Wyrok SN z dnia 18 października 2023 r., sygn. II CSKP 122/23

1. Postanowienia umowne, które uprawniają bank do jednostronnego ustalania kursów walut, są abuzywne, gdyż pozostawiają pole do arbitralnego działania banku i obciążają kredytobiorcę nieprzewidywalnym ryzykiem.

2. Eliminacja abuzywnego postanowienia określającego świadczenie główne z umowy kredytowej częściej prowadzi do upadku umowy w całości niż eliminacja postanowienia niezwiązanego ze świadczeniem głównym.

3. W przypadku umowy kredytu denominowanego, eliminacja klauzuli przeliczeniowej powoduje, że brakuje niezbędnego elementu konstrukcyjnego stosunku prawnego, co czyni niemożliwym jego uzupełnienie.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Mariusz Łodko (przewodniczący)

‎SSN Marcin Łochowski

‎SSN Marcin Krajewski (sprawozdawca)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 18 października 2023 r. w Warszawie
‎skargi kasacyjnej Banku spółki akcyjnej w W.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku
‎z 20 listopada 2020 r., I ACa 291/20,
‎w sprawie z powództwa T.K., E.W., A.K., i M.K.
‎przeciwko Bankowi spółce akcyjnej w W.
‎o zapłatę, ewentualnie o ustalenie,

1) odrzuca skargę kasacyjną w zakresie, w jakim odnosi się ona do punktu pierwszego zaskarżonego orzeczenia;

2) oddala skargę kasacyjną w pozostałym zakresie;

3) zasądza od Bank spółki akcyjnej w W. na rzecz T.K., E.W., A.K. i M.K. po 675 złotych zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 10 lutego 2020 r. Sąd Okręgowy w Olsztynie ustalił, że nie istnieje między powodami T.K. i A.K. a pozwanym Bankiem spółką akcyjną w W. stosunek prawny wynikający z umowy kredytu z 23 maja 2006 r.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że we wskazanej dacie strony zawarły umowę kredytu mieszkaniowego hipotecznego, na podstawie której bank zobowiązał się postawić do dyspozycji powodów kredyt w kwocie 68 429,74 franków szwajcarskich na budowę budynku mieszkalnego z przeznaczeniem na potrzeby własne. Wypłata kredytu w walucie obcej mogła nastąpić wyłącznie w przypadku finansowania zobowiązań za granicą lub na spłatę kredytu walutowego, zaś w pozostałych przypadkach kwota kredytu miała być wypłacona w złotych przy zastosowaniu kursu kupna obowiązującego w banku zgodnie z aktualną tabelą kursów. Kredyt oprocentowany był według zmiennej stopy procentowej stanowiącej sumę stałej marży i stopy referencyjnej w postaci stawki LIBOR 3M dla franka szwajcarskiego. Spłata kredytu i odsetek miała następować w drodze potrącenia przez bank wierzytelności ze wskazanego w umowie rachunku powodów prowadzonego w złotych przy zastosowaniu kursu sprzedaży obowiązującego w pozwanym banku w dniu wymagalności raty według aktualnej tabeli kursów. Powodów nie informowano, w jaki sposób bank będzie ustalał kursy walut w stosowanych przez siebie tabelach