. oraz 2 stycznia 2024 r.).
Państwo XY (zwani dalej: „Małżeństwem” lub „Małżonkami”, a Pani X osobno zwana dalej: „Podatniczką”) w dniu 16 grudnia 1994 r. nabyli prawo użytkowania wieczystego działek nr I (zwana dalej: „Działką nr I”) i II (zwana dalej: „Działką nr II”) przyległych do siebie (zwane dalej: razem „Działkami”). Decyzją z 2000 r. – wydaną na wniosek Małżeństwa – przekształcono niniejsze prawo użytkowania wieczystego Działek w prawo własności.
Między Małżonkami istnieje od początku zawarcia małżeństwa ustrój wspólnoty majątkowej. Działki są także majątkiem wspólnym Małżonków.
Dla każdej z tych Działek prowadzone są odrębnie księgi wieczyste.
Działka nr I jest zabudowana budynkiem murowanym (halą produkcyjną), budowlą – placem asfaltowym oraz jest na tej Działce posadowiona wiata z konstrukcji stalowej, która ma tylko zadaszenie (nie ma ścian bocznych) – zwane dalej: „Obiektami budowlanymi”. Niniejsze Obiekty budowlane znajdowały się na Działce nr I w momencie ich nabycia przez Małżonków i będą się znajdować w momencie sprzedaży Działki nr I. Natomiast Działka nr II jest niezabudowana (oprócz ogrodzenia) i taka będzie w momencie jej sprzedaży. Obydwie Działki są ogrodzone.
Według miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Działki mają przeznaczenie: tereny zabudowy usługowej lub obiektów produkcyjnych, składów. Dopuszcza się lokalizację obiektów handlowych lub magazynów (oznaczenie na mapie (...)).
Działki były od nabycia użytkowane tylko przez Panią w ramach prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej, która obecnie, od około 2 lat, jest zawieszona. Działki i Obiekty budowlane podlegały wpisaniu do prowadzonej przez Panią ewidencji środków trwałych.
W okresie ostatnich około 25 lat niniejsze Obiekty budowlane na Działce nr I nie były ulepszane w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, ani ogrodzenie ogradzające Działki. Nie będą także ulepszane do dnia dokonania sprzedaży.
Małżonkowie są obecnie w podeszłym wieku i zamierzają zbyć Działki.
W przypadku sprzedaży Działek sprzedającymi będą Małżonkowie. W momencie sprzedaży Działek działalność gospodarcza prowadzona przez Panią będzie zawieszona, a Pani będzie zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT i będzie opodatkowana zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wartość sprzedaży Działek, a także cała wartość przychodu uzyskanego przez Panią w roku podatkowym, w którym nastąpi sprzedaż Działek nie przekroczy limitu kwotowego uprawniającego do opodatkowania w formie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych. Także ten limit nie zostanie przekroczony w roku poprzedzającym rok, w którym nastąpi sprzedaż Działek. Po sprzedaży Działek zlikwiduje Pani działalność gospodarczą.
W uzupełnieniu wniosku z dnia 11 grudnia 2023 r. wskazała Pani, że:
Nie miała Pani prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia Działek nr I i nr II. Prowadziła Pani działalność gospodarczą w ramach handlu (...). Wykonywała Pani również drobne usługi w zakresie (...). Obecnie – z uwagi na zły stan zdrowia – ma Pani zawieszoną działalność gospodarczą.
Działka nr I wraz z posadowionymi na niej Obiektami budowlanymi opisanymi w złożonym wniosku była wykorzystywana w prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej. Były tam składowane (...).
Natomiast Działka nr II nie była wykorzystywana w Pani działalności gospodarczej. Nie była wykorzystywana także w żaden inny sposób. Nie była utwardzona. Na Działce nr II rosło dużo starych drzew, których nie można było usunąć z powodu grubości obwodu pnia. Dlatego cała Działka nr II nie była i nie mogła być wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej Pani firmy. Ponadto, zaznacza Pani, że Działka nr II nigdy nie była wprowadzona do ewidencji środków trwałych.
Wykorzystywała Pani Działkę nr I do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
Natomiast Działka nr II nie była wykorzystywana ani do czynności opodatkowanych, ani zwolnionych od podatku VAT.
Działka nr I nie była wykorzystywana przez Panią wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku VAT.
Tak samo Działka nr II nie była wykorzystywana przez Panią wyłącznie do zwolnionych od podatku VAT, bo nie była w ogóle wykorzystywana.
Ogrodzenie znajdujące się na Działce II nie jest budowlą, ale jest urządzeniem budowlanym – w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. W odniesieniu do ww. ogrodzenia nie poniosła Pani wydatków na jego ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiące co najmniej 30% jego wartości początkowej.
Ponadto, uzupełniła Pani wniosek o informację, że Małżonkowie nabyli Działkę nr I i II w formie zorganizowanej części zlikwidowanego przedsiębiorstwa (...). W umowie sprzedaży wskazano, że zbywający sprzedał zorganizowaną część zlikwidowanego przedsiębiorstwa (...) – składającą się z prawa użytkowania wieczystego Działek I i II oraz własności budynków stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności [w postaci budynku murowanego hali produkcyjnej, placu asfaltowego, wiaty z konstrukcji stalowej (opisanych we wniosku) oraz innych budynków i budowli, które od dnia nabycia zostały wyburzone] –„Pani X – właścicielce (…) i jej mężowi Y”.
W momencie nabycia Działki nr II przez małżonków XY dla tej Działki nie było planu zagospodarowania przestrzennego, ani wydanej decyzji o warunkach zabudowy. Małżonkowie także nie wnosili, aby w planie zagospodarowanie przestrzennego dla Działki nr II było przeznaczenie takie jakie jest obecnie (opisane w złożonym wniosku).
Z dniem 28 czerwca 2022 r. została Pani wykreślona z rejestru podatników VAT na podstawie art. 96 ust. 9a pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., tj. z uwagi na zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej na okres dłuższy niż 6 kolejnych miesięcy. Przed dniem dokonania dostawy Działki nr I i II podejmie Pani działania mające na celu ponowną Pani rejestrację jako podatnika VAT.
Pismem z 11 grudnia 2023 r. sprostowała Pani, że dla Działki nr II w momencie jej nabycia przez Panią X wraz z mężem nie było planu zagospodarowania przestrzennego. Faktycznie w momencie tego nabycia, czyli w dniu 16 grudnia 1994 r. był dla Działki nr II plan zagospodarowania przestrzennego, który dla obszaru, na którym znajduje się ta Działka znajdowała się na obszarze oznaczonym na rysunku planu symbolem (...) jako zespół istniejących i projektowanych zakładów produkcyjnych i magazynowo-składowych.
Z kolei, w uzupełnieniu z 2 stycznia 2024 r. wskazała Pani, że:
1.Działka nr II:
a)nie była wykorzystywana przez Panią w ramach prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej;
b)nie była wpisana do ewidencji środków trwałych w ramach Pani działalności gospodarczej;
c)nie podlegała ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ponieważ nie była wykorzystywana przez Panią na potrzeby związane z prowadzoną przez Panią działalnością gospodarczą, ani nie została oddana do używania innemu podmiotowi na podstawie umowy cywilnoprawnej.
2.Działka nr II nie była wykorzystywana w ramach prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej, ponieważ na niej znajdowały się drzewa, których nie można było wyciąć.
3.Nabyła Pani opisaną we wniosku Działkę nr II, ponieważ była elementem kupionej zorganizowanej części zlikwidowanego przedsiębiorstwa (...). Nie mogła Pani dokonać tego nabycia bez Działki nr II.
4.Przed sprzedażą dla Działki nr II nie jest i nie będzie wydane pozwolenie na budowę.
5.Nie dokonywano jakichkolwiek czynności i nie poniesiono nakładów w celu przygotowania do sprzedaży Działki nr II.
6.Obecnie nie poszukuje Pani nabywcy Działki.
7.Wcześniej sprzedała Pani wraz ze swoim mężem jedną działkę.
a)została sprzedana tylko jedna działka;
b)tę działkę Małżonkowie XY kupili w roku 1994 w celu realizacji potrzeb osobistych, tj. wybudowania obiektu zamieszkania dla siebie i swojej rodziny. Jednak z przyczyn osobistych nie zrealizowali tego celu;
c)od momentu wejścia w posiadanie tej działki do chwili jej sprzedaży ta działka nie była w żaden sposób wykorzystywana (także np. poprzez oddanie do korzystania osobie trzeciej na podstawie umowy cywilnoprawnej);
d)sprzedała Pani wraz z mężem tę działkę w dniu 16 listopada 2020 r. z uwagi na podeszły wiek i zły stan zdrowia;
e)ani Pani, ani Pani małżonek z tytułu sprzedaży tej działki nie byli podatnikiem podatku od towarów i usług.
8.Oprócz działek innych niż te wymienione we wniosku, posiada Pani:
-działkę zabudowaną domem jednorodzinnym;
Małżonkowie kupili piętro domu wraz z udziałem w gruncie w dniu 13 lutego 1997 r., a parter domu w dniu 2 września 1999 r. Dom został nabyty w celu zamieszkiwania Pani wraz z mężem. Małżonkowie zamieszkują w nim od momentu nabycia do chwili obecnej. Dom ma charakter mieszkalny. Małżonkowie nie zamierzają zbyć tej nieruchomości.
-działkę siedliskową nabytą w dniu 19 marca 1999 r. na podstawie umowy sprzedaży, w celu wyjazdów rekreacyjnych;
Na tej działce posadowiony jest dom. Wykorzystuje Pani wraz z mężem działkę do celów rekreacyjnych. Małżonkowie zamierzają tę działkę sprzedać, (...).
9.Nie zamierza Pani w przyszłości nabywać innych nieruchomości w celu ich sprzedaży.
10.Działka nr II od momentu nabycia do momentu jej sprzedaży nie była i nie będzie w żaden sposób wykorzystywana; również do Pani celów osobistych.
11.Pani Małżonek:
a)nie prowadził, ani nie prowadzi działalności gospodarczej;
b)nie jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, ani nie będzie podatnikiem VAT w momencie dokonania sprzedaży Działki nr II;
c)nie posiadał, nie posiada, ani nie będzie posiadał na moment sprzedaży Działki nr II, statusu rolnika ryczałtowego w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
d)nie wykorzystywał Działki nr II w prowadzonej działalności gospodarczej, ani w działalności rolniczej, o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy o podatku od towarów i usług.
12.Działka nr II od roku 1994 nie była w żaden sposób wykorzystywana zarówno przez Panią, jak i Pani małżonka, ani nie była również udostępniana osobom trzecim. Nie była w żaden sposób wykorzystywana przez kogokolwiek.
13.Dotychczas nie została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży Działki nr II. Jeżeli zostanie zawarta taka umowa, to nie będzie określać warunków zawarcia umowy sprzedaży. Dotychczas nikt nie zaoferował nabycia Działki nr II.
14.Dotychczas nie została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży Działki nr II. Kupujący nie będzie inwestował w infrastrukturę Działki nr II do momentu zawarcia finalnej umowy sprzedaży.
15.Przyszłemu nabywcy Działki nr II nie udzielono pełnomocnictwa do występowania w imieniu Pani i Pani męża w sprawach dotyczących Działki nr II. Takie pełnomocnictwo nie zostanie udzielone.
16.W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla Działki nr II na moment sprzedaży będzie wynikało przeznaczenie: tereny zabudowy usługowej lub obiektów produkcyjnych, składów. Dopuszcza się lokalizację obiektów handlowych lub magazynów (oznaczenie na mapie (...)). Plan nie został ustalony na wniosek Pani ani Pani męża.
17.Wiata z konstrukcji stalowej, która ma tylko zadaszenie (nie ma ścian bocznych), znajdująca się na Działce I, stanowi budowlę w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
18.Ogrodzenie znajdujące się na Działce nr I stanowi urządzenie budowlane w rozumieniu ustawy Prawo budowlane.
19.Przy nabyciu Działki nr I i nr II (prawa użytkowania wieczystego) nie wystąpił podatek VAT. Nie otrzymała Pani faktury z wykazaną stawką podatku VAT.
20.Na moment sprzedaży Działek nr I i nr II będzie Pani zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT w ramach odwieszonej działalności gospodarczej na czas zbycia tych Działek.
Pytania (ostatecznie sformułowane w piśmie z 11 grudnia 2023 r.).
1.Czy sprzedaż Działki nr I będzie w całości zwolniona od podatku od towarów i usług?
2.Czy sprzedaż Działki nr II będzie w całości opodatkowana podatkiem od towarów i usług, z tego podatku zwolniona, czy nie będzie podlegała opodatkowaniu?
Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w piśmie z 11 grudnia 2023 r.).
Ad. 1.
W myśl art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 25 ust. 2 pkt 3 tej ustawy, w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca może zbywać własne środki trwałe i wyposażenie.
Art. 41 ust. 1 w związku z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., stawka podatku wynosi I%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
W myśl art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
W myśl art. 29a ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu, co oznacza, że w przypadku zwolnienia z podatku VAT dostawy budynku lub budowli zwolniona z tego podatku jest również dostawa gruntu.
Z uwagi na fakt, iż Działka nr I z Obiektami budowlanymi posadowionymi na tej Działce była użytkowana tylko w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Panią, to jej dostawa będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko przez Panią.
Z uwagi na fakt, iż Działka nr I jest zabudowana budynkiem i budowlą, których pierwsze zasiedlenie miało miejsce ponad 2 lata przed momentem dokonania dostawy, sprzedaż Działki nr I wraz z Obiektami budowlanymi będzie w całości zwolniona od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w związku z art. 29a ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.
Ad. 2.
Obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług przy sprzedaży nieruchomości niezabudowanej powstanie tylko, jeżeli zostaną spełnione łącznie dwie przesłanki – podmiotowa i przedmiotowa; co oznacza, że dostawa musi być dokonana przez podmiot zakwalifikowany na gruncie ustawy o VAT jako podatnik VAT, a czynność nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą (interpretacja z dnia 13 maja 2021 r., wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0114-KDIP1-3.4012.114.2021.2.MPE).
W roku 2010 Naczelny Sąd Administracyjny wystąpił do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „TSUE” lub „Trybunał”) z pytaniami prejudycjalnymi dotyczącymi statusu podmiotu sprzedającego grunty, który to podmiot nie miał formalnie zarejestrowanej działalności gospodarczej. NSA zadał m.in. pytanie, czy osoba fizyczna, która na nieruchomości gruntowej prowadziła działalność rolniczą, a następnie z uwagi na zmianę planów zagospodarowania przestrzennego, która nastąpiła z przyczyn niezależnych od woli tej osoby, zakończyła tę działalność i przekwalifikowała majątek na majątek prywatny, dokonała jego podziału na mniejsze części (nieruchomości gruntowe przeznaczone pod zabudowę letniskową) i rozpoczęła jego zbywanie, jest z tego tytułu podatnikiem VAT. W odpowiedzi Trybunał w wyroku z dnia 15 września 2011 r. w połączonych sprawach C-180/10 i C-181/10 stwierdził m.in., że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej, kiedy dokonuje sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby. Ponadto, Trybunał stwierdził, że aby osoba fizyczna, sprzedająca nieruchomość w ramach zarządu majątkiem prywatnym, mogła zostać opodatkowana podatkiem VAT, musi podejmować w ramach tej transakcji aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców (w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138).
NSA w wyroku z dnia 3 marca 2015 r., o sygn. I FSK 1859/13 przyjął, że uznanie osoby fizycznej, sprzedającej działki budowlane, za podmiot działający w tym zakresie w charakterze podatnika VAT, wymaga ustalenia, czy jej działalność przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar wykazany obiektywnymi dowodami ich kontynuacji). Sąd wskazał, że działalność osoby fizycznej w ramach sprzedaży nieruchomości niezabudowanej, będzie miała charakter zawodowy, gdy podejmie ona takie czynności jak: uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia. Ponadto, kolejnymi wyznacznikami profesjonalnej formy działalności sprzedawcy może być: podjęcie czynności w celu uzyskania decyzji o warunkach zabudowy, wybudowanie sieci wodno-kanalizacyjnej, dostępnej dla wydzielonych działek. Jednocześnie NSA podkreślił, że działania sprzedającego muszą być oceniane sumarycznie i kompleksowo, a także w odniesieniu do działań podmiotów profesjonalnie zajmujących się danym obrotem.
W Pani ocenie, w sytuacji, przedstawionej w zdarzeniu przyszłym, nie zachodzą okoliczności do uznania Jej za podatnika VAT z tytułu sprzedaży Działki nr II, w konsekwencji sprzedaż przez Panią Działki nr II nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług.
W Pani ocenie, sprzedaż Działek: nr II i I wraz z Obiektami budowlanymi (tak nazwane we wniosku) opisane w złożonym wniosku nie będzie stanowiło sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, ani przedsiębiorstwa. To będzie sprzedaż nieruchomości.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:
Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z powołanymi przepisami, grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809).
Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Jak stanowi art. 36 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.
W myśl natomiast art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W myśl art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 str. 1 ze zm.) zwanej dalej „Dyrektywy 2006/112/WE Rady”:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:
Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji: dostawa terenu budowlanego.
W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.
Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje: odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.
Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy), jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Według TSUE sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że: „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.
Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem, za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.
Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się do treści przepisów ustawy – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym wykluczone są z grona podatników VAT.
W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Z wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.
W świetle powyższego, w przedmiotowej sprawie należy ustalić, czy w okolicznościach niniejszej sprawy będzie Pani działać w charakterze podatnika zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.
Na tle przedstawionego opisu sprawy, w pierwszej kolejności wątpliwości Pani dotyczą kwestii ustalenia, czy sprzedaż Działki nr I będzie w całości zwolniona od podatku od towarów i usług.
Z treści złożonego wniosku wynika, że Działka nr I została nabyta przez Państwo 16 grudnia 1994 r. w formie zorganizowanej części zlikwidowanego przedsiębiorstwa (...). Przy nabyciu Działki nr I (prawa użytkowania wieczystego) nie wystąpił podatek VAT. Nie otrzymała Pani faktury z wykazaną stawką podatku VAT. Nie miała Pani prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu jej nabycia. Działka ta jest zabudowana budynkiem murowanym (halą produkcyjną), budowlą – placem asfaltowym oraz jest na tej Działce posadowiona wiata z konstrukcji stalowej, która ma tylko zadaszenie (nie ma ścian bocznych) – zwane dalej: „Obiektami budowlanymi”. Niniejsze Obiekty budowlane znajdowały się na Działce nr I w momencie ich nabycia przez Małżonków i będą się znajdować w momencie ich sprzedaży. Działka jest ogrodzona. Działka nr I była od momentu nabycia użytkowana tylko przez Panią w ramach prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej, która obecnie, od około 2 lat, jest zawieszona. Działka nr I i znajdujące się na niej Obiekty budowlane podlegały wpisaniu do prowadzonej przez Panią ewidencji środków trwałych. W okresie ostatnich około 25 lat niniejsze Obiekty budowlane na Działce nr I nie były ulepszane w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, ani ogrodzenie ogradzające Działkę. Nie będą także ulepszane do dnia dokonania sprzedaży. Małżonkowie są obecnie w podeszłym wieku i zamierzają ją zbyć. Przed dniem dokonania dostawy ww. Działki podejmie Pani działania mające na celu ponowną Pani rejestrację jako czynnego podatnika VAT. Po sprzedaży Działki zlikwiduje Pani działalność gospodarczą. Prowadziła Pani działalność gospodarczą w ramach handlu (...). Na tej Działce były tam składowane (...). Wykorzystywała Pani Działkę nr I do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Przedmiotowa Działka nie była wykorzystywana przez Panią wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku VAT. Wiata z konstrukcji stalowej, która ma tylko zadaszenie (nie ma ścian bocznych), znajdująca się na Działce I, stanowi budowlę w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. Ogrodzenie znajdujące się na Działce nr I stanowi urządzenie budowlane w rozumieniu ustawy Prawo budowlane.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.
W niniejszej sprawie, sprzedaż Działki nr I, w okolicznościach wskazanych we wniosku, będzie dostawą, w odniesieniu do której działa Pani jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy i ww. sprzedaż będzie realizowana w ramach działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
W konsekwencji, należy stwierdzić, że w analizowanym zdarzeniu przyszłym transakcja sprzedaży Działki nr I będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w tych przepisach warunki.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż dwa lata.
Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki okres upłynął od tego momentu.
Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu − rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Pierwszym zasiedleniem jest więc szeroko rozumiane pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Przykładowo, pierwsze zasiedlenie budynku lub jego części ma miejsce zarówno w sytuacji, gdy po wybudowaniu budynku oddany zostanie on w najem, jak też w przypadku, gdy będzie on wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej – w obu przypadkach dojdzie do korzystania z budynku.
Należy zauważyć, że pierwsze zasiedlenie następuje nie tylko w momencie pierwszego oddania do użytkowania po wybudowaniu budynku, budowli lub ich części, ale także pierwszego oddania do użytkowania po ich ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
W świetle wyżej cytowanego art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, aby dostawa budynku, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki określone w tym przepisie, tj. sprzedającemu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu budynków, budowli lub ich części oraz sprzedający nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.
Jeżeli natomiast nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, wtedy należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Ponadto, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Z powołanego przepisu wynika, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
-towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
-brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.
Niespełnienie choćby jednego ze wskazanych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
W tym miejscu należy wyjaśnić, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy.
Zgodnie z ww. przepisem:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Wobec powyższego, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Co do zasady zatem grunt, będący przedmiotem sprzedaży, podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki i budowle na nim posadowione.
Z opisu sprawy wynika, że przedmiotem sprzedaży przez Panią, będącą czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, będzie Działka nr I, wykorzystywana w ramach prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej. Na Działce tej – jak wskazała Pani w opisie sprawy – znajdują się obiekty budowlane: budynek murowany (hala produkcyjna), plac asfaltowy (budowla) oraz wiata z konstrukcji stalowej (budowla). Ogrodzenie znajdujące się na Działce nr I stanowi urządzenie budowlane w rozumieniu ustawy Prawo budowlane.
Zgodnie z zapisem art. 3 pkt 1-3 ustawy Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.):
Ilekroć w ustawie jest mowa o obiektach budowlanych – należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.
Na podstawie art. 3 pkt 2 ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o budynku – należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
Natomiast, na mocy art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o budowli – należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
W myśl art. 3 pkt 9 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o urządzeniach budowlanych – należy przez to rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.
Urządzenia budowlane stanowią urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, nie są to samodzielne budowle zdefiniowane w art. 3 pkt 3 ww. ustawy Prawo budowlane, które uznaje się za towar na gruncie podatku od towarów i usług. Jednakże urządzenia te należy traktować, jako elementy przynależne do budynku i opodatkować łącznie z tym budynkiem, z którym są powiązane, a tym samym należy przypisać zwolnienie od podatku właściwe dla sprzedawanego obiektu budowlanego znajdującego się na tej samej działce, co urządzenie techniczne.
Brak jest podstaw do stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT dla ww. urządzeń w oderwaniu od budynków/budowli, do których przynależą, gdyż w świetle obowiązujących przepisów nie mają one samodzielnego bytu.
Analizując informacje zawarte w opisanym zdarzeniu przyszłym oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że od momentu zasiedlenia – nabytych przez Panią w roku 1994 w ramach prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej – obiektów budowlanych, tj. budynku murowanego (hali produkcyjnej), placu asfaltowego, wiaty z konstrukcji stalowej oraz ogrodzenia, znajdujących się na Działce nr I, do momentu sprzedaży upłynie okres dwóch lat. Ponadto, nie ponosiła Pani żadnych nakładów na ulepszenie wskazanych wyżej obiektów.
Tym samym, w rozpatrywanej sprawie, w odniesieniu do obiektów znajdujących się na Działce nr I, zostały spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Skutkiem powyższego dostawa gruntu, na którym posadowione są opisane wyżej obiekty, również będzie korzystać ze zwolnienia od podatku, co wynika z art. 29a ust. 8 ustawy.
Zatem, dostawa Działki nr I, ogrodzonej, zabudowanej: budynkiem murowanym, placem asfaltowym oraz wiatą z konstrukcji stalowej, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.
W związku z powyższym, analiza przesłanek w zakresie zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a i pkt 2 ustawy stała się bezzasadna.
Odnosząc przytoczone wyżej przepisy do sprawy, będącej przedmiotem wniosku, należy stwierdzić, że dostawa przez Panią Działki nr I zabudowanej budynkami i budowlami, o których mowa we wniosku, wraz z przynależnym do tych nieruchomości ogrodzeniem będzie w całości korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Z uwagi na treść art. 29a ust. 8 ustawy, zwolnieniem objęty będzie również grunt, na którym znajdują się wskazane wyżej obiekty.
Tym samym, Pani stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1, jest prawidłowe.
W drugiej kolejności wątpliwości Pani dotyczą kwestii ustalenia, czy sprzedaż Działki nr II będzie w całości opodatkowana podatkiem od towarów i usług, z tego podatku zwolniona, czy nie będzie podlegała opodatkowaniu.
W niniejszej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując dostawy Działki nr II wystąpi Pani w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy.
Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest również określenie podmiotu dokonującego tej dostawy za występującego w związku ze sprzedażą, jako podatnika podatku od towarów i usług. W analizowanej sprawie Pani działania nie świadczą o zamiarze wykonywania działalności gospodarczej w zakresie profesjonalnego obrotu nieruchomościami.
Jak wynika bowiem ze wskazanych okoliczności, Działka nr II została nabyta przez Państwo 16 grudnia 1994 r. Nie miała Pani prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu jej nabycia. Jest to Działka niezabudowana, nieutwardzona i ogrodzona, na której rosło dużo starych drzew, których nie można było usunąć z powodu grubości obwodu pnia. Dlatego też, Działka nr II nie była wykorzystywana przez Panią w ramach prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej, nie była wpisana do ewidencji środków trwałych, nie podlegała ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nie została oddana do używania innemu podmiotowi na podstawie umowy cywilnoprawnej. Działka nr II od momentu nabycia do momentu jej sprzedaży nie była i nie będzie ani przez Panią, ani Jej małżonka, ani przez kogokolwiek w żaden sposób wykorzystywana, również do celów osobistych. Obecnie nie poszukuje Pani nabywcy Działki. Dotychczas nie została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży Działki nr II. Jeżeli zostanie zawarta taka umowa, to nie będzie określać warunków zawarcia umowy sprzedaży. Dotychczas nikt nie zaoferował nabycia Działki nr II. Kupujący nie będzie inwestował w infrastrukturę ww. Działki do momentu zawarcia finalnej umowy sprzedaży. Przyszłemu nabywcy Działki nr II nie udzielono pełnomocnictwa do występowania w imieniu Pani i Jej męża w sprawach dotyczących Działki nr II. Takie pełnomocnictwo nie zostanie udzielone. Nie dokonywano jakichkolwiek czynności i nie poniesiono nakładów w celu przygotowania do sprzedaży Działki. Nie jest i nie będzie przed jej sprzedażą wydane pozwolenie na budowę. Wcześniej sprzedała Pani wraz ze swoim mężem jedną działkę. Nie zamierza Pani w przyszłości nabywać innych nieruchomości w celu ich sprzedaży. Natomiast Działka nr II nie była wykorzystywana ani do czynności opodatkowanych, ani zwolnionych od podatku VAT. Działka nr II nie była wykorzystywana przez Panią wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku VAT, bo nie była w ogóle wykorzystywana. Ogrodzenie znajdujące się na Działce II nie jest budowlą, ale jest urządzeniem budowlanym – w rozumieniu ustawy Prawo budowlane.
Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że z zawartego we wniosku opisu sprawy nie wynika zatem taka Pani aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż wskazanej we wniosku Działki nr II wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie podjęła Pani takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Nie podejmowała Pani w odniesieniu do tej Działki żadnych czynności zmierzających do podniesienia wartości gruntu.
Zatem, brak jest przesłanek pozwalających uznać Panią za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy z tytułu sprzedaży Działki nr II.
W konsekwencji, dokonując sprzedaży udziału w Działce nr II nie będzie Pani występować w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a jedynie będzie Pani korzystać z przysługującego Jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Tym samym, sprzedaż Działki nr II nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, pod warunkiem, że nie podejmie Pani dodatkowych działań w stosunku do ww. Działki mogących zmienić ten stan rzeczy.
Tym samym, Pani stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2, jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Pani stanowiska w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1 i nr 3, dotyczących podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 i 4, dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Należy zauważyć, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja dotyczy tylko Pani X i nie wywołuje skutków podatkowych dla Pani męża.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W szczególności dotyczy to informacji wynikającej z opisu sprawy: „cała Działka nr II nie była i nie mogła być wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej Pani firmy. Ponadto, zaznacza Pani, że Działka nr II nigdy nie była wprowadzona do ewidencji środków trwałych. Pani Małżonek również nie prowadził, ani nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, ani nie będzie podatnikiem VAT w momencie dokonania sprzedaży Działki nr II, nie posiadał, nie posiada, ani nie będzie posiadał na moment sprzedaży ww. Działki, statusu rolnika ryczałtowego w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy, nie wykorzystywał Działki nr II w prowadzonej działalności gospodarczej, ani w działalności rolniczej, o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy”. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right