Interpretacja indywidualna z dnia 14 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.476.2023.2.MG

Podatek od towarów i usług w zakresie ustalenia czy Napiwki dobrowolne przekazywane Pracownikom przez Klienta powinny być wyłączone z podstawy opodatkowania VAT, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy; czy Napiwki obowiązkowe, doliczane do ceny za usługę, będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy oraz czy Napiwki obowiązkowe stanowią podstawę opodatkowania VAT usługi restauracyjnej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 września 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia:

─czy Napiwki dobrowolne przekazywane Pracownikom przez Klienta powinny być wyłączone z podstawy opodatkowania VAT, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy;

─czy Napiwki obowiązkowe, doliczane do ceny za usługę, będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy;

─czy Napiwki obowiązkowe stanowią podstawę opodatkowania VAT usługi restauracyjnej.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 listopada 2023 r. (wpływ 10 listopada 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (dalej również jako „Spółka”) w ramach swojej podstawowej działalności jest działającą na terytorium Polski siecią (...). Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Spółka poprzez zrzeszenie kilkuset firm z terytorium całej Polski świadczy swoje usługi zarówno dla klientów indywidualnych (osób fizycznych), jak i firm (osób prawnych oraz jednostek nieposiadających osobowości prawnej). Wnioskodawca posiada także hotel wypoczynkowy (dalej jako: „Hotel”). Goście są obsługiwani przez liczny personel, z którym Spółka ma podpisane umowy o pracę lub umowy zlecenia („Pracownicy”). W restauracji hotelowej Spółka świadczy także usługi gastronomiczne. Usługi oferowane Klientom w restauracji rozliczane są w oparciu o ogólnodostępny cennik (menu) lub na podstawie uzgodnionych z klientem warunków konkretnej rezerwacji (impreza zorganizowana). Kwoty te zawierają w sobie podatek naliczony zgodnie z obowiązującymi w danym czasie przepisami. Dokonywana w Hotelu i restauracji hotelowej sprzedaż Spółki jest ewidencjonowana na urządzeniach fiskalnych – zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy. Zwyczajowo przyjętą i stosunkowo często występującą sytuacją jest okoliczność, w której Klienci usatysfakcjonowani jakością obsługi ze strony Pracowników, oprócz należności za wyświadczoną przez hotelową restaurację usługę, dobrowolnie decydują się na przekazanie Pracownikom dodatkowej należności pieniężnej w postaci napiwku. Spółka zamierza przekazywać Pracownikom napiwek w dwóch sytuacjach. Pierwszą z nich jest napiwek dobrowolny/indywidualny, przekazywany obok należności za usługę świadczoną na podstawie karty z menu („Napiwek dobrowolny”). Wówczas jest to dobrowolny wyraz uznania za wysiłek Pracowników przy świadczeniu usługi i przybiera różne formy, zarówno jako ustalona suma pieniężna, jak i pewien procent wartości rachunku. Jest to subiektywna decyzja każdego Klienta, zarówno, jeśli chodzi o decyzję o przekazaniu napiwku, jak i o jego konkretną kwotę. W przypadku woli Klienta zapłacenia Napiwku dobrowolnego w formie bezgotówkowej (płatności kartą kredytową oraz urządzeniami mobilnymi jak telefony, zegarki, opaski mobile etc.), Spółka planuje wprowadzić możliwości doliczenia napiwku do wartości zamówienia. W kontekście płatności bezgotówkowych, kiedy rachunek jest zamykany, terminal płatniczy prosi Klienta o zadeklarowanie, czy chce przekazać napiwek w ramach danego rachunku i w jakiej wysokości. W momencie zamknięcia rachunku zatem, Klient decyduje, czy chce wyróżnić Pracownika Napiwkiem dobrowolnym w formie bezgotówkowej oraz określa jego wysokość. Odnotowanie Napiwku dobrowolnego w terminalu płatniczym skutkuje w sposób automatyczny przypisaniem (loginem/alokacją) tego napiwku do konkretnego Pracownika, który obsługuje danego Klienta (dany rachunek) i do jego indywidualnego numeru identyfikacyjnego. Naliczony Napiwek dobrowolny zostanie w ramach rozliczeń przekazany konkretnemu Pracownikowi. Spółka będzie jedynie pośrednikiem w ich przekazaniu w przypadku płatności bezgotówkowych. Drugim typem napiwku, jaki Wnioskodawca chce wprowadzić, jest napiwek obowiązkowy należny w sytuacji świadczenia usługi restauracyjnej dla grup powyżej określonej ilości osób (np. 10 osób i więcej – dalej jako „Napiwek obowiązkowy”). W ramach tego rodzaju usług wyróżniamy imprezy zorganizowane jak urodziny, komunie, wesela, konferencje, czy rezerwację na z góry określoną większą ilość osób. W przypadku tego rodzaju osób doliczana będzie automatycznie dodatkowa kwota stanowiąca napiwek dla Pracowników świadczących obsługę takiej imprezy (rezerwacji). Informacja o kwocie serwisowej (Napiwku obowiązkowym) umieszczona będzie na wycenie/potwierdzeniu wysyłanej przez Hotel do klienta. Napiwek będzie wówczas obligatoryjny oraz zostanie doliczany do kwoty rachunku końcowego. Dodatkowa kwota doliczana do rachunku, stanowiąca Napiwek obowiązkowy, będzie częścią usługi zasadniczej, którą stanowią usługi gastronomiczne objęte właściwymi stawkami VAT (aktualnie są to 8% i 23%). W zależności co będzie obejmowało zamówienie danej grupy klientów wartość rachunku może dzielić się w różnym stopniu na poszczególne stawki VAT. Wnioskodawca ma wątpliwość, jaką stawką podatku VAT opodatkować Napiwek obowiązkowy, czy stawką 23%, czy Napiwek obowiązkowy powinien być rozdzielony w proporcji do sumy rachunku i objęty poszczególnymi stawkami podatku VAT. W przypadku usługi dotyczącej rezerwacji, gdzie występuje Napiwek obowiązkowy, Spółka po zakończonym okresie rozliczeniowym rozdziela kwotę Napiwków obowiązkowych pomiędzy uprawnionych Pracowników. Wszyscy uprawnieni Pracownicy, czy to kelnerzy, kelnerki, barmani, czy obsługa kuchni, zarówno zatrudnieni na umowę o pracę, jak i na umowę zlecenie, mają prawo do uczestnictwa w procesie otrzymywania Napiwku obowiązkowego (o liczbie osób uprawnionych do konkretnego Napiwku obowiązkowego decydują odpowiednie osoby przełożone obsługi danej imprezy). Analogicznie, jak w przypadku Napiwków dobrowolnych, tak samo w odniesieniu do Napiwków obowiązkowych, mogą być one uiszczone zarówno w formie gotówkowej, jak i bezgotówkowej w sposób tożsamy z Napiwkami dobrowolnymi, przy czym jak wskazano istnieje w tym przypadku inny sposób podziału otrzymanego Napiwku obowiązkowego.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

1.Napiwki dobrowolne będą zawsze i w całości przekazywane na rzecz Pracowników zapewniających usługę kelnerską. Spółka nie będzie zachowywała dla siebie jakiejkolwiek części tych kwot.

Napiwki gotówkowe są zatrzymywane od razu przez obdarowanego Pracownika. Z kolei napiwki bezgotówkowe wpływają na rachunek Spółki, z którego, po upływie ustalonego okresu, są cyklicznie przekazywane konkretnemu Pracownikowi, któremu taki napiwek został przyznany. Jak wskazali Państwo we wniosku interpretacyjnym odnotowanie Napiwku dobrowolnego w terminalu płatniczym skutkuje w sposób automatyczny przypisaniem (loginem/alokacją) tego napiwku do konkretnego Pracownika, który obsługuje danego Klienta (dany rachunek) i do jego indywidualnego numeru identyfikacyjnego. Naliczony Napiwek dobrowolny zostanie w ramach rozliczeń przekazany konkretnemu Pracownikowi. Spółka będzie jedynie pośrednikiem w ich przekazaniu w przypadku płatności bezgotówkowych.

2.Wysokość Napiwku obowiązkowego będzie ustalana – w zależności od swobodnej decyzji osób odpowiedzialnych za daną imprezę – bądź kwotowo, bądź procentowo od wartości usługi. Spółka nie zamierza uzależniać wysokości Napiwku obowiązkowego od wartości zamówienia, lecz od ilości osób uczestniczących w danej imprezie.

3.W przypadku Napiwku obowiązkowego, Spółka – po zakończonym okresie rozliczeniowym – rozdzieli kwotę Napiwków obowiązkowych pomiędzy uprawnionych Pracowników. Wszyscy uprawnieni Pracownicy, czy to kelnerzy, kelnerki, barmani, czy obsługa kuchni, zarówno zatrudnieni na umowę o pracę, jak i na umowę zlecenie, mają prawo do uczestnictwa w procesie otrzymywania Napiwku obowiązkowego. O tym, w jakiej wysokości poszczególni Pracownicy uczestniczący w imprezie otrzymają napiwek będą decydowały osoby przełożone nad Pracownikami.

Spółka nie będzie zachowywała dla siebie jakiejkolwiek części takich kwot.

4.Napiwek obowiązkowy pojawi się w związku ze świadczeniem usługi restauracyjnej dla grup powyżej określonej ilości osób. W ramach tego rodzaju usług wyróżniają Państwo wszystkie imprezy okolicznościowe zorganizowane jak urodziny, komunie, wesela, konferencje, czy rezerwacje grupowe na z góry określoną większą ilość osób. W tym zakresie mogą pojawić się świadczenia dodatkowe, które jednak w ramach świadczeń kompleksowych nie będą czynnościami wiodącymi, lecz jedynie pomocniczymi do restauracyjnych, nie stanowiącymi dla klientów celu samego w sobie.

5.Elementem dominującym będzie usługa restauracyjna. Trudno bowiem uznać, by dla klienta korzystającego z restauracji celem było udzielenie napiwku za obsługę, a nie skorzystanie z oferowanych przez Spółkę posiłków i napojów.

Informacja o wysokości Napiwku obowiązkowego umieszczona będzie na wycenie/potwierdzeniu wysyłanej przez Hotel do klienta. Napiwek zostanie doliczony do kwoty rachunku końcowego. Spółka będzie miała zatem wiedzę, jaka część należnego jej wynagrodzenia odpowiada wartości usługi restauracyjnej, a jaka część stanowi Napiwek obowiązkowy.

6.Na pytanie o treści „Czy poszczególne usługi: usługa restauracyjna i usługa serwisowa będą ze sobą tak ściśle powiązane, że w aspekcie gospodarczym będą tworzyć obiektywnie jedną całość sprzedawaną nierozłącznie?” wskazali Państwo, że: „Tak”.

7.Na pytanie o treści „Czy poszczególne usługi: usługa restauracyjna i usługa serwisowa będą prowadzić do realizacji określonego celu – jeśli tak, to należy wskazać ten cel?” wskazali Państwo, że: „Tak, będzie to cel konsumpcyjny”.

8.i 9 W usługach restauracyjnych obsługa serwisowa jest immanentną częścią takich świadczeń i polega m.in. na odbieraniu zamówień, podawaniu do stolika posiłków i napojów, zbieraniu naczyń po zakończonej konsumpcji. Nie sposób wyobrazić sobie, przynajmniej w ocenie Spółki, by to sami klienci obsługiwali siebie nawzajem. Również standard hotelu prowadzonego przez Spółkę wyklucza taką opcję. Klienci korzystając z usług Spółki wymagają od niej także usługi serwisowej. Podobnie jak w innych restauracjach obsługa kelnerska jest zawsze do dyspozycji klienta. Klient oczekuje zatem realizacji usług jako jednej kompleksowej usługi (tj. oczekuje, że usługa restauracyjna i usługa serwisowa będą wykonane jednocześnie w ramach realizacji umowy).

10.Jak to zostało wskazane we wniosku interpretacyjnym Wnioskodawca chce wprowadzić Napiwek obowiązkowy jedynie w sytuacji świadczenia usługi restauracyjnej dla grup powyżej określonej ilości osób.

Wysokość Napiwku obowiązkowego będzie ustalana – w zależności od swobodnej decyzji osób odpowiedzialnych za daną imprezę – bądź kwotowo, bądź procentowo od wartości usługi.

Informacja o wysokości Napiwku obowiązkowego umieszczona będzie na wycenie/potwierdzeniu wysyłanej przez Hotel do klienta. Napiwek zostanie doliczony do kwoty rachunku końcowego. Spółka będzie miała zatem wiedzę, jaka część należnego jej wynagrodzenia odpowiada wartości usługi restauracyjnej, a jaka część stanowi Napiwek obowiązkowy.

Pytania

1.Czy opisane Napiwki dobrowolne przekazywane Pracownikom przez Klienta powinny być wyłączone z podstawy opodatkowania VAT, o której mowa w art. 29a ust. 1 Ustawy o VAT?

2.Czy Napiwki obowiązkowe, doliczane do ceny za usługę, będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT?

3.Czy napiwki obowiązkowe stanowią podstawę opodatkowania VAT usługi restauracyjnej? (pytanie ostatecznie sformułowane w piśmie z 9 listopada 2023 r.).

Państwa stanowisko w sprawie

1.Zdaniem Wnioskodawcy, Napiwki dobrowolne, które są dobrowolną i uznaniową formą gratyfikacji Pracowników Spółki przez Klienta nie powinny stanowić dla Spółki obrotu, a tym samym powinny być wyłączone z podstawy opodatkowania VAT, o której mowa w art. 29a ust. 1 Ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej jako „Ustawa o VAT”), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie zaś z art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT – przez świadczenia usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, która nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne.

W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Wobec powyższego, dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Zgodnie z treścią art. 29a ust. 1 Ustawy o VAT – podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Uznanie danej czynności za usługę w świetle ustawy o VAT musi być jednak uzupełnione o łączne spełnienie dwóch warunków:

1)uznanie, że w konsekwencji zobowiązania, w wyniku którego usługa zostaje świadczona, usługobiorca odnosi korzyści z danego zdarzenia;

2)uznanie, że świadczącemu usługę z tytułu jej wykonania przysługuje świadczenie wzajemne ze strony świadczeniobiorcy w postaci wynagrodzenia.

Spółka stoi na stanowisku, że na podstawie przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego nie należy traktować Napiwków dobrowolnych jako świadczonej przez Spółkę usługi. Korzyścią dla klienta, której oczekuje jest zrealizowanie przez Spółkę usługi według określonych standardów, a pozostawienia przez klienta napiwku nie jest powiązane z wyświadczaniem na jego rzecz usługi przez Spółkę. Za usługę tą klient płaci z góry określoną kwotę, która zawiera w sobie całą wartość wynagrodzenia, jakiego oczekuje Spółka za jej świadczenie. Decyzja o przyznaniu przez klienta Napiwku dobrowolnego jest dobrowolną i suwerenną decyzją podyktowaną osobistym odczuciem satysfakcji z poziomu obsługi przez konkretnego pracownika, a czasem zwykłej sympatii wobec danej osoby, dlatego nie ma żadnego powiązania, na którą Spółka miałaby wypływ między wykonaniem usługi a przyznanym napiwkiem. Wynagrodzeniem, jakie Spółka oczekuje od klienta za wyświadczone mu usługi jest cena określona w cenniku (menu). Wszelkie dodatkowe gratyfikacje Pracowników Spółki nie wynikają z żadnych roszczeń Spółki wobec klienta tytułem wykonania usługi. Kwoty wpłaconych napiwków nie są traktowane przez Spółkę jako kwoty jej należne. Rola Spółki ogranicza się w tym wypadku tylko do roli podmiotu pośredniczącego w przekazaniu tych kwot między Pracownikami, a klientami, bez potrącania sobie żadnej kwoty tytułem wynagrodzenia za tę czynność. Zatem, w przypadku, gdy kwoty napiwków są świadczeniem klienta całkowicie dobrowolnym, a stosowane przez spółkę systemy sprzedażowe pozwalają określić i jednoznacznie przypisać kwoty poszczególnych przydzielonych napiwków konkretnym pracownikom oraz Spółka nie pobiera sobie żadnych kwot z napiwków, to kwoty te nie stanowią dla spółki obrotu będącego podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług w myśl art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji powyższego, Spółka nie ma obowiązku uwzględniać przekazywanych za swoim pośrednictwem Pracownikom napiwków jako obrotu z tytułu świadczenia usług, bowiem w sytuacji przedstawionej w przedmiotowej sprawie napiwek nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług.

Powyższe stanowisko znajduje swoje poparcie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 października 2010 r., sygn. I FSK 1917/09, który jednoznacznie orzekł, że: „napiwki pozostają poza systemem opodatkowania VAT, jeżeli są dawane dobrowolnie”.

Przedstawione stanowisko potwierdzają również wydawane indywidualne interpretacje podatkowe. Przykładowo:

·interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 września 2018 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.538.2018.2.MK;

·interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 czerwca 2019 r., sygn. 0115-KDIT1-1.4012.236.2019.4.MN;

·interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 czerwca 2021 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.275.2021.1.KS;

·interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 czerwca 2022 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.102.2022.5.AKA;

·interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 15 maja 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.97.2023.2.LK.

2.Zdaniem Wnioskodawcy, Napiwki obowiązkowe stanowić będą element wynagrodzenia, jakie Spółka otrzymywać będzie w zamian za świadczenie usług, które podlegają opodatkowaniu, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT.

Napiwki obowiązkowe powinny być wliczane do obrotu Spółki, o którym mowa w art. 29a ust. 1 Ustawy o VAT.

Z analizy treści art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT wynika, że pojęcie świadczenia usług jest bardzo szerokie, obejmuje bowiem różnego rodzaju świadczenia niebędące dostawą towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

W przypadku Napiwków obowiązkowych, należne Spółce wynagrodzenie za świadczone usługi jest powiększone o kwoty napiwków, których wysokość jest uzależniona od złożonych przez klientów zamówień. Zatem, kwota Napiwku obowiązkowego jest elementem należnego Spółce wynagrodzenia za wykonanie usługi. Pomiędzy otrzymanymi Napiwkami obowiązkowymi a świadczonymi usługami restauracyjnymi przez Spółkę będzie istniał bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy, w związku z czym kwota otrzymanych napiwków stanowi dodatkowe wynagrodzenie za usługi świadczone na rzecz klientów.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 Ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi zapłatę otrzymaną za wykonaną usługę, pomniejszoną o podatek VAT, w tym przypadku usługę kelnerską. W związku z powyższym, kwota otrzymanych Napiwków obowiązkowych stanowi rzeczywiste dodatkowe wynagrodzenie za usługi świadczone w ramach zawartego stosunku prawnego. Kwota napiwków, którą Spółka będzie otrzymywała za świadczenie usług, będzie kwotą otrzymaną w oparciu o wycenę/potwierdzenie wysłane przez Hotel do klienta. Napiwek obligatoryjny będzie doliczany do kwoty rachunku końcowego.

Z uwagi na powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż Napiwki obowiązkowe podlegać będą opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na to, iż będą obligatoryjnie doliczane do ceny za usługę. W takiej sytuacji będą stanowiły część wynagrodzenia za świadczoną usługę i będą wkalkulowane w te wynagrodzenie.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy potwierdza m.in.:

·interpretacja indywidualna DKIS z dnia 30 czerwca 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.179.2023.2.LK, w której Organ wskazał, iż „napiwki, należne Państwu z tytułu obsługi restauracyjnej określonej w oparciu o ogólnodostępny cennik (menu) wysokości lub z umowy (imprezy zorganizowane) są konsekwencją wykonania określonego świadczenia przez Państwa. Tym samym, otrzymywane przez Państwa napiwki stanowią element wynagrodzenia, jaki Państwo otrzymują od Klientów w zamian za świadczenie usług restauracyjnych, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i które podlegają opodatkowaniu, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy”;

·wyrok NSA z 17 listopada 2010 r., I FSK 1917/09, w którym Sąd wskazał, iż: „Napiwki będą podlegały opodatkowaniu jedynie w sytuacji, gdy są obowiązkowo doliczane do ceny za świadczoną usługę. Wówczas stanowią one element wynagrodzenia za świadczoną usługę i wobec braku możliwości wyłączenia ich wartości z podstawy opodatkowania, podlegają opodatkowaniu, jako element ceny za świadczoną usługę”.

3.Stanowisko do pytania oznaczonego we wniosku nr 3 (ostatecznie sformułowane w piśmie z 9 listopada 2023 r.).

W ocenie Spółki, napiwki obowiązkowe stanowią podstawę opodatkowania VAT usługi restauracyjnej, a zatem powinny być wliczane do obrotu Spółki, o którym mowa w art. 29a ust. 1 Ustawy o VAT.

W przypadku napiwków obowiązkowych należy przyjąć, że stanowią element ceny (zapłaty) i wchodzą do podstawy opodatkowania. W takiej sytuacji, gdy ich wartość będzie zawierała się w cenie świadczonej usługi (będzie jej elementem), to należy je opodatkować stawką właściwą dla tej usługi. Wtedy wysokość stawki podatku jest uzależniona od stawki podatku na daną usługę.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 7 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 8 ust. 2 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższej analizy, dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Zgodnie z treścią art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawa opodatkowania stanowi fundament konstrukcji każdego podatku. Z punktu widzenia wysokości zobowiązania podatkowego, ma ona – obok stawki podatkowej – decydujące znaczenie. Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług ustalenie podstawy opodatkowania poprzedzać winno zawsze ustalenie, czy dana czynność stanowi na gruncie tego podatku czynność opodatkowaną oraz czy w stosunku do niej powstał obowiązek podatkowy. Podstawę opodatkowania można ustalać jedynie w tych przypadkach, gdy zaistniał przedmiot opodatkowania. Podstawa opodatkowania jest bowiem skonkretyzowanym – co do cech istotnych dla wymiaru podatku – i ujętym wartościowo, przedmiotem podatku.

Z opisu sprawy wynika, że Państwo są czynnym podatnikiem podatku VAT i posiadają hotel wypoczynkowy. Goście są obsługiwani przez liczny personel, z którym Państwo mają podpisane umowy o pracę lub umowy zlecenia („Pracownicy”). W restauracji hotelowej Państwo świadczą także usługi gastronomiczne. Usługi oferowane Klientom w restauracji rozliczane są w oparciu o ogólnodostępny cennik (menu) lub na podstawie uzgodnionych z klientem warunków konkretnej rezerwacji (impreza zorganizowana). Kwoty te zawierają w sobie podatek naliczony, zgodnie z obowiązującymi w danym czasie przepisami. Dokonywana w Hotelu i restauracji hotelowej sprzedaż Państwa jest ewidencjonowana na urządzeniach fiskalnych – zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy. Zwyczajowo przyjętą i stosunkowo często występującą sytuacją jest okoliczność, w której Klienci usatysfakcjonowani jakością obsługi ze strony Pracowników, oprócz należności za wyświadczoną przez hotelową restaurację usługę, dobrowolnie decydują się na przekazanie Pracownikom dodatkowej należności pieniężnej w postaci napiwku. Napiwek dobrowolny/indywidualny, przekazywany jest obok należności za usługę świadczoną na podstawie karty z menu. Wówczas jest to dobrowolny wyraz uznania za wysiłek Pracowników przy świadczeniu usługi i przybiera różne formy, zarówno jako ustalona suma pieniężna, jak i pewien procent wartości rachunku. Jest to subiektywna decyzja każdego Klienta, zarówno jeśli chodzi o decyzję o przekazaniu napiwku, jak i o jego konkretnej kwocie. W przypadku woli Klienta zapłacenia Napiwku dobrowolnego w formie bezgotówkowej (płatności kartą kredytową oraz urządzeniami mobilnymi jak telefony, zegarki, opaski mobile etc.), Spółka planuje wprowadzić możliwości doliczenia napiwku do wartości zamówienia. W kontekście płatności bezgotówkowych, kiedy rachunek jest zamykany, terminal płatniczy prosi Klienta o zadeklarowanie, czy chce przekazać napiwek w ramach danego rachunku i w jakiej wysokości. W momencie zamknięcia rachunku zatem, Klient decyduje, czy chce wyróżnić Pracownika Napiwkiem dobrowolnym w formie bezgotówkowej oraz określa jego wysokość. Odnotowanie Napiwku dobrowolnego w terminalu płatniczym skutkuje w sposób automatyczny przypisaniem (loginem/alokacją) tego napiwku do konkretnego Pracownika, który obsługuje danego Klienta (dany rachunek) i do jego indywidualnego numeru identyfikacyjnego. Napiwki dobrowolne będą zawsze i w całości przekazywane na rzecz Pracowników zapewniających usługę kelnerską. Spółka nie będzie zachowywała dla siebie jakiejkolwiek części tych kwot. Napiwki gotówkowe są zatrzymywane od razu przez obdarowanego Pracownika. Z kolei napiwki bezgotówkowe wpływają na rachunek Państwa, z którego, po upływie ustalonego okresu, są cyklicznie przekazywane konkretnemu Pracownikowi, któremu taki napiwek został przyznany. Naliczony Napiwek dobrowolny zostanie w ramach rozliczeń przekazany konkretnemu Pracownikowi. Państwo będą jedynie pośrednikiem w ich przekazaniu w przypadku płatności bezgotówkowych.

Wątpliwości Państwa w pierwszej kolejności dotyczą ustalenia, czy opisane Napiwki dobrowolne przekazywane Pracownikom przez Klienta powinny być wyłączone z podstawy opodatkowania VAT, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.

Jak już wyżej wskazano, z analizy treści art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że pojęcie świadczenia usług jest bardzo szerokie, obejmuje bowiem różnego rodzaju świadczenia niebędące dostawą towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W przedmiotowej sprawie taka zależność nie istnieje. Nie zawierają bowiem Państwo z Klientami żadnej umowy na świadczenie usług, za wykonanie których Klienci byliby zobowiązani uiścić opłatę w postaci napiwku, w bliżej nieokreślonej wysokości. Wszystkie należności, jakie Państwo pobierają od Klientów, są wycenione w stosowanym cenniku usług i tylko takich płatności Państwo, jako świadczący daną usługę, żądają od Klientów. Tym samym, nie może być opodatkowana jakakolwiek czynność, jeśli między stronami nie istnieje żadna umowa, a wielkość wynagrodzenia (napiwku) nie jest w żaden sposób uzależniona od cech świadczonej usługi i nie wpływa na wykonanie świadczonej usługi.

Należy zauważyć, że w przedmiotowej sprawie stosowane przez Państwa systemy sprzedażowe pozwalają określić i jednoznacznie przypisać kwoty poszczególnych przydzielonych napiwków konkretnym pracownikom według przyjętych przez Państwa zasad.

Zatem, w przypadku, gdy kwoty napiwków są/będą świadczeniem Klienta całkowicie dobrowolnym, a stosowane przez Państwa systemy sprzedażowe pozwalają/pozwolą określić i jednoznacznie przypisać kwoty poszczególnych napiwków konkretnym Pracownikom oraz nie pobieracie/nie będziecie pobierać Państwo sobie żadnych kwot z napiwków, to kwoty te nie stanowią/nie będą stanowić dla Państwa wynagrodzenia będącego podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług, w myśl art. 29a ust. 1 ustawy.

Podsumowując, Napiwki dobrowolne przekazywane Pracownikom przez Klienta powinny być wyłączone z podstawy opodatkowania VAT, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, ponieważ w sytuacjach przedstawionych w przedmiotowej sprawie Napiwki dobrowolne nie stanowią/nie będą stanowić wynagrodzenia za świadczenie usług i tym samym – nie stanowią podstawy opodatkowania podatkiem VAT dla świadczonych przez Państwa usług.

W związku z powyższym, stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również ustalenia, czy Napiwki obowiązkowe, doliczane do ceny za usługę, będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy oraz czy Napiwki obowiązkowe stanowią podstawę opodatkowania VAT usługi restauracyjnej.

Jak wskazaliście Państwo w opisie sprawy, drugim typem napiwku, jaki Państwo chcą wprowadzić, jest Napiwek obowiązkowy należny w sytuacji świadczenia usługi restauracyjnej dla grup powyżej określonej ilości osób (np. 10 osób i więcej – „Napiwek obowiązkowy”). W ramach tego rodzaju usług wyróżniają Państwo wszystkie imprezy okolicznościowe zorganizowane jak urodziny, komunie, wesela, konferencje, czy rezerwacje grupowe na z góry określoną większą ilość osób. W tym zakresie mogą pojawić się świadczenia dodatkowe, które jednak w ramach świadczeń kompleksowych nie będą czynnościami wiodącymi, lecz jedynie pomocniczymi do restauracyjnych, nie stanowiącymi dla klientów celu samego w sobie. W przypadku tego rodzaju osób doliczana będzie automatycznie dodatkowa kwota stanowiąca napiwek dla Pracowników świadczących obsługę takiej imprezy (rezerwacji). Informacja o kwocie serwisowej (Napiwku obowiązkowym) umieszczona będzie na wycenie/potwierdzeniu wysyłanej przez Hotel do Klienta. Napiwek będzie wówczas obligatoryjny oraz zostanie doliczany do kwoty rachunku końcowego. Wnioskodawca będzie miał zatem wiedzę, jaka część należnego jemu wynagrodzenia odpowiada wartości usługi restauracyjnej, a jaka część stanowi Napiwek obowiązkowy. Dodatkowa kwota doliczana do rachunku, stanowiąca Napiwek obowiązkowy, będzie częścią usługi zasadniczej, którą stanowią usługi gastronomiczne objęte właściwymi stawkami VAT (aktualnie są to 8% i 23%). W zależności co będzie obejmowało zamówienie danej grupy klientów wartość rachunku może dzielić się w różnym stopniu na poszczególne stawki VAT. Wysokość Napiwku obowiązkowego będzie ustalana – w zależności od swobodnej decyzji osób odpowiedzialnych za daną imprezę – bądź kwotowo, bądź procentowo od wartości usługi. Spółka nie zamierza uzależniać wysokości Napiwku obowiązkowego od wartości zamówienia, lecz od ilości osób uczestniczących w danej imprezie. Analogicznie jak w przypadku Napiwków dobrowolnych, tak samo w odniesieniu do Napiwków obowiązkowych, mogą być one uiszczone zarówno w formie gotówkowej, jak i bezgotówkowej w sposób tożsamy z Napiwkami dobrowolnymi, przy czym jak wskazano istnieje w tym przypadku inny sposób podziału otrzymanego Napiwku obowiązkowego. W przypadku Napiwku obowiązkowego, Spółka – po zakończonym okresie rozliczeniowym – rozdzieli kwotę Napiwków obowiązkowych pomiędzy uprawnionych Pracowników. Wszyscy uprawnieni Pracownicy, czy to kelnerzy, kelnerki, barmani, czy obsługa kuchni, zarówno zatrudnieni na umowę o pracę, jak i na umowę zlecenie, mają prawo do uczestnictwa w procesie otrzymywania Napiwku obowiązkowego. O tym, w jakiej wysokości poszczególni Pracownicy uczestniczący w imprezie otrzymają napiwek, będą decydowały osoby przełożone nad Pracownikami. Spółka nie będzie zachowywała dla siebie jakiejkolwiek części takich kwot. Elementem dominującym będzie usługa restauracyjna. Trudno bowiem uznać, by dla klienta korzystającego z restauracji celem było udzielenie napiwku za obsługę, a nie skorzystanie z oferowanych przez Spółkę posiłków i napojów. Wskazali również Państwo, że w usługach restauracyjnych obsługa serwisowa jest immanentną częścią takich świadczeń i polega m.in. na odbieraniu zamówień, podawaniu do stolika posiłków i napojów, zbieraniu naczyń po zakończonej konsumpcji. Nie sposób wyobrazić sobie, przynajmniej, w ocenie Spółki, by to sami klienci obsługiwali siebie nawzajem. Również standard hotelu prowadzonego przez Spółkę wyklucza taką opcję. Klienci korzystając z usług Spółki wymagają od niej także usługi serwisowej. Podobnie jak w innych restauracjach obsługa kelnerska jest zawsze do dyspozycji klienta. Klient oczekuje zatem realizacji usług, jako jednej kompleksowej usługi (tj. oczekuje, że usługa restauracyjna i usługa serwisowa będą wykonane jednocześnie w ramach realizacji umowy).

Zaznaczyć w tym miejscu należy, że w przedmiotowej sprawie istotne jest również orzeczenie TSUE w sprawie R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (wyrok z 3 marca 1994 r., sprawa C-16/93). Tolmsa był ulicznym grajkiem, który prezentował swoją twórczość. Grajek ustawiał przed sobą puszkę, do której przechodnie mogli wrzucać datki. TSUE, wskazując na brak bezpośredniego związku między graniem muzyki a zapłatą oraz na dobrowolność datków, uznał, iż datki nie podlegają opodatkowaniu VAT, bowiem w tym wyroku TSUE stwierdził, że „czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Z powyższego wyroku wynika, że przesłanką uznania danego zdarzenia za opodatkowane VAT świadczenie usługi za wynagrodzeniem jest istnienie stosunku prawnego pomiędzy świadczącym usługę i jej beneficjentem, z którego wynika świadczenie wzajemne, w postaci wynagrodzenia płatnego przez beneficjenta usługi na rzecz usługodawcy.

Ponadto odnosząc się do Państwa wątpliwości dotyczących podlegania opodatkowaniu Napiwków obowiązkowych doliczanych do ceny za usługę oraz wliczenia Napiwków obowiązkowych do podstawy opodatkowania usługi restauracyjnej rozpatrzyć należy kwestię kompleksowości przedmiotowych usług. A mianowicie należy zauważyć, że co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedno świadczenie, świadczenie to nie powinno być sztucznie dzielone dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia świadczenia nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedno świadczenie kompleksowe obejmujące kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Przepisy ustawy o VAT oraz regulacje Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą”, nie regulują kwestii czynności złożonych. Wynika ona natomiast z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W sprawie z 25 lutego 1999 r. sygn. C-349/96 Trybunał uznał, że w celu ustalenia, czy świadczenie usług obejmujące kilka części składowych należy traktować jako jedno świadczenie czy też jako dwa lub więcej świadczeń wycenianych odrębnie, należy zważyć dwie podstawowe zasady rządzące VAT. Po pierwsze, treść art. 2 (1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każde świadczenie usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne. Po drugie, fakt, że świadczenie obejmujące z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę nie powinno być sztucznie dzielone, co mogłoby doprowadzić do nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu VAT. Zdaniem Trybunału, pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej.

W orzeczeniu w sprawie C-41/04 z 27 października 2005 r. Trybunał zauważył, że jeżeli dwa lub więcej świadczeń (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako konsumenta przeciętnego, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jedno świadczenie do celów stosowania podatku od wartości dodanej.

Powyższe spostrzeżenia pozostają przy tym aktualne także wówczas, gdy wynagrodzenie za poszczególne czynności składające się na jedną usługę jest kalkulowane odrębnie. W tym zakresie wypowiedział się TSUE m.in. w ww. sprawie C-41/04 i w sprawie C-111/05 z 29 marca 2007 r. Z orzeczeń tych wynika jednoznacznie, że odrębna kalkulacja wynagrodzenia za poszczególne czynności składające się na kompleksową usługę, nie uzasadnia podziału takiej usługi na potrzeby opodatkowania.

Na świadczenie złożone składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu – do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast czynność należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania świadczenia zasadniczego. Pojedyncza czynność traktowana jest zatem jak element świadczenia kompleksowego wówczas, jeżeli cel świadczenia czynności pomocniczej jest zdeterminowany przez czynność główną.

W omawianej sprawie nie można stwierdzić, że dodatkowe usługi serwisowe dla grup powyżej określonej ilości osób (np. 10 osób i więcej np. z tytułu obsługi więcej – Napiwek obowiązkowy), stanowią cel sam w sobie i powinny być traktowane jako odrębne, niezależne świadczenie. Napiwki obowiązkowe za wykonanie dodatkowych czynności stanowią integralną część świadczonych przez Państwa usług restauracyjnych. Naliczacie Państwo Napiwki obowiązkowe za wyświadczenie dodatkowych czynności w ramach realizacji ustalonych z Klientami usług restauracyjnych (gastronomicznych). Bez dokonania usługi głównej – restauracyjnej (gastronomicznej), same usługi dodatkowe – serwisowe nie zostałyby Państwu zlecone a Napiwek obowiązkowy nie zostałaby przez Państwa naliczony. Dodatkowe usługi serwisowe nie mogą być więc samodzielnymi usługami sprzedawanymi Klientom.

W konsekwencji, w omawianym przypadku, usługa restauracyjna (gastronomiczna) stanowi świadczenie główne (zasadnicze), natomiast Napiwek obowiązkowy należny jest za wykonanie przez Państwa ustalonego z Klientem świadczenia pomocniczego, ściśle związanego z daną usługą zasadniczą. Wobec powyższego, wykonywane czynności dodatkowe – serwisowe, ustalone z Klientem, stanowią jedynie element pomocniczy świadczenia określonej usługi restauracyjnej (gastronomicznej), które to czynności dla Klienta nie stanowią celu samego w sobie i wchodzą do podstawy opodatkowania dokonanej jednolitej usługi.

W analizowanym przypadku mamy do czynienia z jednym przedmiotem opodatkowania – jedną złożoną czynnością, która jest obiektywnie jedną transakcją i której rozdzielenie na poszczególne elementy byłoby nieuzasadnione i sztuczne tj. świadczeniem usług gastronomicznych (restauracyjnych).

W sprawie będącej przedmiotem wniosku otrzymywane przez Państwa Napiwki obowiązkowe – nie stanowią przejawu dobrowolnej zapłaty za skorzystanie z usług restauracyjnych. Napiwki w tym przypadku nie są uznaniowym, dobrowolnym świadczeniem pieniężnym, którego nie można rozpatrywać w kategoriach kwoty należnej za wykonaną usługę, gdyż informacja o wysokości Napiwku obowiązkowego umieszczona będzie na wycenie/potwierdzeniu wysyłanym przez Hotel do Klienta za świadczenie usługi restauracyjnej dla grup powyżej określonej ilości osób (np. 10 osób i więcej). Napiwek obowiązkowy będzie obligatoryjny i zostanie doliczony do kwoty rachunku końcowego. Tym samym bez zapłaty kwoty za usługę restauracyjną powiększoną o „Napiwek obowiązkowy” usługa nie byłaby przez Państwa wyświadczona. Nie można zatem wskazać, że wpłacane przez Klientów kwoty, z góry narzucone przez Spółkę, nie są powiązane ze świadczeniem przez Państwa usług. Zgodnie natomiast z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi zapłatę otrzymaną za wykonaną usługę, w tym przypadku usługę restauracyjną. Zatem, Napiwki obowiązkowe należy traktować jako wynagrodzenie za usługę restauracyjną.

Z uwagi na powołane powyżej przepisy oraz przedstawiony opis sprawy, należy stwierdzić, że pomiędzy otrzymanymi Napiwkami obowiązkowymi, a usługami restauracyjnymi świadczonymi przez Państwa na rzecz Klientów istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowo-skutkowym. Tym samym, kwota otrzymanych Napiwków obowiązkowych stanowi rzeczywiste dodatkowe wynagrodzenie za usługi świadczone w ramach stosunku prawnego.

Otrzymywane przez Państwa Napiwki obowiązkowe, należne Państwu z tytułu obsługi restauracyjnej, dla grupy powyżej określonej ilości osób (np. 10 osób i więcej), określonej w oparciu o ogólnodostępny cennik (menu) wysokości lub na podstawie uzgodnionych z klientem warunków konkretnej rezerwacji (impreza zorganizowana) są konsekwencją wykonania określonego świadczenia przez Państwa. Zatem, otrzymywane przez Państwa Napiwki obowiązkowe będą stanowić element wynagrodzenia, jakie Państwo otrzymają od Klientów w zamian za świadczenie usług restauracyjnych, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i które podlegają opodatkowaniu, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, należne Państwu wynagrodzenie wraz z kwotą otrzymywanych Napiwków obowiązkowych z tytułu świadczenia usług restauracyjnych, będzie stanowić wynagrodzenie za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym, Napiwki obowiązkowe powinny być wliczone do podstawy opodatkowania VAT usługi restauracyjnej (usługi zasadniczej), o której mowa w art. 29a ustawy.

Wobec powyższego, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 i nr 3, należało również uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Nadmienia się, że w niniejszej interpretacji udzielono odpowiedzi tylko w zakresie zadanych pytań. Inne kwestie nieobjęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone, w szczególności dotyczy to zastosowania odpowiedniej stawki podatku VAT dla świadczonych usług.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).