Planowanie urlopów wypoczynkowych na 2024 r.

Korzystanie przez pracowników z urlopu wypoczynkowego wymaga pogodzenia sprzecznych interesów stron stosunku pracy. Z jednej strony pracodawcy, który musi zapewnić normalny tok pracy w jednostce, z drugiej zaś pracowników, którzy dążą do wykorzystania przysługującego im urlopu w dogodnym dla nich terminie, na którego wyznaczenie wpływają nie tylko pory roku, ale też potrzeby i możliwości członków ich rodzin. Sprawia to, że zapewnienie pracownikom możliwości wykorzystania przysługującego im zgodnie z obowiązującymi przepisami urlopu bywa w praktyce kłopotliwe i często wiąże się z wieloma emocjami. Sposobem na rozwiązanie tych problemów powinien być plan urlopów. Czy pracodawca musi go sporządzać? Czy dokonane w nim zapisy są dla stron stosunku pracy bezwzględnie obowiązujące? Czy plan urlopów można zmienić? Na te i inne pytania odpowiadamy w artykule.

Z artykułu dowiesz się:

• Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów, który ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy (art. 163 k.p.)

• Okresy, które plan urlopów ma obejmować nie zostały z góry ustalone. Choć przyjęło się przygotowywanie planów na cały rok, to nie jest to konieczne. Jeśli z uwagi na potrzeby pracodawcy zasadniejsze jest przygotowywanie planów na krótszy czas, np. kwartał czy miesiąc, to nic nie stoi temu na przeszkodzie 

• Pracodawca nie jest związany wnioskiem pracownika o udzielenie mu urlopu w konkretnym terminie

• Jeśli pracodawca zdecyduje się na sporządzanie planu urlopów, to w planie tym należy uwzględnić cały urlop przysługujący pracownikowi – zarówno bieżący, jak i zaległy

Prawo pracownika do urlopu

Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Tego prawa pracownik nie może się zrzec (art. 152 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy; dalej: k.p.). Zasadą jest, że pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym uzyskał on do niego prawo. I choć ustawodawca wskazuje w tym przepisie na obowiązek, to jednak z orzecznictwa sądowego wynika jasno, że nie ma on bezwzględnego charakteru. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie, nie budzi wątpliwości to, że wyrażony w tej regulacji obowiązek pracodawcy nie ma charakteru bezwzględnego. Do udzielania urlopu mają bowiem zastosowanie ogólne reguły, w tym także ta z art. 163 § 1 k.p., zgodnie z którym wniosek urlopowy pracownika jest brany przez pracodawcę pod uwagę, ale nie jest dla niego wiążący. Oznacza to, że realizacja prawa pracownika do wypoczynku jest korygowana potrzebami pracodawcy i koniecznością obecności pracownika w zakładzie pracy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 23 listopada 2016 r., sygn. akt III APa 61/15) – patrz: . Co więcej, na to, czy urlop zostanie wykorzystany w roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo, wpływa nie tylko postępowanie pracodawcy, ale również pracownika.