Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 17 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.341.2023.1.AW
Dotyczy ustalenia czy Kopalnia będzie stanowiła ZCP w rozumieniu ustawy o VAT, a jej sprzedaż na rzecz Nabywcy nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
Państwa wniosek wspólny z 15 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie uznania:
˗ przedmiotu Transakcji Kopalni za zorganizowaną część przedsiębiorstwa i wyłączenia z opodatkowania VAT jej sprzedaży na rzecz Nabywcy na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług,
˗ prawa do odliczenia przez Nabywcę podatku naliczonego wynikającego z faktury lub faktur sprzedaży dokumentujących Transakcję Kopalni pod warunkiem wykorzystywania nabywanych składników majątkowych dla potrzeb działalności opodatkowanej VAT,
- wpłynął 18 września 2023 r. Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1. Zainteresowany będący stroną postępowania - (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,
2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania - (...).
Opis zdarzeń przyszłych
Nabywca jest członkiem międzynarodowego koncernu (…) z siedzibą w (…), który należy do światowych liderów w branży (…)
(…) jest obecny na polskim rynku od (…) r., a do segmentów jego działalności zaliczają się m.in. (…).
Zbywca jest wiodącą spółką w grupie (…) i właścicielem (…). Zbywca posiada kopalnię (…) i od lat jest jednym z głównych producentów (…). (…) wydobywany jest w odkrywkowym zakładzie górniczym (…).
Celem dywersyfikacji działalności, Zbywca uzyskuje również przychody z innej niż górnicza aktywności biznesowej, tj.:
- (…)
Zarówno Zbywca, jak i Nabywca są polskimi rezydentami podatkowymi, podlegającymi opodatkowaniu w Polsce podatkiem dochodowym od osób prawnych (dalej: „CIT”) od całości osiąganych przez nich dochodów.
Na dzień złożenia niniejszego wniosku, Nabywca nie prowadzi działalności operacyjnej; jest to spółka celowa, której jedynym udziałowcem jest (…) sp. z o.o. – podmiot z grupy (...).
Zbywca jest podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”), zarejestrowanym dla potrzeb tego podatku w Polsce.
Transakcja:
W ramach transakcji będącej przedmiotem niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, Zbywca zamierza dokonać sprzedaży na rzecz Nabywcy kompletnej gałęzi biznesu Zbywcy, obejmującej swoim zakresem przedsiębiorstwo w postaci kopalni (…). Działalność przedsiębiorstwa polega na (…).
Do kluczowych zadań Kopalni zalicza się:
- (…)
Intencją stron jest sprzedaż na rzecz Nabywcy Kopalni stanowiącej zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”), wyodrębnioną w ramach działalności Zbywcy (dalej: „Transakcja”).
Zainteresowani będą w momencie sprzedaży zarejestrowanymi, aktywnymi podatnikami VAT. Wnioskodawcy nie są i na moment sprzedaży Kopalni nie będą podmiotami powiązanymi w rozumieniu ustawy o VAT oraz ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.).
Na skutek Transakcji, na Zbywcę zostaną przeniesione wszelkie aktywa, własność i prawa Zbywcy związane wyłącznie albo głównie z Kopalnią, w szczególności:
- prawo własności do gruntów i znajdujących się na nich budynków oraz budowli, jak również do znajdujących się na ich obszarze złóż kopalnych;
- prawo użytkowania wieczystego gruntów i prawo własności do znajdujących się na nich budynków oraz budowli, jak również do znajdujących się na ich obszarze złóż kopalnych;
- środki trwałe Kopalni, w tym kompletny zestaw sprawnych maszyn i urządzeń produkcyjnych;
- wyposażenie budynków i budowli posadowionych na gruntach wchodzących w skład Kopalni, a także wszelkie inne aktywa składające się na nie i wykorzystywane w działalności Kopalni;
- prawa i obowiązki wynikające z koncesji na wydobywanie (…) udzielonej Zbywcy przez Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa;
- prawa i obowiązki wynikające z decyzji administracyjnych;
- prawa do informacji geologicznej i dokumentacji geologicznej złoża (…)
- plan ruchu zakładu górniczego, plan zagospodarowania złoża, dokumenty bezpieczeństwa zakładu górniczego, operaty ewidencyjne zasobów, dokumentacja mierniczo-geologiczna, dokumentacja dotycząca gospodarowania odpadami wydobywczymi;
- prawa i obowiązki wynikające z aktywnych umów na dostawę kruszywa;
- środki pieniężne zgromadzone na rachunku funduszu likwidacji Kopalni zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 633);
- dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w ramach Kopalni, w tym salda kont przejmowanych umów leasingowych, kont rozliczeń międzyokresowych oraz przejmowanego rachunku funduszu likwidacji Kopalni;
- wszelkie regulaminy i instrukcje obowiązujące w zakładach wchodzących w skład Kopalni;
- pracownicy;
- prawa do baz danych klientów, dostawców i usługodawców wraz z powiązaną wiedzą i informacjami posiadanymi przez Zbywcę dotyczącymi relacji handlowych oraz know-how związany z wydobyciem kruszyw (…) (dalej jako: „Aktywa niematerialne”);
- umowy z dostawcami mediów, a w szczególności umowy na dostawę energii elektrycznej, wody i wywóz odpadów, o ile będzie możliwe ich przeniesienie w ramach Transakcji;
- aktywne umowy leasingowe;
- przysługujące Zbywcy roszczenia odnoszące się do któregokolwiek ze składników Kopalni, wynikające ze znajdujących zastosowanie ustawowych lub umownych rękojmi i gwarancji jakości;
- inne aktywa materialne lub niematerialne bezpośrednio związane z Kopalnią i nienależące do żadnej z powyższych kategorii;
(łącznie jako: „Przedmiot Transakcji”).
Wnioskodawcy pragną zaznaczyć, że na skutek uwzględnienia pracowników Zbywcy w Przedmiocie Transakcji, dojdzie do transferu części zakładu pracy na innego pracodawcę w rozumieniu art. 231 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r., poz. 1465) (dalej jako: „Kodeks pracy”) i z chwilą realizacji Transakcji Nabywca wstąpi w miejsce Zbywcy jako pracodawca we wszelkie stosunki pracy z pracownikami zatrudnionymi w dacie Transakcji w Kopalni. W skład nabywanej Kopalni wejdzie około czterdziestu pracowników.
Wraz z Kopalnia na Nabywcę zostaną przeniesieni nie tylko górnicy, ale również pracownicy realizujący inne niż górnicze zadania, takie jak usługi administracyjne czy księgowe, wraz z własnością aktywów materialnych wykorzystywanych przez tych pracowników w toku ich pracy (np. komputery).
Ponadto, w ramach Transakcji na Nabywcę przeniesiona zostanie również umowa zlecenia zawarta z osobą odpowiedzialną za świadczenie usług serwisowych na rzecz Zbywcy.
Wnioskodawcy pragną zaznaczyć, iż nie można wykluczyć, że ostateczny zakres Przedmiotu Transakcji może nieznacznie różnić się od Przedmiotu Transakcji wskazanego powyżej. Należy zauważyć, że Kopalnia prowadzi ciągłą działalność wydobywczo-handlową i będzie tę działalność kontynuować od dnia złożenia niniejszego wniosku do dnia Transakcji. Wnioskodawcy nie mogą jednak wykluczyć, że w tym okresie mogą wystąpić zdarzenia, które spowodują, że Przedmiot Transakcji ulegnie zmianom w stosunku do elementów wymienionych w opisie zdarzenia przyszłego (np. mogą nastąpić pewne zmiany kadrowe; niektóre umowy mogą zostać rozwiązane lub zostaną zawarte nowe; Zbywca może nabyć nowe środki trwałe itd.). Niemniej, zdaniem Wnioskodawców, ewentualne korekty Przedmiotu Transakcji nie wpłyną na poziom wyodrębnienia Kopalni jako samodzielnej jednostki gospodarczej.
Należy wskazać, iż na Nabywcę w związku z Transakcją nie zostaną przeniesione:
- zobowiązania i należności, w tym publicznoprawne oraz rezerwy księgowe, Zbywcy związane z Kopalnią i powstałe przed datą Transakcji;
- zapasy magazynowe oraz produkty znajdujące się na terenie Kopalni przed datą Transakcji;
- księgi rachunkowe i podatkowe Zbywcy;
- umowa o prowadzenie rachunku bankowego Zbywcy oraz środki pieniężne zgromadzone na tym rachunku;
- polisy ubezpieczeniowe dotyczące Kopalni lub aktywów wchodzących w jej skład, których stroną jest Zbywca;
- firma (nazwa) Zbywcy;
- wszelkie roszczenia wobec dostawców i klientów związane z jakąkolwiek dostawą dokonaną przed Transakcją;
- wszelkie prawa i obowiązki Zbywcy związane z podatkami i świadczeniami społecznymi, w tym wszelkie kwoty do zapłacenia do organów podatkowych lub odzyskania od tych organów (w tym VAT) powstałe w okresie przed dniem Transakcji albo związane z okresem przed dniem Transakcji;
- wszelkie aktywa, zobowiązania, należności oraz prawa i obowiązki wynikające z wszelkich umów związane z działalnością inną niż działalność Kopalni.
Elementy powyższe pozostaną własnością Zbywcy z uwagi na kontynuowanie przez niego działalności w innych segmentach niż Kopalnia. Zgodnie z komercyjnymi ustaleniami, to na Zbywcy spoczywa odpowiedzialność za wszelkie zdarzenia biznesowe zaistniałe do dnia Transakcji, a zatem zasadnym jest, aby powyższe elementy pozostały w jego dyspozycji. Nie są to składniki majątkowe niezbędne i krytyczne dla kontynuowania działalności Kopalni przez Nabywcę.
Wnioskodawcy również zastrzegają, iż ich intencją nie jest uwzględnienie w ramach Przedmiotu Transakcji umów z dostawcami usług telekomunikacyjnych oraz usług prawnych.
Na skutek Transakcji, Nabywca będzie w stanie obsługiwać przejętych kontrahentów i kontynuować działalność w sposób nieprzerwany i ciągły, przejmując całość zadań gospodarczych prowadzonych dotychczas przez Kopalnię, tj.:
- (…)
Nabywca będzie kontynuował działalność Kopalni przy wykorzystaniu od pierwszego dnia po Transakcji tego samego zespołu składników materialnych i niematerialnych oraz pracowników Zbywcy, bez konieczności angażowania jakichkolwiek dodatkowych składników majątkowych. Niemniej, mając na uwadze aktualne zużycie części składników materialnych używanych w działalności Kopalni, Nabywca planuje dokonanie inwestycji w modernizację/zakup nowych aktywów celem usprawnienia procesu produkcji oraz zwiększenia standardów bezpieczeństwa i podniesienia efektywności oraz dostosowania ich do norm panujących w grupie (...). Intencją Nabywcy jest rozwój Kopalni, co m.in. będzie wiązało się z unowocześnieniem parku maszynowego.
Po Transakcji, Zbywca zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie Kopalni, zaś będzie kontynuował prowadzenie działalności nieobjętej przedmiotem Transakcji tj. działalności handlowej (detalicznej) w ramach (…).
Na dzień złożenia niniejszego wniosku, Kopalnia działa jako wyodrębniony funkcjonalnie, finansowo i organizacyjnie zespół, wykonujący czynności i pełniący zadania charakteryzujące się odmienną specyfiką od pozostałej działalności Zbywcy i możliwy do odseparowania bez szkody dla kontynuacji działalności pozostającej u Zbywcy.
Wyodrębnienie organizacyjne:
O wyodrębnieniu organizacyjnym działalności Kopalni przed Transakcją świadczy m.in. fakt, że do tej działalności są przypisani konkretni pracownicy Zbywcy, wraz z własną hierarchią i strukturą zarządczą, a w związku z Transakcją dojdzie do przeniesienia części zakładu pracy w rozumieniu art. 231 Kodeksu pracy.
Należy zwrócić uwagę, że u Zbywcy obowiązuje hierarchiczna struktura podległości służbowej oraz zasady zwierzchnictwa pomiędzy pracownikami, w tym w ramach działalności Kopalni. W rezultacie, pracownicy Kopalni są odpowiedzialni przed swoimi bezpośrednimi przełożonymi i nie są służbowo zależni od pracowników pozostałych segmentów działalności Zbywcy.
O wyodrębnieniu organizacyjnym świadczy również fakt, że pracownicy Kopalni mają przypisane niezbędne aktywa do wykonywania swoich obowiązków służbowych. Za wyodrębnieniem organizacyjnym przemawia również możliwość przypisania do tej działalności konkretnych umów z kontrahentami i bazy klientów.
Ponadto, na wyodrębnienie organizacyjne wskazują również wewnętrzne materiały używane na co dzień w ramach działalności Kopalni, jak choćby schemat organizacyjny przedstawiający Kopalnię jako odrębną dywizję działalności Zbywcy; regulamin wewnętrzny Kopalni wraz z określeniem poszczególnych zadań, stanowisk i odpowiedzialności dla pracowników oraz regulamin wewnętrzny funkcjonowania.
Wyodrębnienie funkcjonalne:
Specyfika zadań Kopalni jest odmienna od specyfiki czynności wykonywanych w ramach pozostałej działalności Zbywcy - zadania Kopalni są zdefiniowane w sposób wyraźny jako zadania z zakresu (…)
O wyodrębnieniu funkcjonalnym Kopalni świadczą również następujące elementy:
- Kopalnia posiada aktywa alokowane wyłącznie do jej działalności;
- Kopalnia ma uprawnienia do nabywania towarów i usług na potrzeby własne związane z prowadzoną działalnością;
- w wyniku Transakcji zadania przypisane do Kopalni nie zostaną przeniesione do innego działu Zbywcy lub przypisane innym pracownikom;
- po dacie Transakcji nie zaistnieje konieczność zawierania przez Kopalnię żadnych dodatkowych istotnych umów lub uzyskiwania dodatkowych zezwoleń w celu zapewnienia możliwości prowadzenia działalności gospodarczej od pierwszego dnia po dacie Transakcji;
- dokumentacja biznesowa i handlowa oraz umowy dotyczące Kopalni, które zostały podpisane i są realizowane, zostaną również przeniesione na skutek Transakcji.
Przychody z tego rodzaju umów umożliwią nieprzerwaną kontynuację działalności Kopalni.
Wyodrębnienie finansowe:
O wyodrębnieniu finansowym działalności Kopalni przed Transakcją świadczy m.in. fakt, że w ramach przygotowania do Transakcji, Zbywca jest w stanie wyodrębnić i skatalogować poszczególne elementy bilansowe, tj. poszczególne aktywa materialne i niematerialne powiązane z Kopalnią, a także zidentyfikować pracowników do niej przypisanych. W oparciu o funkcjonujący u Zbywcy system MPK (miejsce powstawania kosztów) Zbywca posiada również możliwość zidentyfikowania i podsumowania przychodów i kosztów związanych z działalnością Kopalni oraz alokacji kosztów wspólnych.
Ponadto, w związku z Transakcją możliwe będzie alokowanie do Kopalni zobowiązań związanych z jej działalnością (w szczególności zobowiązań wobec pracowników, a także zobowiązań z tytułu przejętych umów z kontrahentami), które to zobowiązania powstałe do dnia Transakcji, zgodnie z umową, pozostaną po stronie Zbywcy.
Za wyodrębnieniem finansowym przemawia również przeniesienie na Nabywcę w ramach Transakcji umów z poszczególnymi kontrahentami oraz bazy klientów, dostawców i usługodawców. Umowy przychodowe dotyczące Kopalni pozwolą na finansowanie jej działalności oraz umożliwią nieprzerwaną realizację zadań od pierwszego dnia po Transakcji.
Kopalnia nie posiadała własnych rachunków bankowych, poza rachunkiem funduszu likwidacji Kopalni związanym wyłącznie z działalnością Kopalni, i korzysta z ogólnych rachunków bankowych Zbywcy.
Na dzień podpisania umowy, Zbywca otrzyma zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach oraz składkach na ubezpieczenie społeczne wydawane na podstawie art. 306g Ordynacji Podatkowej.
Pytania z zakresu podatku od towarów i usług
1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawców, że Kopalnia będzie stanowiła ZCP w rozumieniu ustawy o VAT, a jej sprzedaż na rzecz Nabywcy nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)
2. Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 1 jest przecząca, czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawców, zgodnie z którym, w związku z dostawą składników majątkowych będących Przedmiotem Transakcji w zakresie, w jakim dostawa ta podlegać będzie opodatkowaniu VAT (i nie będzie zwolniona z VAT), Nabywca będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z tej dostawy na podstawie faktury lub faktur otrzymanych od Zbywcy pod warunkiem wykorzystywania nabywanych składników majątkowych dla potrzeb działalności opodatkowanej VAT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)
Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług
1. W świetle przedstawionego zdarzenia przyszłego Wnioskodawcy stoją na stanowisku, że Kopalnia stanowi ZCP w rozumieniu ustawy o VAT, a tym samym jej sprzedaż na rzecz Nabywcy (zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego) nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT tj. Zbywca nie będzie zobowiązany do naliczenia podatku VAT.
2. W świetle przedstawionego zdarzenia przyszłego, zdaniem Wnioskodawców, w przypadku uznania, iż Kopalnia nie stanowi ZCP w rozumieniu ustawy o VAT, a tym samym jej sprzedaż na rzecz Nabywcy (zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego) podlega opodatkowaniu VAT (i nie jest zwolniona z VAT), Nabywca będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z nabycia Kopalni na podstawie faktury lub faktur otrzymanych od Zbywcy w związku z dostawą składników majątkowych będących Przedmiotem Transakcji w związku z faktem, iż nabywane składniki majątku będą służyły prowadzeniu przez Nabywcę działalności opodatkowanej VAT.
W zakresie Pytania 1:
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT rozumie się m.in. przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, jak również wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, wyłączeniu z zakresu opodatkowania VAT podlega transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP. Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ZCP to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Przy interpretacji pojęcia ZCP na gruncie VAT warto sięgnąć również do wniosków płynących z orzecznictwa. Kwestia zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP była bowiem przedmiotem wyroków zarówno Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”), jak i polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, w orzeczeniu w sprawie Schriever (sygn. C-444/10) z dnia 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, iż „stwierdzenie, iż nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy 77/3881 (art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy, tj. Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku - jest odpowiednikiem art. 19 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej) w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej”.
W celu uznania danego zespołu składników majątkowych za ZCP, kluczowe jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. W szczególności, istotne jest, aby zespół taki, po nabyciu przez kupującego umożliwiał kontynuowanie działalności gospodarczej prowadzonej przez zbywającego.
Konsekwentnie, w zbywanym zespole składników materialnych i niematerialnych powinny być zachowane funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, aby przekazany zespół składników umożliwiał kontynuowanie dotychczasowej działalności.
Analizując orzecznictwo TSUE i sądów administracyjnych oraz idące za nimi rozstrzygnięcia organów podatkowych, można zatem sformułować następujący zespół przesłanek (które powinny być spełnione łącznie), decydujący o tym, czy sprzedaż Kopalni stanowić będzie zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, o której mowa w art. 6 ustawy o VAT:
1) istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań;
2) odrębność i całość zbywanego zestawu aktywów, umożliwiająca prowadzenie działalności gospodarczej analogicznej do sprzedającego bez dokonywana dodatkowych czynności, wyrażająca się w wyodrębnieniu:
- organizacyjnym,
- finansowym,
- funkcjonalnym;
3) wola nabywcy do kontynuowania działalności sprzedawcy.
Istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań
W ocenie Wnioskodawców, powyższa przesłanka zostanie spełniona, ponieważ Przedmiot Transakcji będzie obejmował zarówno aktywa materialne (m.in. nieruchomości, maszyny i urządzenia produkcyjne), jak i niematerialne (tj. w szczególności prawa do baz danych klientów, dostawców i usługodawców wraz z powiązaną wiedzą i informacjami posiadanymi przez Zbywcę dotyczącymi relacji handlowych oraz know-how związany z wydobyciem kruszyw (...)), a także zobowiązania Kopalni (w szczególności - zobowiązania z umów na dostawę kruszywa, zobowiązania wynikające z umów leasingowych, a także zobowiązania względem pracowników Kopalni wynikające ze stosunku pracy).
Możliwość samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej:
W kontekście powyższych uwag, kluczowe jest określenie, na czym polegać ma możliwość samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej, tj. czy niezbędne będzie realizowanie wszelkich funkcji przedsiębiorstwa w obrębie jego wydzielonej części, czy wystarczające jest by była możliwość prowadzenia podstawowej działalności gospodarczej.
Przyjęcie koncepcji, w której dla uznania składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa niezbędne byłoby aby realizowała ona wszelkie funkcje typowego przedsiębiorstwa, a zatem prowadziła działalność operacyjną jak i dysponowała wszelkimi funkcjami pomocniczymi, prowadziłoby do niedopuszczalnej na gruncie wykładni sytuacji, w której de facto zbędna byłaby definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa – jedynym elementem niepodlegającym opodatkowaniu VAT byłoby samo przedsiębiorstwo. W związku z tym, zakładając racjonalność ustawodawcy, przyjąć należy, iż przesłanka możliwości prowadzenia działalności gospodarczej powinna być rozumiana w sposób ograniczony, tj. w odniesieniu do konkretnego/wydzielonego aspektu działalności przedsiębiorstwa.
Z pomocą przychodzą tu konkluzje prezentowane w orzecznictwie sądów administracyjnych – jak np. wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku o sygn. I FSK 1316/15 z dnia 24 listopada 2016 r.:
„Okoliczność, że zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzy zespół składników majątkowych zdolny do prowadzenia niezależnej (samodzielnej) działalności gospodarczej należy rozumieć w ten sposób, że w kształcie, w jakim zespół ten jest zbywany, może on wykonywać określone zadania gospodarcze. Innymi słowy, realizacja określonych zadań gospodarczych możliwa jest z wykorzystaniem tego określonego zespołu składników majątkowych (…)”.
W analizowanym przypadku, Kopalnia będzie zdolna do podjęcia prowadzonej dotychczas działalności wydobywczo-handlowej, w szczególności ze względu na fakt, iż w toku Transakcji przeniesione na Nabywcę zostaną wszystkie niezbędne aktywa materialne i niematerialne związane z tą działalnością, w tym w szczególności prawa do własności gruntów i położonych na nich budynków oraz budowli wraz ze złożami kopalnymi znajdującymi się na ich obszarze, kompletny zestaw sprawnych maszyn i urządzeń produkcyjnych oraz personel: górnicy, a także pracownicy realizujący inne niż górnicze zadania, takie jak usługi administracyjne czy księgowe. Transferem objęte będą również prawa do baz danych klientów, dostawców i usługodawców wraz z powiązaną wiedzą i informacjami posiadanymi przez Zbywcę dotyczącymi relacji handlowych, know-how związany z wydobyciem kruszyw (...) oraz aktywne umowy na dostawę kruszyw.
Z punktu widzenia Wnioskodawców, powyżej wskazane elementy wchodzące w skład Przedmiotu Transakcji, będą miały kluczowe znaczenie dla możliwości kontynuowania działalności Kopalni.
A zatem, zdaniem Wnioskodawców, przesłanka możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o przenoszone składniki majątkowe zostanie spełniona.
Wyodrębnienie organizacyjne:
Wyodrębnienie organizacyjne jest kolejnym elementem kluczowym z perspektywy oceny składników majątkowych jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W praktyce zwraca się uwagę, iż powinno nastąpić ono na podstawie statutu, regulaminu, zarządzenia lub innego aktu o podobnym charakterze albo na podstawie faktycznego wyodrębnienia (Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 9 stycznia 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.654.2022.5.AW, Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 17 maja 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.42.2022.3.MAZ, Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 12 maja 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.85.2022.1.ŚS, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 3 października 2013 r., sygn. IPPB5/423-484/13-4/MK, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 8 sierpnia 2011 r., sygn. IBPBI/2/423-521/11/MO, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 17 października 2008 r., sygn. ILPB3/423-496/08-2/HS, Pismo Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 27 stycznia 2005 r., sygn. US72/ROP1/423-863/IW/04). Stanowisko takie znajduje oparcie m.in. w orzeczeniu WSA w Rzeszowie z dnia 24 listopada 2016 r. sygn. I SA/Rz 649/16 w którym wskazano, iż:
„wyodrębnienie organizacyjne to stworzenie takiej struktury, gdzie określona grupa pracowników i określone składniki majątkowe służą wykonywaniu określonego zadania. (…) Z reguły wyodrębniony zespół pracowników z wyodrębnionym zespołem składników majątkowych znajduje się w określonym miejscu, innym niż pozostała część przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie tej części nie musi przy tym odbyć się w formie regulaminu zakładu pracy, wystarczające jest wyodrębnienie faktyczne, gdy pod określone kierownictwo podlega struktura składająca się z mienia i ludzi”.
A zatem należy wskazać, że formalne wyodrębnienie nie jest warunkiem niezbędnym dla uznania istnienia ZCP (Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 1 grudnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.655.2021.2.JO, Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 26 lipca 2021 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.422.2020.2.JF, Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 10 lutego 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.639.2020.2.IG, Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 17 czerwca 2020 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.186.2020.4.IZ, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 11 marca 2015 r., sygn. IPTPP4/443-879/14-4/BM, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 15 września 2011 r. sygn. IPTPB3/423-93/11-2/IR, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 11 maja 2011 r. sygn. IBPBI/2/423-503/11/MO). Kluczowym kryterium oceny stopnia wyodrębnienia stanowi ustalenie, jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne i niematerialne odgrywały w dotychczasowym funkcjonowaniu całego przedsiębiorstwa.
W analizowanym przypadku podkreślenia wymaga, iż Kopalnia opiera się na specyficznych, przypisanych do niej zasobach materialnych, niematerialnych i ludzkich.
Choć Kopalnia nie jest formalnie wskazana jako jednostka organizacyjna w ramach przedsiębiorstwa Zbywcy, to na dzień złożenia niniejszego wniosku, Kopalnia jest wyodrębniona organizacyjne w strukturze organizacyjnej Zbywcy, czego potwierdzeniem jest choćby schemat organizacyjny, przedstawiający Kopalnię jako odrębną dywizję działalności Zbywcy. Ponadto, na mocy regulaminu wewnętrznego, Zbywca wprowadził wewnętrzne procedury regulujące funkcjonowanie Kopalni, wraz z uwzględnieniem podziału na pełnione funkcje i odpowiedzialność za poszczególne obszary działalności Zbywcy.
Należy zwrócić uwagę, że u Zbywcy obowiązuje hierarchiczna struktura podległości służbowej oraz zasady zwierzchnictwa pomiędzy pracownikami, w tym w ramach działalności Kopalni. W rezultacie, pracownicy Kopalni są odpowiedzialni przed swoimi bezpośrednimi przełożonymi i nie są służbowo zależni od pracowników pozostałych segmentów działalności Zbywcy.
O wyodrębnieniu organizacyjnym świadczy również fakt, że pracownicy Kopalni mają przypisane niezbędne aktywa do wykonywania swoich obowiązków służbowych. Za wyodrębnieniem organizacyjnym przemawia również możliwość przypisania do tej działalności konkretnych umów z kontrahentami i bazy klientów.
Do kluczowych elementów Transakcji należy zaliczyć m.in. część zakładu pracy, obejmującą około czterdziestoosobowy personel, w skład którego wchodzą górnicy, a także pracownicy realizujący inne niż górnicze zadania, takie jak usługi administracyjne czy księgowe i którzy są i na moment Transakcji będą bezpośrednio dedykowani lub przypisani do Kopalni i wymienieni z nazwiska i roli w załączniku do umowy sprzedaży.
Ponadto, wszelkie przypisane do Kopalni aktywa materialne i niematerialne są wykorzystywane wyłącznie w działalności Kopalni.
A zatem, przedmiot sprzedaży będzie składał się m.in. z grupy pracowników o określonej strukturze podległości organizacyjnej i służbowej oraz przypisanych do działalności Kopalni zasobach materialnych i niematerialnych.
Mając na uwadze powyższe, w analizowanej sytuacji można mówić o faktycznym wydzieleniu organizacyjnym działalności Kopalni od pozostałej działalności Zbywcy.
Wyodrębnienie finansowe:
Zgodnie z dominującą linią interpretacyjną przyjmuje się, że wyodrębnienie finansowe nie musi oznaczać w szczególności prowadzenia odrębnej księgowości, samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP (Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 czerwca 2022 r., sygn. 0112- KDIL1-2.4012.619.2021.1.PM, Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 czerwca 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.227.2022.1.KT, Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 17 maja 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.42.2022.3.MAZ, Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 maja 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.77.2022.1.MAZ, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 9 marca 2016 r., sygn. 1061-IPTPP2.4512.8.2016.2.IR, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 9 lutego 2015 r., sygn. IPPB5/423-1142/14-2/MK, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 3 sierpnia 2011 r., sygn. IPPB5/423-165/08/11-9/S/DG, Pismo Lubelskiego Urzędu Skarbowego z 14 marca 2007 r., sygn. PD.423-78/06, Pismo Opolskiego Urzędu Skarbowego z 20 kwietnia 2006 r., sygn. PD/423-4/GC/2006, Pismo Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 27 stycznia 2005 r., sygn. US72/ROP1/423-863/IW/04).
Prowadzenie osobnych ksiąg rachunkowych i sporządzanie bilansu nie są bowiem wymienione w przepisach jako niezbędne warunki uznania za ZCP (Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 9 stycznia 2023 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.654.2022.5.AW, Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 1 grudnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.655.2021.2.JO, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 17 września 2015 r., sygn. IBPB-1-2/4510-253/15/BG, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 15 września 2015 r., sygn. IBPB-1-3/4510-139/15/APO, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 15 września 2011 r., sygn. IPTPB3/423-3/11-2/IR, Pismo Opolskiego Urzędu Skarbowego z dn. 20 kwietnia 2006 r., sygn. PD/423-4/GC/2006).
O wyodrębnieniu finansowym działalności Kopalni przed Transakcją świadczy m.in. fakt, że w ramach przygotowania do Transakcji, Zbywca jest w stanie wyodrębnić i skatalogować poszczególne elementy bilansowe, tj. poszczególne aktywa materialne i niematerialne powiązane z Kopalnią, a także zidentyfikować pracowników do niej przypisanych. W oparciu o funkcjonujący u Zbywcy system MPK (miejsce powstawania kosztów) Zbywca posiada również możliwość zidentyfikowania i podsumowania przychodów i kosztów związanych z działalnością Kopalni oraz alokacji kosztów wspólnych.
Ponadto, w związku z Transakcją możliwe będzie alokowanie do Kopalni zobowiązań związanych z jej działalnością (w szczególności zobowiązań wobec pracowników, a także zobowiązań z tytułu przejętych umów z dostawcami), które to zobowiązania powstałe do dnia Transakcji, zgodnie z umową, pozostaną po stronie Zbywcy.
Za wyodrębnieniem finansowym przemawia również przeniesienie na Nabywcę w ramach Transakcji umów z poszczególnymi kontrahentami oraz bazy klientów, dostawców i usługodawców. Umowy przychodowe dotyczące Kopalni pozwolą na finansowanie jej działalności oraz umożliwią nieprzerwaną realizację zadań od pierwszego dnia po Transakcji.
Kopalnia nie posiadała własnych rachunków bankowych, poza rachunkiem funduszu likwidacji Kopalni związanym wyłącznie z działalnością Kopalni, i korzysta z ogólnych rachunków bankowych Zbywcy.
Tym samym można stwierdzić, że Kopalnia będzie wyodrębniona finansowo od reszty działalności Zbywcy.
Wyodrębnienie funkcjonalne:
Zgodnie z utrwaloną praktyką, aby część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi posiadać potencjalną zdolność do samodzielnego realizowania zadań gospodarczych (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 czerwca 1998 r., sygn. Akt I SA/Gd 1097/96, Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 17 maja 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.42.2022.3.MAZ, Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 1 grudnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.655.2021.2.JO, Interpretacja Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 13 listopada 2019 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.423.2019.1.AR, Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 czerwca 2019 r., sygn. 0112-KDIL3.4011.134.2019.4.AM, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej Warszawie 26 stycznia 2017 r., sygn. 1462-IPPB5.4510.1040.2016.1.AK, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej Warszawie 22 grudnia 2016 r., sygn. 1462-IPPP3.4512.887.2016.1.RD, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 28 września 2015 r., sygn. IBPB-1-3/4510-43/15/AW, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 18 marca 2011 r., ILPB4/423-5/11-2/ŁM, Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 12 maja 2008 r., sygn. IP-PB3-423-282/08-2/PS, Pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 1 sierpnia 2008 r., sygn. IP-PB3-423-702/08-4/MB, Pismo Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 27 stycznia 2005 r., sygn. US72/ROP1/423-863/IW/04).
Przenoszone składniki majątkowe powinny stanowić pewne minimum umożliwiające nabywcy kontynuowanie realizowania zadań gospodarczych, prowadzonych wcześniej w obrębie przedsiębiorstwa zbywcy.
Dla zaistnienia ZCP nie jest jednak konieczne, by autonomiczna masa majątkowa zawierała w sobie segment odpowiedzialny za każdy element obsługi administracyjnej tego ZCP. Jak wskazał NSA w wyroku z 27 września 2011 r. (sygn. Akt I FSK 1383/10):
„klasyfikację jako ZCP należy przeprowadzić przez pryzmat podstawowej działalności danego ZCP, a nie czynności pomocniczych”.
Wyodrębnienie funkcjonalne w analizowanym przypadku, będzie wynikało z faktu, iż elementy przenoszone w ramach Transakcji służyć będą realizacji określonych, opisanych wcześniej zadań gospodarczych - produkcji kruszywa, świadczeniu usług wiertniczych oraz funkcji sprzedażowej i marketingowej, tj. zadaniom wyraźnie odrębnym od zadań stawianych pozostałej działalności Zbywcy niezwiązanej z sektorem górniczym.
W skład Transakcji będą wchodziły wszystkie aktywa niezbędne do pełnienia powyższych funkcji, tj. w szczególności aktywa materialne niezbędne do wykonywania przez pracowników Kopalni swoich zadań oraz informacje niezbędne do wykonywania dotychczasowej działalności, takie jak Aktywa niematerialne (tj. baza klientów wraz z niezbędnym know-how). Niezależnie, Przedmiot Transakcji obejmie również część zakładu pracy w rozumieniu przepisów Kodeksu Pracy (przede wszystkim, w jego skład wejdą umowy z górnikami). W konsekwencji, dla kontynuowania działalności, Nabywca nie będzie musiał zatrudniać dodatkowej siły roboczej, która umożliwiałaby albo zapewniłaby prawidłowe funkcjonowanie Kopalni.
Po Transakcji, Zbywca zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie Kopalni, zaś będzie kontynuował prowadzenie działalności nieobjętej przedmiotem Transakcji tj. działalności handlowej (detalicznej) w ramach (…).
Po dacie Transakcji nie zaistnieje konieczność zawierania przez Kopalnię żadnych dodatkowych istotnych umów lub uzyskiwania dodatkowych zezwoleń w celu zapewnienia możliwości prowadzenia działalności gospodarczej od pierwszego dnia po dacie Transakcji.
Kolejnym argumentem popierającym tezę, że Kopalnia jest funkcjonalnie wyodrębnioną jednostką zdolną do samodzielnego realizowania zadań gospodarczych w ramach przedsiębiorstwa Zbywcy jest fakt, iż na skutek Transakcji na Nabywcę zostaną przeniesione również prawa i obowiązki wynikające z koncesji na wydobywanie (…) udzielonej Zbywcy przez Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz prawa i obowiązki wynikające z decyzji administracyjnych. Na skutek tego transferu, Kopalnia będzie mogła niezależnie prowadzić podstawową działalność gospodarczą w zakresie wydobycia kopalin od pierwszego dnia po Transakcji.
Tym samym, w ocenie Wnioskodawców, przesłanka wydzielenia funkcjonalnego również będzie spełniona w odniesieniu do Kopalni.
Wola nabywcy do kontynuowania działalności zbywcy:
Wskazane przez Wnioskodawców składniki materialne i niematerialne związane z działalnością prowadzoną dotychczas przez Zbywcę, w pełnym zakresie umożliwią Nabywcy kontynuowanie działalności gospodarczej w takiej samej formule i w takim samym zakresie jak Zbywca. Opisane powyżej składniki, które zostaną przeniesione na Nabywcę będą wystarczające do kontynuowania działalności w niezmienionym charakterze, z uwzględnieniem specyfiki działalności biznesowej Nabywcy.
Mając na uwadze aktualne zużycie części składników materialnych używanych w działalności Kopalni, Nabywca planuje dokonanie inwestycji w modernizację/zakup nowych aktywów celem usprawnienia procesu produkcji oraz zwiększenia standardów bezpieczeństwa i podniesienia efektywności oraz dostosowania ich do norm panujących w grupie (...). Intencją Nabywcy jest rozwój Kopalni, co m.in. będzie wiązało się z unowocześnieniem parku maszynowego.
Jak wskazano w opisie przyszłego stanu faktycznego [zdarzenia przyszłego], przedmiotem nabycia będzie cała Kopalnia, na którą składać się będą m.in. aktywa, personel oraz kontrakty powiązane w funkcjonalną całość, dedykowaną działalności produkcyjnej i sprzedażowej.
Nabywca nie musi więc organizować Przedmiotu Transakcji, tak by mógł on być wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej (tj. by mógł stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze), lecz jedynie przejmuje dotychczas istniejącą zorganizowaną część przedsiębiorstwa i będzie kontynuował jej działalność.
Po dokonaniu Transakcji, Zbywca zaprzestanie działalności w zakresie Kopalni, koncentrując się na innych gałęziach działalności.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawców, Przedmiot Transakcji będzie stanowił ZCP, czyli zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych.
Z powyższą konkluzją nie koliduje fakt, iż pewne elementy zostały ze sprzedaży wyłączone. Zgodnie z doktryną prawa podatkowego, linią interpretacyjną organów oraz orzecznictwem sądów, dopuszcza się możliwość wyłączenia pewnych składników z zakresu transakcji mającej za przedmiot przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część. Kluczowe dla uznania przenoszonych aktywów za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część, jest, aby przedmiotem transakcji były elementy umożliwiające kontynuację działalności gospodarczej.
W konsekwencji, sprzedawane przez Zbywcę składniki majątkowe jako stanowiące zorganizowany zbiór rzeczy, praw i obowiązków, należy uznać za zespół składników zdolny do realizacji samodzielnych zadań gospodarczych. Na powyższą konkluzję nie powinien mieć wpływu fakt, że w ramach Transakcji na Nabywcę nie będą przeniesione wybrane składniki majątku Zbywcy powiązane Kopalnią, które nie zostaną przez Zbywcę uznane za kluczowe do kontynuacji działalności gospodarczej przez Kopalnię, tj. w szczególności:
- prawa, roszczenia, zobowiązania i należności, w tym publicznoprawne oraz rezerwy księgowe Zbywcy związane z Kopalnią i powstałe przed datą Transakcji;
- księgi rachunkowe i podatkowe Zbywcy;
- zapasy magazynowe oraz produkty znajdujące się na terenie Kopalni przed datą Transakcji;
- środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym Zbywcy;
- firma (nazwa) Zbywcy.
Podkreślenia wymaga, iż w analizowanym przypadku wyłączenie dotyczące zobowiązań odnosi się do kwestii zdarzeń gospodarczych, których skutki ekonomiczne zaistniały przed dniem Transakcji i zostaną rozpoznane księgowo. Zobowiązania wynikające z umów zawartych przez Zbywcę będą przedmiotem transferu w zakresie, w jakim zaistnieje taka możliwość i wola po stronie kontrahentów.
Jak podkreślano powyżej, elementem krytycznym z perspektywy oceny czy mamy do czynienia z ZCP, jest kwestia stopnia powiązania składników majątkowych i zdolności prowadzenia działalności/realizowania zadań gospodarczych. Przekłada się to w praktyce na konkluzję, iż wyłączenie pewnych kategorii składników majątkowych, czy też zespołów funkcjonalnych nie powinno rzutować na klasyfikację Kopalni jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W szczególności jak podkreślił NSA w odniesieniu do sytuacji wyłączenia pewnych kategorii zobowiązań z zakresu transakcji w wyroku z dnia 27 marca 2013 sygn. II FSK 1896/11:
„w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie muszą wchodzić wszelkie zobowiązania przedsiębiorstwa. Z definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa wynika bowiem jedynie, że zespół składników materialnych i niematerialnych musi być na tyle zorganizowany i kompletny, aby mógł funkcjonować (…) z tych względów nie ma podstaw do uznania, że co do zasady utraci on tę samodzielność poprzez wyłączenie ze składników majątkowych niektórych zobowiązań (...)”.
W szerszym kontekście aktywów wypowiedział się WSA w Warszawie w wyroku z 8 października 2013 sygn. III SA/Wa 1929/13 wskazując:
„Samo w sobie wyłączenie określonego składnika z zespołu składników tworzących u wnoszącego aport zorganizowaną część przedsiębiorstwa nie oznacza automatycznie, że zespół ten traci charakter zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawców, przedmiotowa Transakcja powinna zostać uznana za sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa i w konsekwencji, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
W zakresie pytania 2 (pytanie oznaczone we wniosku nr 3):
Jak wynika z treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do wykonywania przez podatnika czynności opodatkowanych VAT. Jeśli zatem dane towary i usługi są wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia całości VAT naliczonego przy nabyciu.
Nabywca na dzień Transakcji będzie zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, a zatem spełni ustawową definicję podatnika w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.
Po nabyciu Kopalni, Nabywca będzie wykorzystywać Kopalnię w prowadzonej działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a i b Ustawy o VAT - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika odpowiednio z tytułu nabycia towarów i usług oraz dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
W świetle powyższego - zdaniem Wnioskodawców - w przypadku uznania, że Kopalnia nie stanowi ZCP w rozumieniu ustawy o VAT i sprzedaż na rzecz Nabywcy podlega opodatkowaniu VAT (i jednocześnie nie jest zwolniona z opodatkowania VAT), Nabywca będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z nabycia Kopalni na podstawie faktury lub faktur otrzymanych od Zbywcy w związku z dostawą składników majątkowych będących Przedmiotem Transakcji w związku z faktem, iż nabywane składniki majątku będą służyły prowadzeniu przez Nabywcę działalności opodatkowanej VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie pytania 1 jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570), zwanej dalej ustawą lub ustawa o VAT:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Według art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie umowy sprzedaży lub aportu.
Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:
Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.
Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana cześć przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy powinien być interpretowany z uwzględnieniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie C–497/01.
W wyroku C–497/01 w sprawie Zita Modes Sarl przeciwko Administration de l’Enregistrement et des Domaines, Trybunał zwracając uwagę, że niezgodne z przepisami Dyrektywy jest wprowadzanie przez państwo członkowskie jakichkolwiek ograniczeń - innych niż te, o których mowa w Dyrektywie podkreślił, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz – w zależności od konkretnego przypadku – składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Ponadto TSUE stwierdził, iż fakt, że VI Dyrektywa nie zawiera definicji pojęcia przedsiębiorstwa lub jego części, nie oznacza, że państwa członkowskie mają swobodę jego interpretacji. Pojęcia w niej używane powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny od innych przepisów, z wyjątkiem sytuacji, gdy sama Dyrektywa daje państwom członkowskim jasną dyspozycję do zdefiniowania pojęcia w krajowej legislacji. TSUE wskazał też, iż nabywca musi jednak posiadać zamiar kontynuowania działalności gospodarczej przejmowanego przedsiębiorstwa lub jego części, nie zaś jedynie natychmiast likwidować daną działalność i sprzedać przejęte mienie.
Na tę ostatnią okoliczność, czyli przydatność zespołu składników do prowadzenia (kontynuowania) działalności przez nabywcę, zwrócił uwagę TSUE w wyroku C-408/98 (Abbey National Plc), podzielając opinię Rzecznika Generalnego z dnia 13 kwietnia 2000 r., który stwierdził, iż „rozwiązanie przyjęte w Zjednoczonym Królestwie wydaje się rozsądne: gdy aktywa stanowiące część przedsiębiorstwa zdolną do odrębnego funkcjonowania są zbywane w taki sposób, że sprzedana część kontynuuje swoją działalność, ma zastosowanie opcja, z której Zjednoczone Królestwo skorzystało na mocy art. 5(8) VI Dyrektywy i uznaje się, że nie nastąpiła dostawa towarów”.
W kontekście zatem zbycia przedsiębiorstwa, z wyłączenia stosowania przepisów ustawy korzysta przekazanie przedsiębiorstwa lub jego niezależnej części, w tym dóbr materialnych oraz ewentualnie elementów niematerialnych, które razem tworzą przedsiębiorstwo lub jego część zdolne do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Nabywca musi jednakże mieć na celu prowadzenie przekazanego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jedynie natychmiastową likwidację danej działalności lub sprzedanie zapasów zasobów, jeśli istnieją.
Mając na uwadze powyższe orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych. Tym samym, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.
Zatem daną transakcję można uznać za zbycie przedsiębiorstwa lub ZCP, jeżeli na moment jej przeprowadzenia spełnione są łącznie następujące kryteria:
- przenoszony na nabywcę zespół składników zawiera zespół składników majątku (zaplecze) umożliwiający kontynuację działalności prowadzonej przez zbywcę wystarczający do prowadzenia tej działalności,
- nabywca – w ramach swojej działalności – ma zamiar kontynuowania działalności prowadzonej w dotychczasowym zakresie przez zbywcę przy pomocy szeregu składników majątkowych będących przedmiotem transakcji.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część, w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany, jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę itp. na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u zbywcy zorganizowany zespół składników gotowych realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po jego zbyciu możliwe musi być kontynuowanie działalności gospodarczej przez nabywcę przedsiębiorstwa.
Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christem Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) V Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie m.in. zbycia samodzielnej części przedsiębiorstwa, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie samodzielnej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.
Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, np. w wyroku NSA z 25 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 955/12, czy z 24 listopada 2016 r., sygn. akt I FSK 1316/15.
O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub też jego zorganizowanej części decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik zobowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Nabywca jest członkiem międzynarodowego koncernu (...) z siedzibą w (...), a Zbywca wiodącą spółką w grupie (...) i właścicielem złóż (…) zlokalizowanych na obszarze (…).
Zarówno Zbywca, jak i Nabywca są polskimi rezydentami podatkowymi, podlegającymi opodatkowaniu w Polsce podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości osiąganych przez nich dochodów.
Na dzień złożenia niniejszego wniosku, Nabywca nie prowadzi działalności operacyjnej; jest to spółka celowa, której jedynym udziałowcem jest (...) - podmiot z grupy (...).
Zbywca jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym dla potrzeb tego podatku w Polsce.
Zainteresowani będą w momencie sprzedaży zarejestrowanymi, aktywnymi podatnikami VAT. Wnioskodawcy nie są i na moment sprzedaży Kopalni nie będą podmiotami powiązanymi w rozumieniu ustawy o VAT oraz ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych
Zbywca zamierza dokonać sprzedaży na rzecz Nabywcy kompletnej gałęzi biznesu Zbywcy, obejmującej swoim zakresem przedsiębiorstwo w postaci kopalni (...) w (...) (dalej: „Kopalnia”). Działalność przedsiębiorstwa polega na (...).
Na skutek Transakcji, na Zbywcę zostaną przeniesione wszelkie aktywa, własność i prawa Zbywcy związane wyłącznie albo głównie z Kopalnią, w szczególności:
- prawo własności do gruntów i znajdujących się na nich budynków oraz budowli, jak również do znajdujących się na ich obszarze złóż kopalnych;
- prawo użytkowania wieczystego gruntów i prawo własności do znajdujących się na nich budynków oraz budowli, jak również do znajdujących się na ich obszarze złóż kopalnych;
- środki trwałe Kopalni, w tym kompletny zestaw sprawnych maszyn i urządzeń produkcyjnych;
- wyposażenie budynków i budowli posadowionych na gruntach wchodzących w skład Kopalni, a także wszelkie inne aktywa składające się na nie i wykorzystywane w działalności Kopalni;
- prawa i obowiązki wynikające z koncesji na wydobywanie (…) udzielonej Zbywcy przez Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa;
- prawa i obowiązki wynikające z decyzji administracyjnych;
- prawa do informacji geologicznej i dokumentacji geologicznej złoża (...);
- plan ruchu zakładu górniczego, plan zagospodarowania złoża, dokumenty bezpieczeństwa zakładu górniczego, operaty ewidencyjne zasobów, dokumentacja mierniczo-geologiczna, dokumentacja dotycząca gospodarowania odpadami wydobywczymi;
- prawa i obowiązki wynikające z aktywnych umów na dostawę kruszywa;
- środki pieniężne zgromadzone na rachunku funduszu likwidacji Kopalni zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze;
- dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w ramach Kopalni, w tym salda kont przejmowanych umów leasingowych, kont rozliczeń międzyokresowych oraz przejmowanego rachunku funduszu likwidacji Kopalni;
- wszelkie regulaminy i instrukcje obowiązujące w zakładach wchodzących w skład Kopalni;
- pracownicy;
- prawa do baz danych klientów, dostawców i usługodawców wraz z powiązaną wiedzą i informacjami posiadanymi przez Zbywcę dotyczącymi relacji handlowych oraz know-how związany z wydobyciem kruszyw (...);
- umowy z dostawcami mediów, a w szczególności umowy na dostawę energii elektrycznej, wody i wywóz odpadów, o ile będzie możliwe ich przeniesienie w ramach Transakcji;
- aktywne umowy leasingowe;
- przysługujące Zbywcy roszczenia odnoszące się do któregokolwiek ze składników Kopalni, wynikające ze znajdujących zastosowanie ustawowych lub umownych rękojmi i gwarancji jakości;
- inne aktywa materialne lub niematerialne bezpośrednio związane z Kopalnią i nienależące do żadnej z powyższych kategorii;
W Przedmiocie Transakcji, dojdzie do transferu części zakładu pracy na innego pracodawcę w rozumieniu art. 231 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy i z chwilą realizacji Transakcji Nabywca wstąpi w miejsce Zbywcy jako pracodawca we wszelkie stosunki pracy z pracownikami zatrudnionymi w dacie Transakcji w Kopalni. W skład nabywanej Kopalni wejdzie około czterdziestu pracowników.
Na Nabywcę w związku z Transakcją nie zostaną przeniesione:
- zobowiązania i należności, w tym publicznoprawne oraz rezerwy księgowe, Zbywcy związane z Kopalnią i powstałe przed datą Transakcji;
- zapasy magazynowe oraz produkty znajdujące się na terenie Kopalni przed datą Transakcji;
- księgi rachunkowe i podatkowe Zbywcy;
- umowa o prowadzenie rachunku bankowego Zbywcy oraz środki pieniężne zgromadzone na tym rachunku;
- polisy ubezpieczeniowe dotyczące Kopalni lub aktywów wchodzących w jej skład, których stroną jest Zbywca;
- firma (nazwa) Zbywcy;
- wszelkie roszczenia wobec dostawców i klientów związane z jakąkolwiek dostawą dokonaną przed Transakcją;
- wszelkie prawa i obowiązki Zbywcy związane z podatkami i świadczeniami społecznymi, w tym wszelkie kwoty do zapłacenia do organów podatkowych lub odzyskania od tych organów (w tym VAT) powstałe w okresie przed dniem Transakcji albo związane z okresem przed dniem Transakcji;
- wszelkie aktywa, zobowiązania, należności oraz prawa i obowiązki wynikające z wszelkich umów związane z działalnością inną niż działalność Kopalni.
Elementy powyższe pozostaną własnością Zbywcy z uwagi na kontynuowanie przez niego działalności w innych segmentach niż Kopalnia. Zgodnie z komercyjnymi ustaleniami, to na Zbywcy spoczywa odpowiedzialność za wszelkie zdarzenia biznesowe zaistniałe do dnia Transakcji, a zatem jak Państwo podkreślają zasadnym jest, aby powyższe elementy pozostały w jego dyspozycji. Nie są to składniki majątkowe niezbędne i krytyczne dla kontynuowania działalności Kopalni przez Nabywcę.
Na skutek Transakcji, Nabywca będzie w stanie obsługiwać przejętych kontrahentów i kontynuować działalność w sposób nieprzerwany i ciągły, przejmując całość zadań gospodarczych prowadzonych dotychczas przez Kopalnię.
Nabywca będzie kontynuował działalność Kopalni przy wykorzystaniu od pierwszego dnia po Transakcji tego samego zespołu składników materialnych i niematerialnych oraz pracowników Zbywcy, bez konieczności angażowania jakichkolwiek dodatkowych składników majątkowych. Niemniej, mając na uwadze aktualne zużycie części składników materialnych używanych w działalności Kopalni, Nabywca planuje dokonanie inwestycji w modernizację/zakup nowych aktywów celem usprawnienia procesu produkcji oraz zwiększenia standardów bezpieczeństwa i podniesienia efektywności oraz dostosowania ich do norm panujących w grupie (...). Intencją Nabywcy jest rozwój Kopalni, co m.in. będzie wiązało się z unowocześnieniem parku maszynowego.
Po Transakcji, Zbywca zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie Kopalni, zaś będzie kontynuował prowadzenie działalności nieobjętej przedmiotem Transakcji tj. działalności handlowej (detalicznej) w ramach (…).
Na dzień złożenia niniejszego wniosku, Kopalnia działa jako wyodrębniony funkcjonalnie, finansowo i organizacyjnie zespół, wykonujący czynności i pełniący zadania charakteryzujące się odmienną specyfiką od pozostałej działalności Zbywcy i możliwy do odseparowania bez szkody dla kontynuacji działalności pozostającej u Zbywcy.
W analizowanej sprawie Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy przedmiot Transakcji Kopalni będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w związku z czym jego sprzedaż będzie podlegać wyłączeniu z opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT .
Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług okolicznością determinującą możliwość wyłączenia, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, stosowania przepisów ustawy do czynności zbycia określonego zespołu składników niematerialnych i materialnych, jest takie ich zorganizowanie, żeby wspomniany zespół mógł służyć do prowadzenia działalności gospodarczej. Zespół składników materialnych i niematerialnych obejmować powinien elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem przepisy ustawy nie miały zastosowania do zbywanego mienia, musi ono - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w jego skład muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Mając zatem na uwadze przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że przedmiot Transakcji Kopalni będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa ze względu na spełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy i jego zbycie w myśl art. 6 pkt 1 ustawy nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Wskazali Państwo bowiem, że Kopalnia działa jako wyodrębniony funkcjonalnie, finansowo i organizacyjnie zespół, wykonujący czynności i pełniący zadania charakteryzujące się odmienną specyfiką od pozostałej działalności Zbywcy i możliwy do odseparowania bez szkody dla kontynuacji działalności pozostającej u Zbywcy.
Kopalnia posiada konkretnych pracowników wraz z własną hierarchią i strukturą zarządczą, a w związku z Transakcją dojdzie do przeniesienia części zakładu pracy w rozumieniu art. 231 Kodeksu pracy. pracownicy Kopalni mają przypisane niezbędne aktywa do wykonywania swoich obowiązków służbowych. Za wyodrębnieniem organizacyjnym przemawia również możliwość przypisania do tej działalności konkretnych umów z kontrahentami i bazy klientów.
Ponadto, na wyodrębnienie organizacyjne wskazują również wewnętrzne materiały używane na co dzień w ramach działalności Kopalni, jak choćby schemat organizacyjny przedstawiający Kopalnię jako odrębną dywizję działalności Zbywcy; regulamin wewnętrzny Kopalni wraz z określeniem poszczególnych zadań, stanowisk i odpowiedzialności dla pracowników oraz regulamin wewnętrzny funkcjonowania.
Specyfika zadań Kopalni jest odmienna od specyfiki czynności wykonywanych w ramach pozostałej działalności Zbywcy - zadania Kopalni są zdefiniowane w sposób wyraźny jako zadania z zakresu produkcji kruszywa, świadczenia usług wiertniczych oraz sprzedaży i obsługi klienta w zakresie działalności Kopalni.
O wyodrębnieniu funkcjonalnym Kopalni świadczą również następujące elementy:
- Kopalnia posiada aktywa alokowane wyłącznie do jej działalności;
- Kopalnia ma uprawnienia do nabywania towarów i usług na potrzeby własne związane z prowadzoną działalnością;
- w wyniku Transakcji zadania przypisane do Kopalni nie zostaną przeniesione do innego działu Zbywcy lub przypisane innym pracownikom;
- po dacie Transakcji nie zaistnieje konieczność zawierania przez Kopalnię żadnych dodatkowych istotnych umów lub uzyskiwania dodatkowych zezwoleń w celu zapewnienia możliwości prowadzenia działalności gospodarczej od pierwszego dnia po dacie Transakcji;
- dokumentacja biznesowa i handlowa oraz umowy dotyczące Kopalni, które zostały podpisane i są realizowane, zostaną również przeniesione na skutek Transakcji. Przychody z tego rodzaju umów umożliwią nieprzerwaną kontynuację działalności Kopalni.
O wyodrębnieniu finansowym działalności Kopalni przed Transakcją świadczy m.in. fakt, że w ramach przygotowania do Transakcji, Zbywca jest w stanie wyodrębnić i skatalogować poszczególne elementy bilansowe, tj. poszczególne aktywa materialne i niematerialne powiązane z Kopalnią, a także zidentyfikować pracowników do niej przypisanych. W oparciu o funkcjonujący u Zbywcy system MPK (miejsce powstawania kosztów) Zbywca posiada również możliwość zidentyfikowania i podsumowania przychodów i kosztów związanych z działalnością Kopalni oraz alokacji kosztów wspólnych.
Ponadto, w związku z Transakcją możliwe będzie alokowanie do Kopalni zobowiązań związanych z jej działalnością (w szczególności zobowiązań wobec pracowników, a także zobowiązań z tytułu przejętych umów z kontrahentami), które to zobowiązania powstałe do dnia Transakcji, zgodnie z umową, pozostaną po stronie Zbywcy.
Wprawdzie wskazali Państwo, że w skład Przedmiotu Transakcji Kopalni nie wejdą niektóre elementy, jednakże wyjaśniają Państwo, że są to elementy, które pozostaną u Zbywcy z uwagi na kontynuowanie przez niego działalności w innych segmentach niż Kopalnia. Jak Państwo wskazują, to na Zbywcy spoczywa odpowiedzialność za wszelkie zdarzenia biznesowe zaistniałe do dnia Transakcji, a zatem zasadnym jest, aby powyższe elementy pozostały w jego dyspozycji. Ponadto warto podkreślić, że nie są to składniki majątkowe niezbędne i krytyczne dla kontynuowania działalności Kopalni przez Nabywcę.
Wskazują Państwo, że na skutek Transakcji, Nabywca będzie w stanie obsługiwać przejętych kontrahentów i kontynuować działalność w sposób nieprzerwany i ciągły, przejmując całość zadań gospodarczych prowadzonych dotychczas przez Kopalnię, tj.:
- (…).
Podsumowując, analiza zaprezentowanego przez Państwa opisu sprawy w kontekście przytoczonych regulacji prawnych oraz orzecznictwa TSUE, prowadzi do wniosku, że zostaną spełnione wszystkie wskazane wcześniej przesłanki do uznania Kopalni za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy. Nabywca Kopalni będzie w stanie kontynuować działalność w sposób nieprzerwany i ciągły, przejmując całość zadań gospodarczych prowadzonych dotychczas przez Kopalnię.
Tym samym zbycie Kopalni stanowiącą zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, w myśl art. 6 pkt 1 ustawy nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.
Jednocześnie informujemy, że nie udzielono odpowiedzi na pytanie nr 2 (oznaczone we wniosku nr 3), gdyż jest to pytanie warunkowe, uzależnione od rozstrzygnięcia w zakresie pytania nr 1.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383) Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).
Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right